Mục đích của con người là gì, theo như Kinh Thánh?

Trong một thế giới đầy những triết lý sống, những áp lực thành công, và những câu hỏi hiện sinh, con người không ngừng tìm kiếm ý nghĩa và mục đích cho sự tồn tại của mình. Kinh Thánh, Lời hằng sống của Đức Chúa Trời, không để chúng ta trong bóng tối của sự phỏng đoán. Nó trình bày một mục đích rõ ràng, cao cả và vĩnh cửu cho nhân loại—một mục đích bắt nguồn từ chính ý chỉ của Đấng Tạo Hóa. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá mục đích của con người qua lăng kính Kinh Thánh, từ Sáng-thế-ký đến Khải-huyền, được soi sáng bởi các nguyên ngữ Hê-bơ-rơ và Hy Lạp.

I. Mục Đích Ban Đầu: Sự Sáng Tạo và Hình Ảnh của Đức Chúa Trời (Imago Dei)

Sách đầu tiên của Kinh Thánh cung cấp nền tảng không thể chối cãi cho mục đích của chúng ta. Sáng-thế-ký 1:26-28 chép: “Đức Chúa Trời phán rằng: Chúng ta hãy làm nên loài người như hình ta và theo tượng ta... Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài; Ngài dựng nên loài người giống như hình Đức Chúa Trời... Đức Chúa Trời ban phước cho loài người và phán rằng: Hãy sanh sản, thêm nhiều, làm cho đầy dẫy đất; hãy làm cho đất phục tùng, hãy quản trị... cá biển, chim trời và các loài vật hành động trên mặt đất.”

Từ ngữ then chốt ở đây là “hình” (tiếng Hê-bơ-rơ: tselem) và “tượng” (tiếng Hê-bơ-rơ: demuth). Điều này không ám chỉ sự giống nhau về thể chất, nhưng về thuộc linh và chức năng. Con người được tạo dựng để phản chiếu bản tính của Đức Chúa Trời—sự thánh khiết, công bình, yêu thương, sáng tạo, và khôn ngoan—trong thế giới thọ tạo. Từ đó, chúng ta thấy ba khía cạnh cốt lõi của mục đích con người:

• Mối Thông Công với Đức Chúa Trời (Vertical Purpose): Được tạo dựng “như hình” Đức Chúa Trời nghĩa là chúng ta được thiết kế cho mối quan hệ cá nhân, thân mật với Ngài. Sự đi dạo của Đức Chúa Trời với A-đam trong vườn (Sáng-thế-ký 3:8) minh họa mối thông công này.
• Sự Quản Trị Thế Giới Thọ Tạo (Horizontal Purpose): Mệnh lệnh “hãy quản trị” (tiếng Hê-bơ-rơ: radah) và “làm cho đất phục tùng” (tiếng Hê-bơ-rơ: kabash) giao cho con người trách nhiệm quản lý, chăm sóc và phát triển thế giới vật chất như những người quản gia trung tín của Đấng Tạo Hóa.
• Sự Cộng Đồng và Sáng Tạo (Social Purpose): Mệnh lệnh “hãy sanh sản, thêm nhiều” và việc con người được tạo dựng có nam có nữ cho thấy mục đích trong các mối quan hệ, gia đình, cộng đồng, và trong công việc sáng tạo, lao động (Sáng-thế-ký 2:15).

