Ni-cô-đem Sau Này Có Theo Chúa Giê-xu Không?
Ni-cô-đem là một nhân vật đặc biệt trong Kinh Thánh Tân Ước, một người Pha-ri-si, một thầy dạy luật, và là thành viên của Hội đồng Công luận Do Thái. Tên ông xuất hiện ba lần trong Phúc Âm Giăng, và mỗi lần đều mang một dấu ấn quan trọng về hành trình tâm linh của ông với Chúa Giê-xu. Câu hỏi thường được đặt ra: Liệu Ni-cô-đem sau này có thực sự trở thành môn đồ của Chúa Giê-xu không? Bài viết này sẽ phân tích kỹ lưỡng các bằng chứng Kinh Thánh và rút ra những bài học thuộc linh quý báu cho đời sống Cơ đốc nhân ngày nay.
1. Những Lần Xuất Hiện Của Ni-cô-đem Trong Kinh Thánh
Trước khi đi vào câu hỏi chính, chúng ta hãy điểm lại ba phân đoạn Kinh Thánh ghi lại về Ni-cô-đem:
- Giăng 3:1-21 – Ni-cô-đem đến gặp Chúa Giê-xu ban đêm, và cuộc đối thoại nổi tiếng về sự tái sinh.
- Giăng 7:45-52 – Ni-cô-đem bênh vực Chúa Giê-xu trước Hội đồng Công luận khi họ tìm cách bắt Ngài.
- Giăng 19:38-42 – Ni-cô-đem cùng Giô-sép người A-ri-ma-thê lo việc chôn cất Chúa Giê-xu, mang theo một hỗn hợp mộc dược và trầm hương.
Ba sự kiện này cho thấy một tiến triển trong mối quan hệ của Ni-cô-đem với Chúa Giê-xu: từ sự tò mò tìm hiểu (ban đêm), đến công khai bênh vực (trước công nghị), và cuối cùng là dâng hiến và phục vụ (chôn xác Chúa).
2. Cuộc Gặp Gỡ Ban Đêm (Giăng 3)
Ni-cô-đem là “người trong nhóm Pha-ri-si, là người cai trị dân Do Thái” (Giăng 3:1). Ông đến với Chúa Giê-xu ban đêm, có lẽ vì sợ bị người khác thấy, hoặc vì muốn có một cuộc trò chuyện riêng tư. Ông mở đầu: “Thưa Thầy, chúng tôi biết Thầy là giáo sư từ Đức Chúa Trời đến; vì những phép lạ Thầy làm, nếu không có Đức Chúa Trời cùng ở, thì không ai làm được.” (câu 2). Đây là một lời công nhận đức tin từ một lãnh đạo tôn giáo. Tuy nhiên, Chúa Giê-xu đáp thẳng: “Nếu một người chẳng sanh lại, thì không thể thấy được nước Đức Chúa Trời.” (câu 3). Chúa đưa ông vào một khái niệm hoàn toàn mới: sự tái sanh bởi Thánh Linh.
Ni-cô-đem tỏ ra bối rối và hỏi: “Người đã già thì sanh lại làm sao được? Có thể nào trở vào lòng mẹ lần thứ hai mà sanh chăng?” (câu 4). Chúa giải thích rõ hơn: “Nếu một người chẳng nhờ nước và Thánh Linh mà sanh, thì không được vào nước Đức Chúa Trời.” (câu 5). Rồi Ngài tiếp tục dạy về sự cứu rỗi qua đức tin nơi Con Một Đức Chúa Trời. Cuộc nói chuyện kết thúc với câu 21, và Kinh Thánh không ghi lại phản ứng tức thời của Ni-cô-đem. Tuy nhiên, chúng ta thấy ông tiếp tục suy ngẫm và dần thay đổi.
