Làm sao chúng ta có thể hết lòng yêu thương nhau trên hết mọi sự (1 Phi-e-rơ 4:8)?

Trong bối cảnh một Hội Thánh non trẻ đang đối diện với những sự khốn khó, bắt bớ từ bên ngoài và những thử thách từ bên trong, Sứ đồ Phi-e-rơ đã viết những lời khích lệ và chỉ dẫn vững chắc. Một trong những cột trụ của đời sống Hội Thánh mà ông đề cập chính là tình yêu thương. 1 Phi-e-rơ 4:8 chép: “Nhất là, hãy yêu mến nhau sốt sắng hết lòng; vì sự yêu thương che đậy vô số tội lỗi.” (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Làm thế nào chúng ta, những Cơ Đốc nhân trong thế kỷ 21, có thể sống và thực hành mạng lịnh “hết lòng yêu thương nhau trên hết mọi sự” này? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bối cảnh, ý nghĩa nguyên văn, và những áp dụng thực tiễn từ phân đoạn quan trọng này.

Để hiểu trọn vẹn mạng lịnh của Phi-e-rơ, chúng ta phải đặt nó trong toàn bộ bức thư. Từ chương 4, câu 7, Phi-e-rơ bắt đầu với lời kêu gọi: “Sự cuối cùng của muôn vật đã gần; vậy hãy khôn ngoan tỉnh thức mà cầu nguyện.” (1 Phi-e-rơ 4:7). Nhận thức về sự tạm bợ của thời gian và sự trở lại gần kề của Chúa Giê-xu phải thúc đẩy một lối sống khẩn trương và có chủ đích. Và trong bối cảnh đó, điều “nhất là” (gr. πρὸ πάντων - pro pantōn), trên hết mọi sự, chính là tình yêu thương.

Cụm từ “sốt sắng hết lòng” trong nguyên văn Hy Lạp là “ἐκτενῶς” (ektenōs). Từ này mang ý nghĩa rất mạnh mẽ. Nó xuất phát từ gốc ekteinō, có nghĩa là “kéo dài ra,” “căng ra hết mức.” Trong y học cổ đại, nó được dùng để mô tả một cơ bắp bị kéo căng hết cỡ. Do đó, ektenōs không chỉ đơn thuần là “nhiệt thành” mà còn là sự kiên trì, bền bỉ, không ngừng nghỉ, và dốc toàn lực. Nó xuất hiện trong Công vụ 12:5 mô tả Hội Thánh “cầu nguyện Đức Chúa Trời không thôi” cho Phi-e-rơ. Vậy, tình yêu thương mà Phi-e-rơ kêu gọi là một tình yêu được duy trì liên tục, với một nỗ lực căng thẳng và bền bỉ, như một vận động viên chạy hết sức về đích.

Phi-e-rơ đưa ra lý do cho mạng lịnh này: “vì sự yêu thương che đậy vô số tội lỗi.” Câu này thường bị hiểu lầm theo nghĩa đạo đức thông thường: rằng chúng ta nên bao che, giấu giếm tội lỗi của người khác. Tuy nhiên, ý nghĩa Kinh Thánh sâu xa hơn nhiều.

Trước hết, chúng ta phải hiểu từ “che đậy” trong nguyên văn Hy Lạp là “καλύπτω” (kalyptō). Từ này không mang nghĩa tiêu cực của sự đồng lõa hay che giấu sự thật. Thay vào đó, trong văn hóa và ngôn ngữ Kinh Thánh, nó mang ý nghĩa không mang ra phô bày, không nhắc đi nhắc lại, không để cho lỗi lầm đó trở thành rào cản cho mối quan hệ. Nó là hành động của sự tha thứ và từ ái, chọn không lôi tội lỗi của anh em ra để lên án hoặc buôn chuyện.

