Tinh Dầu Trong Kinh Thánh: Ý Nghĩa Thiêng Liêng Và Ứng Dụng
Trong thế giới hiện đại, tinh dầu thường được biết đến với công dụng trong liệu pháp hương thơm, chăm sóc sức khỏe và thư giãn. Tuy nhiên, khi quay về với Kinh Thánh, chúng ta khám phá một chiều sâu hoàn toàn khác về những chất thơm và dầu này. Chúng không đơn thuần là vật chất, mà là những biểu tượng mạnh mẽ của sự thánh khiết, sự hiến dâng, sự chữa lành, và đặc biệt là sự hiện diện của Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào các phân đoạn Kinh Thánh, khám phá ý nghĩa nguyên thủy qua ngôn ngữ Hê-bơ-rơ và Hy Lạp, để rút ra những bài học quý báu cho đời sống thuộc linh của Cơ Đốc nhân ngày nay.
Trong Kinh Thánh, từ "tinh dầu" thường được đề cập dưới dạng các loại "dầu" (shemen - שֶׁמֶן trong tiếng Hê-bơ-rơ) và "hương liệu" hay "dầu thơm" (besamim - בְּשָׂמִים). Dầu ô-liu nguyên chất là nền tảng, được pha trộn với các loại nhựa thơm, rễ cây, và vỏ cây quý hiếm để tạo thành "dầu xức thánh" (shemen mishchah qodesh - שֶׁמֶן מִשְׁחַת קֹדֶשׁ) và "hương thơm" (qetoreth - קְטֹרֶת) dùng trong đền tạm và đền thờ.
Việc sử dụng dầu và hương liệu phổ biến trong đời sống: từ việc xức dầu cho khách quý (Thi-thiên 23:5), chăm sóc vết thương (Lu-ca 10:34), cho đến các nghi lễ tôn giáo trọng đại. Điều này cho thấy chúng gắn liền với cả đời sống thực tiễn lẫn tâm linh của dân Y-sơ-ra-ên.
Kinh Thánh đề cập đến nhiều loại hương liệu quý, mỗi loại mang một ý nghĩa biểu tượng sâu sắc:
1. Nhũ Hương (Lebonah - לְבוֹנָה): Được nhắc đến nhiều trong sách Xuất Ê-díp-tô Ký và Nhã Ca. Đây là nhựa thơm từ cây Boswellia, có mùi hương ngọt ngào khi đốt. Nó là thành phần chính của hương thơm dâng lên Đức Giê-hô-va (Xuất Ê-díp-tô Ký 30:34). Nhũ hương tượng trưng cho sự cầu nguyện trong sạch, thánh khiết thăng lên trước mặt Đức Chúa Trời. Khải huyền 8:3-4 mô tả các lời cầu nguyện của các thánh đồ cùng với nhũ hương mà thiên sứ dâng trên bàn thờ bằng vàng.
2. Mộc Dược (Mor - מֹר): Một loại nhựa thơm đắng từ cây Commiphora. Nó được dùng để chế dầu xức thánh (Xuất Ê-díp-tô Ký 30:23), trong nghi lễ tẩy liệm (Giăng 19:39), và là quà tặng của các nhà thông thái dâng cho Chúa Hài Đồng (Ma-thi-ơ 2:11). Mộc dược mang hai ý nghĩa tương phản: sự quý giá, vinh dự (Nhã Ca 3:6) và sự đau đớn, hy sinh, cái chết. Nó báo trước về thân thể quý giá của Chúa Giê-xu sẽ bị tổn thương và chịu chết vì nhân loại.
3. Cam Tùng/Cam Tòng Hương (Qinnamon - קִנָּמוֹן): Được liệt kê là một trong các hương liệu quý để làm dầu xức thánh (Xuất Ê-díp-tô Ký 30:23). Vỏ cây này có mùi thơm ấm áp. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, gốc từ của nó có liên hệ đến ý tưởng "thiết lập" hoặc "dựng lên". Nó có thể biểu trưng cho sự vững chắc, ấm áp và vẻ đẹp của mối tương giao thánh mà Đức Chúa Trời thiết lập với dân Ngài.
4. Hương Bách Quế Bì (Qidah - קִדָּה) và Hương Anh Tức (Qaneh bosem - קָנֶה בֹּשֶׂם): Cũng là những thành phần của dầu xức thánh (Xuất Ê-díp-tô Ký 30:23-24). Sự pha trộn của nhiều hương liệu quý này nhấn mạnh tính độc nhất, thánh khiết và hoàn hảo của sự chu cấp từ Đức Chúa Trời dành cho sự thờ phượng.
