Thông điệp về thập tự giá là sự điên rồ có nghĩa là gì (1 Cô-rinh-tô 1:18)?

Giới Thiệu: Nghịch Lý Của Sự Cứu Rỗi

Trong thế giới đề cao sự khôn ngoan thuộc lý trí, thành tích và quyền lực, thì thông điệp trung tâm của Cơ Đốc giáo lại là một sự xúc phạm và một sự điên rồ. Sứ đồ Phao-lô, khi viết cho Hội thánh tại Cô-rinh-tô – một trung tâm văn hóa và triết học của Hy Lạp – đã thẳng thắn công bố sự thật gây sốc này: “Vả, lời giảng về thập tự giá, thì những người hư mất cho là điên dại; song về phần chúng ta, là kẻ được cứu, thì cho là quyền phép của Đức Chúa Trời” (1 Cô-rinh-tô 1:18). Bài viết này sẽ đi sâu khảo sát ý nghĩa thần học sâu sắc đằng sau tuyên bố nền tảng này, bối cảnh của nó, và sự ứng dụng mang tính cách mạng cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

Bối Cảnh: Thành Cô-rinh-tô Và Sự Khôn Ngoan Của Thế Gian

Thành Cô-rinh-tô nổi tiếng với sự pha trộn văn hóa, thương mại sầm uất và là nơi giao thoa của nhiều trường phái triết học (như Khắc Kỷ, Epicurean). Người dân ở đây đề cao “sự khôn ngoan” (σοφία - sophia) thuộc về lý luận, hùng biện và tri thức loài người. Trong bối cảnh đó, Hội thánh có nguy cơ đánh mất sự tập trung vào Đấng Christ và bị cuốn theo tinh thần thế gian, tranh cạnh và tôn vinh cá nhân (1 Cô-rinh-tô 1:11-12; 3:3-4).

Phao-lô đối diện với thách thức này bằng cách đặt “lời giảng về thập tự giá” (ὁ λόγος γὰρ ὁ τοῦ σταυροῦ - ho logos gar ho tou staurou) đối lập trực diện với “sự khôn ngoan của đời nầy” (1 Cô-rinh-tô 1:20). Ông không nhượng bộ bằng cách làm cho sứ điệp trở nên “hợp lý” hơn theo tiêu chuẩn loài người; thay vào đó, ông phơi bày bản chất gây vấp phạm của nó.

Phân Tích Nguyên Văn: “Điên Dại” Và “Quyền Phép”

• “Điên dại” (μωρία - mōria): Từ Hy Lạp này mang nghĩa sự dại dột, điên rồ, thiếu suy nghĩ. Trong mắt người Hy Lạp tôn sùng lý trí, một câu chuyện về một vị thần/người chết cách nhục nhã trên cây hình khổ hình dành cho nô lệ và tội phạm nguy hiểm nhất là hoàn toàn vô lý. Nó không tuân theo bất kỳ hệ thống triết lý hay logic nào của con người.
• “Quyền phép” (δύναμις - dynamis): Đây là từ gốc cho “dynamic” (năng động) trong tiếng Anh. Nó chỉ về năng lực, sức mạnh nội tại, khả năng biến đổi. Phao-lô khẳng định rằng chính trong sự “điên rồ” và yếu đuối bề ngoài ấy lại ẩn chứa sức mạnh sáng tạo và cứu chuộc tối thượng của Đức Chúa Trời. Sự tương phản giữa mōria và dynamis là trung tâm của nghịch lý thập tự giá.

Tại Sao Thập Tự Giá Là Sự Điên Rồ?