Điều này hoàn toàn phù hợp với giáo lý ở những nơi khác trong Tân Ước:
- Châm ngôn 10:12: “Sự ghen ghét xui điều cãi lộn; Nhưng lòng thương yêu che đậy hết các tội phạm.”
- Gia-cơ 5:20: “người ấy biết rằng kẻ nào làm cho tội nhân trở lại đường lầm lạc, thì sẽ cứu linh hồn người khỏi sự chết, và che đậy vô số tội lỗi.”
- Đặc biệt, điều này phản ánh chính cách Đức Chúa Trời đối xử với chúng ta qua Chúa Giê-xu Christ. Thi Thiên 32:1 chép: “Phước thay cho người nào được tha sự vi phạm mình, Được che tội lỗi mình!” Sự “che đậy” tối thượng chính là huyết của Chúa Giê-xu đã đổ ra để tha thứ và không còn nhớ đến tội lỗi chúng ta nữa (Hê-bơ-rơ 10:17).

Vậy, tình yêu thương Cơ Đốc chân chính, được vận hành bởi ân điển, sẽ khiến chúng ta sẵn sàng tha thứ, không ghim giữ lỗi lầm, và không dùng tội lỗi của người khác để hạ thấp hoặc loại trừ họ. Nó không phủ nhận tội lỗi (vì điều đó cần được xử lý trong tinh thần yêu thương và sửa phục, theo Ma-thi-ơ 18:15-17), nhưng nó từ chối việc để tội lỗi đó hủy hoại tình thân và sự hiệp một trong Thân Thể Đấng Christ.

Làm sao chúng ta có thể có sức để yêu thương cách “hết lòng” như vậy? Sức mạnh đó không đến từ bản năng tự nhiên của con người, vì bản tính sa ngã của chúng ta là ích kỷ, dễ giận, và hay ghi nhớ điều dữ. Sứ đồ Giăng đã chỉ ra nguồn gốc: “Chúng ta đã biết và tin sự yêu thương của Đức Chúa Trời đối với chúng ta. Đức Chúa Trời tức là sự yêu thương, ai ở trong sự yêu thương, là ở trong Đức Chúa Trời, và Đức Chúa Trời ở trong người ấy.” (1 Giăng 4:16).

Khả năng yêu thương của chúng ta là một sự đáp ứng với tình yêu đã được nhận lãnh. Rô-ma 5:5 chép: “Lòng nhân từ của Đức Chúa Trời tuôn đổ vào lòng chúng ta bởi Đức Thánh Linh Ngài đã ban cho chúng ta.” Chính Đức Thánh Linh, Đấng ngự trong lòng mỗi tín hữu, mới có thể sản sinh ra tình yêu thương theo bản chất của Đức Chúa Trời (agapē). Galati 5:22 liệt kê “tình yêu thương” (agapē) là trái đầu tiên của Đức Thánh Linh.

Do đó, việc “hết lòng yêu thương nhau” bắt đầu từ mối tương giao cá nhân sâu sắc với Chúa. Chúng ta càng ở trong Ngài, càng suy ngẫm về thập tự giá (nơi tình yêu thương tối cao được bày tỏ), và càng đầu phục Đức Thánh Linh, thì dòng chảy tình yêu thương từ Ngài qua chúng ta đến anh chị em mình càng dồi dào.

Mạng lịnh này không phải là một lý tưởng xa vời, mà phải được thể hiện qua những hành động cụ thể. Dưới đây là một số phương cách thực tế:

1. Trong Gia Đình Đức Tin (Hội Thánh Địa Phương):
- Ưu Tiên Sự Hiệp Một: Yêu thương “trên hết mọi sự” có nghĩa là đặt sự hòa thuận và tình thân cao hơn những tranh cãi về ý kiến, sở thích cá nhân, hay những khác biệt văn hóa (Ê-phê-sô 4:3).
- Thực Hành Sự Tha Thứ Chủ Động: Khi bị xúc phạm, chọn con đường của sự “che đậy” bằng tình yêu – nghĩa là tha thứ như Chúa đã tha thứ chúng ta (Cô-lô-se 3:13). Điều này không loại trừ sự đối chất trong yêu thương, nhưng mục đích là để phục hồi, không phải để đè bẹp.
- Nhạy Bén Với Nhu Cầu: Tình yêu thương “sốt sắng” thể hiện qua việc chủ động quan tâm, thăm viếng, cầu nguyện, và giúp đỡ khi anh chị em có nhu cầu (Gia-cơ 2:15-16; 1 Giăng 3:17-18).

