Chúa Giê-xu có giữ ngày Sa-bát không?

Trong nhiều cuộc thảo luận về Cơ Đốc giáo, câu hỏi liên quan đến ngày Sa-bát và việc Chúa Giê-xu có giữ ngày Sa-bát hay không thường được đặt ra. Một số người cho rằng Chúa Giê-xu đã vi phạm ngày Sa-bát vì Ngài chữa bệnh và cho phép môn đồ bứt lúa vào ngày đó. Số khác khẳng định Ngài hoàn toàn vâng giữ điều răn này, nhưng với sự hiểu biết đúng đắn về tinh thần của luật pháp. Bài viết này sẽ khám phá câu hỏi quan trọng này dựa trên Kinh Thánh, đặc biệt là các sách Phúc Âm, và phân tích bối cảnh lịch sử, văn hóa cũng như ngôn ngữ gốc (Hê-bơ-rơ và Hy Lạp) để làm sáng tỏ.

1. Nguồn gốc và mục đích của ngày Sa-bát

Ngày Sa-bát (tiếng Hê-bơ-rơ: שַׁבָּת – shabbat, nghĩa là “nghỉ ngơi”; tiếng Hy Lạp: σάββατον – sabbaton) được thiết lập từ sách Sáng Thế Ký khi Đức Chúa Trời nghỉ ngơi sau sáu ngày sáng tạo (Sáng 2:2-3). Sau đó, Đức Chúa Trời ban hành điều răn thứ tư trong Mười Điều Răn, truyền cho dân Y-sơ-ra-ên phải giữ ngày Sa-bát (Xuất 20:8-11; Phục 5:12-15). Mục đích của ngày Sa-bát là để kỷ niệm công cuộc sáng tạo và sự giải cứu khỏi Ai Cập, đồng thời là một ngày nghỉ ngơi và thờ phượng Đức Chúa Trời.

2. Chúa Giê-xu và việc thờ phượng ngày Sa-bát

Khi đọc các sách Phúc Âm, chúng ta thấy rõ rằng Chúa Giê-xu có thói quen đến nhà hội vào ngày Sa-bát. Lu-ca 4:16 chép: “Ngài đến thành Na-xa-rét, là nơi dưỡng dục Ngài. Theo thói quen, nhằm ngày Sa-bát, Ngài vào nhà hội, đứng dậy để đọc Kinh Thánh.” Điều này cho thấy Chúa Giê-xu vâng theo truyền thống thờ phượng của người Do Thái và không phủ nhận giá trị của ngày Sa-bát. Ngoài ra, trong suốt chức vụ, Ngài thường xuyên giảng dạy trong các nhà hội vào ngày Sa-bát (Mác 1:21; 6:2; Lu-ca 13:10).

3. Những hành động của Chúa Giê-xu trong ngày Sa-bát

Mặc dù Chúa Giê-xu tham dự các buổi nhóm ngày Sa-bát, Ngài cũng thực hiện nhiều việc mà các nhà lãnh đạo tôn giáo đương thời cho là vi phạm luật Sa-bát. Có thể kể đến:

• Môn đồ bứt lúa (Ma-thi-ơ 12:1-8; Mác 2:23-28; Lu-ca 6:1-5): Khi các môn đồ bứt lúa, xát trong tay rồi ăn, người Pha-ri-si tố cáo họ đã “làm việc” trong ngày Sa-bát. Chúa Giê-xu đáp lại bằng việc nhắc đến Đa-vít đã ăn bánh trần thiết (1 Sa-mu-ên 21:1-6) và khẳng định: “Con Người là Chúa ngày Sa-bát” (Mác 2:28).
• Chữa bệnh: Chúa Giê-xu đã chữa lành nhiều người vào ngày Sa-bát (Mác 3:1-6; Lu-ca 13:10-17; 14:1-6; Giăng 5:1-18; 9:1-41). Trong một trường hợp, Ngài hỏi: “Trong ngày Sa-bát, nên làm điều lành hay điều dữ, nên cứu người hay giết người?” (Mác 3:4).

4. Tranh luận với người Pha-ri-si về ý nghĩa thật của Sa-bát

Người Pha-ri-si và các thầy thông giáo đã thêm vào luật Sa-bát hàng trăm quy định chi tiết (ví dụ: đi bao nhiêu bước được coi là việc làm, những việc cấm kỵ). Họ biến ngày Sa-bát từ một ân tứ nghỉ ngơi thành một gánh nặng luật pháp. Chúa Giê-xu đã chỉnh sửa quan niệm sai lầm này bằng hai tuyên bố quan trọng:

a) “Sa-bát được lập ra vì loài người, chứ không phải loài người vì Sa-bát” (Mác 2:27). Trong tiếng Hy Lạp: “τὸ σάββατον διὰ τὸν ἄνθρωπον ἐγένετο καὶ οὐχ ὁ ἄνθρωπος διὰ τὸ σάββατον”. Điều này nhấn mạnh rằng ngày Sa-bát là để phục vụ con người, đem lại sự nghỉ ngơi và phước hạnh, chứ không phải để con người trở thành nô lệ cho nó.

b) “Con Người là Chúa ngày Sa-bát” (Mác 2:28). “Con Người” là danh hiệu Chúa Giê-xu thường dùng để chỉ về chính mình, xuất phát từ Đa-ni-ên 7:13-14. Tuyên bố này xác định thẩm quyền tối thượng của Ngài đối với ngày Sa-bát. Ngài có quyền giải thích và áp dụng ngày Sa-bát đúng theo ý muốn của Đức Chúa Trời.

