Can Arminians be true Christians?

Trong cộng đồng Tin Lành, có những cuộc tranh luận thần học đã tồn tại qua nhiều thế kỷ. Một trong những cuộc tranh luận nổi bật là giữa thuyết Calvin (Calvinism) và thuyết Arminius (Arminianism). Sự khác biệt này xoay quanh những vấn đề như sự lựa chọn của Đức Chúa Trời, ý chí tự do của con người, phạm vi của sự chuộc tội, và sự bảo đảm của sự cứu rỗi. Tuy nhiên, một câu hỏi quan trọng thường được đặt ra: Liệu những người theo thuyết Arminius có thể là Cơ đốc nhân thật không? Bài viết này sẽ khám phá câu hỏi đó dựa trên nền tảng Kinh Thánh, lịch sử và tình yêu thương mà Chúa dạy dỗ.

Calvinism và Arminianism: Những khác biệt cơ bản

Trước khi trả lời câu hỏi chính, chúng ta cần hiểu sơ lược về hai quan điểm thần học này.

Calvinism (Thuyết Calvin)

Thuyết Calvin thường được tóm tắt bằng năm điểm (TULIP):

• Total depravity (Tội lỗi toàn diện): Con người hoàn toàn bị tội lỗi làm hư hoại, không có khả năng tự cứu mình hay đáp ứng với ân điển Chúa nếu không có sự can thiệp của Thánh Linh.
• Unconditional election (Sự lựa chọn vô điều kiện): Đức Chúa Trời chọn những người được cứu dựa trên ý muốn tối thượng của Ngài, không dựa vào bất cứ điều kiện nào từ phía con người.
• Limited atonement (Sự chuộc tội giới hạn): Sự chết của Chúa Giê-xu chỉ có hiệu lực cho những người được chọn.
• Irresistible grace (Ân điển không cưỡng lại được): Những người được chọn không thể từ chối ân điển cứu rỗi; Chúa Thánh Linh sẽ thay đổi lòng họ để họ đáp ứng đức tin.
• Perseverance of the saints (Sự bền vững của thánh đồ): Những người được cứu sẽ bền đỗ đến cùng và không thể mất sự cứu rỗi.

Arminianism (Thuyết Arminius)

Thuyết Arminius, được đại diện bởi James Arminius (1560-1609), cũng có năm điểm tương ứng:

• Bản chất con người bị tội lỗi nhưng vẫn có khả năng đáp ứng với ân điển Chúa (do ân điển phổ quát, ân điển tiền ban).
• Lựa chọn có điều kiện: Đức Chúa Trời chọn những ai Ngài biết trước sẽ tin nhận Đấng Christ.
• Chuộc tội cho mọi người: Chúa Giê-xu đã chết cho tội lỗi của cả thế gian, nhưng sự cứu rỗi chỉ hiệu lực cho người tin.
• Ân điển có thể chối từ: Con người có thể khước từ ân điển cứu rỗi; đức tin là hành động tự nguyện.
• Sự bảo đảm có điều kiện: Người tin có thể mất sự cứu rỗi nếu từ bỏ đức tin (tuy nhiên, một số nhà Arminius hiện đại tin vào sự bền vững có điều kiện).

Hai quan điểm này đưa ra cách giải thích khác nhau về cách Đức Chúa Trời thực hiện sự cứu rỗi. Tuy nhiên, cả hai đều thừa nhận rằng sự cứu rỗi chỉ bởi ân điển qua đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ.

Những giáo lý cốt lõi của đức tin Cơ đốc

Để đánh giá xem Arminians có phải là Cơ đốc nhân thật không, chúng ta cần xác định những giáo lý thiết yếu mà bất cứ ai xưng mình là Cơ đốc nhân phải tin. Những giáo lý này bao gồm:

• Đức Chúa Trời Ba Ngôi: Một Đức Chúa Trời hiện hữu trong ba Ngôi vị: Cha, Con và Thánh Linh.
• Chúa Giê-xu Christ là Con Đức Chúa Trời, đã nhập thể, sống đời sống vô tội, chịu chết trên thập tự giá để chuộc tội cho nhân loại, sống lại từ kẻ chết và thăng thiên.
• Sự cứu rỗi bởi ân điển qua đức tin nơi Chúa Giê-xu, không bởi việc làm (Ê-phê-sô 2:8-9).
• Thẩm quyền của Kinh Thánh là Lời Đức Chúa Trời, được linh cảm, không sai lầm và đủ cho đức tin và nếp sống.
• Sự tái lâm của Chúa Giê-xu Christ để phán xét và thiết lập vương quốc đời đời.