2. Trong Các Mối Quan Hệ Cá Nhân:
- Lắng Nghe Tích Cực và Kiên Nhẫn: Tình yêu thương “bền bỉ” (ektenōs) thể hiện qua việc kiên nhẫn lắng nghe người khác mà không vội vàng phán xét hay ngắt lời (Gia-cơ 1:19).
- Khích Lệ và Xây Dựng: Dùng lời nói để nâng đỡ, an ủi và khích lệ thay vì chỉ trích, phàn nàn (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:11).
- Hạ Mình Phục Vụ: Noi gương Chúa Giê-xu, Đấng đã rửa chân cho môn đồ, chúng ta được kêu gọi khiêm nhường phục vụ nhau trong tình yêu thương (Giăng 13:14-15).

3. Đối Với Người Ngoài và Kẻ Thù:
Mặc dù 1 Phi-e-rơ 4:8 tập trung vào mối quan hệ trong Hội Thánh, nhưng nguyên tắc yêu thương này phải mở rộng ra. Chúa Giê-xu dạy: “Hãy yêu kẻ thù nghịch, và làm ơn cho kẻ ghét anh em.” (Lu-ca 6:27). Tình yêu thương “che đậy tội lỗi” có thể thể hiện qua việc không trả đũa điều ác với điều ác, nhưng lấy thiện thắng ác (Rô-ma 12:21).

Trên thực tế, chúng ta thường thất bại trong việc yêu thương như vậy. Một số chướng ngại thường gặp:
- Tính Ích Kỷ: Đặt nhu cầu và cảm xúc của bản thân lên trên người khác.
- Sự Phán Xét và Thành Kiến: Nhìn anh chị em qua lăng kính tiêu cực của quá khứ hoặc định kiến.
- Sự Mệt Mỏi Thuộc Linh: Không chịu nạp năng lượng từ Chúa, khiến nguồn yêu thương bị cạn kiệt.
- Nỗi Sợ Bị Tổn Thương: Khép lòng lại vì sợ rằng sự cởi mở và yêu thương sẽ khiến mình dễ bị tổn thương hơn.

Giải pháp cho những chướng ngại này vẫn là quay về với thập tự giá. Khi nhận ra Chúa Giê-xu đã yêu chúng ta và chịu chết cho chúng ta trong khi chúng ta còn là tội nhân thù nghịch (Rô-ma 5:8), chúng ta được giải phóng khỏi sự ích kỷ, được chữa lành khỏi nỗi sợ, và nhận lấy sức mới để yêu thương.

Sứ đồ Phi-e-rơ gọi đây là điều “nhất là” vì tình yêu thương không chỉ là một đức tính tốt trong muôn vàn đức tính khác. Nó là bản chất của chính Đức Chúa Trời và phải là đặc điểm nhận dạng căn bản của cộng đồng dân sự Ngài. Chúa Giê-xu đã phán: “Nếu các ngươi yêu nhau, thì ấy là tại điều đó mà thiên hạ sẽ nhận biết các ngươi là môn đồ ta.” (Giăng 13:35).

Tình yêu thương “hết lòng” mà Phi-e-rơ mô tả – một tình yêu kiên trì, bền bỉ, sẵn sàng tha thứ và tìm kiếm sự hiệp một – chính là bằng chứng mạnh mẽ nhất cho thế giới thấy rằng Đấng Christ đang sống và cai trị trong lòng Hội Thánh của Ngài. Nó là sức mạnh vượt qua mọi sự chia rẽ, mọi lỗi lầm, và mọi hoàn cảnh khó khăn.

Ước mong mỗi chúng ta, nhờ ân điển và quyền năng của Đức Thánh Linh, ngày càng học biết và thực hành mạng lịnh quan trọng bậc nhất này: “Hãy yêu mến nhau sốt sắng hết lòng.” Khi chúng ta làm điều đó, chúng ta không chỉ vâng lời Chúa, mà còn trở nên những ống dẫn đầy ắp, để dòng chảy tình yêu cứu chuộc của Ngài tuôn tràn đến với Hội Thánh và thế giới đang khát khao này.