Cầu nguyện lặp đi lặp lại có sai không?

Trong đời sống thuộc linh của Cơ Đốc nhân, cầu nguyện là hơi thở, là sự kết nối mật thiết với Đức Chúa Trời. Tuy nhiên, một câu hỏi thường trực nảy sinh: **Việc cầu nguyện lặp đi lặp lại cùng một lời cầu xin có sai trật không?** Có phải Chúa Giê-xu đã cấm tuyệt đối việc này trong Ma-thi-ơ 6:7? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh, phân tích ngữ cảnh, nguyên văn Hy Lạp, và các gương mẫu Kinh Thánh để tìm ra sự phân biệt rõ ràng giữa sự lặp lại máy móc, vô tâm và sự kiên trì, thiết tha trong cầu nguyện – hai khái niệm hoàn toàn khác biệt nhưng dễ bị nhầm lẫn.

Trước hết, chúng ta phải đặt mình vào đúng bối cảnh của lời dạy quan trọng này. Trong Bài Giảng Trên Núi, Chúa Giê-xu phán:

“Vả, khi các ngươi cầu nguyện, đừng dùng những lời lặp vô ích như người ngoại; vì họ tưởng vì cớ lời mình nói nhiều thì được nhậm.” (Ma-thi-ơ 6:7, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925).

Từ then chốt cần nghiên cứu ở đây là “lặp vô ích”. Trong nguyên văn Hy Lạp, từ được sử dụng là βαττολογέω (battalogeō). Học giả cho rằng từ này mang ý nghĩa “nói những điều vô nghĩa, lặp đi lặp lại một cách máy móc, giống như việc lầm bầm những âm tiết vô thức”. Chúa Giê-xu đang chỉ trích thói quen của “người ngoại” (ethnikoi) – tức những người không biết Đức Chúa Trời hằng sống. Họ tin vào thuyết vật linh, cho rằng các thần linh của họ có thể bị thao túng, mua chuộc, hoặc làm cho mệt mỏi bởi sự lặp lại liên tục của những câu thần chú, công thức ma thuật. Họ “tưởng” (nomizō – nghĩ, cho rằng) rằng số lượng lời nói sẽ quyết định hiệu quả.

Chúa Giê-xu vạch trần sự sai lầm trong tư duy này. Cầu nguyện với Đức Chúa Trời chân thần không phải là một nghi thức ma thuật, cũng không phải là một giao dịch “nhiều lời đổi lấy nhiều phước”. Đức Chúa Trời là Cha, Ngài biết rõ nhu cầu của con cái Ngài trước khi họ cầu xin (Ma-thi-ơ 6:8). Mối quan hệ cha-con đòi hỏi sự chân thật, tôn trọng và tin cậy, chứ không phải sự lặp lại vô hồn như một cái máy. Vậy, lời cảnh báo này nhắm vào thái độ và động cơ sai trật đằng sau sự lặp lại, chứ không phải bản thân việc lặp lại một lời cầu xin chân thành.

Nếu việc lặp lại lời cầu nguyện là sai, thì chính Chúa Giê-xu đã phạm lỗi. Trong đêm kinh hoàng tại vườn Ghết-sê-ma-nê, Ngài đã cầu nguyện:

“Rồi Ngài đi khỏi đó một ít, sấp mặt xuống đất mà cầu nguyện rằng: Cha ơi! nếu có thể được, xin cho chén nầy lìa khỏi Con! Song không theo ý muốn Con, mà theo ý muốn Cha… Đoạn, Ngài trở lại cùng môn đồ, thấy đang ngủ, thì Ngài phán cùng Phi-e-rơ rằng: Thế thì các ngươi không thức canh với ta một giờ được sao? Hãy thức canh và cầu nguyện, kẻo các ngươi sa vào chước cám dỗ; tâm thần thì muốn lắm, mà xác thịt thì yếu đuối. Ngài lại đi lần thứ hai, mà cầu nguyện rằng: Cha ơi! nếu chén nầy không thể lìa khỏi Con được mà Con phải uống, thì xin ý Cha được nên. Ngài trở lại nữa, thì thấy môn đồ còn ngủ; vì mắt họ đã đừ quá rồi.” (Ma-thi-ơ 26:39-43).

