Chúa nói gì về những người mẹ độc thân?

Trong xã hội đương đại, hình ảnh người mẹ độc thân (single mother) ngày càng trở nên phổ biến dưới nhiều hoàn cảnh khác nhau: góa bụa, ly hôn, hoặc lựa chọn nuôi con một mình. Dù nguyên nhân là gì, họ thường đối mặt với gánh nặng kép về vật chất lẫn tinh thần, cùng những định kiến xã hội. Vậy, Kinh Thánh – Lời vĩnh cửu của Đức Chúa Trời – nói gì về nhóm người này? Có phải họ bị lãng quên trong kế hoạch của Ngài? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát các phân đoạn Kinh Thánh, khám phá nguyên tắc nền tảng của Đức Chúa Trời dành cho những người mẹ đơn thân và gia đình của họ, từ đó rút ra những ứng dụng thiết thực cho đời sống Hội Thánh và cá nhân.

Trong ngôn ngữ và văn hóa Kinh Thánh, khái niệm “người mẹ độc thân” theo nghĩa hiện đại thường được mô tả qua nhóm “góa phụ và con cái mồ côi”. Đây là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất trong xã hội cổ đại, khi người phụ nữ không có sự bảo vệ và chu cấp về mặt kinh tế, pháp lý từ người chồng. Tiếng Hê-bơ-rơ dùng từ "אַלְמָנָה" (almanah) chỉ góa phụ, và từ "יָתוֹם" (yathom) chỉ trẻ mồ côi. Trong tiếng Hy Lạp Tân Ước là "χήρα" (chēra) (góa phụ) và "ὀρφανός" (orphanos) (mồ côi, bị bỏ rơi).

Đức Chúa Trời luôn bày tỏ thái độ rõ ràng về việc bảo vệ nhóm người này. Đây không chỉ là vấn đề xã hội, mà là vấn đề thuộc linh, phản ánh bản tính công bình và yêu thương của Ngài.

“Ngài thi hành sự công bình cho kẻ bị hà hiếp, ban bánh cho kẻ đói. Đức Giê-hô-va thả những kẻ bị tù. Đức Giê-hô-va mở mắt kẻ đui; Đức Giê-hô-va trổi dậy kẻ bị khòm lưng; Đức Giê-hô-va yêu mến người công bình. Đức Giê-hô-va phù hộ khách lạ, Ngài nâng đỡ kẻ mồ côi và người góa bụa...” (Thi Thiên 146:7-9, Kinh Thánh TT1925).

Chúa tự nhận mình là Đấng “nâng đỡ” (sāmakh – đỡ dậy, nâng đỡ) kẻ mồ côi và góa bụa. Điều này thiết lập một nguyên tắc vĩnh cửu: sự quan tâm đặc biệt của Đức Chúa Trời dành cho những người mẹ đơn thân và con cái họ.

Kinh Thánh ghi lại nhiều câu chuyện về những người phụ nữ đơn thân, qua đó cho thấy sự quan phòng kỳ diệu và ơn gọi đặc biệt của Đức Chúa Trời trên đời sống họ.

1. A-ga (Sáng Thế Ký 16 & 21): Một nữ tỳ bị đuổi vào sa mạc cùng con trai nhỏ. Trong tuyệt vọng, Đức Chúa Trời đã nghe tiếng khóc của nàng và của đứa trẻ. Thiên sứ phán: “Đừng sợ chi, vì Đức Chúa Trời đã nghe tiếng con trẻ tại nơi nó đang nằm” (Sáng Thế Ký 21:17). Ngài mở mắt cho nàng thấy một giếng nước, chu cấp sự sống và hứa rằng từ Ích-ma-ên sẽ lập nên một dân lớn. Ở đây, Chúa là Đấng thấy sự cùng khốn, nghe tiếng kêu cầu, và cung ứng một cách kịp thời cho một bà mẹ đơn thân bị bỏ rơi.

