Việc Chúa Giê-su tự cho mình ngang hàng với Đức Chúa Trời có ý nghĩa gì (Giăng 5:18)?
Trong lịch sử cứu rỗi và thần học Cơ Đốc, có lẽ không có lời tuyên bố nào gây tranh cãi và đồng thời mang tính nền tảng như việc Chúa Giê-su Christ tự xưng mình ngang hàng với Đức Chúa Trời. Sự kiện này được ghi lại rõ ràng trong Giăng 5:18 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925): "Vì vậy nên dân Giu-đa càng kiếm cách để giết Ngài, chẳng những vì phá luật Sa-bát thôi, mà lại vì gọi Đức Chúa Trời là Cha mình, làm mình bằng Đức Chúa Trời." Câu Kinh Thánh này không chỉ là một ghi chép lịch sử, mà là một mặc khải then chốt về bản tính của Đấng Christ, mở ra cánh cửa hiểu biết về mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi và con đường cứu rỗi duy nhất cho nhân loại.
Sự kiện dẫn đến lời buộc tội này bắt đầu với việc Chúa Giê-su chữa lành một người bại tại hồ Bê-tết-đa trong ngày Sa-bát (Giăng 5:1-9). Khi bị người Giu-đa chất vấn về việc phá luật Sa-bát, Ngài không dừng lại ở việc biện hộ cho hành động nhân từ của mình. Thay vào đó, Ngài đưa ra một tuyên bố thần học sâu sắc: "Cha ta làm việc cho đến bây giờ, ta cũng làm việc như vậy" (Giăng 5:17). Trong tiếng Hy Lạp nguyên bản, từ "làm việc" (ἐργάζομαι, ergazomai) được cả Cha và Con sử dụng, cho thấy một sự hiệp nhất trong hành động. Đối với các nhà lãnh đạo Do Thái giáo, đây không chỉ là một sự vi phạm luật pháp, mà là một sự xúc phạm tột độ. Họ hiểu rõ hàm ý: Chúa Giê-su đang tuyên bố mình có quyền năng và địa vị ngang hàng với Đức Chúa Trời (אֱלֹהִים, Elohim), Đấng duy nhất không ngừng nghỉ trong công việc sáng tạo và duy trì vũ trụ.
Cụm từ "làm mình bằng Đức Chúa Trời" trong tiếng Hy Lạp là ἴσον ἑαυτὸν ποιῶν τῷ θεῷ (ison heauton poiōn tō theō). Từ then chốt là "ἴσος" (isos), mang nghĩa "bằng nhau, ngang nhau, đồng đẳng". Nó không chỉ nói đến sự tương tự bề ngoài, mà là sự bình đẳng về thực chất, bản thể, quyền năng và vinh hiển. Đây chính là lý do họ muốn giết Ngài (trong tiếng Hy Lạp: ἀποκτεῖναι, apokteinai – một động từ mạnh). Theo luật pháp Môi-se, phạm thượng là tội đáng chết (Lê-vi Ký 24:16). Bằng cách tuyên bố mình "bằng" Đức Chúa Trời, Chúa Giê-su đang công khai tuyên bố thần tính của chính mình.
Điều này không phải là một tuyên bố đơn lẻ. Cả sách Phúc Âm Giăng được viết với mục đích minh chứng cho thần tính của Chúa Giê-su (Giăng 20:31). Chúng ta thấy những "bằng chứng" khác:
- Giăng 1:1, 14: "Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt." Đấng Christ được đồng nhất với "Ngôi Lời" (Λόγος, Logos) vốn hiện hữu từ ban đầu và là chính Đức Chúa Trời.
- Giăng 10:30: "Ta với Cha là một." Ở đây, Chúa Giê-su sử dụng từ ἕν (hen) trong tiếng Hy Lạp, nghĩa là "một" về bản thể, sự hiệp nhất trong đa dạng, tương tự như từ אֶחָד (echad) trong tiếng Hê-bơ-rơ được dùng trong Phục Truyền 6:4 ("Đức Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng ta là Đức Giê-hô-va có một").
- Giăng 14:9: "Ai đã thấy ta, tức là đã thấy Cha." Chúa Giê-su là hiện thân đầy đủ và trọn vẹn của Đức Chúa Cha.
- Sự nhận thờ phượng: Chúa Giê-su nhiều lần nhận sự thờ phượng (Giăng 9:38; Ma-thi-ơ 14:33; 28:9), điều mà chỉ dành riêng cho Đức Chúa Trời (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:3-5; Lu-ca 4:8). Các sứ đồ như Tô-ma đã tuyên xưng Ngài là "Chúa tôi và Đức Chúa Trời tôi!" (Giăng 20:28).
Đối với người Giu-đa, tuyên bố này dường như mâu thuẫn với niềm tin độc thần tuyệt đối (שְׁמַע יִשְׂרָאֵל, Shema Yisrael). Tuy nhiên, Cựu Ước đã chứa đựng những manh mối về sự đa dạng trong sự hiệp nhất của Đức Chúa Trời. Chẳng hạn, Đức Chúa Trời phán trong Sáng Thế Ký 1:26: "Chúng ta hãy làm nên loài người như hình ta." Danh từ số nhiều "Elohim" (Đức Chúa Trời) đi với động từ số ít là một chỉ dẫn thần học quan trọng. Thi thiên 110:1 tiên tri về Đấng Mê-si: "Đức Giê-hô-va phán cùng Chúa tôi rằng: Hãy ngồi bên hữu ta..." Chúa Giê-su đã dùng chính phân đoạn này để chất vấn người Pha-ri-si về thân phận của Đấng Christ (Ma-thi-ơ 22:41-46), cho thấy Đấng Mê-si không chỉ là con vua Đa-vít, mà còn là Chúa của ông.
