Hội Thánh Báp-tít Ngày Thứ Bảy
Trong sự đa dạng của thế giới Cơ Đốc giáo, các nhóm và hệ phái khác nhau thường được hình thành xung quanh sự nhấn mạnh đặc biệt vào một học thuyết hoặc thực hành cụ thể từ Kinh Thánh. Một trong những nhóm như vậy là Hội Thánh Báp-tít Ngày Thứ Bảy. Bài viết nghiên cứu chuyên sâu này sẽ tìm hiểu về nguồn gốc, niềm tin căn bản, cơ sở Kinh Thánh mà họ dựa vào, cũng như sự đối chiếu với lẽ thật trọng tâm của Phúc Âm.
Hội Thánh Báp-tít Ngày Thứ Bảy (Seventh Day Baptists) là một trong những nhóm Báp-tít lâu đời nhất tại Hoa Kỳ, với nguồn gốc có thể truy về thế kỷ 17. Họ xuất hiện từ trong phong trào Báp-tít tại Anh và Mỹ, khi một số tín hữu, qua việc nghiên cứu Kinh Thánh, đi đến kết luận rằng việc giữ ngày Sa-bát (ngày thứ Bảy) là mạng lệnh vĩnh viễn của Đức Chúa Trời, chứ không phải ngày thứ Nhất (Chúa Nhật). Nhóm Báp-tít giữ ngày thứ Bảy đầu tiên được ghi nhận tại Newport, Rhode Island, vào khoảng năm 1671. Khác với một số nhóm "Ngày Thứ Bảy" khác (như Cơ Đốc Phục Lâm), Hội Thánh Báp-tít Ngày Thứ Bảy thường được biết đến với thần học chính thống cốt lõi theo truyền thống Báp-tít, với điểm khác biệt chính yếu nằm ở ngày thờ phượng.
Niềm tin của Hội Thánh Báp-tít Ngày Thứ Bảy xoay quanh một số trụ cột chính, được họ cho là dựa trên sự giải nghĩa Kinh Thánh theo nguyên văn.
1. Thần Học Ba Ngôi và Sự Cứu Rỗi Bởi Đức Tin:
Giống như đa số các nhà thờ Báp-tít và Tin Lành khác, họ tin vào Đức Chúa Trời Ba Ngôi: Cha, Con (Chúa Giê-xu Christ) và Đức Thánh Linh. Họ xác nhận sự cứu rỗi chỉ bởi ân điển, thông qua đức tin nơi sự chết chuộc tội và sự sống lại của Chúa Giê-xu Christ (Ê-phê-sô 2:8-9). Đây là nền tảng Phúc Âm không thay đổi.
2. Quyền Tể Trị Tối Cao của Đấng Christ và Quyền Giải Nghĩa Kinh Thánh Cá Nhân:
Họ giữ vững nguyên tắc "chỉ Kinh Thánh" (Sola Scriptura). Mỗi tín hữu có quyền và trách nhiệm tự nghiên cứu Kinh Thánh dưới sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh.
3. Phép Báp-têm bằng Cách Dìm Mình cho Người Tin:
Là một nhánh của truyền thống Báp-tít, họ thực hành phép báp-têm bằng cách dìm mình toàn thân trong nước, như một dấu hiệu bề ngoài của sự chết, chôn và sống lại với Christ, và chỉ dành cho những người đã đủ tuổi để tuyên xưng đức tin cá nhân (Rô-ma 6:3-4).
4. Điểm Khác Biệt Trọng Tâm: Việc Giữ Ngày Sa-bát (Thứ Bảy)
Đây là học thuyết đặc trưng nhất, chi phối tên gọi và nhiều hoạt động của họ. Họ tin rằng Điều Răn thứ tư trong Mười Điều Răn ("Hãy nhớ ngày nghỉ đặng làm nên ngày thánh" - Xuất Ê-díp-tô Ký 20:8-11) vẫn còn hiệu lực đối với Cơ Đốc nhân. Họ cho rằng ngày Sa-bát là một giao ước vĩnh viễn (Xuất Ê-díp-tô Ký 31:16-17) và không hề bị bãi bỏ trong Tân Ước.
Cơ sở Kinh Thánh họ đưa ra:
- Sáng Thế Ký 2:2-3: "Đến ngày thứ bảy, Đức Chúa Trời làm xong các công việc Ngài đã làm... Ngài ban phước cho ngày thứ bảy, đặt là ngày thánh." Họ lập luận rằng ngày Sa-bát được lập nên từ sáng thế, trước khi có luật pháp Môi-se, nên mang tính phổ quát cho toàn nhân loại.