Cả những người theo Calvin lẫn Arminius đều xác nhận những giáo lý cốt lõi này. Họ cùng tuyên xưng Chúa Giê-xu là Chúa và Cứu Chúa, cùng dựa trên Kinh Thánh, cùng công bố Tin Lành cứu rỗi. Như vậy, sự khác biệt giữa hai nhóm không thuộc về những giáo lý liên quan đến bản chất của Tin Lành.

Arminians có thể là Cơ đốc nhân thật không?

Dựa trên tiêu chuẩn Kinh Thánh, câu trả lời là có. Lý do chính: sự cứu rỗi được ban cho bất cứ ai tin nhận Chúa Giê-xu Christ làm Cứu Chúa của mình, không phụ thuộc vào việc họ hiểu thế nào về tiền định hay ý chí tự do.

Kinh Thánh nói rõ: "Vì nếu miệng ngươi xưng Đức Chúa Giê-xu ra và lòng ngươi tin rằng Đức Chúa Trời đã khiến Ngài từ kẻ chết sống lại, thì ngươi sẽ được cứu; vì tin bởi trong lòng mà được sự công bình, còn bởi miệng làm chứng mà được sự cứu rỗi." (Rô-ma 10:9-10). Điều kiện để được cứu là đức tin nơi Chúa Giê-xu, chứ không phải là chấp nhận một hệ thống thần học cụ thể.

Cũng vậy, Giăng 3:16 tuyên bố: "Vì Đức Chúa Trời yêu thương thế gian, đến nỗi đã ban Con một của Ngài, hầu cho hễ ai tin Con ấy không bị hư mất mà được sự sống đời đời." Lời hứa này dành cho "hễ ai tin", không phân biệt họ là Calvinist hay Arminian.

Điều quan trọng là phải nhận ra rằng không có ai hiểu biết hoàn hảo về mọi khía cạnh của chân lý Kinh Thánh. Chúng ta đều "thấy như trong một tấm gương, cách mờ mịt" (1 Cô-rinh-tô 13:12). Chúng ta có thể tranh luận về những điểm thần học nhưng không nên xét đoán lòng người khác dựa trên những khác biệt thứ yếu.

Chúa Giê-xu đã cầu nguyện cho sự hiệp một của tất cả những người tin Ngài: "Ta chẳng những vì những người nầy cầu xin thôi, nhưng cũng vì kẻ sẽ nghe lời họ mà tin đến Ta, để cho ai nấy hiệp làm một, như Cha ở trong Con và Con ở trong Cha; lại để cho họ cũng ở trong chúng ta, đặng thế gian tin rằng chính Cha đã sai Ta đến." (Giăng 17:20-21). Chúng ta được kêu gọi yêu thương anh em, ngay cả khi chúng ta không đồng ý về một số điểm.

Trong lịch sử Hội Thánh, nhiều Cơ đốc nhân sùng kính đã giữ quan điểm Arminian, chẳng hạn như John Wesley, người sáng lập Giám Lý, và Charles Finney, một nhà truyền giáo nổi tiếng. Đời sống và công việc của họ cho thấy họ yêu mến Chúa và sốt sắng trong sứ mạng truyền bá Tin Lành. Không có cơ sở để nói rằng họ không phải là Cơ đốc nhân thật chỉ vì họ không đồng ý với TULIP.

Điều đó không có nghĩa là thần học Arminian hoàn toàn đúng hay sai; chúng ta có thể tranh luận dựa trên Kinh Thánh. Tuy nhiên, việc gán ghép sự cứu rỗi với việc chấp nhận một hệ thống thần học cụ thể là vượt quá thẩm quyền của con người và có nguy cơ chia rẽ Hội Thánh.

Sự khác biệt thần học: Điều gì quan trọng?

Trong thần học Cơ đốc, có những điểm thiết yếu (essentials) và những điểm thứ yếu (non-essentials). Những điểm thiết yếu là những gì liên quan trực tiếp đến sự cứu rỗi và căn tính của Đức Chúa Trời và Chúa Giê-xu. Những điểm thứ yếu là những điều mà người tin có thể bất đồng mà vẫn thuộc về cùng một thân thể của Đấng Christ.