Phân đoạn then chốt về dầu thánh được tìm thấy trong Xuất Ê-díp-tô Ký 30:22-33. Đức Chúa Trời truyền lệnh cho Môi-se chế tạo một loại dầu xức đặc biệt:
"Ngươi cũng hãy lấy các hương liệu tốt nhất: một dược loài cinq trăm siếc-lơ, nhục quế phân nửa số đó, tức là hai trăm rưỡi, củ cam tùng hai trăm rưỡi, lại quế bì năm trăm, đều theo siếc-lơ nơi thánh, và một hin dầu ô-liu. Ngươi hãy dùng các hương liệu đó theo phép hòa hương, chế ra một thứ dầu thánh để xức, dầu thơm của thợ hòa hương chế ra: ấy sẽ là dầu xức thánh." (Xuất Ê-díp-tô Ký 30:23-25, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925)
Mệnh lệnh đi kèm rất nghiêm ngặt: không được chế giống như vậy cho tư nhân, không được xức trên người phàm, và phải xem nó là "thánh" (câu 31-32). Từ "xức" trong tiếng Hê-bơ-rơ là mashach (מָשַׁח), là gốc từ của "Mê-si" (Mashiach - מָשִׁיחַ), nghĩa là "Đấng được xức dầu". Điều này chỉ về Chúa Giê-xu Christ, Đấng Mê-si tối cao.
Dầu thánh được dùng để xức cho:
- Đền tạm và mọi dụng cụ: Biến những vật thường thành thánh, biệt riêng cho Đức Chúa Trời.
- A-rôn và các con trai người: Lập họ làm thầy tế lễ. Việc xức dầu tượng trưng cho sự ban quyền năng và Thánh Linh của Đức Chúa Trời cho chức vụ (I Sa-mu-ên 16:13).
Như vậy, dầu xức thánh là biểu tượng hữu hình của sự hiện diện, sự thánh hóa, và Thánh Linh của Đức Chúa Trời. Nó chỉ về công việc của Đức Thánh Linh, Đấng biệt riêng chúng ta và ban năng quyền để phục vụ Đức Chúa Trời.
1. Maria Xức Dầu Thơm Cho Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 26:6-13, Mác 14:3-9, Giăng 12:1-8):
Đây là một trong những sự kiện quan trọng nhất liên quan đến dầu thơm trong Tân Ước. Maria lấy một cân dầu cam tùng (pistikos nardos - νάρδου πιστικῆς trong tiếng Hy Lạp) rất đắt tiền mà xức trên chân và đầu Chúa Giê-xu. Hành động này bị một số môn đồ cho là "phí phạm", nhưng Chúa Giê-xu khen ngợi: "Người đã lấy dầu thơm xức trên thân thể ta để chuẩn bị ngày chôn ta" (Ma-thi-ơ 26:12). Hành động này biểu lộ:
- Sự hiến dâng cách triệt để, tốt nhất cho Chúa.
- Sự nhận biết và tôn vinh thân vị của Đấng Christ trước khi Ngài chịu chết.
- Hương thơm của sự hy sinh lan tỏa khắp nhà (Giăng 12:3), hình ảnh về tin lành cứu rỗi sẽ lan truyền khắp thế gian.
2. Dầu Vui Mừng (Thi-thiên 45:7, Hê-bơ-rơ 1:9):
"Ngài ưa sự công bình, ghét sự gian ác; vì cớ ấy, hỡi Đức Chúa Trời, Đức Chúa Trời của Ngài đã xức dầu vui mừng cho Ngài hơn cho bạn hữu Ngài." Phân đoạn này được trích dẫn trong Hê-bơ-rơ 1:9 để chỉ về Chúa Giê-xu. "Dầu vui mừng" (shemen sason) biểu thị sự vui lòng trọn vẹn của Đức Chúa Cha dành cho Con Ngài vì sự vâng phục và yêu mến công bình của Ngài. Đó là sự xức dầu bằng Thánh Linh và niềm vui thiên thượng.
3. Dầu Và Rượu Của Người Sa-ma-ri Nhơn Lành (Lu-ca 10:34):
Trong ẩn dụ, dầu được dùng để làm dịu vết thương, còn rượu để sát trùng. Đây là ứng dụng thực tế của dầu ô-liu trong y học cổ đại. Hình ảnh này nói lên công việc chữa lành và phục hồi của Chúa Giê-xu dành cho những tâm hồn tan vỡ, bị thương tổn bởi tội lỗi và thế gian.
