Chúa Giê-su Đã Tương Tác Với Trẻ Em Như Thế Nào?
Trong bối cảnh xã hội Do Thái thế kỷ thứ nhất, trẻ em thường không được xem là trung tâm của đời sống công cộng hay tôn giáo. Tuy nhiên, qua những lần tương tác được ghi lại trong các sách Phúc Âm, Chúa Giê-su đã phá vỡ mọi khuôn mẫu và định kiến, để lại một mẫu mực vĩ đại về việc đánh giá cao, yêu thương và dạy dỗ trẻ em. Cách Ngài đối xử với trẻ em không chỉ là một chi tiết nhỏ trong chức vụ của Ngài, mà là một phần thiết yếu trong việc bày tỏ bản chất của Nước Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào các phân đoạn Kinh Thánh, khám phá bối cảnh, ngôn ngữ gốc và ý nghĩa thần học đằng sau những tương tác này, từ đó rút ra những bài học thiết thực cho Hội Thánh và gia đình Cơ Đốc ngày nay.
I. Phân Tích Các Phân Đoạn Kinh Thánh Trọng Tâm
Sự kiện quan trọng nhất và được ghi lại bởi ba trước giả Phúc Âm đồng quan (Ma-thi-ơ, Mác, Lu-ca) chính là việc Chúa Giê-xu tiếp nhận và chúc phước cho trẻ nhỏ.
1. Sự Kiện "Hãy Để Trẻ Em Đến Cùng Ta" (Ma-thi-ơ 19:13-15; Mác 10:13-16; Lu-ca 18:15-17)
Ma-thi-ơ 19:13-15 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925): "Bấy giờ, người ta đem các con trẻ đến cùng Đức Chúa Jêsus, đặng Ngài đặt tay trên chúng nó mà cầu nguyện; môn đồ quở trách những người đem đến. Nhưng Đức Chúa Jêsus phán rằng: Hãy để con trẻ đến cùng ta, đừng ngăn cấm chúng nó; vì nước thiên đàng thuộc về những kẻ giống như con trẻ ấy. Ngài bèn đặt tay trên chúng nó, rồi từ đó mà đi."
Bối cảnh và Hành động: Các bậc cha mẹ đã chủ động đem con cái mình đến với Đức Chúa Jêsus. Hành động "đặt tay" (tiếng Hy Lạp: ἐπιτίθημι τὰς χεῖρας - epitithēmi tas cheiras) là một cử chỉ quan trọng, mang ý nghĩa chúc phước, chuyển giao quyền năng, sự bảo vệ và sự đồng nhất (xem Sáng Thế Ký 48:14). Trong khi đó, các môn đồ với tâm lý "người lớn" cho rằng Chúa có những việc hệ trọng hơn (dạy dỗ, tranh luận với người Pha-ri-si) và đã "quở trách" (ἐπετίμησεν - epetimēsen, nghĩa gốc là khiển trách nặng nề) những người đem trẻ đến.
Phản Ứng Mang Tính Cách Mạng của Chúa Giê-su: Chúa Giê-su đáp lại bằng sự "phẫn nộ" (ἠγανάκτησεν - ēganaktēsen - Mác 10:14) đối với thái độ của các môn đồ. Đây là một từ mạnh mẽ, diễn tả sự bất bình sâu sắc. Lời tuyên bố của Ngài có hai phần then chốt:
- "Hãy để con trẻ đến cùng ta, đừng ngăn cấm chúng nó": Động từ "để" (ἄφετε - aphete) và "ngăn cấm" (κωλύετε - kōlyete) tạo thành một mệnh lệnh phủ định kép, nhấn mạnh sự cấp thiết và tuyệt đối. Chúa Giê-su mở ra một con đường trực tiếp, không rào cản giữa trẻ em và chính Ngài.
- "Vì nước thiên đàng thuộc về những kẻ giống như con trẻ ấy": Đây là tuyên bố thần học then chốt. Chúa không nói "thuộc về con trẻ", mà là "thuộc về những kẻ giống như con trẻ" (τῶν τοιούτων - tōn toioutōn). Điều này mở rộng nguyên tắc cho tất cả mọi người. Vậy, phẩm chất nào của trẻ em mà chúng ta cần có?
2. Phẩm Chất "Giống Như Trẻ Em" Mà Nước Trời Đòi Hỏi
Chúa Giê-su giải thích rõ hơn trong câu tiếp theo (Mác 10:15): "Quả thật, ta nói cùng các ngươi, ai chẳng nhận lấy nước Đức Chúa Trời như con trẻ, thì chẳng được vào đó bao giờ." Động từ "nhận lấy" (δέξηται - dexētai) không chỉ là tiếp nhận thụ động, mà còn mang nghĩa đón nhận một cách vui mừng, tin cậy. Trẻ em có những đặc điểm thuộc linh quan trọng:
- Đức Tin Đơn Sơ và Tuyệt Đối: Trẻ em tin cậy người chăm sóc mình một cách tự nhiên, không hoài nghi phức tạp. Sự cứu rỗi cần được đón nhận với thái độ tin cậy tương tự vào ân điển của Chúa.