Vấn đề tiền định và ý chí tự do thường được xếp vào loại thứ yếu, bởi vì nó không phải là điều mà Tin Lành yêu cầu để được cứu. Tuy nhiên, nó vẫn quan trọng vì nó ảnh hưởng đến cách chúng ta hiểu về ân điển, sự tể trị của Đức Chúa Trời và trách nhiệm con người. Chúng ta nên nghiên cứu Kinh Thánh để tìm hiểu chân lý, nhưng luôn với tấm lòng khiêm nhường, nhận biết rằng ngay cả những nhà thần học vĩ đại cũng có thể sai lầm.

Apostle Paul đã viết: "Vả, hãy cố làm cho mình đẹp lòng Đức Chúa Trời như người vậy, người làm công không hổ thẹn, lấy lòng ngay thẳng giảng dạy lời của lẽ thật." (2 Ti-mô-thê 2:15). Chúng ta cần học Kinh Thánh cách cẩn thận, nhưng cũng phải tránh những tranh cãi không cần thiết: "Nhưng tránh những sự biện luận điên cuồng và dại dột, vì biết rằng chỉ sanh ra điều tranh cạnh mà thôi." (2 Ti-mô-thê 2:23).

Ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ đốc

Làm thế nào để chúng ta sống trong tình yêu thương và hiệp một dù có những khác biệt thần học? Dưới đây là một số gợi ý:

1. Tập trung vào Tin Lành và sứ mạng truyền giáo: Điều quan trọng nhất là chia sẻ Tin Mừng cứu rỗi cho mọi người. Thay vì dành thời gian tranh cãi, hãy hợp tác trong việc rao giảng Phúc Âm và làm chứng cho Chúa.
2. Yêu thương và tôn trọng anh em dù bất đồng: Chúa dạy chúng ta yêu thương nhau như Ngài đã yêu (Giăng 13:34-35). Hãy đối xử với những người có quan điểm khác bằng sự tôn trọng và kiên nhẫn, tìm hiểu lý do của họ, và cầu nguyện cho nhau.
3. Học Kinh Thánh cách cẩn thận và để Đức Thánh Linh dạy dỗ: Hãy để Lời Chúa là tiêu chuẩn tối cao. Khi nghiên cứu, hãy cầu xin Chúa Thánh Linh mở mắt để hiểu lẽ thật. Đừng dựa vào truyền thống hay cảm xúc.
4. Nhận biết giới hạn của sự hiểu biết: Chúng ta không thể hiểu hết mọi sự về Đức Chúa Trời. Hãy khiêm nhường thừa nhận rằng mình có thể sai và sẵn sàng học hỏi từ người khác.
5. Cầu nguyện cho sự hiệp một trong Hội Thánh: Theo gương Chúa Giê-xu, chúng ta nên cầu nguyện cho tất cả các tín hữu, để thế gian thấy tình yêu của Chúa qua sự hiệp một của chúng ta.

Kết luận

Arminians có thể là Cơ đốc nhân thật nếu họ tin nhận Chúa Giê-xu Christ là Cứu Chúa của mình, dựa trên sự chết và sống lại của Ngài, và đầu phục Ngài là Chúa. Sự cứu rỗi không phụ thuộc vào việc chấp nhận thuyết tiền định vô điều kiện hay bất kỳ hệ thống thần học nào, mà dựa trên mối quan hệ cá nhân với Chúa Giê-xu. Mặc dù những tranh luận thần học có giá trị và cần được nghiên cứu nghiêm túc, chúng ta không nên phán xét lòng người khác về những điều mà Kinh Thánh không đặt làm điều kiện cứu rỗi. Thay vào đó, hãy yêu thương và hợp tác với tất cả những ai thuộc về Đấng Christ, cùng nhau làm sáng Danh Ngài và rao truyền Tin Lành cho thế giới đang hư mất.

Cuối cùng, hãy nhớ lời của sứ đồ Phao-lô: "Vậy thì, chúng ta là kẻ mạnh, phải gánh vác sự yếu đuối cho những kẻ kém sức, chớ làm cho đẹp lòng mình. Mỗi người trong chúng ta nên làm đẹp lòng kẻ lân cận mình, đặng làm điều ích và nên gương tốt. Vì Đấng Christ cũng không làm cho đẹp lòng mình." (Rô-ma 15:1-3). Hãy cùng nhau bước đi trong tình yêu và sự hiệp một của Thánh Linh.