Khi nào là thời điểm thích hợp để xây dựng một ngôi nhà thờ mới?

Trong hành trình thuộc linh của một Hội Thánh địa phương, câu hỏi về việc xây cất một cơ sở nhà thờ mới thường là một bước ngoặt quan trọng, đầy cả niềm vui mừng lẫn những băn khoăn, trăn trở. Đây không đơn thuần là một dự án xây dựng, mà là một hành trình đức tin, một sự đầu tư cho công việc Chúa và các thế hệ tương lai. Vậy, làm thế nào để biết được thời điểm của Đức Chúa Trời (Kairos - καιρός) cho một quyết định hệ trọng như vậy? Bài nghiên cứu này sẽ đào sâu vào Lời Chúa để tìm ra những nguyên tắc thuộc linh, những bài học lịch sử và những dấu hiệu nhận biết thời điểm thích hợp cho việc xây dựng nhà thờ mới.

Mọi công việc lớn cho Chúa đều phải bắt nguồn từ khải tượng (vision) và sự hướng dẫn trực tiếp từ Ngài. Kinh Thánh chép: "Đức Giê-hô-va phán: Chẳng phải ta đã truyền lịnh cho ngươi sao? Hãy mạnh dạn và can đảm! Chớ run sợ, chớ kinh khủng; vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi vẫn ở cùng ngươi trong mọi nơi ngươi đi" (Giô-suê 1:9). Trước mọi cuộc hành trình, dân Y-sơ-ra-ên luôn tìm kiếm sự chỉ dẫn của Đức Giê-hô-va.

Châm ngôn 29:18 khẳng định: "Đâu không có khải tượng, dân chúng phóng túng" (Bản dịch khác: "thiếu sự mặc khải, dân chúng hủy diệt"). Từ "khải tượng" trong tiếng Hê-bơ-rơ là "chazon" (חָזוֹן), chỉ một sự nhìn thấy mang tính tiên tri, một sự bày tỏ ý muốn của Đức Chúa Trời. Việc xây dựng nhà thờ mới phải xuất phát từ một "chazon" rõ ràng từ Chúa cho Hội Thánh đó, chứ không từ sự cạnh tranh, khoe khoang, hay chỉ đơn giản là vì nhu cầu không gian. Khải tượng này phải được chia sẻ, cầu nguyện và xác nhận bởi phần lớn hội chúng.

Ê-sai 28:16 đưa ra nguyên tắc nền tảng: "Vậy nên, Chúa Giê-hô-va phán như vầy: Nầy, ta đã đặt tại Si-ôn một hòn đá, là đá đã thử, đá góc quý giá, làm nền vững chắc; ai tin sẽ không vội vàng". Công trình thuộc linh phải được xây trên nền đá là Đấng Christ (I Cô-rinh-tô 3:11), với sự tin cậy vững vàng, không "vội vàng" (חוּשׁ - chush) hay hấp tấp. Thời điểm thích hợp là khi Hội Thánh có đức tin vững chắc nơi Lời hứa và sự dẫn dắt của Chúa.

Kinh Thánh ghi lại nhiều ví dụ về việc xây dựng nơi thờ phượng, mỗi ví dụ đều để lại bài học quý giá.

1. Đền Tạm (Tabernacle) - Xuất Ê-díp-tô Ký 25-40: Đây là công trình đầu tiên. Mọi chi tiết đều do Đức Chúa Trời trực tiếp chỉ thị cho Môi-se trên núi Si-na-i (Xuất Ê-díp-tô 25:9, 40). Dân sự dâng hiến cách tự nguyện, rời rộng đến nỗi Môi-se phải rao rằng đủ rồi (Xuất Ê-díp-tô 36:5-7). Thời điểm là sau khi họ được giải cứu khỏi Ai Cập, nhận luật pháp và có lòng khao khát thờ phượng Chúa. Bài học: Công trình phải theo mẫu mực Chúa bày tỏ, được hưởng ứng bởi lòng dâng hiến tự nguyện từ cộng đồng.

2. Đền Thờ Sa-lô-môn (The First Temple) - I Các Vua 5-8: Vua Đa-vít có ước nguyện xây đền thờ nhưng Đức Chúa Trời phán thời điểm đó chưa phải của ông vì ông là chiến sĩ, đổ nhiều máu (I Sử ký 28:3). Chúa dành vinh dự đó cho Sa-lô-môn, con trai người, trong thời bình. Đa-vít chuẩn bị dư dật các vật liệu, kế hoạch chi tiết (I Sử ký 28:11-19) và khích lệ dân chúng dâng hiến (I Sử ký 29:1-9). Thời điểm thích hợp là khi có sự bình an (Shalom - שָׁלוֹם), nguồn lực được chuẩn bị chu đáo, và người lãnh đạo được Chúa chọn sẵn sàng.

