Các phước lành gồm những gì?

Trong đời sống đức tin, cụm từ “phước lành” thường được nhắc đến, nhưng đôi khi bị hiểu một cách hạn hẹp hoặc thiên về vật chất. Kinh Thánh, đặc biệt dưới ánh sáng của Tân Ước, mở ra cho chúng ta một cái nhìn toàn diện, sâu sắc và đầy đủ về bản chất của phước lành đến từ Đức Chúa Trời. Phước lành (tiếng Hê-bơ-rơ: barak בָּרַךְ; tiếng Hy Lạp: eulogia εὐλογία) cốt lõi mang nghĩa “được ban cho ân huệ, được tán dương, hay được làm cho hạnh phúc.” Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát toàn bộ Kinh Thánh để hệ thống hóa các phước lành mà Đức Chúa Trời ban cho con dân Ngài, từ Cựu Ước đến Tân Ước, với trung tâm là Chúa Cứu Thế Giê-xu.

Trước khi đi vào chi tiết, cần hiểu rằng phước lành gắn liền với giao ước. Trong Cựu Ước, phước lành thường được biểu lộ qua những lời hứa có điều kiện và vô điều kiện từ Đức Chúa Trời dành cho dân Y-sơ-ra-ên.

1. Phước Lành Vật Chất và Xã Hội: Đây là những phước lành hữu hình, thường thấy trong sách Phục Truyền Luật Lệ Ký. Chúng là dấu hiệu của sự ở cùng và ban ơn của Đức Chúa Trời khi dân sự vâng giữ giao ước. “Nếu ngươi nghe theo tiếng phán của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, cẩn thận làm theo các điều răn của Ngài... thì phước lành sẽ giáng trên mình ngươi... Phước lành sẽ ở trong thành, phước lành ở ngoài đồng. Phước lành sẽ ở trong trái của thân thể ngươi, trong hoa quả của đất đai ngươi...” (Phục Truyền 28:2-4, KTHĐ 1925). Các phước này bao gồm: mùa màng sung túc, sức khỏe dồi dào, chiến thắng kẻ thù, con cái đông đúc, và được tôn trọng giữa các dân.

2. Phước Lành Thuộc Linh Căn Bản: Ngay từ Cựu Ước, phước lành tối thượng không dừng lại ở vật chất. Thi Thiên mô tả rõ phước lành thuộc linh: “Phước cho người nào chẳng theo mưu kế của kẻ dữ... Song lấy làm vui vẻ về luật pháp của Đức Giê-hô-va, và suy ngẫm luật pháp ấy ngày và đêm.” (Thi Thiên 1:1-2). Phước lành ở đây là sự vui mừng, sự bình an và sự hướng dẫn từ Lời Chúa. Đặc biệt, phước lành lớn nhất là sự tha thứ: “Phước thay cho kẻ nào được tha sự vi phạm mình, được khỏa lấp tội lỗi mình!” (Thi Thiên 32:1).

Tân Ước mặc khải trọn vẹn các phước lành trong Chúa Giê-xu. Phao-lô xác nhận: “Chúc tụng Đức Chúa Trời, Cha Đức Chúa Jêsus Christ chúng ta, Ngài đã xuống phước cho chúng ta trong Đấng Christ đủ mọi thứ phước thiêng liêng ở các nơi trên trời” (Ê-phê-sô 1:3). Tất cả phước lành thuộc linh (pneumatikos eulogia) đều đã được ban cho chúng ta trong Đấng Christ. Đây là chìa khóa then chốt.

1. Các Phước Lành Căn Bản của Sự Cứu Rỗi (Soteriological Blessings):

• Phước Được Xưng Công Bình: “Phước thay cho người nào tội lỗi Chúa không kể cho!” (Rô-ma 4:8). Đây là ân điển được kể là công bình nhờ đức tin nơi Chúa Giê-xu, không bởi việc làm.
• Phước Là Con Cái Đức Chúa Trời: “Nhưng hễ ai đã nhận Ngài, thì Ngài ban cho quyền phép trở nên con cái Đức Chúa Trời, là ban cho những kẻ tin danh Ngài” (Giăng 1:12). Đây là địa vị (status) mới trong gia đình Đức Chúa Trời.
• Phước Có Sự Sống Đời Đời: “Đức Chúa Trời đã ban sự sống đời đời cho chúng ta, và sự sống ấy ở trong Con Ngài. Ai có Đức Chúa Con thì có sự sống” (1 Giăng 5:11-12).
• Phước Được Thánh Hóa và Đổi Mới: Thánh Linh ban năng lực để sống đẹp ý Chúa (Rô-ma 8:13, Ga-la-ti 5:22-23).

2. Các Phước Lành Hiện Tại Trong Đời Sống Hằng Ngày (Pneumatological Blessings):

• Phước Có Đức Thánh Linh Đóng Ấn và Làm Của Cầm: “Ấy cũng trong Ngài mà anh em... đã được ấn chứng bằng Đức Thánh Linh là Đấng Chúa đã hứa” (Ê-phê-sô 1:13). Thánh Linh là sự đảm bảo (arrabōn ἀρραβών) cho cơ nghiệp đời đời.
• Phước Được Tiếp Cận và Tương Giao Với Chúa: “Vậy, chúng ta nhờ đức tin nơi Đức Chúa Jêsus Christ mà được phép đến gần Đức Chúa Trời cách dạn dĩ” (Ê-phê-sô 3:12). Sự cầu nguyện, thờ phượng không còn bị ngăn cách.
• Phước Có Lời Hứa Về Sự Chu Cấp: “Đức Chúa Trời tôi sẽ làm cho đầy đủ mọi sự cần dùng của anh em y theo sự giàu có của Ngài ở nơi vinh hiển trong Đức Chúa Jêsus Christ” (Phi-líp 4:19). Sự chu cấp này toàn diện, cả thuộc linh lẫn thuộc thể.
• Phước Có Sự Bình An Của Chúa: “Sự bình an của Đức Chúa Trời vượt quá mọi sự hiểu biết, sẽ gìn giữ lòng và ý tưởng anh em trong Đức Chúa Jêsus Christ” (Phi-líp 4:7). Đây là eirēnē (εἰρήνη) – sự bình an toàn vẹn, hòa thuận với Đức Chúa Trời.

