Đức Chúa Trời Vĩ Đại Có Nghĩa Là Gì?
Trong ngôn ngữ loài người, từ “vĩ đại” thường được dùng để mô tả những thành tựu, quy mô hay ảnh hưởng vượt trội. Nhưng khi áp dụng cho Đấng Tạo Hóa, khái niệm này vượt xa mọi định nghĩa thông thường. Sự vĩ đại của Đức Chúa Trời không chỉ là một phẩm chất, mà là bản chất cốt lõi của Ngài, thấm nhuần trong mọi thuộc tính, hành động và mặc khải của Ngài cho nhân loại. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa thần học phong phú về sự vĩ đại của Đức Chúa Trời qua lăng kính Kinh Thánh.
Kinh Thánh mô tả Đức Chúa Trời là Đấng “rất đáng sợ” (Phục-truyền 7:21) và “rất cao trọng” (Thi-thiên 47:9). Từ “vĩ đại” trong tiếng Hê-bơ-rơ thường được dùng là “gadol” (גָּדוֹל), mang ý nghĩa lớn lao, mạnh mẽ, quan trọng. Sự vĩ đại này biểu lộ qua nhiều phương diện:
1. Quyền Năng Vô Hạn (Omnipotence): Đức Chúa Trời là Đấng Toàn Năng (Ê-sai 40:28). Sự vĩ đại của Ngài trước hết được bày tỏ qua công cuộc sáng tạo từ hư không. “Ban đầu Đức Chúa Trời dựng nên trời đất” (Sáng-thế Ký 1:1). Chỉ bởi Lời phán, vũ trụ muôn vật hiện hữu (Thi-thiên 33:6,9). Quyền năng ấy không chỉ ở quá khứ, mà vẫn đang duy trì và cai quản mọi sự (Hê-bơ-rơ 1:3).
2. Tri Thức Tuyệt Đối (Omniscience): Sự vĩ đại của Đức Chúa Trời thể hiện qua sự thông biết mọi sự. “Hỡi Đức Giê-hô-va, Ngài đã dò xét tôi và biết tôi. Chúa biết khi tôi ngồi, lúc tôi đứng dậy; Chúa hiểu biết ý tưởng tôi từ xa” (Thi-thiên 139:1-2). Trí tuệ và sự khôn ngoan của Ngài vượt quá sự dò xét của loài người (Rô-ma 11:33-34).
3. Hiện Diện Khắp Nơi (Omnipresence): Đức Chúa Trời vĩ đại vì Ngài không bị giới hạn bởi không gian. “Nếu tôi lên trời, Chúa ở tại đó, Ví tôi nằm dưới âm phủ, kìa, Chúa cũng có ở đó” (Thi-thiên 139:8). Sự hiện diện khắp nơi của Ngài đảm bảo rằng không một tạo vật nào có thể thoát khỏi sự chăm sóc và quyền tể trị của Ngài.
Sự vĩ đại của Đức Chúa Trời không chỉ là lý thuyết, mà được bày tỏ sống động qua hành động cứu chuộc nhân loại. Đây là chiều kích vĩ đại nhất, vì nó kết hợp quyền năng với tình yêu thương và ân điển.
1. Trong Cựu Ước: Sự Giải Cứu Quyền Năng. Lịch sử dân Y-sơ-ra-ên là một bản anh hùng ca về sự vĩ đại của Đức Chúa Trời. Ngài đã dùng cánh tay quyền năng giải cứu họ khỏi ách nô lệ Ai Cập, một biến cố được nhắc đi nhắc lại như bằng chứng tối thượng (Phục-truyền 26:8). Bài ca của Môi-se sau khi qua Biển Đỏ đã tôn vinh: “Hỡi Đức Giê-hô-va, trong vòng các thần, ai giống như Ngài?... Ngài lấy tình thương mà dắt dân mà Ngài đã chuộc lại” (Xuất Ê-díp-tô Ký 15:11,13). Sự vĩ đại ở đây là sự kết hợp giữa phán xét (với người Ai Cập) và cứu chuộc (với dân Ngài).
