Tại sao con người trong Sách Sáng Thế sống lâu như vậy?

Một trong những chi tiết gây tò mò và thường khơi gợi nhiều thắc mắc nhất trong những chương đầu của Kinh Thánh là tuổi thọ phi thường của các tổ phụ được ghi chép trong Sáng Thế Ký 5 và 11. Từ A-đam sống 930 tuổi, Mê-tu-sê-la 969 tuổi, đến Nô-ê 950 tuổi, những con số này dường như vượt xa mọi hiểu biết sinh học thông thường của chúng ta. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá vấn đề dưới ánh sáng của Kinh Thánh, xem xét các yếu tố lịch sử, thần học, và ngôn ngữ, để tìm ra ý nghĩa và bài học thuộc linh đằng sau những ghi chép này.

Kinh Thánh mô tả một thế giới trước cơn Đại Hồng Thủy hoàn toàn khác biệt. Sáng Thế Ký 1:6-7 nói đến "vòng khung" (tiếng Hê-bơ-rơ: rāqîa, רָקִיעַ) phân cách nước ở dưới với nước ở trên. Nhiều nhà nghiên cứu Kinh Thánh cho rằng điều này ám chỉ một lớp hơi nước hoặc một cấu trúc khí quyển đặc biệt bao quanh Trái Đất, tạo ra hiệu ứng nhà kính toàn cầu, lọc bớt các tia bức xạ có hại từ mặt trời và tạo điều kiện khí hậu lý tưởng. Môi trường này có thể đã góp phần kéo dài tuổi thọ con người và sinh vật một cách đáng kể.

Sau cơn nước lụt thời Nô-ê, Sáng Thế Ký 7:11 ghi nhận sự sụp đổ của các "nguồn của vực lớn" và các "đập trên trời" (cửa ngăn nước). Sự kiện này đã thay đổi cấu trúc khí quyển vĩnh viễn. Chúng ta thấy một dấu hiệu rõ ràng của sự thay đổi môi trường trong giao ước đầu tiên Đức Chúa Trời lập với Nô-ê và muôn loài: "Cầu mống của Ta đặt trên mây" (Sáng Thế Ký 9:13). Cầu vồng là hiện tượng khúc xạ ánh sáng qua hơi nước, điều này cho thấy cơ chế vận chuyển và tích trữ nước của bầu khí quyển đã thay đổi căn bản.

Điều đáng chú ý không chỉ là độ dài của tuổi thọ, mà là sự suy giảm tuổi thọ một cách có hệ thống được ghi chép qua các phả hệ. Hãy quan sát bảng so sánh:

• Trước cơn nước lụt (Sáng 5): A-đam (930), Sết (912), Ê-nót (905), Kê-nan (910), Ma-ha-la-le (895), Gia-rết (962), Hê-nóc (365 - được Đức Chúa Trời tiếp đi), Mê-tu-sê-la (969), Lê-méc (777), Nô-ê (950).
• Sau cơn nước lụt (Sáng 11): Sem (600), A-bác-sát (438), Sê-lách (433), Hê-be (464), Bê-léc (239), Rê-hu (239), Sê-rúc (230), Na-cô (148), Tha-rê (205).

Sự sụt giảm này không đột ngột mà diễn ra qua nhiều thế hệ, cho thấy ảnh hưởng tích lũy của cả yếu tố môi trường lẫn thể chất. Tuy nhiên, quan điểm thần học Tin Lành nhấn mạnh rằng đây trước hết là một biểu đồ thuộc linh. Sự sa ngã của A-đam (Sáng 3) đã đem sự chết vào thế gian (Rô-ma 5:12). Tội lỗi là một loại "phóng xạ thuộc linh" gây hư hoại toàn diện, ảnh hưởng đến cả linh hồn lẫn thể xác. Tuổi thọ cao thời kỳ đầu là một biểu hiện của ân điển kìm hãm (common grace) của Đức Chúa Trời, cho phép nhân loại có thời gian sinh sôi, lấp đầy đất, và trên hết, có cơ hội kêu cầu Danh Chúa (như trường hợp của Hê-nóc và Nô-ê).

