Ngọn Giáo Định Mệnh
Trong bức tranh khắc họa sự hy sinh tối cao của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá, có một chi tiết tưởng chừng như ngẫu nhiên, nhưng lại ẩn chứa chiều sâu thần học vô cùng trọng đại và là sự ứng nghiệm chính xác đến kinh ngạc của lời tiên tri. Đó là khoảnh khắc ngọn giáo của một người lính La Mã đâm thủng cạnh sườn Ngài. Sự kiện này không đơn thuần là một hành động xác nhận cái chết, mà nó được Kinh Thánh mặc khải như một dấu ấn định mệnh, hoàn tất kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời và mở ra nguồn ân điển vĩnh cửu. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa của "Ngọn Giáo Định Mệnh" qua lăng kính Kinh Thánh, ngôn ngữ nguyên bản và ứng dụng cho đời sống Cơ Đốc nhân.
Sự kiện này được sứ đồ Giăng, nhân chứng tận mắt, ghi lại một cách chi tiết và đầy xúc cảm:
"34 Nhưng một tên lính lấy giáo đâm ngang sườn Ngài, tức thì máu và nước chảy ra. 35 Kẻ đã thấy thì làm chứng về việc đó, và lời chứng của người là thật, và người vẫn biết mình nói thật, hầu cho các ngươi cũng tin. 36 Vì điều đó xảy ra, cho được ứng nghiệm lời Kinh Thánh nầy: Chẳng một cái xương nào của Ngài sẽ bị gãy. 37 Lại có lời Kinh Thánh nầy nữa: Chúng sẽ ngó thấy Đấng mình đã đâm." (Giăng 19:34-37, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925)
Bối cảnh ngay trước đó, các lính La Mã đến để đánh gãy chân những người bị đóng đinh, nhằm đẩy nhanh cái chết trước ngày Sa-bát. Khi họ đến với Chúa Giê-xu, họ thấy Ngài đã chết rồi (Mác 15:44). Thay vì đánh gãy chân, một người lính (stratiōtēs trong tiếng Hy Lạp) đã dùng ngọn giáo (lonchē) đâm thủng cạnh sườn Ngài. Hành động này, dưới sự quan phòng tối cao của Đức Chúa Trời, trở thành một dấu ấn không thể chối cãi về sự chết thật và trọn vẹn của Chiên Con Đức Chúa Trời.
Sứ đồ Giăng ngay lập tức chỉ ra rằng sự kiện này ứng nghiệm hai lời tiên tri quan trọng:
1. Ứng nghiệm thứ nhất: "Chẳng một cái xương nào của Ngài sẽ bị gãy" (câu 36).
Lời tiên tri này trích dẫn trực tiếp từ Thi Thiên 34:20, và quan trọng hơn, nó là một quy định chi tiết về con sinh tế Lễ Vượt Qua trong Xuất Ê-díp-tô Ký 12:46: "Hãy ăn nó trong một nhà; ngươi chớ đem thịt ra ngoài, và cũng đừng làm gãy một cái xương nào." Dân Số Ký 9:12 cũng lặp lại điều răn này. Chúa Giê-xu Christ chính là Chiên Con Lễ Vượt Qua thật của Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 5:7). Sự kiện các lính không đánh gãy xương Ngài, dù là thông lệ, chứng minh Ngài là sinh tế hoàn hảo, không tì vết, được dâng lên một lần đủ cả theo đúng mọi tiêu chuẩn của luật pháp. Ngọn giáo đâm vào cạnh sườn, thay vì đánh gãy xương, là phương cách định mệnh để vừa xác nhận cái chết, vừa giữ trọn lời tiên tri.
2. Ứng nghiệm thứ hai: "Chúng sẽ ngó thấy Đấng mình đã đâm" (câu 37).
Đây là trích dẫn từ Xa-cha-ri 12:10: "Chúng sẽ ngó xem Ta là Đấng chúng nó đã đâm; và chúng nó sẽ thương khóc, như là thương khóc con trai một, sẽ ở trong sự cay đắng vì cớ con đầu lòng." Trong nguyên văn Hê-bơ-rơ, từ "đâm" ở đây là dāqar (דָּקַר), mang nghĩa đâm thủng, đâm xuyên qua. Lời tiên tri này nói về dân Y-sơ-ra-ên trong ngày sau rốt sẽ nhìn lên Đấng Mê-si mà họ đã từ chối và nhận biết Ngài. Hành động của người lính La Mã (đại diện cho dân ngoại) là sự ứng nghiệm đầu tiên, theo nghĩa đen, của lời tiên tri này. Nó báo trước một ngày mà mọi mắt sẽ thấy, mọi dân tộc sẽ nhận biết Đấng bị đâm ấy chính là Chúa và là Cứu Chúa.
"Tức thì máu và nước chảy ra". Chi tiết này không phải là ghi chú y khoa ngẫu nhiên. Trong thần học của sứ đồ Giăng, nó mang ý nghĩa biểu tượng và cứu chuộc sâu sắc.
- Huyết (Haima - αἷμα): Tượng trưng cho sự hy sinh chuộc tội, sự tha thứ, và sự sống. "Vì huyết đó có sự sống, nên huyết được dùng để thế tội mạng sống" (Lê-vi Ký 17:11). "… không đổ huyết thì không có sự tha thứ" (Hê-bơ-rơ 9:22). Dòng huyết từ cạnh sườn Chúa Giê-xu là bằng chứng cuối cùng và đầy đủ về của lễ chuộc tội trọn vẹn dành cho nhân loại.
