Điều kiện Kinh Thánh cho một mục sư là gì?

Trong cấu trúc của Hội Thánh Đấng Christ, chức vụ mục sư (còn được gọi là giám mục hay trưởng lão) giữ một vai trò vô cùng then chốt. Đây không đơn thuần là một chức vụ mang tính hành chính hay danh hiệu xã hội, mà là một chức vụ thuộc linh được chính Đức Chúa Trời thiết lập, với sứ mạng chăn dắt và dẫn dắt bầy chiên của Ngài. Vì trách nhiệm nặng nề và thánh khiết này, Kinh Thánh – Lời vô ngộ của Đức Chúa Trời – đã đưa ra những tiêu chuẩn hết sức rõ ràng, nghiêm ngặt và đầy đủ cho những ai khao khát và được kêu gọi vào chức vụ này. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát các điều kiện Kinh Thánh dành cho mục sư, dựa trên hai phân đoạn then chốt là I Ti-mô-thê 3:1-7 và Tít 1:5-9, cùng với sự bổ trợ từ các phần Kinh Thánh khác.

I. Bản Chất và Sự Kêu Gọi Đối Với Chức Vụ Mục Sư

Trước khi đi vào các điều kiện cụ thể, chúng ta cần hiểu bản chất của chức vụ này. Trong nguyên văn Hy Lạp, từ được dùng là ἐπίσκοπος (episkopos), nghĩa là "người giám sát", "người coi sóc". Từ này nhấn mạnh đến trách nhiệm chăm nom, bảo vệ và hướng dẫn thuộc linh. Một từ khác là πρεσβύτερος (presbuteros), thường được dịch là "trưởng lão", nhấn mạnh đến sự trưởng thành, khôn ngoan và kinh nghiệm. Trong Tân Ước, hai danh xưng này thường được dùng thay thế cho nhau để chỉ cùng một chức vụ (Công Vụ 20:17, 28; Tít 1:5-7).

Phao-lô mở đầu bằng một tuyên bố quan trọng: “Ví bằng có kẻ mong được làm giám mục, ấy là ước ao một việc tốt lành.” (I Ti-mô-thê 3:1). Sự "mong muốn" (oregomai) ở đây không phải là tham vọng cá nhân hay ham muốn quyền lực trần tục, mà là một sự khao khát thuộc linh được đặt để bởi chính Đức Thánh Linh để phục vụ bầy chiên của Đức Chúa Trời. Sự kêu gọi này phải được xác nhận bởi lòng mình, bởi Thánh Linh và bởi Hội Thánh địa phương.

II. Các Điều Kiện Cá Nhân và Gia Đình (I Ti-mô-thê 3:1-7, Tít 1:5-9)

Các tiêu chuẩn được liệt kê có thể được nhóm vào các phạm trù chính: đạo đức cá nhân, đời sống gia đình, khả năng lãnh đạo thuộc linh, và mối quan hệ với thế gian.

1. Điều Kiện Về Đạo Đức và Nhân Cách Cá Nhân:

• Không chỗ trách được (ανεπίληπτος - anepilēptos): Đây là điều kiện bao trùm, nghĩa là không có gì đáng bắt bẻ, không có vết nhơ rõ rệt trong nhân cách và lối sống (I Ti-mô-thê 3:2; Tít 1:6).
• Tiết độ (νηφάλιος - nēphalios): Sự tỉnh táo, tự chủ, không bị chi phối bởi dục vọng hay cảm xúc thái quá.
• Khôn ngoan (σώφρων - sōphrōn): Có sự phán đoán đúng đắn, biết suy xét chín chắn.
• Ngay thẳng (κόσμιος - kosmios): Trật tự, trang nghiêm, cư xử đứng đắn.
• Hiếu khách (φιλόξενος - philoxenos): Yêu mến sự tiếp khách, mở rộng cửa nhà để phục vụ.
• Không ham rượu (μὴ πάροινον - mē paroinon): Không gần gũi với rượu, không bị rượu chi phối.
• Không hung bạo (μὴ πλήκτην - mē plēktēn): Không nóng nảy, không dùng bạo lực lời nói hay hành động.
• Nhơn từ (ἐπιεικῆ - epieikē): Công bằng nhưng dịu dàng, có lòng khoan dung.
• Không hay tranh cạnh (ἄμαχον - amachon): Không thích gây gổ, tranh luận vô ích.
• Không ham tiền (ἀφιλάργυρον - aphilargyron): Không yêu tiền bạc, không tham lam của cải bất chính (I Ti-mô-thê 3:3). Đây là điều kiện đặc biệt nhấn mạnh trong thời đại ngày nay.
• Không mới tin đạo: Phải là người trưởng thành trong đức tin, “kẻo mình kiêu ngạo mà sa vào án phạt của ma quỉ chăng.” (I Ti-mô-thê 3:6).
• Phải có danh tiếng tốt với người ngoài: Đời sống phải là chứng nhân, không gây cớ vấp phạm cho người ngoài Hội Thánh (I Ti-mô-thê 3:7).

2. Điều Kiện Về Đời Sống Gia Đình:

• Người chồng của một vợ (μίας γυναικὸς ἄνδρα - mias gynaikos andra): Cụm từ này đã có nhiều cách giải thích. Cách hiểu phổ biến và phù hợp với bối cảnh là: (1) Trung tín trong hôn nhân một vợ một chồng; (2) Có đời sống hôn nhân gương mẫu, không đa thê, không ly dị (trừ trường hợp ngoại lệ theo Kinh Thánh) và tái hôn gây ra sự phức tạp; (3) Thể hiện sự trung tín tuyệt đối trong giao ước hôn nhân như hình ảnh về sự trung tín của Đấng Christ với Hội Thánh (Ê-phê-sô 5:25).
• Biết cai trị nhà mình cho tốt: Đây là thử nghiệm cho khả năng lãnh đạo thuộc linh. “Vì nếu có ai không biết cai trị nhà riêng mình, thì làm sao cai trị được Hội thánh của Đức Chúa Trời?” (I Ti-mô-thê 3:4-5). Sự vâng phục của con cái phải xuất phát từ sự dạy dỗ nghiêm trang, đầy tôn kính, chứ không phải từ sự độc tài.
• Con cái phải tin Chúa, không được buông tuồng hay ngỗ nghịch: (Tít 1:6). Điều này cho thấy trách nhiệm của người cha trong việc dạy dỗ con cái theo đường lối Chúa.