II. Sự Đổ Vỡ: Tội Lỗi Làm Méo Mó Mục Đích

Tuy nhiên, Sáng-thế-ký chương 3 ghi lại bi kịch của nhân loại: tội lỗi xâm nhập. A-đam và Ê-va chọn tin vào lời con rắn hơn Lời Đức Chúa Trời, tìm kiếm sự khôn ngoan độc lập khỏi Ngài. Hậu quả là mối thông công với Đức Chúa Trời bị phá vỡ, sự quản trị trở nên đầy chật vật (Sáng-thế-ký 3:17-19), và các mối quan hệ trở nên rối loạn. Hình ảnh Đức Chúa Trời (Imago Dei) trong con người không bị mất đi (xem Sáng-thế-ký 9:6, Gia-cơ 3:9) nhưng đã bị hư hoại nghiêm trọng. Con người mất đi phương hướng, bắt đầu tìm kiếm mục đích trong chính mình—qua công việc, thành tích, quan hệ, hoặc của cải—thay vì trong Đấng Tạo Hóa. Sứ đồ Phao-lô mô tả tình trạng này trong Rô-ma 1:21-25: họ “lấy lời hư không mà làm cho Đức Chúa Trời vinh hiển mất đi” và thờ phượng, phục vụ loài thọ tạo thay vì Đấng Tạo Hóa.

III. Mục Đích Được Phục Hồi: Sự Cứu Chuộc Trong Đấng Christ

Ân điển tuyệt vời của Phúc Âm là Đức Chúa Trời đã không từ bỏ mục đích nguyên thủy của Ngài cho nhân loại. Ngài đã khởi động kế hoạch cứu chuộc đỉnh cao nơi Chúa Giê-xu Christ. Đấng Christ là hình ảnh trọn vẹn của Đức Chúa Trời (Cô-lô-se 1:15, Hê-bơ-rơ 1:3). Nhờ tin nhận Ngài, mục đích của chúng ta được phục hồi và làm mới.

• Được Tạo Dựng Lại Cho Công Việc Lành: Ê-phê-sô 2:10 tuyên bố: “Vì chúng ta là việc Ngài làm ra, đã được dựng nên trong Đức Chúa Jêsus Christ để làm việc lành mà Đức Chúa Trời đã sắm sẵn trước cho chúng ta làm theo.” Từ Hy Lạp poiema (“việc làm ra”) cho thấy chúng ta là tác phẩm nghệ thuật, kiệt tác của Đức Chúa Trời, được cứu chuộc với một mục đích cụ thể: thực hiện những việc lành Ngài đã chuẩn bị từ trước.
• Mục Đích Tối Thượng: Làm Sáng Danh Đức Chúa Trời: Sứ đồ Phao-lô tóm tắt mọi sự trong 1 Cô-rinh-tô 10:31: “Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm.” Từ “vinh hiển” (tiếng Hy Lạp: doxa) nói đến sự xuất chúng, uy nghi, và bản tính đáng được tôn vinh của Đức Chúa Trời. Mục đích tối cao của đời sống Cơ Đốc nhân là phản chiếu và tôn cao sự vinh hiển của Đức Chúa Trời trong mọi phương diện đời sống.
• Mục Đích Truyền Giáo: Làm Môn Đồ Muôn Dân: Chúa Giê-xu phán Đại Mạng Lệnh trong Ma-thi-ơ 28:19-20: “Vậy, hãy đi dạy dỗ muôn dân... dạy họ giữ hết cả mọi điều mà ta đã truyền cho các ngươi.” Một phần không thể tách rời của mục đích chúng ta là đưa người khác đến với mối thông công được phục hồi với Đức Chúa Trời qua Đấng Christ, giúp họ cũng tìm thấy mục đích đích thực.

IV. Khai Triển Mục Đích Trong Đời Sống Hằng Ngày

Làm thế nào để sống mục đích Kinh Thánh này một cách thiết thực? Dưới đây là một số áp dụng:

1. Trong Mối Quan Hệ Cá Nhân với Đức Chúa Trời (Thờ Phượng & Thông Công):
Dành thì giờ hằng ngày để cầu nguyện, đọc và suy ngẫm Lời Chúa (Thi-thiên 1:2-3). Đây không phải là một bổn phận tôn giáo, mà là hơi thở của linh hồn được phục hồi, nơi chúng ta được nuôi dưỡng, uốn nắn và lắng nghe tiếng Chúa. Hãy xem đây là đặc ân cao nhất.