2. Góa phụ tại Xa-rép-ta (I Các Vua 17:8-24): Trong nạn đói, Đức Chúa Trời sai tiên tri Ê-li đến với một bà góa nghèo, một người ngoại bang. Bà chỉ còn một nhúm bột và chút dầu, đang chuẩn bị bữa ăn cuối cùng cho hai mẹ con rồi chờ chết. Lời hứa của Đức Chúa Trời qua Ê-li thật đáng kinh ngạc: “Bột sẽ không thiếu trong vò, và dầu sẽ không thiếu trong bình, cho đến ngày Đức Giê-hô-va giáng mưa xuống đất” (câu 14). Sự vâng lời và đức tin nhỏ bé của bà đã mở đường cho phép lạ chu cấp liên tục. Hơn thế, khi con trai bà chết, Đức Chúa Trời còn bày tỏ quyền năng phục sinh qua lời cầu nguyện của Ê-li. Câu chuyện này nhấn mạnh: Đức Chúa Trời quan tâm đến nhu cầu thiết thực (thức ăn) lẫn nhu cầu sâu xa nhất (sự sống, hy vọng) của người mẹ đơn thân.

3. Ru-tơ (Sách Ru-tơ): Đây là một trong những hình mẫu tuyệt vời nhất. Ru-tơ, một góa phụ ngoại bang, quyết định theo mẹ chồng là Na-ô-mi về Bết-lê-hem trong cảnh tay trắng. Lòng trung thành, đức tính cần cù (“bà đi mót trong ruộng”) và sự trong sạch của bà được ghi nhận. Đức Chúa Trời đã dẫn dắt bà đến cánh đồng của Bô-ô – một người bà con chuộc sản nghiệp (go'el). Qua đó, Ngài không chỉ chu cấp dư dật cho hai bà góa, mà còn đưa Ru-tơ vào trong dòng dõi của Đấng Mê-si (Ma-thi-ơ 1:5). Đức Chúa Trời là Đấng dựng nên gia đình mới, phục hồi danh dự và tương lai cho người phụ nữ đơn thân.

“Phước cho người nào vì Đức Giê-hô-va mà được Ngài làm nơi nương náu mình” (Ru-tơ 2:12b).

Luật pháp Cựu Ước đưa ra nhiều quy định cụ thể để bảo vệ quyền lợi của góa phụ và trẻ mồ côi, cho thấy trái tim của Đấng ban luật:

• Luật về việc mót lúa: “Khi các người gặt lúa trong ruộng mình, chớ nên gặt đến góc đồng... đặng dành phần đó cho người nghèo và kẻ khách ngoại bang” (Lê-vi Ký 19:9-10). Đây là “mạng lưới an sinh” của Đức Chúa Trời, giúp người nghèo, góa bụa (như Ru-tơ) có thể lao động để tự cung cấp cho mình.
• Luật về năm Sa-bát và năm hân hỉ: Nhằm giải phóng nợ nần và phục hồi tài sản, ngăn chặn tình trạng nghèo đói cùng cực (Phục Truyền 15:1-18).
• Lời cảnh cáo nghiêm khắc: “Chớ làm hại người góa bụa hay là kẻ mồ côi. Nếu ngươi làm hại họ... cơn giận ta sẽ nổi lên phừng phừng, ta sẽ dùng gươm giết các ngươi” (Xuất Ê-díp-tô Ký 22:22-24). Sự phán xét nặng nề dành cho kẻ ức hiếp họ.

Trong Tân Ước, Chúa Jêsus tiếp tục và làm trọn tinh thần này. Ngài lên án những kẻ “nuốt gia tài của đàn bà góa” (Mác 12:40). Ngài ca ngợi sự dâng hiến của một bà góa nghèo (Mác 12:41-44), vì bà đã dâng “tất cả những gì mình có để nuôi sống” (holon ton bion autēs – cả cuộc sống của bà). Trong mắt Chúa, giá trị không nằm ở số lượng, mà ở tấm lòng trọn vẹn phó thác.

Sứ đồ Gia-cơ cũng định nghĩa sự tin đạo trong sạch không vết trước mặt Đức Chúa Trời: “thăm viếng kẻ mồ côi, người góa bụa trong cơn khốn khó của họ” (Gia-cơ 1:27). Động từ “thăm viếng” (episkeptomai) không chỉ là đến xem, mà mang nghĩa chăm sóc, xem xét nhu cầu và đáp ứng. Đây là trách nhiệm của cả cộng đồng đức tin.