- Nước (Hydōr - ὕδωρ): Trong Tin Lành Giăng, nước thường tượng trưng cho sự sống thuộc linh, sự tái sinh, và Đức Thánh Linh. Chúa Giê-xu đã phán: "Ai tin ta thì sông nước hằng sống sẽ chảy từ trong lòng mình, y như Kinh Thánh đã chép vậy" (Giăng 7:38). Dòng nước chảy ra cùng với huyết báo hiệu nguồn sự sống thuộc linh, sự thanh tẩy và sự tuôn đổ của Đức Thánh Linh sẽ đến từ sự chết của Ngài.
Sứ đồ Giăng nhấn mạnh điều này một lần nữa trong thư tín của mình: "Ấy chính Đức Chúa Jêsus Christ đã lấy huyết mình mà đến, chẳng những lấy huyết mà thôi, lại cũng lấy nước nữa" (1 Giăng 5:6). Sự kết hợp "huyết và nước" xác quyết hai phương diện của sự cứu rỗi: sự xưng công bình (nhờ huyết chuộc tội) và sự nên thánh (nhờ nước của Đức Thánh Linh tẩy sạch và ban sức mạnh). Ngọn giáo đã mở ra nguồn ân điển kép này cho cả nhân loại.
Lẽ thật về Ngọn Giáo Định Mệnh không chỉ là kiến thức lịch sử hay thần học, mà phải biến đổi đời sống chúng ta hôm nay.
1. Xác Quyết Về Sự Chết Hoàn Toàn Và Sự Sống Lại Của Chúa:
Dấu hiệu huyết và nước là bằng chứng y khoa và pháp lý rõ ràng về cái chết thật sự của Chúa Giê-xu. Đức tin Cơ Đốc không dựa trên một huyền thoại hay một thầy giáo ngất đi, mà dựa trên Cứu Chúa đã thực sự chết. Điều này củng cố niềm tin của chúng ta vào sự sống lại thật của Ngài. Nếu Ngài không thực sự chết, thì cũng không có sự sống lại thật. Niềm tin của chúng ta có nền tảng vững chắc.
2. Nhận Biết Sự Trọn Vẹn Của Sự Cứu Chuộc:
Hành động đâm giáo là của con người, nhưng kết quả "huyết và nước" là từ Đức Chúa Trời. Điều này dạy chúng ta rằng sự cứu rỗi Ngài ban là trọn vẹn. Không chỉ tội lỗi được tha (huyết), mà quyền lực của tội lỗi cũng bị phá vỡ, và chúng ta được ban cho sự sống mới (nước). Chúng ta không cần tìm kiếm thêm điều gì khác ngoài thập tự giá. Sự cứu rỗi đã hoàn tất (tetelestai, Giăng 19:30).
3. Sống Với Lòng Biết Ơn Sâu Nhiệm:
Mỗi khi nhớ đến thập tự giá, chúng ta không chỉ nhớ đến những cây đinh, mà còn nhớ đến vết đâm ở cạnh sườn. Đó là dấu ấn của tình yêu thương trọn vẹn, sẵn sàng hiến dâng đến giọt huyết cuối cùng và giọt nước cuối cùng cho chúng ta. Lòng biết ơn này phải thúc đẩy chúng ta sống một đời dâng hiến, vì Ngài đã hoàn toàn dâng hiến chính mình.
4. Mời Gọi Sự Xét Đoán Và Nhận Biết:
Lời tiên tri "sẽ ngó thấy Đấng mình đã đâm" nhắc nhở chúng ta về hai thực tại:
- Cá nhân: Chúng ta có đang "ngó xem" Ngài bằng đức tin không? Có nhận biết rằng chính tội lỗi của mình đã góp phần vào những vết thương đó?
- Truyền giáo: Có nhiều người xung quanh chúng ta chưa "thấy" Ngài. Chúng ta được kêu gọi rao truyền về Đấng Christ chịu đóng đinh và bị đâm, để qua sự rao giảng, họ có thể "ngó xem" và tin nhận, được cứu khỏi sự xét đoán trong ngày sau rốt.
Ngọn Giáo Định Mệnh không phải là một tai nạn lịch sử, mà là một chương được viết sẵn trong kế hoạch cứu chuộc từ trước buổi sáng thế. Qua nó, lời tiên tri được làm trọn, thân vị và công tác của Chúa Giê-xu Christ được xác chứng, và nguồn ân điển dồi dào—huyết để tha tội và nước để tẩy sạch cùng ban sức sống—được tuôn đổ cho một nhân loại hư mất. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta đứng dưới chân thập tự giá, ngước nhìn lên Đấng đã bị đâm vì tội lỗi chúng ta. Sự thấy biết này phải đâm thủng chính lòng chai đá của chúng ta, đổ đầy lòng chúng ta sự cảm tạ, và thúc giục chúng ta sống và rao truyền về Ngọn Giáo Định Mệnh ấy, để nhiều người hơn nữa có thể ngó xem và được cứu.
"Chúng ta thấy Ngài vì việc làm đau đớn của linh hồn mình, thì sẽ được thỏa lòng. Ấy là sự hiểu biết về Ngài sẽ khiến cho tôi tớ công bình của Ta lấy sự công bình mà làm cho nhiều người được kể là công bình; vì Ngài sẽ gánh lấy tội lỗi của họ." (Ê-sai 53:11, phần tóm lược ý).