2. Trong Tân Ước: Sự Vĩ Đại Trong Sự Khiêm Hạ của Christ. Đây là nghịch lý vĩ đại nhất: Đức Chúa Trời vĩ đại bày tỏ sự vĩ đại tối thượng của Ngài qua sự hạ mình của Con Một Ngài. Sứ đồ Phao-lô mô tả điều này trong thư Phi-líp 2:6-8: Đấng vốn có “hình Đức Chúa Trời” đã “tự hạ mình”, trở nên người phàm và vâng phục cho đến chết trên cây thập tự. Trong tiếng Hy Lạp, từ “kenóō” (κενόω) trong câu 7 có nghĩa là “làm cho trống rỗng”, chỉ về sự từ bỏ vinh hiển tự nguyện. Sự vĩ đại thật không nằm ở việc đè bẹp kẻ thù, mà nằm ở việc chịu chết thay cho kẻ thù (Rô-ma 5:8).
Sự phục sinh của Chúa Giê-xu Christ là bằng chứng tối hậu về sự vĩ đại của Đức Chúa Trời. Quyền năng “lớn không thể kể xiết” (Ê-phê-sô 1:19) đã đập tan quyền lực của sự chết và tội lỗi. Chính vì thế, Chúa Giê-xu được tôn lên là “Chúa” và danh hiệu Ngài là “trên hết mọi danh” (Phi-líp 2:9-11). Sự vĩ đại của Đức Chúa Trời Cha được tôn vinh hoàn toàn trong sự vâng phục và chiến thắng của Đức Chúa Trời Con.
Sự vĩ đại của Đức Chúa Trời còn được đo lường qua các đức tính hoàn hảo của Ngài.
1. Sự Thánh Khiết (Holiness): Các thiên sứ không ngừng reo lên: “Thánh thay, thánh thay, thánh thay là Đức Giê-hô-va vạn quân!” (Ê-sai 6:3). Sự thánh khiết tuyệt đối này tách biệt Ngài khỏi mọi tội lỗi và là nền tảng cho mọi hành động công bình của Ngài. Sự vĩ đại trong thánh khiết khiến con người ý thức về tội lỗi mình (Ê-sai 6:5).
2. Tình Yêu Thương (Agape Love): Sứ đồ Giăng tuyên bố: “Đức Chúa Trời là sự yêu thương” (1 Giăng 4:8). Tình yêu của Ngài không phải là cảm xúc nhất thời, mà là một sự lựa chọn cam kết, hy sinh vì cớ đối tượng được yêu. Từ Hy Lạp “agapē” (ἀγάπη) mô tả tình yêu có chủ ý, vị tha và trọn vẹn này. Sự vĩ đại của tình yêu Chúa thể hiện ở chỗ “Ngài đã yêu chúng ta khi chúng ta còn là người có tội” (Rô-ma 5:8).
3. Ân Điển và Sự Thành Tín (Grace and Faithfulness): Lời hứa của Đức Chúa Trời là bất biến. “Đức Chúa Trời chẳng phải là loài người mà nói dối, cũng chẳng phải là con loài người mà tự hối... Ngài có phán thì Ngài sẽ làm, có nói thì Ngài sẽ làm thành” (Dân-số Ký 23:19). Sự thành tín của Ngài trải qua các thế hệ (Thi-thiên 100:5), và ân điển Ngài đủ cho mọi nhu cầu của chúng ta (2 Cô-rinh-tô 12:9).
Hiểu biết về sự vĩ đại của Đức Chúa Trời không phải là bài học thuần túy thần học, mà phải biến đổi đời sống chúng ta.