3. Xây Dựng Lại Đền Thờ Sau Thời Lưu Đày - Ê-xơ-ra & Nê-hê-mi: Sau 70 năm phu tù, dân sót trở về và khởi công xây lại đền thờ dưới sự lãnh đạo của Xô-rô-ba-bên và Giê-sua (Ê-xơ-ra 3). Công việc bị chống đối, trì hoãn nhiều năm, cho đến khi các tiên tri A-ghê và Xa-cha-ri đứng lên khích lệ (Ê-xơ-ra 5:1-2). A-ghê quở trách dân sự lo xây nhà mình đẹp đẽ trong khi nhà Chúa vẫn hoang vu (A-ghê 1:4). Thời điểm được Chúa thúc giục qua lời tiên tri. Bài học: Đôi khi thời điểm đến khi Hội Thánh được thức tỉnh về ưu tiên thuộc linh và vượt qua sự trì hoãn, nản lòng.

Từ các mô hình Kinh Thánh, ta rút ra những điều kiện then chốt để nhận biết thời điểm thích hợp.

1. Sự Hiệp Một và Đồng Lòng của Hội Thánh: Công vụ 2:46 mô tả Hội thánh đầu tiên: "Ngày nào cũng vậy, cứ chăm chỉ đến đền thờ; còn ở nhà, thì bẻ bánh và dùng bữa chung với nhau cách vui vẻ thật thà". Từ "đồng lòng" trong tiếng Hy Lạp là "homothumadon" (ὁμοθυμαδόν), nghĩa là cùng một ý chí, một cảm xúc. Một dự án lớn cần sự hiệp một này. Nếu còn nhiều chia rẽ, nghi ngờ, tranh cãi, có lẽ cần thêm thời gian cầu nguyện và gây dựng sự hiệp nhất trước.

2. Sự Dâng Hiến Tự Nguyện và Rời Rộng: Như dân Y-sơ-ra-ên dâng cho đền tạm, sự dâng hiến phải xuất phát từ lòng biết ơn và yêu mến Chúa, không từ ép buộc hay mặc cảm. II Cô-rinh-tô 9:7 dạy: "Mỗi người nên tùy theo lòng mình đã định mà quyên ra, không phải phụng sự cách miễn cưỡng, hay là vì ép uổng; vì Đức Chúa Trời yêu kẻ thí của cách vui lòng". Khi các hội viên bắt đầu dâng hiến cách kỳ diệu, vượt quá khả năng tự nhiên, đó có thể là dấu hiệu Chúa đang hành động.

3. Ưu Tiên Thuộc Linh Rõ Ràng: Nhà thờ không phải là mục đích tối hậu. Mục đích là rao giảng Phúc Âm, môn đồ hóa, và thờ phượng. Việc xây dựng phải là công cụ để phục vụ các mục đích đó tốt hơn. Nếu Hội Thánh đang tăng trưởng mạnh về thuộc linh, số người nhóm lại, và các chức vụ, nhưng bị giới hạn bởi cơ sở vật chất, thì nhu cầu là chính đáng. Ngược lại, nếu xây một tòa nhà lớn chỉ để phô trương trong khi đời sống thuộc linh èo uột, thì đó là sự lãng phí và sai lầm.

4. Sự Chuẩn Bị và Quản Lý Nguồn Lực Khôn Ngoan: Lu-ca 14:28-30 Chúa Giê-xu dạy: "Vì có ai trong các ngươi muốn xây một cái tháp, trước hết ngồi xuống tính phí tổn xem mình có đủ của để làm xong chăng? e khi đã xây nền rồi, không thể làm xong được, thì mọi người thấy liền chê cười". Điều này nhấn mạnh tính toán kỹ lưỡng, lập kế hoạch tài chính minh bạch, và tránh mắc nợ quá nhiều (xem thêm Rô-ma 13:8). Sự quản lý tốt là bằng chứng của sự trưởng thành và trách nhiệm.

Người Hy Lạp có hai từ chỉ thời gian: "Chronos" (χρόνος) - thời gian tuần tự, và "Kairos" (καιρός) - thời điểm thuận lợi, cơ hội, mùa màng. Xây nhà thờ mới cần đợi "Kairos" của Chúa.

1. Sự Xác Nhận Qua Lời Chúa: Lời Chúa phán trực tiếp qua sự cầu nguyện, qua các bài giảng, qua sự học Kinh Thánh chung. Có thể một câu Kinh Thánh cụ thể lặp đi lặp lại và thúc giục lòng các tín hữu (ví dụ: A-ghê 1:8, Ma-la-chi 3:10). Sự xác nhận cũng có thể đến từ sự khôn ngoan của các trưởng lão, mục sư có kinh nghiệm bên ngoài.

