Kinh Thánh nói gì về ăn/uống huyết?

Chủ đề về máu (huyết) trong Kinh Thánh là một chủ đề hệ trọng, xuyên suốt từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền, mang cả ý nghĩa sinh học lẫn thần học sâu sắc. Việc “ăn” hay “uống” huyết là một mệnh đề gây ra nhiều thắc mắc, hiểu lầm, và thậm chí là tranh cãi. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát toàn diện lời Kinh Thánh về vấn đề này, phân biệt rõ giữa mệnh lệnh đạo đức, biểu tượng thiêng liêng, và sự dạy dỗ thuộc linh, nhằm đem đến cho người tin Chúa một cái nhìn chính xác và vững vàng dựa trên Lời Hằng Sống.

Ngay từ sau trận Đại Hồng Thủy, khi Đức Chúa Trời lập giao ước mới với Nô-ê và nhân loại, một mệnh lệnh rõ ràng đã được đưa ra:

“Song các ngươi không nên ăn thịt còn hồn sống, tức là có máu.” (Sáng Thế Ký 9:4)

Từ “hồn sống” trong nguyên văn Hê-bơ-rơ là nephesh (נֶפֶשׁ), thường được dịch là “linh hồn”, “sự sống”, hoặc “sinh mạng”. Câu này xác lập một nguyên tắc nền tảng: Máu tượng trưng cho sự sống, và sự sống ấy thuộc về Đức Chúa Trời. Việc kiêng ăn máu là một hành động tôn trọng sự thánh khiết của sự sống do Đấng Tạo Hóa ban cho.

Đến thời kỳ luật pháp Môi-se, mệnh lệnh này được nhấn mạnh, hệ thống hóa và gắn liền với nghi thức tế lễ, trở thành một điều răn trọng yếu cho dân Y-sơ-ra-ên:

“Phàm người nào trong nhà Y-sơ-ra-ên hay là kẻ khách kiều ngụ giữa họ, ăn huyết bất luận thế nào, thì ta sẽ nổi giận cùng kẻ ăn đó, diệt nó khỏi giữa dân sự mình. Vì linh hồn của xác thịt ở trong huyết; ta đã cho các ngươi huyết rưới trên bàn thờ đặng làm lễ chuộc tội cho linh hồn mình; vì nhờ linh hồn mà huyết mới chuộc tội được. Bởi cớ ấy ta phán cùng dân Y-sơ-ra-ên rằng: Trong vòng các ngươi không một ai nên ăn huyết; kẻ khách kiều ngụ trong vòng các ngươi cũng không nên ăn huyết.” (Lê-vi Ký 17:10-12)

Đoạn Kinh Thánh then chốt này cho thấy hai chức năng đối lập của máu:

1. Trên bàn thờ (Chức năng chuộc tội): Máu của con sinh tế được Đức Chúa Trời chỉ định để “làm lễ chuộc tội cho linh hồn”. Nguyên tắc “không đổ huyết thì không có sự tha thứ” (Hê-bơ-rơ 9:22) được thiết lập tại đây. Huyết trên bàn thờ là biểu tượng của sự sống bị đổ ra thay cho tội lỗi của người khác.

2. Trong chén hay thức ăn (Điều cấm kỵ): Cùng một thứ huyết ấy, nếu bị con người ăn/uống vào như một thực phẩm thông thường, lại trở thành sự ô uế và đáng bị trừng phạt (“diệt nó khỏi giữa dân sự”). Lý do: “vì linh hồn của xác thịt ở trong huyết”. Ăn huyết là hành động chiếm hữu sự sống (linh hồn) thuộc về Chúa cho mục đích tư lợi, phàm tục.

Mệnh lệnh này được lặp lại trong Phục Truyền Luật Lệ Ký 12:23-25 và là một phần của luật lệ mà Hội Thánh đầu tiên tại Giê-ru-sa-lem vẫn khuyên các tín đồ dân ngoại nên tuân giữ (Công Vụ 15:20, 29) – không phải để được cứu, mà để tránh gây vấp phạm và giữ sự hòa thuận với các tín đồ gốc Do Thái vốn rất nhạy cảm với điều này.

Đây là điểm chuyển biến thần học vĩ đại. Chúa Giê-xu Christ, Đấng Mê-si, đã hoàn thành và nâng cao ý nghĩa của biểu tượng máu trong Cựu Ước. Ngài không phủ nhận lệnh cấm ăn huyết thể xác, nhưng mặc khải một chân lý thuộc linh sâu nhiệm hơn.

Trong bài giảng quan trọng tại thành Ca-bê-na-um sau phép lạ hóa bánh ra nhiều, Chúa Giê-xu tuyên bố gây sốc:

“Đức Chúa Jêsus bèn phán cùng họ rằng: Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, nếu các ngươi không ăn thịt của Con loài người, cùng không uống huyết Ngài, thì chẳng có sự sống trong các ngươi đâu. Ai ăn thịt và uống huyết ta thì được sự sống đời đời; nơi ngày sau rốt, ta sẽ khiến người đó sống lại... Vì thịt ta thật là đồ ăn, huyết ta thật là đồ uống.” (Giăng 6:53-55)

Lời tuyên bố này khiến nhiều môn đồ vấp phạm và bỏ đi (Giăng 6:66). Họ hiểu theo nghĩa đen, vật chất – một sự vi phạm trắng trợn luật pháp Môi-se. Nhưng Chúa Giê-xu đang dùng ngôn ngữ biểu tượng để chỉ về sự hiệp thông thuộc linh sâu xa. Ngài giải thích ngay sau đó:

“Ấy là thần linh làm cho sống, xác thịt chẳng ích chi. Những lời ta phán cùng các ngươi đều là thần linh và sự sống.” (Giăng 6:63)

Chúa khẳng định rõ: Ngài không nói về việc ăn thịt và uống huyết thể xác (“xác thịt chẳng ích chi”), mà về việc đón nhận Ngài bằng đức tin qua Lời (thần linh) của Ngài. “Uống huyết ta” đồng nghĩa với việc tin nhận và tiếp nhận sự sống thuộc linh đến từ sự chết đổ huyết chuộc tội của Ngài trên thập tự giá.