3. Lên Tiếng Bảo Vệ Chúa Giê-xu (Giăng 7:45-52)
Trong dịp Lễ Lều Tạm, các thầy tế lễ và người Pha-ri-si sai những kẻ đầy tớ đi bắt Chúa Giê-xu, nhưng họ trở về tay không và nói: “Chẳng hề có người nào đã nói như người nầy!” (câu 46). Các nhà lãnh đạo tức giận và trách mắng. Chính lúc đó, Ni-cô-đem, vốn là một thành viên của hội đồng, lên tiếng: “Luật pháp chúng ta có xét người nào trước khi nghe người ấy và biết người ấy làm việc gì chăng?” (câu 51). Đây là một hành động can đảm, vì ông nhắc nhở đồng nghiệp về sự công bình của luật pháp, dù chưa công khai tuyên bố mình theo Chúa. Những người kia đáp lại bằng sự chế giễu: “Ngươi cũng là người Ga-li-lê sao? Hãy tra xét, thì sẽ thấy rằng không có đấng tiên tri nào ra từ Ga-li-lê.” (câu 52). Dù bị phản đối, Ni-cô-đem đã dám bày tỏ thái độ khác biệt, bảo vệ quyền lợi pháp lý cho Chúa Giê-xu.
4. Tham Gia Chôn Cất Chúa Giê-xu (Giăng 19:38-42)
Sau khi Chúa Giê-xu chịu chết trên thập tự, Giô-sép người A-ri-ma-thê – một môn đồ kín đáo – xin Phi-lát lấy xác Chúa xuống. “Ni-cô-đem, lúc trước đã tới cùng Đức Chúa Giê-xu ban đêm, cũng đến, đem theo độ một trăm cân mộc dược trộn với trầm hương.” (câu 39). Họ lấy xác Chúa, dùng vải gai và thuốc thơm mà liệm, rồi đặt trong mộ mới của Giô-sép. Hành động này có ý nghĩa to lớn: Ni-cô-đem công khai đồng nhất mình với Chúa Giê-xu vào thời điểm Ngài bị xem là một tên tội phạm chết thảm hại. Ông mang theo một lượng lớn thuốc thơm đắt tiền (khoảng 33 kg), thể hiện sự tôn kính và dâng hiến.
Đây là lần cuối cùng Ni-cô-đem được nhắc đến trong Kinh Thánh, nhưng những việc làm của ông nói lên rất nhiều về đức tin của ông vào Chúa Giê-xu.
5. Ni-cô-đem Có Thật Sự Trở Thành Môn Đồ Của Chúa Giê-xu Không?
Kinh Thánh không ghi rõ lời tuyên xưng đức tin của Ni-cô-đem như Phê-rơ hay các sứ đồ khác. Tuy nhiên, qua những bằng chứng trên, chúng ta có thể kết luận rằng Ni-cô-đem đã trở thành một người tin theo Chúa Giê-xu, ít nhất là về cuối đời chức vụ của Chúa và sau khi Ngài chết. Dưới đây là những lập luận ủng hộ:
5.1. Sự Tiến Triển Của Đức Tin
Ni-cô-đem bắt đầu với sự tò mò tôn giáo, nhưng ông đã nhận ra Chúa Giê-xu là “Đấng từ Đức Chúa Trời đến”. Trong cuộc đối thoại, Chúa Giê-xu đã giải thích về sự tái sinh và đức tin nơi Con Người. Mặc dù không ghi nhận ông tin ngay, nhưng việc ông lên tiếng bảo vệ Chúa sau đó cho thấy ông đã có thiện cảm và ít nhiều thừa nhận sự dạy dỗ của Chúa. Đến lúc chôn cất, ông công khai liên kết với Chúa, một hành động đòi hỏi đức tin lớn. Theo logic thông thường, một người không tin sẽ không dám liều lĩnh như vậy.