2. Trong Nghề Nghiệp và Lao Động (Quản Trị & Sáng Tạo):
Dù bạn là bác sĩ, giáo viên, công nhân hay nội trợ, hãy xem công việc của mình như một phương tiện để phục vụ người khác và quản lý tốt các nguồn lực Chúa giao (Cô-lô-se 3:23). Lao động trở nên ý nghĩa khi được thực hiện “như làm cho Chúa”.

3. Trong Gia Đình và Hội Thánh (Cộng Đồng & Môn Đồ Hóa):
Đầu tư vào các mối quan hệ thánh, xây dựng gia đình trên nền tảng Kinh Thánh. Tích cực dự phần trong Hội Thánh địa phương—không chỉ tham dự nhưng dùng ân tứ Chúa ban để gây dựng thân thể Đấng Christ (Ê-phê-sô 4:11-12). Hãy là người làm hòa và khích lệ.

4. Trong Xã Hội (Làm Muối & Ánh Sáng):
Sống chính trực, yêu thương người lân cận, quan tâm đến người nghèo khó, bênh vực công lý (Mi-chê 6:8). Điều này làm chứng cho vương quốc Đức Chúa Trời và thu hút người khác đến với Tin Lành.

5. Trong Mọi Hoàn Cảnh (Tìm Kiếm Vinh Hiển Chúa):
Khi đối diện với thử thách, thành công, niềm vui hay nỗi buồn, hãy đặt câu hỏi: “Làm thế nào tôi có thể tôn vinh Đức Chúa Trời trong hoàn cảnh này?” (Rô-ma 8:28). Thái độ và phản ứng của chúng ta có thể trở thành bài giảng mạnh mẽ nhất.

V. Mục Đích Vĩnh Cửu: Sự Phục Hồi Trọn Vẹn Trong Trời Mới Đất Mới

Mục đích của chúng ta không kết thúc ở đời này. Khải-huyền 21:3 cho chúng ta thấy cảnh tượng tuyệt vời cuối cùng: “Kìa, đền tạm của Đức Chúa Trời ở giữa loài người! Ngài sẽ ở với chúng, và chúng sẽ làm dân Ngài; chính Đức Chúa Trời sẽ ở với chúng.” Mục đích ban đầu—mối thông công trọn vẹn với Đức Chúa Trời—sẽ được phục hồi cách viên mãn. Chúng ta sẽ cai trị và quản trị với Đấng Christ đời đời (Khải-huyền 22:5). Công việc, sự thờ phượng, và cộng đồng sẽ đạt đến sự trọn vẹn không còn bóng dáng của tội lỗi, đau khổ hay sự chết. Hi vọng này thúc đẩy chúng ta sống với viễn cảnh vĩnh cửu ngay hôm nay.

Kết Luận

Theo Kinh Thánh, mục đích của con người không phải là một bí ẩn triết học, mà là một lẽ thật mặc khải. Chúng ta được tạo dựng theo hình ảnh Đức Chúa Trời, để thông công với Ngài, quản trị thế giới thọ tạo của Ngài, và sống trong cộng đồng yêu thương. Dù tội lỗi đã làm méo mó mục đích ấy, nhưng qua sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ, mục đích ấy được phục hồi cách trọn vẹn. Giờ đây, mục đích của Cơ Đốc nhân là sống cho sự vinh hiển của Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 10:31), bước đi trong những việc lành Ngài đã sắm sẵn (Ê-phê-sô 2:10), và đem người khác đến với mục đích cứu rỗi trong Đấng Christ (Ma-thi-ơ 28:19-20).

Hãy tìm kiếm mục đích của bạn không ở trong chính mình, nhưng trong Đấng đã tạo dựng, cứu chuộc, và đang khiến bạn nên trọn vẹn trong Ngài. Khi bạn sống cho sự vinh hiển của Đức Chúa Trời, bạn sẽ khám phá ra ý nghĩa sâu xa nhất, sự mãn nguyện lâu dài nhất, và một di sản tồn tại đến đời đời.