Phao-lô viết: “Còn như người Giu-đa đòi phép lạ, người Gơ-réc tìm sự khôn ngoan” (1 Cô-rinh-tô 1:22). Người Do Thái trông đợi một Đấng Mê-si oai hùng, một nhà giải phóng chính trị sẽ thể hiện quyền năng qua các dấu kỳ phép lạ. Phục truyền luật lệ ký 21:23 chép: “vì một kẻ bị treo là bị Đức Chúa Trời rủa sả.” Do đó, một Đấng Mê-si bị “treo trên cây gỗ” (Công vụ 5:30) không thể nào là Đấng được Đức Chúa Trời xức dầu. Ngài là “sự vấp phạm” (σκάνδαλον) cho họ (1 Cô-rinh-tô 1:23). Họ tìm kiếm quyền năng hữu hình, nhưng Đức Chúa Trời lại bày tỏ quyền năng trong sự yếu đuối chịu đựng.

Người Hy Lạp tôn thờ lý trí và vẻ đẹp triết học. Hệ thống tư tưởng của họ không có chỗ cho một “Vị Cứu Tinh chịu đóng đinh”. Thập tự giá đại diện cho sự đau khổ, sỉ nhục và thất bại – tất cả đều đối nghịch với lý tưởng về sự vinh quang, vẻ đẹp và sự tự túc (autarky) của họ. Họ hỏi: Làm sao cái chết của một người có thể cứu được ai? Đó là chuyện hoang đường, phi lý.

Chính tại điểm này, Đức Chúa Trời thực hiện một cuộc đảo chánh thần học. Ngài dùng “sự điên dại của sự giảng đạo” (1:21) – tức là sứ điệp về Đấng Christ chịu đóng đinh – để “cứu những kẻ tin.” Đức Chúa Trời “đã chọn lựa những sự dại dột của thế gian” và “những sự yếu đuối của thế gian” để “làm hổ thẹn những kẻ khôn ngoan, mạnh mẽ” (1:27). Thập tự giá phơi bày:

• Sự vô ích của sự khôn ngoan loài người trong việc tìm kiếm Đức Chúa Trời (Rô-ma 1:21-22).
• Sự thất bại của sự công bình tự lực (vì không ai có thể tuân giữ trọn vẹn luật pháp).
• Bản chất thực sự của tội lỗi và sự phán xét (Đấng vô tội gánh thay án phạt cho kẻ có tội).

Tại Sao Thập Tự Giá Là Quyền Phép Của Đức Chúa Trời?

Quyền phép thế gian giải quyết vấn đề bên ngoài (nghèo đói, bệnh tật, kẻ thù). Nhưng quyền phép thập tự giá giải quyết vấn đề căn nguyên: TỘI LỖI và SỰ CHẾT. “Vì tiền công của tội lỗi là sự chết; nhưng sự ban cho của Đức Chúa Trời là sự sống đời đời trong Đức Chúa Giê-xu Christ, Chúa chúng ta” (Rô-ma 6:23). Trên thập tự giá, Đấng Christ đã trả giá đầy đủ, gánh thay án phạt, và “hủy phá công việc của ma quỷ” (1 Giăng 3:8). Đó là quyền năng vĩ đại nhất.

Thập tự giá không chỉ xóa tội, mà còn ban cho tín đồ một bản chất mới (2 Cô-rinh-tô 5:17). Quyền năng ấy “cứu… cho đến cùng” (Hê-bơ-rơ 7:25) và thánh hóa người tin. Nó phá vỡ xiềng xích của tội lỗi, chữa lành vết thương lòng, và ban sức mạnh để sống đẹp ý Chúa. “Tôi đã bị đóng đinh vào thập tự giá với Đấng Christ… và nay tôi sống, là sống trong đức tin đến Con Đức Chúa Trời” (Ga-la-ti 2:20).

Thập tự giá là đỉnh cao của sự khôn ngoan Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 1:24). Nó bày tỏ:

• Sự Thánh Khiết của Đức Chúa Trời: Ngài ghét tội đến nỗi phải đoán phạt nó trên chính Con Ngài.
• Tình Yêu Thương của Đức Chúa Trời: “Đức Chúa Trời tỏ lòng yêu thương Ngài đối với chúng ta, khi chúng ta còn là người có tội, thì Đấng Christ vì chúng ta chịu chết” (Rô-ma 5:8).
• Sự Khôn Ngoan của Đức Chúa Trời: Kế hoạch vừa thỏa mãn sự công bình, vừa tuôn đổ ân điển, chỉ có thể đến từ trí tuệ vô hạn của Đấng Tạo Hóa.

Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Chúng ta phải từ bỏ việc đánh giá mọi sự theo tiêu chuẩn thành công, quyền lực và sự khôn ngoan của thế gian. Thay vào đó, hãy nhìn đời sống, thử thách, và ngay cả sự thất bại qua lăng kính thập tự giá – nơi sự yếu đuối trở thành phương tiện để quyền năng Đức Chúa Trời hoàn tất công việc Ngài (2 Cô-rinh-tô 12:9-10).

Trong nỗ lực truyền giáo, đôi khi chúng ta cố gắng làm cho Phúc Âm trở nên “dễ nghe” bằng cách giảm nhẹ sự nghiêm trọng của tội lỗi, sự phán xét, hay nhấn mạnh quá mức vào các phước lành vật chất. Phao-lô nhắc nhở rằng “lời giảng về thập tự giá” phải luôn là trung tâm, dù nó có thể là “sự vấp phạm” hay “sự điên dại”. Chính sứ điệp này, được Đức Thánh Linh sử dụng, mới có “quyền phép” để biến đổi lòng người.

Văn hóa thế gian tôn vinh sự tự tôn, tự lực. Nhưng thập tự giá dạy chúng ta sống khiêm nhường, phục vụ và đặt lợi ích người khác lên trên. “Hãy có đồng một tâm tình như Đấng Christ đã có, Ngài… trút bỏ chính mình Ngài, lấy hình tôi tớ… hạ mình xuống, vâng phục cho đến chết, thậm chí chết trên cây thập tự” (Phi-líp 2:5-8). Sự vĩ đại thật nằm ở sự hạ mình và vâng phục.

Khi chúng ta sống theo các nguyên tắc của vương quốc Đức Chúa Trời (tha thứ, trong sạch, chân thật, không tham lam), chúng ta có thể bị thế gian xem là ngốc nghếch, lỗi thời, hoặc thua thiệt. 1 Cô-rinh-tô 1:18 ban cho chúng ta sự xác quyết: chúng ta đang đứng về phía “quyền phép của Đức Chúa Trời”, chứ không phải sự điên rồ của loài người.

Kết Luận: Sự Điên Rồ Khôn Ngoan Hơn Loài Người

Thông điệp thập tự giá mãi mãi là một hòn đá thử vàng, phân rẽ người tin và kẻ hư mất. Nó không bao giờ có thể bị đồng hóa vào hệ thống tư tưởng của thế gian. Đối với những ai đang trên đường hư mất, nó vẫn là sự điên rồ. Nhưng đối với chúng ta là kẻ “được cứu” (τοῖς σῳζομένοις - tois sōzomenois – đang được cứu, một tiến trình), nó là nguồn sống, là sự khôn ngoan, và là quyền phép biến đổi mỗi ngày.

Cuối cùng, chúng ta quay trở lại với lời tuyên bố đầy vinh hiển của Phao-lô: “Vì người Giu-đa đòi phép lạ, người Gơ-réc tìm sự khôn ngoan; nhưng chúng ta giảng Đấng Christ bị đóng đinh trên cây thập tự, là sự người Giu-đa lấy làm gương xấu, dân ngoại cho là điên dại; song về phần những kẻ được gọi, bất luận người Giu-đa hay người Gơ-réc, thì Đấng Christ là quyền phép của Đức Chúa Trời và sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời” (1 Cô-rinh-tô 1:22-24). Nguyện chúng ta không bao giờ xấu hổ về Phúc Âm, vì chính trong “sự điên rồ” của thập tự giá, quyền năng cứu rỗi vĩ đại nhất đã được bày tỏ.