3. Các Phước Lành Tương Lai và Đời Đời (Eschatological Blessings):

• Phước Được Sống Lại Với Thân Thể Vinh Hiển: “Phước thay và thánh thay những kẻ được phần về sự sống lại thứ nhất!” (Khải Huyền 20:6). Đây là sự sống lại vinh hiển, không còn đau đớn, bệnh tật, chết chóc.
• Phước Được Ở Với Chúa Đời Đời: “Ngài sẽ lau hết nước mắt khỏi mắt chúng, sẽ không có sự chết, cũng không có than khóc, kêu ca, hay là đau đớn nữa” (Khải Huyền 21:4). Đây là đỉnh cao của mọi phước lành – sự hiện diện đời đời của Đức Chúa Trời.
• Phước Được Cơ Nghiệp Trên Thiên Đàng: “Hãy vui mừng nhảy nhót, vì phần thưởng của các ngươi ở trên trời là lớn” (Ma-thi-ơ 5:12). Một cơ nghiệp (klēronomia κληρονομία) không hư mất, không ô uế, không suy tàn (1 Phi-e-rơ 1:4).

Chúa Giê-xu đã tóm tắt tinh thần của người nhận phước trong Bài Giảng Trên Núi. Tám mối phước thật (Makarios Μακάριος – hạnh phước, được chúc phước) này vẽ nên chân dung của một công dân Nước Thiên Đàng: “Phước cho những kẻ có lòng khó khăn... phước cho những kẻ than khóc... phước cho những kẻ nhu mì... phước cho những kẻ đói khát sự công bình... phước cho những kẻ hay thương xót... phước cho những kẻ có lòng trong sạch... phước cho những kẻ làm cho người hòa thuận... phước cho những kẻ chịu bắt bớ vì sự công bình.” Các phước này không phải là điều kiện để “mua” phước lành, mà là đặc điểm của những người đã được biến đổi bởi ân điển và do đó, đang kinh nghiệm thực tại các phước lành thuộc về Nước Trời, ngay cả giữa nghịch cảnh.

Làm thế nào để nhận biết và sống trong sự dư dật của các phước lành đã ban trong Đấng Christ?

1. Nhận Biết Bằng Đức Tin: Bước đầu tiên là tin nhận Chúa Giê-xu. Mọi phước lành thuộc linh đều bắt nguồn từ mối liên hệ cá nhân này. “Ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu... ấy chẳng phải bởi việc làm đâu” (Ê-phê-sô 2:8-9).

2. Khám Phá Qua Lời Chúa: Cần học Kinh Thánh để biết những gì Chúa đã hứa và ban. Đức tin đến bởi sự nghe, và sự nghe đến bởi Lời Chúa (Rô-ma 10:17).

3. Giữ Mối Tương Giao Sống Động: Phước lành được nuôi dưỡng qua sự cầu nguyện, thờ phượng và vâng lời. “Nếu các ngươi yêu mến ta, thì giữ các điều răn ta” (Giăng 14:15). Sự vâng lời là đáp ứng của tình yêu, mở ra kinh nghiệm trọn vẹn về sự hiện diện của Chúa.

4. Sống Với Lòng Biết Ơn: Luôn cảm tạ Chúa trong mọi sự (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:18). Thái độ biết ơn biến đổi tầm nhìn, giúp chúng ta nhận ra phước lành ngay trong những điều nhỏ nhặt.

5. Chia Sẻ Phước Lành: Chúng ta được ban phước để trở thành ống dẫn phước lành. “Hãy ban cho, thì các ngươi sẽ được ban cho... Vì các ngươi lường mực nào, thì họ cũng lường lại cho các ngươi mực ấy” (Lu-ca 6:38).

Các phước lành của Chúa là một cấu trúc toàn diện, bắt đầu từ sự cứu rỗi trong Đấng Christ, kinh nghiệm trong đời sống hằng ngày bởi Đức Thánh Linh, và hướng đến sự viên mãn đời đời trên thiên quốc. Chúng không chỉ là sự thịnh vượng vật chất nhất thời, mà là sự giàu có thuộc linh, sự bình an siêu nhiên, mối tương giao với Đấng Tạo Hóa, và hy vọng vững chắc cho tương lai. Lời hứa của Chúa trong Ma-la-chi 3:10 vẫn còn nguyên giá trị: “Hãy đem hết thảy phần mười vào kho... rồi hãy thử ta xem... có mở cửa sổ trên trời, đổ phước xuống cho các ngươi đến nỗi không chỗ chứa chăng?” Sự ban cho lớn nhất của Đức Chúa Trời chính là Con Một của Ngài (Giăng 3:16). Khi chúng ta đã có Con Ngài, chúng ta đã có mọi sự. Hãy sống mỗi ngày với nhận thức sâu sắc rằng mình là người được chúc phước dư dật, để từ đó sống một cuộc đời biết ơn, vâng phục và chia sẻ tình yêu thương của Chúa cho thế giới xung quanh.