Tất Cả Mọi Người Đều Là Kẻ Nói Dối (Thi Thiên 116:11)
Trong hành trình đức tin, có những câu Kinh Thánh khi đọc lên khiến chúng ta giật mình, buộc chúng ta phải dừng lại suy ngẫm sâu xa. Thi Thiên 116:11 là một câu như thế: **“Tôi đã nói trong cơn bối rối tôi rằng: Phàm loài người đều là nói dối.”** (Thi Thiên 116:11, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Tuyên bố này, thoạt nghe có vẻ tuyệt đối và phủ định, không phải là một triết lý bi quan về nhân loại, mà là một chìa khóa thần học quan trọng dẫn chúng ta vào sự hiểu biết về bản chất con người sau sự sa ngã, về lòng thành tín tuyệt đối của Đức Chúa Trời, và về nền tảng của sự cứu rỗi bởi ân điển.
Bối Cảnh và Ngữ Nghĩa của Thi Thiên 116:11
Trước khi đi sâu vào ý nghĩa của câu 11, chúng ta phải đặt nó trong dòng chảy của toàn bộ Thi Thiên 116. Đây là một bài ca tạ ơn cá nhân (Todah Psalm). Tác giả đã trải qua một cơn nguy hiểm, khốn khổ đến nỗi gần chết (câu 3, 8). Trong cơn cùng cực đó, ông kêu cầu Danh Đức Giê-hô-va và được Ngài giải cứu cách kỳ diệu (câu 4-6). Bài thi thiên tràn ngập lời cảm tạ, tình yêu và sự tôn thờ dành cho Đức Chúa Trời, Đấng đã “nghiêng tai” nghe tiếng kêu cầu của ông.
Trong bối cảnh đó, câu 11 xuất hiện như một lời tự thú về tâm trạng và nhận thức của tác giả **trong chính cơn khốn khó ấy**: **“Trong cơn bối rối của tôi, tôi đã nói…”**. Từ “bối rối” trong tiếng Hê-bơ-rơ là **“chaphaz”** (חָפַז), mang nghĩa vội vã, hoảng sợ, run rẩy. Đó là trạng thái tinh thần bị chấn động, mất phương hướng. Trong khoảnh khắc đau thương và thất vọng đó, nhìn quanh và có lẽ ngay cả nhìn vào chính mình, tác giả thốt lên một nhận định: **“Mọi người đều là kẻ nói dối”**.
Cụm từ “nói dối” xuất phát từ từ Hê-bơ-rơ **“kazav”** (כָּזַב), có nghĩa là nói dối, phỉnh gạt, thất hứa, hoặc thất tín. Ở đây, nó không chỉ đơn thuần chỉ việc nói ra một sự kiện không đúng sự thật, mà còn hàm ý về sự không đáng tin cậy, sự bất trung, và sự thất bại trong việc giữ lời hứa. Lời tuyên bố này phản ánh sự thất vọng sâu sắc của tác giả đối với sự giúp đỡ hay an ủi từ con người trong cơn hoạn nạn. Nhưng quan trọng hơn, nó hé lộ một chân lý thần học căn bản.
Sự Nói Dối: Hệ Quả Tất Yếu của Bản Chất Sa Ngã
Lời tuyên bố của Thi Thiên 116:11 không đứng riêng lẻ. Nó vang vọng và được làm sáng tỏ bởi các phân đoạn Tân Ước quan trọng, đặc biệt trong thư của Sứ đồ Phao-lô. Để hiểu tại sao “mọi người đều là kẻ nói dối,” chúng ta phải quay về nguồn gốc của tội lỗi.
Sự nói dối đầu tiên xuất hiện trong vườn Ê-đen, không phải từ con người, mà từ kẻ cám dỗ: **“Rắn là giống quỉ quyệt hơn mọi loài… nó nói với người nữ rằng: … Chẳng hề chết đâu”** (Sáng Thế Ký 3:1, 4). Con người, được dựng nên trong sự thật và thánh khiết, đã tin lời nói dối của Sa-tan và phản bội lại lời chân thật của Đức Chúa Trời. Kể từ giây phút đó, bản chất bị hư hoại bởi tội lỗi đã truyền qua toàn thể nhân loại (Rô-ma 5:12).
Sứ đồ Phao-lô, khi luận giải về tình trạng phổ quát của tội lỗi, đã trích dẫn một loạt các câu trong Cựu Ước để chứng minh rằng không ai là công bình cả. Trong Rô-ma 3:4, ông viết: **“… Thật thế, thà rằng Đức Chúa Trời là thật, còn mọi loài người là giả dối, như có chép rằng: Ấy vậy Chúa sẽ được xưng công bình trong lời phán của Ngài, Và sẽ được thắng khi chịu xét đoán.”** Ở đây, Phao-lô đặt sự thành tín tuyệt đối của Đức Chúa Trời (“Thật”) đối lập trực tiếp với sự giả dối (“nói dối”) của mọi người. Từ Hy Lạp được dùng cho “giả dối” là **“pseustēs”** (ψεύστης), chính xác cùng nghĩa với từ trong Thi Thiên 116:11 (LXX).