1. Dẫn Đến Sự Thờ Phượng Chân Thật: Mục đích tối cao của con người là tôn vinh Đức Chúa Trời và hưởng Ngài đời đời. Khi thấu hiểu sự vĩ đại của Ngài, lòng chúng ta tự nhiên hướng về sự thờ phượng. Thờ phượng không chỉ là hát, mà là toàn bộ đời sống đầu phục, tôn Ngài làm Chúa (Rô-ma 12:1). Mỗi lời cầu nguyện nên bắt đầu với sự tôn cao các thuộc tính của Ngài, như Chúa dạy: “Lạy Cha chúng tôi ở trên trời, Danh Cha được thánh!” (Ma-thi-ơ 6:9).
2. Nuôi Dưỡng Đức Tin và Sự Tin Cậy: Hoàn cảnh khó khăn có thể khiến chúng ta nghi ngờ. Nhưng hiểu biết về Đức Chúa Trời vĩ đại, Đấng cầm quyền trên biển cả bão tố (Mác 4:39-41), giúp chúng ta đặt lòng tin cậy nơi Ngài. Nếu Ngài đủ quyền năng phục sinh Christ từ kẻ chết, Ngài cũng đủ năng lực giải quyết mọi nan đề của chúng ta (Ê-phê-sô 3:20). Sự vĩ đại của Ngài là nền tảng cho sự bình an của chúng ta.
3. Đem Đến Sự Khiêm Nhường và Kính Sợ: Trước mặt Đấng Tạo Hóa vĩ đại, thái độ duy nhất phù hợp là sự khiêm nhường và kính sợ thánh. “Đức Giê-hô-va phán:... người nào ta đoái xem đây? Ấy là kẻ nghèo khó, có lòng ăn năn đau đớn, nghe lời ta mà run” (Ê-sai 66:2). Sự kính sợ này không phải là nỗi sợ hãi của tên nô lệ, mà là lòng tôn kính sâu xa của một người con đối với Người Cha vĩ đại và thánh khiết.
4. Thúc Đẩy Sự Truyền Giảng và Phục Vụ: Sứ mạng của Hội Thánh là rao truyền sự vĩ đại của Đức Chúa Trời cho muôn dân. Phi-e-rơ khẳng định: “Nhưng anh em là dòng giống được lựa chọn... hầu cho anh em rao giảng nhân đức của Đấng đã gọi anh em ra khỏi nơi tối tăm, đến nơi sáng láng lạ lùng của Ngài” (1 Phi-e-rơ 2:9). Kiến thức về Đức Chúa Trời vĩ đại phải thúc đẩy chúng ta chia sẻ Tin Lành về Christ, là sự bày tỏ tối cao của sự vĩ đại ấy.
Sự vĩ đại của Đức Chúa Trời, như Kinh Thánh mặc khải, là một chân lý đa diện, vừa đáng kinh sợ vừa đáng yêu mến. Đó là quyền năng sáng tạo vũ trụ, nhưng cũng là tình yêu hy sinh trên thập tự giá. Đó là sự thánh khiết tuyệt đối, nhưng cũng là ân điển dành cho kẻ có tội. Sự vĩ đại này tìm thấy trung tâm và đỉnh cao của nó trong con người và công việc của Chúa Giê-xu Christ—Đấng vừa là Đức Chúa Trời vĩ đại vừa là người đầy tớ khiêm nhường.
Lời mời gọi dành cho mỗi chúng ta ngày hôm nay là suy ngẫm về sự vĩ đại của Ngài qua Lời Ngài và công trình sáng tạo, thờ phượng Ngài với lòng kính sợ và vui mừng, và tin cậy Ngài trong mọi nẻo đường đời. Cuối cùng, chúng ta được an ủi bởi lời hứa rằng một ngày kia, mọi mắt sẽ thấy, mọi đầu gối sẽ quỳ xuống, và mọi lưỡi sẽ thừa nhận rằng “Giê-xu Christ là Chúa” (Phi-líp 2:11), để sự vĩ đại của Đức Chúa Trời được tôn cao đời đời.
“Hỡi Đức Giê-hô-va, Chúa là Đấng rất lớn, rất đáng tôn kính... Vả, Đức Giê-hô-va là Đấng cao cả và đáng sợ; Ngài là Vua lớn hơn trên hết các thần.” (Thi-thiên 47:2, 95:3)