Sự giảm dần tuổi thọ sau cơn nước lụt phản ánh sự gia tăng của tội lỗi và sự công bố mới về giới hạn đời người trong Sáng Thế Ký 6:3: "Thần của ta sẽ chẳng hằng ở trong loài người luôn; vì loài người chỉ là xác thịt, đời người sẽ là một trăm hai mươi năm mà thôi." Dù câu này thường được hiểu là thời hạn 120 năm cho sự ăn năn trước cơn nước lụt, nó cũng thiết lập một nguyên tắc về giới hạn mới cho đời sống con người sau đó.

Các phả hệ trong Sáng Thế Ký không đơn thuần là bảng liệt kê lịch sử. Chúng là những bản tuyên ngôn thần học. Việc ghi chép chi tiết tuổi thọ, tuổi sinh con, và số năm còn lại nhấn mạnh một số chân lý:

1. Tính lịch sử có thật: A-đam, Nô-ê, Áp-ra-ham là những nhân vật lịch sử thật sự, không phải huyền thoại. Chi tiết tuổi tác củng cố tính xác thực của câu chuyện.
2. Sự liên tục của giao ước: Dòng dõi được ghi chép cẩn thận từ A-đam đến Nô-ê, rồi đến Áp-ra-ham, chứng minh sự trung tín của Đức Chúa Trời trong việc bảo tồn dòng dõi hứa ban, dẫn đến Đấng Mê-si là Chúa Giê-xu Christ (Lu-ca 3:23-38).
3. Ý nghĩa của tên và con số: Trong văn hóa Hê-bơ-rơ, tên và số thường mang ý nghĩa biểu tượng. Ví dụ, tên "Mê-tu-sê-la" (מְתוּשֶׁלַח) có thể được hiểu là "khi ông chết, sự phán xét sẽ được sai đến". Thật vậy, theo niên đại Kinh Thánh, năm Mê-tu-sê-la chết là năm xảy ra cơn Đại Hồng Thủy. Điều này cho thấy sự nhân từ của Đức Chúa Trời, Ngài trì hoãn sự phán xét trong suốt cuộc đời dài nhất được ghi nhận.

Ngoài các yếu tố chính trên, một số giả thuyết khác được các học giả nghiêm túc đề cập:

• Di truyền nguyên thủy: Thân thể con người được tạo dựng ban đầu trong sự toàn hảo (Sáng 1:31). Mã di truyền có lẽ chưa bị tích lũy nhiều đột biến có hại như ngày nay. Theo thời gian, ảnh hưởng của tội lỗi và môi trường suy thoái đã làm thoái hóa bộ gen loài người.
• Cách tính thời gian: Một số người đặt câu hỏi liệu "năm" thời đó có cùng độ dài với năm mặt trời hiện đại (365 ngày) hay không. Tuy nhiên, Kinh Thánh nhất quán khi định nghĩa năm dựa trên các mùa và chu kỳ mặt trời (Sáng 1:14). Hơn nữa, nếu tính theo tháng hay mùa, tuổi sinh con của các tổ phụ (thường trên 100 "năm") sẽ trở nên vô lý về mặt sinh học. Do đó, cách hiểu truyền thống về độ dài của năm vẫn là hợp lý nhất.
• Vai trò của Đức Chúa Trời: Cuối cùng, chúng ta phải nhìn nhận quyền năng tối thượng và mục đích chủ ý của Đức Chúa Trời. Ngài có toàn quyền định đoạt tuổi thọ con người (Phục truyền 32:39; Gióp 14:5). Tuổi thọ dài thời kỳ đầu có thể nằm trong kế hoạch của Ngài để thiết lập nền tảng nhân loại và lịch sử cứu chuộc một cách hiệu quả.

Làm thế nào một chủ đề dường như xa xôi và lịch sử như tuổi thọ các tổ phụ lại có thể áp dụng cho đời sống chúng ta hôm nay? Dưới đây là một số bài học thuộc linh sâu sắc:

1. Bài Học Về Sự Phù Vân Của Đời Sống Chỉ Có Xác Thịt: Dù sống 900 năm hay 90 năm, kết cục vẫn là "sự chết đã lan tràn mọi người" (Rô-ma 5:12). Mê-tu-sê-la, người sống lâu nhất, cuối cùng cũng chết. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng mục tiêu của đời sống không phải là kéo dài tuổi thọ thể chất, mà là sống có ý nghĩa đời đời. "Chớ khoe về ngày mai, vì con chẳng biết ngày mai sẽ sanh ra điều gì" (Châm Ngôn 27:1). Chúa Giê-xu dạy: "Còn ai muốn cứu sự sống mình thì sẽ mất; nhưng ai vì cớ Ta và đạo Tin Lành mà mất sự sống mình thì sẽ cứu" (Mác 8:35).

