Chúng Ta Đều Là Một Trong Đấng Christ (Ga-la-ti 3:28)
Trong hành trình đức tin, có những chân lý Kinh Thánh không chỉ định hình thần học của chúng ta mà còn phá đổ những bức tường ngăn cách trong xã hội và tái định hình căn tính của chúng ta. Ga-la-ti 3:28 là một câu Kinh Thánh như thế: “Tại đây không còn người Giu-đa hoặc người Gờ-réc; không còn nô lệ hoặc tự do; không còn nam hoặc nữ; vì trong Đấng Christ Jêsus, anh em thảy đều là một.” (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu này không đơn thuần là một tuyên bố đẹp đẽ về sự bình đẳng; nó là một tuyên ngôn thần học sâu sắc về căn tính mới và sự hiệp nhất siêu việt được tạo nên bởi thập tự giá của Đấng Christ. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bối cảnh, ý nghĩa nguyên thủy, và những áp dụng biến đổi của chân lý nền tảng này.
Bối Cảnh Và Mục Đích Của Thư Ga-la-ti
Để hiểu trọn vẹn Ga-la-ti 3:28, chúng ta phải đặt nó trong dòng chảy lập luận thần học của Sứ đồ Phao-lô. Thư Ga-la-ti được viết để đối đầu với những giáo sư giả (Giu-đa hóa), những người dạy rằng các tín đồ dân ngoại phải chịu cắt bì và tuân giữ Luật pháp Môi-se để được cứu rỗi trọn vẹn (Ga-la-ti 1:7, 5:2-4). Phao-lô tranh luận cách mạnh mẽ rằng sự xưng công bình đến bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, chứ không bởi việc làm của Luật pháp (Ga-la-ti 2:16).
Đoạn 3 trình bày rằng Luật pháp chỉ như “thầy giáo” (tiếng Hy Lạp: παιδαγωγός – paidagōgos, người dẫn dắt, giám hộ) để dẫn chúng ta đến với Đấng Christ (Ga-la-ti 3:24). Khi đức tin đã đến, chúng ta không còn dưới sự giám hộ của Luật pháp ấy nữa. Chính trong bối cảnh này, Phao-lô tuyên bố rằng tất cả những ai tin đều là con cháu của Áp-ra-ham (câu 7, 29) và đều được làm con cái Đức Chúa Trời bởi đức tin và nhờ phép báp-têm vào trong Đấng Christ (câu 26-27). Câu 28 chính là đỉnh cao của lập luận: Trong Đấng Christ, những phân biệt căn bản từng chia rẽ nhân loại đã bị đánh bại.
Giải Nghĩa “Một” Trong Đấng Christ
Cụm từ then chốt là “anh em thảy đều là một” (tiếng Hy Lạp: πάντες ὑμεῖς εἷς ἐστε – pantes hymeis heis este). Từ “một” (εἷς – heis) ở đây không có nghĩa là “giống hệt nhau”, xóa bỏ mọi sự đa dạng hay chức năng. Thay vào đó, nó nói đến sự hiệp nhất hữu cơ trong một thân thể. Điều này tương đồng với hình ảnh “thân thể của Đấng Christ” mà Phao-lô phát triển trong I Cô-rinh-tô 12:12-13: “Vả, như thân là một, mà có nhiều chi thể, và như các chi thể của thân dầu có nhiều, cũng chỉ là một thân mà thôi, Đấng Christ cũng vậy… Vì chưng chúng ta hoặc người Giu-đa, hoặc người Gờ-réc, hoặc tôi mọi, hoặc tự chủ, đều đã chịu phép báp-têm chung một Thánh Linh để hiệp làm một thân.” Sự “một” này là một thực tại thuộc linh được tạo dựng bởi Đức Thánh Linh, kết hợp những cá nhân đa dạng thành một thực thể mới – Hội Thánh.
Phân Tích Ba Sự Phân Biệt Bị Phá Đổ
Phao-lô liệt kê ba cặp phân biệt cốt lõi trong xã hội loài người, tất cả đều bị giải cấu trúc trong Đấng Christ.