1. Đối Với Hội Thánh (Cộng Đồng Đức Tin):
Hội Thánh phải trở thành “cánh tay nối dài” của Đức Chúa Trời để bảo vệ và nâng đỡ các bà mẹ đơn thân.

• Hỗ trợ thiết thực: Thành lập hoặc tổ chức các mạng lưới hỗ trợ: giúp đỡ việc nhà, chăm sóc trẻ tạm thời, tư vấn tài chính, cung cấp nhu yếu phẩm. Đây là cách hiện thực hóa luật “mót lúa”.
• Hỗ trợ tinh thần và thuộc linh: Tạo môi trường an toàn, không phán xét, nơi họ được lắng nghe, cầu nguyện và khích lệ. Cần các nhóm nhỏ hoặc người đồng hành thuộc linh.
• Lồng ghép và bảo vệ: Đảm bảo con cái họ được tham gia đầy đủ các hoạt động Hội Thánh, có hình mẫu nam/nữ tin kính (như vai trò của Bô-ô). Bảo vệ họ khỏi sự lợi dụng hoặc định kiến.

2. Đối Với Bản Thân Người Mẹ Độc Thân:

• Chạy đến với Đấng Chu Cấp: Như bà góa Xa-rép-ta, hãy tin cậy vào lời hứa chu cấp của Chúa dù hoàn cảnh có vô vọng. Sự cầu nguyện là ống dẫn của phép lạ. Hãy thành thật với Chúa về nỗi sợ, sự mệt mỏi, và nhu cầu.
• Tìm Kiếm Cộng Đồng Tin Kính: Đừng cô lập bản thân. Hãy như Ru-tơ, gắn bó với cộng đồng của dân sự Đức Chúa Trời (Hội Thánh). Sự hỗ trợ thực tế và thuộc linh đến từ đây.
• Nuôi Dạy Con Cái Trong Sự Kính Sợ Chúa: Dù thiếu vắng người cha thể lý, hãy giới thiệu cho con về Người Cha Thiên Thượng, Đấng “là cha kẻ mồ côi, và là quan xét người góa bụa” (Thi Thiên 68:5). Sử dụng các gương đàn ông tin kính trong Hội Thánh như hình mẫu phụ.
• Giữ Tấm Lòng Thanh Sạch và Trung Tín: Như Ru-tơ, giữ gìn đức hạnh và lòng trung thành trong mọi phận sự. Chúa tôn trọng và sẽ tôn cao sự trung tín đó.

Kinh Thánh không hề lãng quên những người mẹ độc thân. Ngược lại, từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền, Đức Chúa Trời liên tục tự giới thiệu mình là Đấng Bảo Vệ, Đấng Nâng Đỡ, Người Cha và là Đấng Chu Cấp cho họ. Ngài thấu hiểu nỗi đau, thấy những giọt nước mắt trong đêm khuya, và đoái xem đến sự thiếu thốn cả vật chất lẫn tình cảm.

Chúa Jêsus Christ, Con Đức Chúa Trời, đã trở nên “người bà con chuộc sản nghiệp” (go'el) vĩ đại nhất. Qua sự chết và sống lại của Ngài, Ngài chuộc lại chúng ta khỏi sự hủy diệt, phục hồi địa vị làm con Đức Chúa Trời, và ban cho một gia đình thuộc linh – Hội Thánh. Đối với người mẹ đơn thân tin Chúa, đây là nền tảng vững chắc nhất: bạn thuộc về gia đình của Đức Chúa Trời.

“Hãy trao mọi điều lo lắng mình cho Ngài, vì Ngài hay săn sóc anh em.” (I Phi-e-rơ 5:7).

Dù hành trình phía trước còn nhiều thách thức, hãy bước đi với đức tin rằng Đức Chúa Trời, Đấng đã chăm sóc A-ga, bà góa Xa-rép-ta và Ru-tơ, cũng đang đồng hành, chu cấp và dẫn dắt bạn. Ngài có thể biến nỗi đau thành mục đích, sự thiếu thốn thành sự dư dật, và gia đình bị tan vỡ thành một tượng đài của ân điển và sự phục hồi.