Sự Thất Vọng Lớn" là gì?

Trong lịch sử Hội thánh, cụm từ “Sự Thất Vọng Lớn” (Great Disappointment) thường được dùng để chỉ một sự kiện đặc biệt vào ngày 22 tháng 10 năm 1844 khi hàng ngàn tín hữu trông đợi sự tái lâm của Chúa Giê‑xu nhưng Ngài đã không đến như họ mong đợi. Sự kiện này để lại những bài học sâu sắc về việc giải nghĩa lời tiên tri, về thái độ của chúng ta đối với ngày cuối cùng và cách đối diện với những thất vọng trong hành trình đức tin. Bài viết này sẽ tìm hiểu nguyên nhân, diễn biến và những bài học thuộc linh rút ra từ “Sự Thất Vọng Lớn” dưới ánh sáng Kinh Thánh.

Vào đầu thế kỷ 19, tại Hoa Kỳ, một cựu quân nhân tên là William Miller (1782‑1849) sau một thời gian nghiên cứu Kinh Thánh đã đi đến kết luận rằng Chúa Giê‑xu sẽ trở lại vào khoảng năm 1843 hoặc 1844. Ông dựa trên lời tiên tri trong Đa‑ni‑ên 8:14 (bản 1925): “Người đáp cùng ta rằng: Đến hai ngàn ba trăm buổi chiều và buổi mai; nơi thánh sẽ được xá tội.”

Miller giải thích rằng “hai ngàn ba trăm buổi chiều và buổi mai” tức là 2300 ngày, và áp dụng nguyên tắc “một ngày ứng với một năm” (theo Dân số ký 14:34, Ê‑xê‑chi‑ên 4:6). Ông xác định điểm bắt đầu là năm 457 TCN, thời điểm vua Át‑ta‑xét‑xe ra sắc lệnh cho phép người Do Thái xây lại thành Giê‑ru‑sa‑lem (xem E‑xơ‑ra 7:11‑26). Cộng 2300 năm vào năm 457 TCN, ông tính ra năm 1843 (vì không có năm 0). Sau đó, do điều chỉnh lịch và các yếu tố khác, một số người trong phong trào Millerite đã định ngày chính xác là 22 tháng 10 năm 1844.

William Miller và những người ủng hộ ông (gọi là Millerites) đã nhiệt thành loan báo về ngày Chúa đến. Hàng vạn người tin theo, từ bỏ tài sản, công việc, và chuẩn bị sẵn sàng cho ngày trọng đại. Tuy nhiên, khi ngày 22/10/1844 qua đi mà Chúa không đến, họ đã trải qua một sự thất vọng cực độ, chua xót. Sự kiện này được lịch sử ghi lại là “Sự Thất Vọng Lớn”.

Sau sự thất vọng, nhiều người rời bỏ đức tin, quay trở về với cuộc sống trước kia. Một số khác tiếp tục nghiên cứu Kinh Thánh để tìm lời giải thích. Trong số đó, một nhóm do bà Ellen G. White dẫn dắt đã đi đến kết luận rằng ngày 22/10/1844 không phải là ngày Chúa Giê‑xu trở lại trên đất, mà là ngày Ngài bước vào giai đoạn xét đoán trong nơi chí thánh trên trời, dựa trên sách Hê‑bơ‑rơ. Họ tin rằng lời tiên tri Đa‑ni‑ên 8:14 nói về việc “nơi thánh sẽ được xá tội” ám chỉ đến sự thanh tẩy đền thánh trên trời. Từ đó hình thành nên Hội thánh Cơ Đốc Phục Lâm (Seventh‑day Adventist).

Một hình ảnh tiên tri khác mà nhiều người nhận thấy có liên quan là Khải Huyền 10:9‑10: “Tôi đi đến cùng vị thiên sứ, xin người cho sách nhỏ. Người phán: Hãy lấy mà nuốt đi; nó sẽ đắng trong bụng ngươi, nhưng trong miệng ngươi sẽ ngọt như mật. Tôi lấy sách nhỏ khỏi tay vị thiên sứ và nuốt đi; trong miệng tôi nó ngọt như mật, nhưng khi nuốt rồi, thì bụng tôi đắng.” Trải nghiệm “ngọt trong miệng nhưng đắng trong bụng” đã được nhiều tín hữu nhìn nhận là biểu tượng của sự thất vọng sau một kỳ vọng lớn.

Sự Thất Vọng Lớn là một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ cho mọi thế hệ Cơ đốc nhân về những sai lầm khi cố gắng xác định ngày Chúa tái lâm. Kinh Thánh dạy rất rõ:

“Về ngày và giờ đó, chẳng ai biết cả, thiên sứ trên trời hay Con cũng vậy, chỉ một mình Cha biết mà thôi.” (Ma‑thi‑ơ 24:36)

“Ngài đáp: Kỳ hạn và ngày giờ thì Cha đã tự quyền định lấy, không cần các ngươi biết.” (Công vụ 1:7)

Chúa Giê‑xu cũng cảnh báo về những tiên tri giả sẽ xuất hiện, dùng dấu lạ để đánh lừa (Ma‑thi‑ơ 24:4‑5,11,23‑26). Việc William Miller, dù có lòng nhiệt thành, vẫn là con người hữu hạn. Ông đã vô tình đi ngược lại lời dạy của Chúa khi đưa ra một ngày cụ thể. Sự thất vọng đó nhắc nhở chúng ta: đừng bao giờ đặt niềm tin tuyệt đối vào sự giải nghĩa tiên tri của con người.