Ông tiếp tục trong Rô-ma 3:10-12: **“Chẳng có một người công bình nào hết, chẳng có một người hiểu biết, chẳng có một người tìm kiếm Đức Chúa Trời. Chúng nó đều sai lạc cả, thảy cùng nhau ra vô ích; chẳng có một người làm điều lành, dẫu một người cũng không.”** Sự “sai lạc” và “ra vô ích” này bao gồm cả lời nói, tư tưởng và hành động. Điều này không có nghĩa là con người không bao giờ nói sự thật về các sự kiện thông thường, nhưng nó có nghĩa rằng trong cốt lõi bản chất thuộc linh, mọi người đều thiếu đi sự chân thật tuyệt đối, sự công chính trọn vẹn và sự thành tín hoàn toàn mà Đức Chúa Trời đòi hỏi. Lương tâm bị vấy nhơ, ý chí bị khuất phục bởi tội lỗi, và ngay cả những việc lành nhất cũng bị nhiễm ô bởi động cơ ích kỷ (Ê-sai 64:6).
Sự Tương Phản: Con Người Nói Dối và Đức Chúa Trời Thành Tín
Ý nghĩa sâu xa nhất của Thi Thiên 116:11 chỉ được bày tỏ trọn vẹn khi đặt nó trong sự tương phản với lời tuyên xưng đức tin của chính tác giả ở các câu trước và sau. Câu 10, ngay trước đó, ghi: **“Tôi đã tin, cho nên tôi mới nói…”** Đây là lời tuyên bố đức tin nơi Đức Chúa Trời. Và sau câu 11, tác giả liền hỏi: **“Tôi sẽ lấy chi báo đáp Đức Giê-hô-va Về các ơn lành mà Ngài đã làm cho tôi?”** (câu 12).
Dòng chảy tư tưởng rất rõ ràng:
1. **Tôi tin Chúa** (câu 10) – Đây là nền tảng.
2. **Nhưng trong cơn hoảng loạn, tôi thấy con người thật đáng thất vọng và giả dối** (câu 11) – Đây là nhận thức về thực tại.
3. **Vì vậy, tôi quay lại với Chúa, Đấng duy nhất đáng để tôi báo đáp** (câu 12) – Đây là sự ứng dụng.
Câu 11, vì thế, không phải là kết luận cuối cùng, mà là một bước đệm để đưa tác giả (và chúng ta) đến chỗ nhận biết rằng: **Vì mọi người đều là kẻ nói dối, nên chúng ta phải hoàn toàn phó thác vào Đấng Duy Nhất là Chân Thật.** Sự giả dối của con người làm nổi bật lên sự thành tín vĩ đại của Đức Chúa Trời. Trong khi lời hứa của con người có thể tan vỡ, thì **“Đức Chúa Trời chẳng phải là loài người mà nói dối, cũng chẳng phải là con loài người mà ăn năn. Điều Ngài đã nói, Ngài sẽ chẳng làm sao? Điều Ngài đã phán, Ngài sẽ chẳng làm ứng nghiệm sao?”** (Dân Số Ký 23:19).
Chúa Giê-xu Christ, Con Đức Chúa Trời, chính là hiện thân của Lẽ Thật (Giăng 14:6). Trong một thế giới đầy dẫy sự lừa dối, Ngài phán: **“… lẽ thật sẽ buông tha các ngươi”** (Giăng 8:32). Sự cứu rỗi mà Ngài mang đến chính là giải pháp cho tình trạng “nói dối” của chúng ta. Khi chúng ta tin nhận Ngài, chúng ta được mặc lấy sự công chính thật của Đức Chúa Trời (II Cô-rinh-tô 5:21) và được Thánh Linh của lẽ thật ngự vào lòng (Giăng 14:17), giúp chúng ta ngày càng sống thật với Đức Chúa Trời và với nhau.
Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Chân lý “mọi người đều là kẻ nói dối” không nhằm khiến chúng ta trở nên hoài nghi hay cay đắng, mà để hướng chúng ta đến sự khôn ngoan thực tiễn và đời sống đức tin vững chắc.