- Sự Phụ Thuộc và Khiêm Nhường: Trẻ em ý thức rõ về sự thiếu sót, yếu đuối và nhu cầu được giúp đỡ. Chúng không dựa vào thành tích hay sự tự công bố của mình. Đây chính là tâm lý của "người nghèo khó trong tâm linh" (Ma-thi-ơ 5:3).
- Tính Dễ Uốn Nắn và Mở Lòng: Trẻ em sẵn sàng học hỏi, thay đổi và không mang nhiều định kiến cứng nhắc như người lớn.
- Không Tính Toán Địa Vị: Trong câu chuyện này, trẻ em không đến để tranh giành địa vị (như các môn đồ đã tranh luận ai là lớn nhất – Mác 9:34). Chúng đến đơn giản vì được dẫn đến và được yêu thương.
3. Hành Động Yêu Thương Cụ Thể: Ôm Ấp và Chúc Phước
Mác 10:16 ghi lại một chi tiết cảm động mà Ma-thi-ơ và Lu-ca không nhắc đến: "Ngài bồn các đứa trẻ ấp vào lòng, đặt tay trên chúng nó mà chúc phước cho."
- "Bồn...ấp vào lòng": Từ Hy Lạp ἐναγκαλισάμενος (enankalisamenos) diễn tả hành động ôm chặt vào lòng, một cử chỉ thân mật, yêu thương và bảo vệ. Đây không phải là một nghi thức xa cách, mà là sự tiếp xúc đầy tình cảm.
- "Chúc phước": κατευλόγει (kateulogei), nghĩa là "chúc phước cách trọn vẹn". Chúa Giê-su đã dành thời gian, sự chú ý và quyền năng thiêng liêng của Ngài để cầu xin phước lành từ Cha Thiên Thượng đổ xuống trên mỗi đứa trẻ. Hành động này khẳng định giá trị cá nhân của từng đứa trẻ trước mặt Đức Chúa Trời.
II. Những Lần Tương Tác Khác và Nguyên Tắc Rút Ra
Ngoài sự kiện trên, Chúa Giê-su còn sử dụng trẻ em như những minh họa sống động cho giáo lý của Ngài.
1. Trẻ Em Là Hình Mẫu cho Sự Vĩ Đại Thật (Ma-thi-ơ 18:1-6)
Khi các môn đồ hỏi "Ai là lớn hơn hết trong nước thiên đàng?", Chúa Giê-su đã gọi một đứa trẻ đến đứng giữa họ và phán: "Nếu các ngươi không đổi lại và nên như con trẻ, thì chẳng được vào nước thiên đàng đâu... Hễ ai trở nên khiêm nhường như đứa trẻ nầy, thì sẽ là lớn hơn hết trong nước thiên đàng." (câu 3-4). Ở đây, Ngài không chỉ nói về đức tin, mà còn nhấn mạnh đức tính khiêm nhường (ταπεινώσει - tapeinōsei) như một thước đo của sự vĩ đại thật. Hơn nữa, Ngài cảnh báo nghiêm khắc về tội làm cho "một đứa trong những đứa trẻ nầy...vấp phạm" (câu 6), cho thấy sự nghiêm trọng của việc làm tổn thương hoặc dẫn dắt sai lầm một linh hồn non trẻ.
2. Trẻ Em Là Đối Tượng của Phép Lạ và Sự Quan Tâm
Chúa Giê-su không chỉ dạy về trẻ em, Ngài còn chữa lành và phục hồi chúng:
- Con gái của Giai-ru (Mác 5:21-24, 35-43): Ngài gọi đứa bé gái chết là "đứa trẻ" (τὸ παιδίον - to paidion) với sự trìu mến, cầm lấy tay nó và phán dịu dàng: "Con ơi, hãy dậy."
- Con trai của viên quan (Giăng 4:46-54): Ngài chữa lành từ xa cho con trai một quan chức.
- Đứa trẻ bị kinh phong (Ma-thi-ơ 17:14-18): Ngài giải cứu và chữa lành cho nó.
Các phép lạ này cho thấy Chúa Giê-su quan tâm đến mọi mặt của cuộc sống trẻ em: thể chất, tình cảm và thuộc linh.
III. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Ngày Nay
Từ những nguyên tắc Chúa Giê-su để lại, chúng ta có thể rút ra nhiều bài học thiết thực:
1. Đối Với Gia Đình và Các Bậc Cha Mẹ
a. Đem Con Cái Đến Với Chúa Giê-su: Như những phụ huynh xưa, nhiệm vụ đầu tiên và lớn nhất của chúng ta là chủ động đưa dắt con cái đến gặp Chúa. Điều này không chỉ qua việc đưa chúng đến nhà thờ, mà quan trọng hơn là giới thiệu cho chúng một mối quan hệ sống động với Chúa Cứu Thế qua Lời Chúa, sự cầu nguyện và làm gương về đời sống tin kính.
b. Chúc Phước Cho Con Cái: Hãy noi gương Chúa Giê-su, thường xuyên đặt tay cầu nguyện, ôm ấp và chúc phước cho con cái bằng lời nói và hành động. Truyền đạt cho chúng biết chúng có giá trị vô cùng trong mắt Đức Chúa Trời.
c. Nuôi Dưỡng Đức Tin Đơn Sơ: Thay vì làm phức tạp hóa đức tin, hãy khuyến khích sự tin cậy đơn sơ của trẻ vào lời hứa và tình yêu của Chúa. Trả lời những câu hỏi của chúng cách nghiêm túc và phù hợp với lứa tuổi.
2. Đối Với Hội Thánh
a. "Đừng Ngăn Cấm Chúng Nó": Hội Thánh phải tạo ra một môi trường an toàn, thân thiện và đón chào trẻ em. Điều này bao gồm việc đầu tư nghiêm túc vào chương trình Trường Chúa Nhật, các nhóm thiếu nhi, thiếu niên với những người lãnh đạo được kêu gọi và huấn luyện.
b. Coi Trọng Vai Trò của Trẻ Em: Trẻ em không phải là "Hội Thánh của tương lai" mà là một phần của Hội Thánh hiện tại. Hãy cho chúng cơ hội phục vụ phù hợp, lắng nghe tiếng nói của chúng, và công nhận rằng Đức Thánh Linh cũng hành động trong lòng chúng.
c. Bảo Vệ và Giữ Gìn: Hội Thánh phải có những chính sách nghiêm ngặt để bảo vệ trẻ em khỏi mọi hình thức lạm dụng, tổn thương, và sự dạy dỗ sai lạc. Phải nghiêm khắc xử lý những hành vi "làm cho vấp phạm".
3. Đối Với Mỗi Cá Nhân Tín Hữu
a. Học Tập Phẩm Chất Của Trẻ Em: Mỗi chúng ta cần tự hỏi: Tôi có còn giữ được đức tin đơn sơ, tấm lòng khiêm nhường phụ thuộc và sự sẵn sàng học hỏi như trẻ thơ không? Hay tôi đã trở nên cứng lòng, kiêu ngạo và tính toán như các môn đồ lúc đó?
b. Yêu Thương và Tôn Trọng Cụ Thể: Hãy dành thời gian lắng nghe, chơi đùa và đầu tư vào đời sống của những đứa trẻ xung quanh chúng ta - con cháu, trẻ em trong khu xóm, trong Hội Thánh. Một lời động viên, một câu chuyện Kinh Thánh kể sinh động có thể để lại dấu ấn đời đời.
c. Cầu Thay Cho Thế Hệ Trẻ: Hãy sốt sắng cầu nguyện cho con em chúng ta và thế hệ trẻ, xin Chúa gìn giữ chúng trong thế giới đầy cám dỗ này và kéo chúng đến với Ngài.
Kết Luận
Cách Chúa Giê-su tương tác với trẻ em là một bức tranh đẹp đẽ và đầy quyền năng về tình yêu thương, sự tôn trọng và tầm nhìn thần học sâu sắc. Ngài đã phá đổ mọi rào cản xã hội, nghi lễ để ôm lấy những linh hồn non trẻ nhất. Trong mắt Ngài, trẻ em không phải là thành phần thứ yếu, mà là những công dân tiêu biểu của Nước Đức Chúa Trời - những hình mẫu sống động về thái độ mà mọi người cần có để được cứu. Chúng được Ngài chúc phước cách đặc biệt và được đặt vào vị trí trung tâm để dạy dỗ các môn đồ bài học về khiêm nhường và sự vĩ đại thật.
Ngày nay, Hội Thánh và mỗi gia đình Cơ Đốc được kêu gọi để tiếp nối tinh thần này. Hãy để trẻ em đến với Chúa Giê-su. Đừng ngăn cấm chúng bằng sự thờ ơ, thiếu đầu tư, hay một môi trường thiếu lành mạnh. Ngược lại, hãy nhiệt thành đưa dắt, bảo vệ, dạy dỗ và yêu thương chúng như chính Chúa Cứu Thế đã làm. Khi chúng ta làm điều đó, chúng ta không chỉ xây dựng một thế hệ tương lai vững mạnh, mà còn chính mình học được bài học quý giá về việc trở nên "như con trẻ" để thật sự thuộc về Nước Thiên Đàng.