1. Không Còn Người Giu-đa Hoặc Người Gờ-réc (Sự Hợp Nhất Chủng Tộc/Dân Tộc)
“Người Giu-đa” đại diện cho dân được chọn, có Luật pháp và giao ước. “Người Gờ-réc” (Hy Lạp) đại diện cho dân ngoại, thế giới văn minh ngoài Do Thái giáo. Đây là sự phân biệt tôn giáo và sắc tộc sâu sắc nhất thời đó. Trong Đấng Christ, bức tường ngăn cách này bị phá đổ (Ê-phê-sô 2:14). Ơn cứu rỗi và địa vị làm con cái Đức Chúa Trời không dựa trên huyết thống hay di sản văn hóa, mà trên đức tin. Chữ “hoặc” (tiếng Hy Lạp: οὐδὲ – oude) nhấn mạnh sự phủ định tuyệt đối: sự khác biệt này không còn giá trị xác định căn tính thuộc linh của một người nữa.
2. Không Còn Nô Lệ Hoặc Tự Do (Sự Hợp Nhất Địa Vị Xã Hội)
Xã hội La Mã được xây dựng trên chế độ nô lệ. Nô lệ là tài sản, không có quyền công dân. Nhưng trong các Hội Thánh tại gia, nô lệ và chủ nhân cùng dự Tiệc Thánh và cầu nguyện với tư cách anh em (xin xem thư Phi-lê-môn). Phao-lô không kêu gọi nổi loạn xã hội ngay lập tức, nhưng ông tuyên bố một thực tại thuộc linh căn bản: trong phạm vi Nước Trời, địa vị xã hội không quyết định giá trị hay khả năng tiếp cận ân điển. Cả người nô lệ lẫn người tự do đều có cùng một Chúa (I Cô-rinh-tô 7:22).
3. Không Còn Nam Hoặc Nữ (Sự Hợp Nhất Giới Tính)
Tuyên bố này là cách mạng trong một thế giới coi trọng nam giới. Nó không phủ nhận sự khác biệt sinh học hay các vai trò được tạo dựng (như được thảo luận trong I Cô-rinh-tô 11 và I Ti-mô-thê 2), nhưng nó khẳng định rằng **cả nam lẫn nữ đều đồng thừa kế ơn cứu rỗi và đều được đầy dẫy Đức Thánh Linh một cách bình đẳng**. Sự phân biệt giới tính không tạo ra sự cao trọng hơn về mặt thuộc linh hay giá trị trước mặt Đức Chúa Trời. Điều này ứng nghiệm lời tiên tri trong Giô-ên 2:28-29 và được thể hiện vào ngày Lễ Ngũ Tuần (Công vụ 2:17-18). Cả nam lẫn nữ đều là “chi thể” có giá trị như nhau trong thân thể Đấng Christ.
Nền Tảng Thần Học: Mặc Lấy Đấng Christ
Làm thế nào sự hợp nhất kỳ diệu này có thể xảy ra? Câu trả lời nằm ở câu 27: “Vả, anh em thảy đều chịu phép báp-têm trong Đấng Christ, đều mặc lấy Đấng Christ vậy.” Động từ “mặc lấy” (tiếng Hy Lạp: ἐνδύω – endyō) mang hình ảnh khoác lên một bộ y phục mới. Căn tính cũ của chúng ta – dựa trên chủng tộc, địa vị xã hội, giới tính – giống như bộ quần áo cũ. Khi tin vào Đấng Christ, chúng ta “mặc lấy” Ngài. Căn tính chính và nền tảng nhất của chúng ta bây giờ là “trong Đấng Christ”. Đây là một thực tại khách quan do Đức Chúa Trời thiết lập. Như Phao-lô viết trong II Cô-rinh-tô 5:17: “Vậy, nếu ai ở trong Đấng Christ, thì nấy là người dựng nên mới; những sự cũ đã qua đi, nầy mọi sự đều trở nên mới.”
Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Chân lý này không chỉ dành cho sách vở; nó phải biến đổi cách chúng ta sống và liên hệ trong Hội Thánh và thế giới.