5. Chúa Giê-xu có vi phạm ngày Sa-bát không?

Theo luật Môi-se, điều răn giữ ngày Sa-bát cấm làm bất kỳ công việc nào (Xuất 20:10). Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng ghi nhận rằng các thầy tế lễ vẫn phải làm việc trong đền thờ vào ngày Sa-bát (Dân 28:9-10). Chúa Giê-xu đã dùng hình ảnh này để bảo vệ môn đồ (Ma-thi-ơ 12:5). Hơn nữa, việc chữa bệnh không đòi hỏi lao động nặng nhọc mà là hành động từ thiện và yêu thương. Chúa Giê-xu đã không hề vi phạm tinh thần của luật pháp; Ngài giữ ngày Sa-bát theo ý nghĩa đúng nhất: nghỉ ngơi trong Đức Chúa Trời và làm điều lành.

Thực tế, Chúa Giê-xu tuyên bố Ngài không đến để phá bỏ luật pháp mà để làm cho trọn (Ma-thi-ơ 5:17). Vì vậy, Ngài không hủy bỏ ngày Sa-bát nhưng hoàn tất ý nghĩa thần học của nó. Sự nghỉ ngơi thật sự mà ngày Sa-bát biểu tượng chính là sự nghỉ ngơi trong Đấng Christ (Hê-bơ-rơ 4:9-11).

6. Sự ứng nghiệm của ngày Sa-bát trong Đấng Christ

Thư Hê-bơ-rơ cho biết: “Vậy thì, còn có một ngày yên nghỉ cho dân Đức Chúa Trời. Vì ai vào sự yên nghỉ của Ngài, thì cũng nghỉ công việc mình, như Đức Chúa Trời đã nghỉ công việc của Ngài vậy” (Hê-bơ-rơ 4:9-10). Chúa Giê-xu chính là sự yên nghỉ thật cho những ai tin Ngài. Ngài mời gọi: “Hãy đến cùng ta, hỡi những kẻ mệt mỏi và gánh nặng, ta sẽ cho các ngươi được yên nghỉ” (Ma-thi-ơ 11:28). Như vậy, ngày Sa-bát trong Cựu Ước là hình bóng về sự nghỉ ngơi thuộc linh mà Chúa Giê-xu mang lại.

7. Ứng dụng thực tiễn cho Cơ Đốc nhân ngày nay

Qua nghiên cứu về Chúa Giê-xu và ngày Sa-bát, chúng ta rút ra những bài học quan trọng cho đời sống Cơ Đốc:

• Tránh chủ nghĩa luật pháp: Đừng biến những nguyên tắc Kinh Thánh thành gánh nặng với những quy tắc cứng nhắc. Chúa Giê-xu nhấn mạnh tình yêu thương và lòng thương xót.
• Giá trị của sự nghỉ ngơi: Đức Chúa Trời thiết lập ngày nghỉ vì lợi ích của con người. Chúng ta cần dành thời gian nghỉ ngơi thể chất, tâm linh và tập trung vào Chúa.
• Ưu tiên việc lành: Giống như Chúa Giê-xu sẵn sàng làm điều tốt vào ngày Sa-bát, chúng ta không nên để luật lệ ngăn cản việc giúp đỡ người khác.
• Thờ phượng Chúa mỗi ngày: Mặc dù Cơ Đốc nhân ngày nay không bị ràng buộc bởi luật ngày Sa-bát (Cô-lô-se 2:16-17), chúng ta tôn thờ Chúa vào ngày Chúa Nhật (ngày thứ nhất trong tuần) để kỷ niệm sự phục sinh của Chúa Giê-xu. Tuy nhiên, nguyên tắc nghỉ ngơi và thờ phượng vẫn còn giá trị.
• Yên nghỉ trong Đấng Christ: Sự yên nghỉ đích thực chỉ tìm thấy trong Chúa Giê-xu. Hãy đến với Ngài mỗi ngày để kinh nghiệm sự bình an và nghỉ ngơi tâm linh.

Kết luận

Vậy, Chúa Giê-xu có giữ ngày Sa-bát không? Câu trả lời là có, nhưng Ngài giữ theo cách vẹn toàn ý muốn của Đức Chúa Trời, không theo truyền thống cứng nhắc của con người. Ngài là Chúa của ngày Sa-bát, nên Ngài có quyền xác định ý nghĩa thật và cách thực hành đúng đắn. Đối với chúng ta, Chúa Giê-xu chính là sự nghỉ ngơi cuối cùng mà ngày Sa-bát báo trước. Hãy sống trong sự tự do và ân điển của Ngài, tận hưởng sự yên nghỉ đời đời mà Ngài ban cho.