Từ những nghiên cứu trên, chúng ta rút ra được những nguyên tắc thuộc linh sâu sắc có thể áp dụng:
1. Đời Sống Như Một Hương Thơm Cho Đấng Christ:
Sứ đồ Phao-lô viết: "Tạ ơn Đức Chúa Trời, Ngài thường đem chúng tôi sự thắng trận trong Đấng Christ, và bởi chúng tôi Ngài làm cho mùi thơm biết Ngài bay ra khắp nơi. Vì chúng tôi ở trước mặt Đức Chúa Trời là mùi thơm của Đấng Christ... mùi thơm của sự sống đưa đến sự sống" (II Cô-rinh-tô 2:14-16). Cuộc đời chúng ta phải được "ướp" bởi sự hiện diện của Christ, trở nên một "mùi thơm" của tình yêu thương, sự thánh khiết, sự vâng phục và phục vụ. Mùi hương này có thể đem sự sống cho người tin, nhưng cũng là mùi của sự chết cho kẻ chối bỏ.
2. Sự Hiến Dâng Tốt Nhất Và Sự Thờ Phượng Cá Nhân:
Như Maria đã dâng lên Chúa bình dầu cam tùng quý giá nhất, chúng ta được kêu gọi dâng lên Chúa điều quý giá nhất: thời gian, tài năng, tài chính, và chính tấm lòng của chúng ta trong sự thờ phượng. Sự hiến dâng đó không phải là "phí phạm" trong mắt Chúa, mà là của lễ có mùi thơm (Phi-líp 4:18).
3. Được Xức Bằng Dầu Của Đức Thánh Linh:
Dầu xức thánh trong Cựu Ước là hình bóng về Đức Thánh Linh trong Tân Ước. Mỗi tín hữu đều được xức bằng Đức Thánh Linh khi tin nhận Chúa (II Cô-rinh-tô 1:21-22). Chúng ta cần nhận biết, sống dưới sự hướng dẫn và đầy dẫy Đức Thánh Linh mỗi ngày (Ê-phê-sô 5:18). Chính Ngài thánh hóa, ban năng lực và làm cho đời sống chúng ta có "mùi thơm" thiêng liêng.
4. Dầu Vui Mừng Trong Mọi Hoàn Cảnh:
Tiên tri Ê-sai nói về chức vụ của Đấng Mê-si: "Ban cho những kẻ than khóc ở Si-ôn, lấy mão hoa thay cho tro bụi, dầu vui mừng thay cho bao buồn, áo ngợi khen thay cho lòng nặng nề" (Ê-sai 61:3). Dù trong hoàn cảnh khó khăn, thất vọng, chúng ta có thể cầu xin Chúa ban "dầu vui mừng" của Thánh Linh, niềm vui siêu nhiên đến từ sự hiện diện và lời hứa của Ngài, thay thế cho sự sầu thảm.
Kinh Thánh mở ra cho chúng ta một thế giới phong phú về ý nghĩa của dầu và hương liệu. Từ dầu xức thánh trong đền tạm đến bình dầu cam tùng của Maria, tất cả đều hướng về Chúa Giê-xu Christ, Đấng Mê-si được xức bằng Thánh Linh cách trọn vẹn. Những chất liệu vật chất này dạy chúng ta về sự thánh khiết, sự hiến dâng, sự chữa lành, niềm vui và đặc biệt là về công việc của Đức Thánh Linh.
Là Cơ Đốc nhân sống trong thời đại Tân Ước, chúng ta không còn bị ràng buộc bởi các nghi lễ xức dầu vật chất. Nhưng những biểu tượng đó nhắc nhở chúng ta sống một đời sống được "ướp" bởi Đấng Christ, trở nên hương thơm của Ngài giữa thế gian. Hãy để đời sống chúng ta mỗi ngày là một sự hiến dâng có mùi thơm lên cho Chúa, được đổ đầy bởi "dầu vui mừng" của Thánh Linh, và sẵn sàng xức "dầu" của lời an ủi, khích lệ và chữa lành cho những người bị tổn thương xung quanh mình.
"Hãy bắt chước Đức Chúa Trời như con cái rất yêu dấu của Ngài; hãy bước đi trong sự yêu thương, cũng như Đấng Christ đã yêu thương chúng ta, phó chính mình Ngài vì chúng ta, như một của lễ và tế lễ dâng lên cho Đức Chúa Trời có mùi thơm." (Ê-phê-sô 5:1-2).