1. Trong Hội Thánh Địa Phương: Chúng ta phải tích cực phá đổ mọi thiên vị và thành kiến. Sự đa dạng trong Hội Thánh phải được đón nhận và tôn vinh như một bức tranh sống động về ân điển của Đức Chúa Trời (Khải huyền 7:9). Việc lãnh đạo, phục vụ và sự hiệp thông phải phản ánh sự hiệp một này. Một Hội Thánh phân chia theo giai cấp, sắc tộc hay địa vị là một Hội Thánh phản bội lại chân lý của Ga-la-ti 3:28.
2. Trong Cách Nhìn Về Bản Thân Và Người Khác: Chúng ta được kêu gọi đánh giá người khác – và chính mình – không dựa trên những tiêu chuẩn bề ngoài của thế gian (II Cô-rinh-tô 5:16), mà dựa trên địa vị mới của họ trong Đấng Christ. Điều này loại bỏ mọi sự kiêu ngạo dân tộc, sự kỳ thị giai cấp, và thái độ trọng nam khinh nữ.
3. Trong Sự Phục Vụ và Sử Dụng Ân Tứ: Đức Thánh Linh ban ân tứ cho mọi tín đồ, không phân biệt (I Cô-rinh-tô 12:7, 11). Một người nô lệ có thể có ân tứ giảng dạy, một phụ nữ có thể có ân tứ tiên tri (Công vụ 21:9). Hội Thánh phải tạo không gian để mọi chi thể, bất kể nền tảng xã hội, đều được trang bị và khích lệ để phục vụ theo ân tứ Chúa ban.
4. Trong Sự Cầu Nguyện và Thờ Phượng: Khi chúng ta tụ họp, chúng ta đến với tư cách là một dân tộc mới, một chủng tộc mới (I Phi-e-rơ 2:9). Sự thờ phượng của chúng ta phải thể hiện sự hiệp một ấy, nơi mọi tiếng nói đều được lắng nghe, mọi lời ca ngợi đều hòa chung trong Đấng Christ.
Kết Luận: Sống Trong Thực Tại Mới
Ga-la-ti 3:28 không phải là một lý tưởng không tưởng; đó là một tuyên bố về thực tại thuộc linh đã được thiết lập bởi công trình cứu chuộc của Đấng Christ. Sự phân cách giữa người Do Thái và dân ngoại đã bị phá hủy trên thập tự giá (Ê-phê-sô 2:14-16). Sự nô lệ tội lỗi đã được phá bỏ, cho dù thân phận xã hội có thế nào (Ga-la-ti 5:1). Và trong Đấng Christ, sự trọn vẹn của hình ảnh Đức Chúa Trời được phục hồi nơi cả nam lẫn nữ (Sáng thế ký 1:27).
Lời kêu gọi cho chúng ta là phải sống phù hợp với thực tại mới này (Ê-phê-sô 4:1-3). Điều đó đòi hỏi sự khiêm nhường, tình yêu thương, và nỗ lực có chủ ý để vun đắp sự hiệp một của Thánh Linh. Khi chúng ta làm điều đó, Hội Thánh trở thành một dấu chỉ sống động, một tiền vị của Nước Trời, nơi mọi nước mắt và sự chia rẽ sẽ không còn nữa (Khải huyền 21:3-4).
Hãy bước đi mỗi ngày với nhận thức rằng căn tính sâu xa nhất của bạn không phải là dân tộc, nghề nghiệp hay giới tính của bạn, mà là: Bạn ở trong Đấng Christ. Và trong Ngài, bạn được hiệp một với một gia đình thiêng liêng rộng lớn hơn bất kỳ sự khác biệt nào trần gian có thể tạo ra.
“Tôi đã bị đóng đinh vào thập tự giá với Đấng Christ, mà tôi sống, không phải là tôi sống nữa, nhưng Đấng Christ sống trong tôi; nay tôi còn sống trong xác thịt, ấy là tôi sống trong đức tin của Con Đức Chúa Trời, là Đấng đã yêu tôi, và đã phó chính mình Ngài vì tôi.” (Ga-la-ti 2:20)