III. Điều Kiện Về Khả Năng Giáo Dục và Thuộc Linh

Ngoài nhân cách, mục sư phải có năng lực thuộc linh để dạy dỗ và bảo vệ lẽ thật:

• Có tài dạy dỗ (διδακτικός - didaktikos): Không chỉ biết Lời Chúa mà còn có khả năng truyền đạt, giải thích và áp dụng Lời Chúa cách rõ ràng, thuyết phục (I Ti-mô-thê 3:2; II Ti-mô-thê 2:24).
• Giữ lấy lẽ thật theo đạo đáng tin cậy: (Tít 1:9). Phải am hiểu giáo lý lành mạnh.
• Dùng đạo lành mà khuyên dỗ: Có khả năng khích lệ, an ủi bằng Lời Chúa.
• Bẻ lại những kẻ chống trả: Có khả năng bênh vực đức tin, tranh chiến cho lẽ thật và sửa dạy những sự dạy dỗ sai lầm một cách khôn ngoan, dựa trên Kinh Thánh (Tít 1:9). Điều này đòi hỏi sự dạn dĩ nhưng khiêm nhường.
• Không hay say sưa, không hung bạo, không trộm cướp: (Tít 1:7). Lặp lại và nhấn mạnh các phẩm chất đạo đức căn bản.
• Nhưng phải hay tiếp đãi khách, bạn sự lành, dè giữ, công bình, thánh sạch, tiết độ: (Tít 1:8). Một loạt các đức tính tích cực phải hiện diện.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc

Các tiêu chuẩn này không chỉ dành cho các mục sư, mà còn là kim chỉ nam cho sự trưởng thành của mọi tín hữu và là nền tảng để Hội Thánh nhận biết, bổ nhiệm và hỗ trợ những người lãnh đạo.

1. Đối Với Cá Nhân Tin Chúa: Mỗi chúng ta được kêu gọi sống "không chỗ trách được" trong phạm vi của mình. Hãy tự kiểm tra đời sống mình dựa trên các tiêu chuẩn đạo đức này – sự tiết độ, nhân từ, không ham tiền, không tranh cạnh. Đây là nếp sống của môn đồ Chúa Giê-xu.
2. Đối Với Gia Đình Cơ Đốc: Tiêu chuẩn "quản trị tốt gia đình" nhắc nhở mọi người chồng, người cha về trách nhiệm lãnh đạo thuộc linh trong gia đình. Hãy chăn dắt gia đình nhỏ của bạn bằng tình yêu thương và Lời Chúa.
3. Đối Với Hội Thánh Địa Phương:
   • Trong việc bầu chọn, bổ nhiệm mục sư/trưởng lão: Hội Thánh phải dùng những tiêu chuẩn khách quan của Kinh Thánh làm thước đo chính, chứ không chỉ dựa trên tài hùng biện, học vấn, hay sự thành công trần thế.
   • Trong việc cầu thay: Hãy cầu nguyện cho các mục sư, để họ sống đúng và vượt qua những tiêu chuẩn khắt khe này nhờ ân điển Chúa.
   • Trong việc vâng phục và hỗ trợ: Khi thấy người lãnh đạo sống đúng theo Lời Chúa, hãy vâng phục và giúp đỡ họ (Hê-bơ-rơ 13:17). Đồng thời, nếu có sự sai sót, hãy khiêm nhường góp ý dựa trên tinh thần của Ma-thi-ơ 18:15-17 và Ga-la-ti 6:1.
4. Đối Với Các Mục Sư và Người Aspire: Hãy thường xuyên tự xét mình dưới ánh sáng của những điều kiện này. Đây là một hành trình của sự khiêm nhường, phụ thuộc hoàn toàn vào ân điển và quyền năng Chúa. Đừng tìm cách "đạt chuẩn" bằng sức riêng, nhưng hãy để Đức Thánh Linh tạo nên bông trái Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23) – chính là sự thể hiện của các phẩm chất này – trong đời sống bạn.

Kết Luận

Các điều kiện Kinh Thánh cho một mục sư là một bức tranh toàn diện về một nhân cách trưởng thành trong Đấng Christ, một đời sống gia đình gương mẫu, và một năng lực thuộc linh vững vàng để dạy dỗ và bảo vệ bầy chiên. Những tiêu chuẩn cao này cho thấy sự thánh khiết của chức vụ và sự quan tâm sâu sắc của Đức Chúa Trời đối với Hội Thánh của Ngài. Không ai có thể tự thân đáp ứng tất cả. Nhưng qua sự chết và sự sống lại của Chúa Giê-xu Christ, qua sự hành động của Đức Thánh Linh, và qua đời sống được Lời Chúa uốn nắn mỗi ngày, những người được kêu gọi có thể được trang bị và trưởng thành để gánh vác trách nhiệm thiêng liêng này. Ước nguyện rằng Hội Thánh ngày càng có những người lãnh đạo "theo ý muốn Đức Chúa Trời" (I Phi-e-rơ 5:2), sống và chăn bầy với lòng tận tụy và trong sạch, hầu cho Danh Chúa được vinh hiển.