5.2. Hành Động Chôn Cất – Biểu Hiện Của Sự Tin Theo
Trong văn hóa Do Thái, việc chôn cất một tử tội bị đóng đinh là điều ô nhục, thường dành cho người thân. Ni-cô-đem, một người có địa vị, đã từ bỏ sự an toàn và danh tiếng của mình để lo liệu cho xác Chúa Giê-xu. Ông mang theo một lượng lớn thuốc thơm, cho thấy sự tôn kính và xem Chúa như một vị vua (phong tục ướp xác vua chúa). Điều này chứng tỏ ông tin Chúa Giê-xu là Đấng Mết-si-a, ít nhất là sau khi chứng kiến sự chết và những dấu hiệu (bóng tối, đất rung, màn đền thánh xé ra).
5.3. Mối Liên Hệ Với Giô-sép Người A-ri-ma-thê
Giô-sép được mô tả là “môn đồ của Đức Chúa Giê-xu, nhưng cách kín đáo vì sợ dân Giu-đa” (Giăng 19:38). Việc Ni-cô-đem cùng Giô-sép chôn xác Chúa cho thấy họ có chung đức tin và cùng là môn đồ, dù trước đó có thể là kín đáo. Một số học giả cho rằng Ni-cô-đem cũng là môn đồ kín đáo và cuối cùng đã công khai qua hành động này.
5.4. Không Có Bằng Chứng Ngược Lại
Không có chỗ nào trong Kinh Thánh nói Ni-cô-đem chống lại Chúa sau này. Ngược lại, những lần xuất hiện sau đều mang tính tích cực. Truyền thống Hội Thánh đầu tiên cũng tin rằng Ni-cô-đem đã trở thành Cơ đốc nhân và thậm chí chịu báp-têm, mặc dù Kinh Thánh không nói rõ.
5.5. Lời Chúa Giê-xu Trong Giăng 3:16-18
Đoạn Kinh Thánh Giăng 3:16-21 là phần giảng của Chúa Giê-xu cho Ni-cô-đem, nói rõ rằng ai tin Con thì được sự sống đời đời. Mặc dù không ghi phản hồi, nhưng chúng ta tin rằng Lời Chúa không trở về không, và Ni-cô-đem đã tiếp nhận Lời đó dần dần. Trong Giăng 2:23-25 có chép nhiều người thấy phép lạ thì tin danh Ngài, nhưng Chúa không phó thác mình cho họ vì biết lòng người. Nhưng Ni-cô-đem là trường hợp đặc biệt, vì Chúa đã dành thời gian giải thích chi tiết cho ông.
Như vậy, có thể kết luận rằng Ni-cô-đem đã trở thành một môn đồ thật của Chúa Giê-xu, dù có lẽ ban đầu còn dè dặt, nhưng cuối cùng đã công khai đứng về phía Ngài.
6. Bài Học Thuộc Linh Từ Hành Trình Của Ni-cô-đem
Hành trình đức tin của Ni-cô-đem để lại nhiều bài học sâu sắc cho mỗi chúng ta:
6.1. Khởi Đầu Từ Sự Tò Mò
Ni-cô-đem đến với Chúa Giê-xu vì ông đã thấy những dấu lạ và nghe lời dạy. Ông không vội phản đối mà tìm cách gặp riêng để hỏi. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng sự tò mò về Chúa có thể dẫn đến đức tin. Chúng ta nên khuyến khích những người chưa biết Chúa đặt câu hỏi và tìm hiểu, vì Chúa sẵn sàng đối thoại.
6.2. Sự Tái Sanh Là Điều Kiện Tiên Quyết
Chúa Giê-xu nhấn mạnh với Ni-cô-đem rằng “phải sanh lại”. Điều này không phải do nỗ lực con người, nhưng bởi Đức Thánh Linh. Ngày nay, nhiều người vẫn nghĩ rằng làm việc lành, giữ luật, hay có địa vị tôn giáo sẽ được vào nước Trời. Nhưng Chúa phán rõ: phải được tái sinh, nhận sự sống mới từ Chúa. Đó là ân điển qua đức tin.