2. Sự Đồng Lòng và Nhiệt Huyết Của Hội Chúng: Khi khải tượng thực sự từ Chúa, nó sẽ cháy bùng trong lòng nhiều người, không chỉ ban lãnh đạo. Sự nhiệt huyết này là năng lượng thuộc linh để vượt qua mọi thử thách.

3. Cánh Cửa Cơ Hội Mở Ra: Điều này có thể là việc tìm được miếng đất phù hợp với giá cả hợp lý, nhận được giấy phép xây dựng thuận lợi, hoặc có sự xuất hiện của những người có chuyên môn (kiến trúc sư, kỹ sư Cơ Đốc) sẵn sàng giúp đỡ. Đây là sự sắp đặt của Chúa về phương diện thực tế.

4. Sự Chuẩn Bị Về Nhân Sự và Tổ Chức: Hội Thánh cần có nhóm lãnh đạo dự án có năng lực, đức tin và sự tận tụy. I Cô-rinh-tô 12:28 nói về các ân tứ khác nhau trong thân thể Đấng Christ. Cần có người lãnh đạo, người quản trị, người khích lệ...

Bước 1: Cầu Nguyện và Tìm Kiếm Khải Tượng. Hãy dành nhiều tháng, thậm chí nhiều năm, để cầu nguyện tập thể. Tổ chức những buổi cầu nguyện đặc biệt, những kỳ kiêng ăn để tìm ý chỉ Chúa.

Bước 2: Nghiên Cứu Kinh Thánh và Thảo Luận. Hãy cùng nhau học các phân đoạn liên quan. Thảo luận cởi mở, lắng nghe nhau. Mục sư và ban trị sự cần tạo môi trường an toàn để mọi người bày tỏ ý kiến, lo ngại.

Bước 3: Đánh Giá Nhu Cầu và Năng Lực Thực Tế. Lập một ủy ban nghiên cứu nhu cầu: số người hiện tại, tốc độ tăng trưởng dự kiến, các chức năng cần không gian (nhóm nhỏ, lớp Trường Chúa Nhật, nhà bếp...). Đồng thời, đánh giá năng lực tài chính hiện tại và tiềm năng.

Bước 4: Lập Kế Hoạch Sơ Bộ và Công Bố. Khi đã có sự xác tín ban đầu, hãy lập một kế hoạch sơ bộ (phác thảo thiết kế, dự toán sơ bộ, thời gian biểu) và trình bày trước toàn thể Hội Thánh để lấy ý kiến và tiếp tục cầu nguyện.

Bước 5: Thử Nghiệm Lòng Dâng Hiến. Trước khi chính thức phát động, có thể có một đợt dâng hiến đặc biệt "thử nghiệm" để xem sự đáp ứng của hội chúng. Đây không phải để thử Chúa, mà để xem lòng người có thực sự đồng cảm với khải tượng không.

Bước 6: Ra Quyết Định và Tiến Bước Trong Đức Tin. Nếu các bước trên đều tích cực, Hội Thánh có thể bỏ phiếu (theo thể thức hiệp hội) để chính thức phê duyệt dự án. Hãy bắt đầu với lễ đặt đá và cam kết xây dựng trong sự thanh sạch, liêm chính (I Cô-rinh-tô 3:10-15).

Cuối cùng, chúng ta phải luôn nhớ lẽ thật căn bản: Hội Thánh là thân thể của Đấng Christ, gồm những con người được cứu chuộc (I Phi-e-rơ 2:5). Tòa nhà chỉ là công cụ. Dù có xây được ngôi nhà thờ nguy nga nhất, nhưng nếu tình yêu thương, sự thánh khiết và nhiệt huyết truyền giáo không có, thì đó vẫn là một Hội Thánh nghèo nàn. Ngược lại, nhiều Hội Thánh phát triển mạnh mẽ trong những nơi nhóm họp tạm bợ.

Thời điểm thích hợp nhất để xây dựng nhà thờ mới là khi Hội Thánh đã được xây dựng vững mạnh trên nền tảng Lời Chúa và tình yêu thương; khi khải tượng từ Chúa rõ ràng và được hội chúng chia sẻ; khi các nguồn lực được chuẩn bị với sự dâng hiến vui lòng và quản lý khôn ngoan; và khi mọi sự đều nhằm mục đích tối thượng là tôn vinh Đức Chúa Trời và mở rộng Vương Quốc của Ngài. Hãy để câu châm ngôn này hướng dẫn chúng ta: "Nếu Đức Giê-hô-va không cất nhà, thì những thợ xây cất làm uổng công" (Thi thiên 127:1a). Khi Chúa ở cùng, mọi công việc của tay chúng ta đều được ban phước.