- Lu-ca 4:16: "Đức Chúa Jêsus đến thành Na-xa-rét, là nơi dưỡng dục Ngài. Theo thói quen, nhằm ngày Sa-bát, Ngài vào nhà hội." Họ chỉ ra rằng chính Chúa Giê-xu, là Chúa của ngày Sa-bát (Ma-thi-ơ 12:8), vẫn giữ ngày này.
- Công vụ 13:42, 44; 16:13; 18:4: Các phân đoạn này ghi lại việc Phao-lô và các tín hữu ban đầu nhóm lại trong ngày Sa-bát để giảng dạy, cho thấy thói quen này tiếp tục sau khi Chúa sống lại.
Họ xem việc Hội Thánh chuyển sang nhóm lại vào ngày thứ nhất (Chúa Nhật) là một sự thay đổi do con người tạo ra, chịu ảnh hưởng từ văn hóa La Mã và không có sự chỉ định rõ ràng nào trong Kinh Thánh về việc thay thế ngày Sa-bát bằng "Ngày của Chúa" (Khải Huyền 1:10).
Đối với Hội Thánh Báp-tít Ngày Thứ Bảy, ngày Sa-bát (từ hoàng hôn thứ Sáu đến hoàng hôn thứ Bảy, theo cách tính Do Thái) là thời gian nghỉ ngơi khỏi công việc thế tục, tập trung thờ phượng, giao thông với gia đình và phục vụ cộng đồng. Đó là "một dấu chỉ" của mối quan hệ giao ước giữa Đức Chúa Trời và dân sự Ngài (Ê-xê-chi-ên 20:12). Buổi nhóm thờ phượng chính thường diễn ra vào sáng thứ Bảy, với các yếu tố tương tự các Hội Thánh Tin Lành khác: cầu nguyện, ca hát, giảng luận Kinh Thánh và dâng hiến.
Trong thực tế, việc giữ ngày thứ Bảy có thể tạo ra những thách thức trong xã hội hoạt động theo lịch Chúa Nhật, đòi hỏi sự sắp xếp đặc biệt về công việc và sinh hoạt.
Là nhà nghiên cứu Kinh Thánh Tin Lành, chúng ta cần xem xét học thuyết này dưới ánh sáng của toàn bộ Kinh Thánh, đặc biệt là sự dạy dỗ của Sứ đồ Phao-lô về sự tự do trong ân điển.
1. Ngày Sa-bát trong Bối Cảnh Giao Ước Cũ và Mới:
Không thể phủ nhận, ngày Sa-bát là một phần trọng yếu của Giao Ước Luật Pháp (Môi-se). Tuy nhiên, Tân Ước trình bày một sự thay đổi căn bản. Cô-lô-se 2:16-17 tuyên bố rõ ràng: "Vậy chớ có ai đoán xét anh em về của ăn, uống, hoặc ngày lễ, hoặc ngày trăng mới, hoặc ngày Sa-bát, ấy đều chỉ là bóng của các việc sẽ tới, còn hình thì ở trong Đấng Christ." Từ Hy Lạp được dùng cho "ngày Sa-bát" ở đây là σαββατων (sabbaton), số nhiều, có thể chỉ đến cả các ngày Sa-bát đặc biệt và hằng tuần. Sứ đồ Phao-lô xếp nó vào cùng nhóm với các nghi lễ và lễ nghi là "cái bóng", trong khi thực tại (hình) là Đấng Christ. Đấng Christ chính là sự nghỉ ngơi đích thực của chúng ta (Ma-thi-ơ 11:28-30).
2. Nguyên Tắc Tự Do và Tình Yêu Thương:
Rô-ma 14:5-6 dạy: "Người nầy tưởng ngày nầy hơn ngày khác, kẻ kia tưởng mọi ngày đều bằng nhau; ai nấy hãy tin chắc ở trí mình. Kẻ giữ ngày là giữ vì Chúa... Kẻ chẳng giữ ngày nào, cũng chẳng giữ vì Chúa." Đoạn này cho thấy trong thời đại Tân Ước, việc giữ ngày đặc biệt trở thành vấn đề của sự tin chắc cá nhân và lương tâm trước mặt Chúa, chứ không còn là mạng lệnh bắt buộc dưới sự rủa sả của luật pháp.