Chúa Giê-xu đã cầu nguyện ba lần với nội dung tương tự nhau. Đây có phải là “battalogeō” không? Hoàn toàn không! Sự lặp lại của Ngài xuất phát từ cơn đau đớn tột cùng của tâm linh, từ sự vật lộn chân thành để vâng phục ý muốn Cha. Mỗi lần cầu nguyện không phải là sự sao chép máy móc, mà là một bước tiến sâu hơn trong sự đầu phục: “Xin ý Cha được nên”. Sự lặp lại này bày tỏ lòng kiên trì (hupomone) và sự thiết tha (proskuneō) của Con Đức Chúa Trời trước gánh nặng của tội lỗi nhân loại. Đây chính là khuôn mẫu cho chúng ta.

Chúa Giê-xu và các Sứ Đồ liên tục dạy về sự kiên trì trong cầu nguyện, một đức tính hoàn toàn khác với “battalogeō”.

1. Ẩn dụ về người bạn quấy rầy (Lu-ca 11:5-10): Chúa kể câu chuyện về một người đi đánh thức bạn lúc nửa đêm để xin bánh. Dù ban đầu bị từ chối vì “cửa đã đóng”, nhưng “vì người ấy cứ lằng nhằng (anaideia – sự trơ trẽn, không biết xấu hổ, kiên trì đến mức không từ bỏ)”, nên bạn anh ta đã dậy cho anh ta đủ điều anh cần. Chúa kết luận: “Hãy xin, sẽ được; hãy tìm, sẽ gặp; hãy gõ cửa, sẽ mở cho.” Sự “lằng nhằng” ở đây không phải là lặp lại ma thuật, mà là sự nài xin chân thành, kiên quyết dựa trên tình bạn và nhu cầu thực sự.

2. Ẩn dụ về bà góa và quan án bất công (Lu-ca 18:1-8): Chúa phán rõ mục đích: “Phải cầu nguyện luôn, chớ hề mỏi mệt.” Bà góa cứ đến nài xin quan án: “Xin bênh vực tôi khỏi kẻ nghịch thù.” Bà ấy không ngừng. Cuối cùng, vị quan án vô thần nhượng bộ vì bà làm ông ta “mệt nhọc”. Chúa lập luận từ nhỏ đến lớn: Nếu một quan án xấu còn đáp lời vì sự quấy rầy, huống chi là Đức Chúa Trời công bình, yêu thương, Ngài há chẳng bênh vực con cái Ngài sao? Sự lặp lại ở đây là biểu hiện của đức tin không nao núng, của lòng trông cậy liên tục vào sự công chính của Đức Chúa Trời.

Trong Tân Ước, từ προσκαρτερέω (proskartereō) thường được dùng để mô tả thái độ này, có nghĩa là “bám lấy, gắn bó chặt chẽ, kiên trì, bền đỗ”. Các tín đồ đầu tiên “bền lòng cầu nguyện” (proskarterountes tē proseuchē – Công vụ 2:42). Đây là mệnh lệnh cho mọi Cơ Đốc nhân.

Chúa Giê-xu dạy một mẫu cầu nguyện (Ma-thi-ơ 6:9-13), thường được gọi là “Lời cầu nguyện của Chúa”. Đây không phải là một câu thần chú để lặp lại từng chữ, mà là một khuôn mẫu, một bộ khung để chúng ta học theo: Tôn cao Chúa (9-10), trình dâng nhu cầu (11-13). Việc sử dụng khuôn mẫu này cách có ý thức, với tấm lòng hướng về từng phương diện, thì không sai.

Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng nói về sự tươi mới và chân thật trong Thánh Linh. Sứ đồ Phao-lô khuyên: “Hãy cầu nguyện trong mọi sự thế ấy, bởi sự cầu nguyện nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời.” (Phi-líp 4:6). Ông cũng nói về sự cầu thay của Đức Thánh Linh: “Ngài … cầu thay cho các thánh đồ theo ý muốn của Đức Chúa Trời.” (Rô-ma 8:27). Đời sống cầu nguyện lành mạnh là sự kết hợp giữa kỷ luật kiên trì và sự tự do, tươi mới đến từ mối tương giao với Chúa Thánh Linh. Đôi khi chúng ta cần dùng lời, đôi khi chỉ là tiếng thở dài không thể nói thành lời (Rô-ma 8:26).

1. Kiểm Tra Động Cơ: Trước khi tiếp tục cầu xin một điều gì đó nhiều lần, hãy tự hỏi: “Mình đang cố gắng thao túng Chúa, hay đang bày tỏ lòng tin cậy và đầu phục? Lời cầu nguyện này có xuất phát từ mối quan hệ con thảo, hay chỉ là một nghi thức tôn giáo?”

2. Kết Hợp Lời Cầu Xin với Sự Tạ Ơn và Ngợi Khen: Đừng chỉ lặp lại lời cầu xin. Hãy bao bọc nó bằng sự tôn thờ (như khuôn mẫu Chúa dạy). Cảm tạ Chúa vì Ngài đang nghe, vì sự nhân từ Ngài, ngay cả khi chưa thấy câu trả lời.

3. Tìm Kiếm Ý Muốn Chúa: Giống như Chúa Giê-xu trong vườn Ghết-sê-ma-nê, hãy sẵn sàng điều chỉnh lời cầu nguyện của mình: “Con muốn điều này, nhưng nếu ý Cha khác, xin dạy con vâng lời.” Sự lặp lại phải dẫn đến sự đầu phục sâu sắc hơn.

4. Sử Dụng Lời Chúa trong Cầu Nguyện: Thay vì lặp lại những từ ngữ của riêng mình một cách khô khan, hãy cầu nguyện dựa trên các lời hứa trong Kinh Thánh. Điều này giữ cho lời cầu nguyện được tươi mới và đúng trọng tâm theo ý muốn Chúa.

5. Nhóm Lại và Cầu Thay: Sự kiên trì cầu nguyện cho một nan đề thường cần sự hỗ trợ của Hội Thánh. Hãy chia sẻ gánh nặng và cùng nhau kiên trì cầu nguyện (Ma-thi-ơ 18:19-20).

6. Tin Cậy vào Tư Cách của Đức Chúa Trời: Hãy nhớ rằng chúng ta cầu nguyện với một người Cha yêu thương, Đấng biết điều tốt nhất và thời điểm tốt nhất. Sự kiên trì của chúng ta không phải để thuyết phục một vị thần miễn cưỡng, mà là để tâm linh chúng ta được uốn nắn, định hình và đồng điệu với ý muốn hoàn hảo của Ngài.

Vậy, cầu nguyện lặp đi lặp lại có sai không? Câu trả lời nằm ở tấm lòng.

• Sai khi đó là sự lặp lại máy móc, vô tâm (battalogeō), xuất phát từ tư duy ma thuật, cố gắng dùng số lượng lời nói để điều khiển Đức Chúa Trời. Đây là điều Chúa Giê-xu cảnh báo.
• Không sai, mà còn được khích lệ khi đó là sự kiên trì chân thành (proskartereō, hupomone), xuất phát từ đức tin, lòng trông cậy và mối quan hệ con thảo với Cha Thiên Thượng. Đây là tấm gương của Chúa Giê-xu và lời dạy xuyên suốt Tân Ước.

Sự khác biệt then chốt nằm ở chỗ: Một bên tin vào quyền năng của chính lời nói, một bên tin cậy vào bản tính của Đấng đang lắng nghe. Ước mong mỗi chúng ta có một đời sống cầu nguyện sống động, kiên trì nhưng không máy móc, chân thật và luôn hướng về ý muốn trọn vẹn của Đức Chúa Trời, Đấng là Cha yêu thương của chúng ta qua Chúa Cứu Thế Giê-xu. Hãy cứ kiên trì nài xin, tìm kiếm và gõ cửa, vì Cha trên trời luôn sẵn lòng ban những điều tốt lành cho con cái Ngài.