6.3. Đức Tin Có Thể Phát Triển Dần
Ni-cô-đem không trở thành môn đồ ngay lập tức. Đức tin của ông lớn lên qua thời gian, từ chỗ bí mật đến chỗ công khai. Điều này an ủi những tín hữu mới còn yếu đuối, hoặc những người còn sợ hãi. Chúa kiên nhẫn với chúng ta và Thánh Linh tiếp tục làm việc trong lòng.
6.4. Lòng Can Đảm Để Bênh Vực Lẽ Thật
Dù chưa công khai là môn đồ, Ni-cô-đem đã dám lên tiếng trước Hội đồng để bảo vệ sự công bằng cho Chúa Giê-xu. Đó là một hành động đáng khen. Trong xã hội ngày nay, chúng ta cũng phải can đảm đứng về phía lẽ thật, bảo vệ danh Chúa dù bị chống đối.
6.5. Dâng Hiến Cách Rời Rộng
Khi dâng 100 cân mộc dược và trầm hương, Ni-cô-đem đã cho đi rất nhiều. Đó là tấm lòng quý trọng Chúa. Chúng ta cũng được kêu gọi dâng hiến thời gian, tài năng, tiền bạc cho Chúa một cách rời rộng, vì Ngài đáng nhận mọi sự.
6.6. Công Khai Đức Tin Cuối Cùng
Ni-cô-đem có thể đã giữ đức tin kín đáo một thời gian, nhưng cuối cùng ông đã công khai gắn liền với Chúa Giê-xu. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng đức tin thật sẽ dẫn đến sự xưng nhận (Rô-ma 10:9-10). Chúa muốn chúng ta không hổ thẹn về Tin Lành, nhưng sẵn sàng làm chứng.
7. Ứng Dụng Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân Ngày Nay
Qua câu chuyện Ni-cô-đem, chúng ta rút ra những ứng dụng thiết thực:
- Đừng ngại tìm kiếm Chúa: Nếu bạn có thắc mắc, hãy đến với Chúa qua Lời Ngài, cầu nguyện, và hỏi những người trưởng thành trong đức tin. Chúa sẵn sàng dạy dỗ.
- Kinh nghiệm tái sinh: Hãy chắc chắn bạn đã được tái sinh bởi Đức Thánh Linh. Đó không phải là cảm xúc nhất thời nhưng là sự biến đổi từ bên trong, được thể hiện qua tình yêu Chúa và vâng lời Ngài.
- Kiên nhẫn với chính mình và người khác: Đức tin là một hành trình. Có người tin ngay, có người cần thời gian. Hãy kiên trì và cầu nguyện.
- Can đảm trong nơi làm việc, học đường: Đứng về phía lẽ thật, dù phải trả giá nhỏ. Hãy giống Ni-cô-đem, dùng luật pháp hay lý lẽ để bảo vệ công lý.
- Dâng hiến cách rời rộng: Hãy cho Chúa những gì tốt nhất, không phải vì bó buộc nhưng vì lòng biết ơn.
- Sống công khai cho Chúa: Đừng giấu giếm đức tin. Hãy tìm cơ hội bày tỏ mình là môn đồ Chúa Giê-xu, qua lời nói và việc làm.
8. Kết Luận
Ni-cô-đem là một nhân vật đáng học hỏi. Từ một nhà lãnh đạo tôn giáo dò xét, ông đã trở thành một môn đồ thực sự của Chúa Giê-xu, dám lên tiếng bảo vệ Ngài và cuối cùng công khai dâng hiến để chôn cất Ngài. Mặc dù Kinh Thánh không ghi rõ lời tuyên xưng đức tin của ông, nhưng những hành động của ông nói lên rất nhiều. Chúng ta có thể tin chắc rằng Ni-cô-đem đã được tái sinh và trở thành người theo Chúa. Hành trình của ông là lời nhắc nhở đầy khích lệ cho mỗi chúng ta: hãy đến với Chúa, được tái sinh, và từng bước trưởng thành trong đức tin cho đến khi có thể sống công khai cho Ngài. Nguyện Chúa giúp chúng ta noi gương Ni-cô-đem trong sự can đảm và lòng dâng hiến.