2. Bài Học Về Sự Nhân Từ và Kiên Nhẫn Của Đức Chúa Trời: Tuổi thọ dài thời kỳ đầu là một minh chứng cho sự nhân từ của Chúa, Ngài "chậm giận và đầy lòng nhơn từ" (Thi thiên 103:8). Ngài ban cho con người dư dật thời gian để ăn năn. Hình ảnh Hê-nóc, người "đồng đi với Đức Chúa Trời" và được tiếp đi (Sáng 5:24), và Nô-ê, người rao giảng sự công bình trong 120 năm (2 Phi-e-rơ 2:5), cho thấy dù sống giữa một thế hệ gian ác, chúng ta vẫn có thể sống đẹp lòng Chúa và làm chứng cho Ngài.

3. Bài Học Về Ưu Tiên Thuộc Linh: Trong danh sách dài các năm, thông tin quan trọng nhất được ghi lại không phải là thành tựu vật chất, mà là thái độ của mỗi người đối với Đức Chúa Trời. Hãy để ý cụm từ lặp lại trong Sáng Thế Ký 5: "rồi thì chết" (wayyāmōth, וַיָּמֹת). Nhưng có hai ngoại lệ: Hê-nóc được Đức Chúa Trời tiếp đi, và Nô-ê tìm được ơn trước mặt Chúa (Sáng 6:8). Điều quyết định số phận đời đời của họ không phải là số năm họ sống, mà là mối tương giao của họ với Đấng Tạo Hóa. Ưu tiên của chúng ta ngày nay cũng phải là "tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài trước hết" (Ma-thi-ơ 6:33).

4. Bài Học Về Sự Trông Cậy Vào Sự Sống Lại: Sự suy giảm tuổi thọ là hậu quả của tội lỗi, nhưng trong Chúa Giê-xu Christ, chúng ta có một niềm hy vọng vượt xa cả tuổi thọ của Mê-tu-sê-la. Chúa Giê-xu đã chiến thắng sự chết và phục sinh, hứa ban sự sống đời đời cho những ai tin Ngài. "Vả, tiền công của tội lỗi là sự chết; nhưng sự ban cho của Đức Chúa Trời là sự sống đời đời trong Đức Chúa Jêsus Christ, Chúa chúng ta" (Rô-ma 6:23). Sự sống đời đời này bắt đầu ngay từ khi chúng ta tin nhận Chúa (Giăng 5:24).

Tuổi thọ của các tổ phụ trong Sáng Thế Ký không phải là một huyền thoại khó hiểu, cũng không phải là trọng tâm của đức tin. Nó là một dấu chỉ (sign) được Đức Chúa Trời ghi lại trong Lời Ngài để dạy dỗ chúng ta. Nó chỉ ra một thế giới nguyên thủy tốt lành hơn bị hư hoại bởi tội lỗi, phản ánh sự nhân từ kiên nhẫn của Đức Chúa Trời, và trên hết, nó hướng chúng ta đến một sự cứu rỗi vĩnh cửu không dựa trên sự dài ngắn của đời sống thể xác, mà trên sự chết chuộc tội và sự phục sinh của Chúa Giê-xu Christ.

Thay vì bị cuốn vào những tranh luận vô tận về cơ chế sinh học, chúng ta hãy tiếp nhận bài học thuộc linh cốt lõi: Dù đời sống dài hay ngắn, "sự chọn lựa thật" (Giô-suê 24:15) vẫn là phục vụ và tin cậy Chúa. Hãy sống mỗi ngày như Hê-nóc, trong sự đồng đi với Đức Chúa Trời, và như Nô-ê, vâng lời Chúa cách tuyệt đối dù giữa thế hệ gian ác. Bởi trong Đấng Christ, chúng ta được hứa ban một sự sống không bao giờ cùng, nơi "sự chết không còn nữa" (Khải Huyền 21:4).