3. Ý Nghĩa của Ngày Thứ Nhất (Chúa Nhật) trong Tân Ước:
Mặc dù không có mạng lệnh trực tiếp "hãy nhớ ngày thứ nhất", nhưng Tân Ước ghi nhận một thực hành mới nổi lên giữa vòng các tín hữu đầu tiên - đó là nhóm lại vào ngày thứ nhất trong tuần, ngày Chúa Giê-xu phục sinh (Giăng 20:1, 19). Họ bẻ bánh (Công vụ 20:7) và dâng tiền (1 Cô-rinh-tô 16:2) vào ngày đó. Ngày thứ nhất trở thành ngày kỷ niệm và tôn vinh sự phục sinh của Đấng Christ - sự kiện nền tảng của đức tin chúng ta. Nó biểu thị cho sự sáng tạo mới (2 Cô-rinh-tô 5:17) và sự bắt đầu của một kỷ nguyên mới trong Đấng Christ.
4. Bản Chất của Sự Nghỉ Ngơi Thuộc Linh:
Sứ đồ Hê-bơ-rơ bàn luận sâu sắc về điều này trong Hê-bơ-rơ 4:1-11. Ông nói về một "sự nghỉ ngơi của Đức Chúa Trời" còn lại cho dân sự Ngài. Sự nghỉ ngơi này không còn chỉ là một ngày trong tuần, mà là một trạng thái thuộc linh: "Vì ai đã vào sự nghỉ ngơi của Đức Chúa Trời, thì nghỉ việc mình cũng như Đức Chúa Trời đã nghỉ việc Ngài vậy." (câu 10). Sự nghỉ ngơi đích thực là sự ngưng làm, hoàn toàn tin cậy nơi công tác hoàn tất của Chúa Giê-xu Christ cho sự cứu rỗi của chúng ta.
Từ cuộc nghiên cứu này, chúng ta có thể rút ra những bài học thực tiễn quý báu, bất kể chúng ta nhóm lại vào ngày nào:
1. Tôn Trọng Sự Tin Chắc Cá Nhân: Hãy noi gương Phao-lô trong Rô-ma 14, tôn trọng anh chị em có sự tin chắc khác mình về các vấn đề không thuộc về cốt lõi của Phúc Âm. Đừng để ngày thờ phượng trở thành cớ cho sự chia rẽ.
2. Giữ Vững Nguyên Tắc Nghỉ Ngơi và Thờ Phượng: Dù chúng ta giữ ngày nào, nguyên tắc của Đức Chúa Trời về việc dành riêng một ngày để nghỉ ngơi thể chất, hồi phục thuộc linh và tập trung thờ phượng Chúa là cực kỳ khôn ngoan và cần thiết trong thế giới bận rộn ngày nay.
3. Tập Trung Vào Trọng Tâm là Đấng Christ: Đừng để hình thức (ngày giờ) che khuất thực tại (Đấng Christ). Mục đích của mọi buổi nhóm, mọi ngày thánh là để tôn cao Chúa Giê-xu, được nuôi dưỡng bởi Lời Ngài và được gây dựng trong tình yêu thương.
4. Sống Trong Tự Do và Trách Nhiệm: Chúng ta được tự do khỏi sự ràng buộc của luật pháp về ngày tháng (Ga-la-ti 4:9-11), nhưng tự do đó phải được sử dụng để phục vụ và yêu thương, không phải cho xác thịt. Hãy sử dụng ngày của Chúa (dù là thứ Bảy hay Chúa Nhật) cách có chủ ý để làm vinh hiển Đức Chúa Trời.
Hội Thánh Báp-tít Ngày Thứ Bảy đại diện cho một nỗ lực chân thành trong việc trung thành với những gì họ nhận thức là mạng lệnh rõ ràng của Kinh Thánh về ngày Sa-bát. Sự nhấn mạnh của họ về việc vâng giữ Lời Chúa và nghiên cứu Kinh Thánh là đáng trân trọng. Tuy nhiên, khi đọc Kinh Thánh một cách toàn diện, đặc biệt là qua lăng kính của Tân Ước, chúng ta thấy rằng trọng tâm của Đức Chúa Trời không còn đặt trên việc giữ một ngày cụ thể, mà là trên một Đấng Cụ Thể - Chúa Giê-xu Christ, là Chúa của mọi ngày.
Sự nghỉ ngơi đích thực không tìm thấy trong sự tuân thủ một nghi lễ thời gian, mà trong mối liên hệ sống động với Đấng đã phán: "Hỡi những kẻ mệt mỏi và gánh nặng, hãy đến cùng ta, ta sẽ cho các ngươi được yên nghỉ." (Ma-thi-ơ 11:28). Ước mong mỗi chúng ta, dù nhóm lại vào ngày nào, luôn sống và thờ phượng trong sự tự do, vui mừng của ân điển và trong thực tại vinh hiển của Đấng Christ - Đấng là hình bóng của mọi lễ nghi và là sự nghỉ ngơi trọn vẹn cho linh hồn chúng ta.