Mặt khác, Kinh Thánh cũng ghi lại nhiều trường hợp những người trung tín đã trải qua sự thất vọng lớn. Chẳng hạn, Giăng Báp‑tít khi bị cầm tù đã nghi ngờ và sai môn đồ hỏi Chúa: “Ngài có phải là Đấng phải đến chăng, hay là chúng tôi còn đợi Đấng khác?” (Ma‑thi‑ơ 11:3). Dù vậy, Chúa Giê‑xu không quở trách, mà chỉ nhắc ông nhìn vào các phép lạ và lời tiên tri đang được ứng nghiệm. Qua đó, chúng ta học được rằng thất vọng không phải là tội lỗi; quan trọng là chúng ta đem những nghi ngờ, thất vọng đến với Chúa và Ngài sẽ làm vững mạnh đức tin chúng ta.

Trước sự trì hoãn của ngày tái lâm, nhiều tín hữu có thể nản lòng. Nhưng Kinh Thánh khích lệ:

“Vì còn có một lời hứa rất ngắn nữa, thì Đấng đến sẽ đến, không chậm trễ.” (Hê‑bơ‑rơ 10:37)

Và:

“Hãy giữ vững điều trông cậy chúng ta đã nhận được, vì Đấng đã hứa cùng chúng ta là thành tín.” (Hê‑bơ‑rơ 10:23)

Từ Sự Thất Vọng Lớn, chúng ta có thể rút ra nhiều bài học thiết thực cho hành trình đức tin của mình:

• Không nên tính toán ngày tận thế: Chúa muốn chúng ta luôn tỉnh thức và sẵn sàng mỗi ngày, chứ không phải chỉ tập trung vào một ngày nào đó. “Vậy thì các ngươi cũng hãy sẵn sàng, vì Con người sẽ đến trong giờ các ngươi không ngờ.” (Ma‑thi‑ơ 24:44).
• Kiểm tra mọi sự dạy dỗ bằng Kinh Thánh: Dù một người giảng dạy có uy tín đến đâu, chúng ta vẫn phải đối chiếu với Lời Chúa (xem Công vụ 17:11). Điều William Miller thiếu sót là ông đã hiểu sai “nơi thánh” trong Đa‑ni‑ên 8:14, thay vì xét đến toàn bộ mạch văn và những phân đoạn khác.
• Xử lý thất vọng bằng đức tin: Khi gặp thất vọng trong đời sống (cầu nguyện không được nhậm, tội lỗi tái phạm, những kỳ vọng tan vỡ), hãy nhớ rằng Đức Chúa Trời vẫn đang hành động. “Muôn vật đều hiệp lại làm ích cho những kẻ yêu mến Đức Chúa Trời.” (Rô‑ma 8:28).
• Tiếp tục trung tín trong sự phục vụ: Sự thất vọng không được phép làm chúng ta ngừng rao truyền Phúc Âm. Ngược lại, càng phải siêng năng làm việc lành vì biết rằng thời kỳ cuối cùng đang gần hơn. “Vậy nên, hỡi anh em yêu dấu, hãy vững vàng chớ rúng động, hãy làm công việc Chúa cách dư dật luôn, vì biết rằng công khó của anh em trong Chúa chẳng phải là vô ích đâu.” (1 Cô‑rin‑tô 15:58).
• Khiêm nhường và thận trọng trong việc giải nghĩa tiên tri: Lịch sử đã cho thấy nhiều lần con người tự tin rằng mình đã hiểu đúng ý nghĩa của các con số và biểu tượng, nhưng rốt cuộc lại sai lầm. Chúng ta phải khiêm tốn thừa nhận sự hạn chế của mình và luôn tìm kiếm sự dẫn dắt của Thánh Linh.

“Sự Thất Vọng Lớn” năm 1844 là một sự kiện lịch sử đầy bi kịch nhưng cũng chứa đựng nhiều bài học quý giá cho Hội thánh. Nó nhắc nhở chúng ta rằng mọi sự hiểu biết của con người đều bất toàn, và chỉ có một mình Đức Chúa Trời biết trọn thời điểm của Ngài. Thay vì mải mê tính toán ngày giờ, chúng ta được kêu gọi sống mỗi ngày trong sự vâng phục, tỉnh thức và trông cậy vào lời hứa chắc chắn của Chúa. Dù có thất vọng nào xảy đến, hãy nhớ rằng Đấng Christ đã phán: “Ta sẽ chẳng lìa ngươi, chẳng bỏ ngươi đâu” (Hê‑bơ‑rơ 13:5). Mong rằng mỗi chúng ta sẽ luôn giữ vững đức tin cho đến ngày Ngài hiện ra.