1. Tra Xét Lòng Mình và Ăn Năn: Trước hết, chúng ta phải thành thật với chính mình. Hãy tự hỏi: Tôi có đang tự lừa dối mình về tình trạng tâm linh không? Tôi có đang biện minh cho tội lỗi không? Lời Chúa Giê-xu phán với Hội Thánh Lao-đi-xê vẫn còn nguyên giá trị: **“Vì ngươi nói: Ta giàu, ta nên giàu có rồi, không cần chi cả; song ngươi không biết rằng mình khốn khổ, đáng thương, nghèo ngặt, đui mù, và lỏa lồ”** (Khải Huyền 3:17). Hãy cầu xin Đức Thánh Linh, là Thần Lẽ Thật, soi sáng và phơi bày mọi sự giả hình trong lòng chúng ta.
2. Đặt Hy Vọng Đúng Chỗ: Đừng đặt hy vọng cứu cánh của bạn nơi con người – dù là lãnh đạo, bạn bè, hay chính bản thân. **“Đáng chúc tụng thay Đức Chúa Trời, Cha Đức Chúa Giê-xu Christ chúng ta… bởi sự thương xót lớn của Ngài, chúng ta lại sanh ra đời này để có sự trông cậy sống…”** (I Phi-e-rơ 1:3). Sự cứu rỗi, niềm vui, và ý nghĩa đời sống chỉ được tìm thấy nơi Đấng Christ.
3. Sống Chân Thật Trong Cộng Đồng: Nhận biết khuynh hướng giả dối trong bản chất giúp chúng ta khiêm nhường và nhân từ hơn với người khác. Đồng thời, là những người đã được “giải thoát bởi lẽ thật,” chúng ta được kêu gọi sống chân thật. **“Vậy, hãy lột bỏ sự nói dối, mỗi người trong anh em hãy nói thật với kẻ lân cận mình, vì chúng ta là chi thể của nhau”** (Ê-phê-sô 4:25). Hội Thánh phải là nơi mà sự chân thật được thực hành trong tình yêu thương (Ê-phê-sô 4:15).
4. Cầm Giữ Lời Hứa và Trung Tín: Dù bản chất sa ngã khiến chúng ta dễ thất hứa, nhưng Thánh Linh ban quyền năng để chúng ta sống thành tín. Hãy để “phải” của bạn là “phải,” “không” của bạn là “không” (Ma-thi-ơ 5:37). Sự trung tín trong những việc nhỏ (lời hứa với con cái, hẹn giờ với bạn bè, trách nhiệm công việc) là một chứng tá mạnh mẽ về quyền năng biến đổi của Phúc Âm.
5. Tìm Nơi Ẩn Náu Nơi Lời Thành Tín của Đức Chúa Trời: Khi thất vọng vì sự phản bội hay thất tín của người khác (hoặc của chính mình), hãy chạy đến với Lời Chúa. **“Hỡi Đức Giê-hô-va, lời Ngài được vững lập đời đời trên trời… Sự thành tín Ngài còn đến đời đời”** (Thi Thiên 119:89-90). Mỗi buổi sáng, hãy nhắc lòng mình: “Hôm nay, tôi sẽ tin cậy vào Lời thành tín của Chúa, chứ không tin cậy vào cảm xúc hay lời hứa bấp bênh của đời này.”
Kết Luận
Thi Thiên 116:11 là một viên ngọc thô chứa đựng chân lý sâu sắc. Nó không phải là tiếng kêu của sự tuyệt vọng, mà là tiếng thở phào nhẹ nhõm của một linh hồn đã tìm thấy chỗ đứng vững chắc. Khi nhận ra rằng “mọi người đều là kẻ nói dối,” chúng ta được giải thoát khỏi gánh nặng phải tìm kiếm sự cứu rỗi, sự toàn hảo, hay sự an toàn tuyệt đối nơi bất kỳ tạo vật nào. Sự thất tín của con người trở thành tấm phông nền tối, làm bật lên vinh quang rực rỡ của sự thành tín tuyệt đối của Đức Chúa Trời trong Đấng Christ.
Cuối cùng, lời tuyên bố này dẫn chúng ta thẳng đến thập tự giá. Tại đó, Đấng Christ, Đấng là Lẽ Thật, đã gánh lấy mọi sự lừa dối, giả hình và bất trung của chúng ta. Và qua sự phục sinh của Ngài, Ngài ban cho chúng ta một bản chất mới, được tạo dựng theo ý muốn của Đức Chúa Trời trong sự công bình và thánh sạch của lẽ thật (Ê-phê-sô 4:24). Vì vậy, chúng ta có thể đồng thanh với tác giả Thi Thiên 116: **“Tôi đã tin, nên tôi nói”** – tôi tin cậy nơi Đức Chúa Trời thành tín, và tôi sống, nói năng, và yêu thương trong lẽ thật của Ngài.