Trong Bữa Tiệc Ly, Chúa Giê-xu đã thiết lập một biểu tượng cụ thể cho chân lý này:

“Ngài cũng lấy chén, tạ ơn, rồi trao cho môn đồ, mà phán rằng: Hết thảy hãy uống đi; vì nầy là huyết ta, huyết của sự giao ước đã đổ ra cho nhiều người được tha tội.” (Ma-thi-ơ 26:27-28)

Ở đây, rượu nho trong chén trở thành biểu tượng cho huyết của giao ước mới. Từ “giao ước” trong Hy Lạp là diathēkē (διαθήκη), nhấn mạnh đến một di chúc, một lời hứa nhất định. Huyết của Đấng Christ là dấu ấn của giao ước mới và tốt hơn, thay thế cho giao ước cũ được đóng ấn bằng huyết của sinh tế (Xuất Ê-díp-tô Ký 24:8).

Sứ đồ Phao-lô giải thích rõ hơn về ý nghĩa của việc “uống chén” trong Tiệc Thánh (Thánh Lễ Tiệc Thánh):

“Chén phước lành mà chúng ta chúc phước, há chẳng phải là thông công với huyết của Đấng Christ sao?” (1 Cô-rinh-tô 10:16)

Từ “thông công” trong nguyên văn Hy Lạp là koinōnia (κοινωνία), mang nghĩa sự chia sẻ chung, sự tham dự vào, sự hiệp thông. Khi tín đồ uống chén trong Tiệc Thánh một cách xứng đáng và bằng đức tin (1 Cô-rinh-tô 11:27-29), họ không phải đang uống huyết vật chất, nhưng đang:

1. Tưởng niệm (Luca 22:19): Nhớ lại một cách sống động sự chết đổ huyết chuộc tội của Chúa.

2. Công bố (1 Cô-rinh-tô 11:26): Rao ra sự chết của Chúa cho đến khi Ngài trở lại.

3. Hiệp thông: Có sự dự phần thuộc linh vào những lợi ích của huyết báu Đấng Christ – sự tha tội, sự sống mới, và giao ước mới.

Do đó, việc “uống huyết” trong Tân Ước là một hành động thuộc linh và biểu tượng, diễn ra qua:

• Đức tin cá nhân: Tin nhận Chúa Giê-xu và sự chuộc tội của Ngài (Rô-ma 3:25).
• Lời Chúa: Lời Ngài là thần linh và sự sống (Giăng 6:63, 68).
• Tiệc Thánh: Lễ nghi biểu tượng của sự hiệp thông trong Hội Thánh.

1. Phân Biệt Rõ Ràng Giữa Vật Chất Và Thuộc Linh: Người tin Chúa cần hiểu rõ Kinh Thánh cấm tuyệt đối việc ăn/uống huyết thể xác của động vật như một thực phẩm (vấn đề lương tâm và văn hóa có thể được thảo luận trong Hội Thánh, xem Rô-ma 14). Đồng thời, chúng ta được kêu gọi “uống huyết thuộc linh” của Chúa Giê-xu mỗi ngày bằng đức tin, qua Lời Chúa và sự cầu nguyện.

2. Giữ Vững Ý Nghĩa Thiêng Liêng Của Tiệc Thánh: Tham dự Tiệc Thánh với lòng thành kính, tự xét (1 Cô-rinh-tô 11:28), tập trung vào sự tưởng niệm và cảm tạ về huyết báu của Chúa, tránh mọi suy nghĩ mê tín hay vật chất hóa nghi thức này.

3. Sống Trong Giao Ước Mới: Mỗi ngày ý thức rằng chúng ta đang sống dưới giao ước được đóng ấn bằng huyết của Đấng Christ (Hê-bơ-rơ 9:14-15). Điều này đem lại sự bình an vì tội đã được tha, và sự thúc giục sống thánh sạch, biệt riêng cho Ngài.

4. Truyền Thông Chân Lý Cách Cẩn Thận: Khi giải thích những câu như Giăng 6:53-56 cho người ngoài đạo hoặc tân tín hữu, cần giải thích rõ ngữ cảnh và ý nghĩa biểu tượng/thuộc linh để tránh gây hiểu lầm và vấp phạm không cần thiết.

Kinh Thánh trình bày một sự phát triển mạch lạc về chủ đề máu. Cựu Ước nghiêm cấm việc ăn/uống huyết thể xác để tôn trọng sự sống thuộc về Đức Chúa Trời và để biệt riêng huyết cho mục đích chuộc tội trên bàn thờ. Tân Ước mặc khải rằng chính huyết của Con Đức Chúa Trời, Chúa Giê-xu Christ, mới là của lễ chuộc tội trọn vẹn và cuối cùng. Vì vậy, “uống huyết Ngài” là ẩn dụ thuộc linh mô tả hành động đức tin tiếp nhận sự sống đời đời và sự hiệp thông với Ngài.

Lời mời gọi “Hãy uống đi” của Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 26:27) vẫn còn vang vọng. Đó là lời mời gọi chúng ta mỗi ngày đến gần với thập tự giá, uống nước sự sống cách nhưng không (Khải Huyền 22:17), và sống trong niềm vui của giao ước mới được xây đắp trên nền tảng huyết báu quý giá của Chiên Con không tì vết.