Tiên tri Ê-sai cũng gọi Đấng Mê-si là "Đức Chúa Trời quyền năng, Cha đời đời" (Ê-sai 9:5). Vì vậy, tuyên bố của Chúa Giê-su không phải là một sự phát minh mới hay sự báng bổ, mà là sự ứng nghiệm và mặc khải trọn vẹn của những gì đã được báo trước trong Cựu Ước về một Đấng Cứu Thế có thần tính.
Việc Chúa Giê-su là Đức Chúa Trời không phải chỉ là một giáo lý trừu tượng, mà là nền tảng cho sự cứu rỗi của chúng ta:
1. Giá trị vô hạn của sự chuộc tội: Chỉ một sinh mạng có giá trị vô hạn mới có thể chuộc tội lỗi của cả nhân loại. Nếu Chúa Giê-su chỉ là một người tốt, một tiên tri, thì sự chết của Ngài chỉ có giá trị hữu hạn. Nhưng vì Ngài là Đức Chúa Trời nhập thể, huyết Ngài có giá trị vô hạn, có quyền năng rửa sạch mọi tội lỗi (I Giăng 1:7; Công vụ 20:28).
2. Sự phục sinh quyền năng: Quyền năng đánh bại sự chết và sự sống lại của Ngài đến từ chính thần tính của Ngài. Ngài đã tuyên bố: "Ta là sự sống lại và sự sống" (Giăng 11:25). Sự sống đời đời mà Ngài ban không phải là một món quà từ bên ngoài, mà là chính Ngài – Đức Chúa Trời hằng sống – bước vào đời sống chúng ta.
3. Quyền năng trong đời sống tín hữu: Khi chúng ta tin nhận Chúa Giê-su, chúng ta được kết hợp với Đấng Christ. Sự sống của Ngài, Thánh Linh của Ngài (cũng là Đức Chúa Trời) ngự trong chúng ta. Điều này có nghĩa là quyền năng để chiến thắng tội lỗi, sống thánh khiết và phục vụ không phải đến từ sức riêng, mà từ chính Đức Chúa Trời ngự trong ta (Ga-la-ti 2:20; Phi-líp 4:13).
Lẽ thật vĩ đại này phải biến đổi cách chúng ta sống và tin:
1. Thờ Phượng trong Chân Lý và Thần Linh: Hiểu rõ Chúa Giê-su là Đức Chúa Trời thúc giục chúng ta thờ phượng Ngài với lòng kính sợ trọn vẹn, tôn cao Ngài trên hết mọi sự. Sự thờ phượng của chúng ta không còn hướng về một nhân vật lịch sử xa vời, mà hướng về Đấng Tạo Hóa và Cứu Chúa đang hiện diện.
2. Nền Tảng cho Đức Tin Vững Vàng: Trong những lúc nghi ngờ, khó khăn, chúng ta có thể nhớ rằng mình đang tin cậy vào chính Đức Chúa Trời Toàn Năng. Lời hứa của Ngài là lời của Đấng nắm giữ quyền tối thượng. Sự cứu rỗi của chúng ta được bảo đảm bởi chính Đấng bảo đảm nó.
3. Sống Với Thẩm Quyền và Sứ Mệnh: Chúa Giê-su phán: "Hết cả quyền phép ở trên trời và dưới đất đã giao cho ta" (Ma-thi-ơ 28:18). Với tư cách là những đại sứ của Đấng Christ, chúng ta ra đi với thẩm quyền từ chính Ngài để rao truyền Phúc Âm và làm môn đồ muôn dân. Lời chứng của chúng ta là lời làm chứng về Đức Chúa Trời đã đến trong xác thịt.
4. Sự Tương Giao Mật Thiết: Khi cầu nguyện với Chúa Giê-su, chúng ta đang trò chuyện trực tiếp với Đức Chúa Trời. Mối liên hệ này thân mật nhưng vẫn đầy tôn kính. Chúng ta có thể chia sẻ mọi gánh nặng với Đấng nắm giữ cả vũ trụ trong tay.
Sự kiện được ghi lại trong Giăng 5:18 không phải là một sự hiểu lầm của người Giu-đa, mà là một sự nhận thức chính xác về tuyên bố của Chúa Giê-su. Ngài thực sự đang "làm mình bằng Đức Chúa Trời" vì Ngài thực sự là Đức Chúa Trời. Đây là hòn đá góc của đức tin Cơ Đốc. Như C.S. Lewis đã nổi tiếng lập luận: Chúa Giê-su chỉ có thể là Chân Lý (Chúa), là kẻ nói dối, hoặc là kẻ điên. Ngài không để lại cho chúng ta lựa chọn xem Ngài chỉ là một "thầy giáo tốt".
Chấp nhận thần tính của Chúa Giê-su dẫn chúng ta đến sự thờ phượng, tin cậy trọn vẹn, và một đời sống được biến đổi bởi quyền năng của Đức Chúa Trời nhập thể. Nó xác nhận rằng, trong Chúa Giê-su Christ, chúng ta không chỉ gặp một con đường đến với Đức Chúa Trời, mà chúng ta gặp chính Đức Chúa Trời, Đấng đã bước xuống con đường để tìm kiếm và cứu chuộc chúng ta. Đó là ý nghĩa sâu xa nhất, vinh hiển nhất và đem lại sự sống từ tuyên bố "làm mình bằng Đức Chúa Trời".
"Vì chưng trong Ngài có mọi sự đầy đủ của bổn tánh Đức Chúa Trời, như có trong thân thể" (Cô-lô-se 2:9). A-men.