Bộ Cảnh Chúa Giáng Sinh
Trong mùa Giáng Sinh, hình ảnh “bộ cảnh Chúa Giáng Sinh” (Nativity Scene) trở nên quen thuộc tại nhiều gia đình và nhà thờ Tin Lành. Tuy nhiên, vượt lên trên một vật trang trí mùa lễ, bộ cảnh này chính là một công cụ giảng dạy trực quan mạnh mẽ, tái hiện lại sự kiện lịch sử và thần học trọng tâm của Cơ Đốc giáo: Ngôi Lời đã trở nên xác thịt và ở giữa chúng ta (Giăng 1:14). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa Kinh Thánh, các biểu tượng thần học, và ứng dụng thiết thực của bộ cảnh Chúa Giáng Sinh cho đời sống đức tin mỗi ngày.
I. Nguồn Gốc Và Bối Cảnh Kinh Thánh Của “Bộ Cảnh”
Không đơn thuần là sản phẩm của truyền thống, bộ cảnh Chúa Giáng Sinh bắt nguồn trực tiếp từ lời tường thuật trong hai sách Phúc Âm: Ma-thi-ơ và Lu-ca. Hai sách này bổ sung cho nhau để vẽ nên một bức tranh toàn cảnh về sự kiện quan trọng bậc nhất lịch sử nhân loại.
1. Bối Cảnh Lịch Sử Theo Phúc Âm Lu-ca: Lu-ca, với tư cách là một sử gia cẩn trọng (Lu-ca 1:1-4), cung cấp những chi tiết xác thực về bối cảnh chính trị và địa lý. Sự kiện Chúa giáng sinh diễn ra dưới thời tổng đốc Sê-rút “khi Au-gút-tơ ra chiếu chỉ phải lập sổ dân trong cả thiên hạ” (Lu-ca 2:1). Điều này buộc Giô-sép và Ma-ri từ Na-xa-rét phải “lên thành Đa-vít, gọi là Bết-lê-hem” (Lu-ca 2:4) để khai sổ. Từ ngữ “Bết-lê-hem” (בֵּית לֶחֶם – *Beit Lechem*) trong tiếng Hê-bơ-rơ có nghĩa là “Nhà Bánh”, một sự mỉa mai và tiên tri khi chính Chúa Giê-xu, “bánh của sự sống” (Giăng 6:35), lại được sinh ra tại nơi này.
Chi tiết then chốt được ghi lại: “Người nằm trong máng cỏ, vì nhà quán không có đủ chỗ cho hai người.” (Lu-ca 2:7). Từ “máng cỏ” trong nguyên ngữ Hy Lạp là φάτνη (*phatnē*), có thể chỉ cái máng đựng thức ăn cho gia súc. Sự khiêm nhường tột bậc của Đấng Tạo Hóa được bày tỏ qua nơi Ngài chọn để giáng thế – không phải cung điện nguy nga mà là nơi dành cho súc vật, một hang đá hoặc chuồng chiên. Đây chính là trung tâm của mọi bộ cảnh Giáng Sinh.
2. Các Nhân Vật Chính và Ý Nghĩa Thần Học:
- Ma-ri và Giô-sép: Họ đại diện cho sự vâng phục và đức tin. Ma-ri, dù kinh hãi, đã đáp: “Tôi đây là con đòi của Chúa; xin sự ấy xảy ra cho tôi như lời ngươi nói!” (Lu-ca 1:38). Giô-sép, là “người công bình” (Ma-thi-ơ 1:19), đã vâng lời thiên sứ đón Ma-ri về, thể hiện đức tin mạnh mẽ.
- Hài Nhi Giê-xu: Trung tâm của cảnh tượng. Ngài là “Êmmannuên” (Ma-thi-ơ 1:23), nghĩa là “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta”. Sự hiện diện của một hài nhi tầm thường trong máng cỏ là mầu nhiệm lớn nhất: Thần Tính trọn vẹn và Nhân Tính trọn vẹn hội tụ trong một con người.
- Các Thiên Sứ: Sứ giả của sự vinh hiển thiên thượng, loan báo tin mừng cho những người chăn chiên (Lu-ca 2:8-14). Lời tuyên bố của họ: “Sáng danh Chúa trên các từng trời rất cao, Bình an dưới đất, ân trạch cho loài người!” (câu 14) tóm tắt mục đích của Chúa Cứu Thế: tôn vinh Đức Chúa Trời và đem bình an, ân điển cho nhân loại.
- Những Kẻ Chăn Chiên: Thường bị xem thường trong xã hội, lại là nhóm người đầu tiên được nhận lời loan báo và đến thờ phượng. Điều này cho thấy Tin Lành trước hết là cho mọi người, bất kể địa vị xã hội.
- Các Nhà Thông Thái (Thầy Bác Sĩ): Được Ma-thi-ơ ghi lại (Ma-thi-ơ 2:1-12), họ đại diện cho dân ngoại (không phải người Do Thái) và giới trí thức tìm kiếm chân lý. Họ tìm đến để “thờ lạy Ngài” (câu 2). Sự hiện diện của họ trong bộ cảnh (dù thời điểm đến có thể muộn hơn) nói lên rằng Chúa Giê-xu là Cứu Chúa cho toàn thể nhân loại.
II. Giải Nghĩa Các Biểu Tượng Sâu Xa
Bộ cảnh Chúa Giáng Sinh là một bài giảng bằng hình ảnh, mỗi chi tiết đều mang ý nghĩa thần học sâu sắc:
1. Máng Cỏ (φάτνη – Phatnē): Biểu tượng của sự tự hạ, khiêm nhường và sẵn sàng hy sinh. Chúa Giê-xu, Đấng dựng nên muôn vật, lại để mình được đặt vào nơi dành cho thú vật. Điều này ứng nghiệm lời tiên tri và báo trước về thập tự giá, nơi Ngài sẽ trở thành của lễ chuộc tội cho nhân loại (Phi-líp 2:6-8). Máng cỏ cũng nhắc nhở rằng Ngài đến để nuôi dưỡng linh hồn chúng ta như bánh hằng sống.
2. Ánh Sáng và Bóng Tối: Chúa Giê-xu giáng sinh trong đêm tối, nhưng Ngài chính là “sự sáng thật” (Giăng 1:9) chiếu rọi vào thế giới tối tăm của tội lỗi. Hình ảnh ngôi sao lạ dẫn đường cho các bác sĩ (Ma-thi-ơ 2:2) cũng biểu trưng cho sự dẫn dắt của Đức Chúa Trời cho những ai thành tâm tìm kiếm Ngài.
3. Các Lễ Vật Của Các Nhà Thông Thái: Vàng, nhũ hương và mộc dược không phải là quà tặng ngẫu nhiên.
- Vàng: Tặng phẩm dành cho Vua. Xác nhận Chúa Giê-xu là Vua của muôn vua.
- Nhũ Hương: Dùng trong nghi lễ thờ phượng, thường dâng lên cho Đức Chúa Trời. Xác nhận thần tính của Chúa Giê-xu.
- Mộc Dược: Chất dùng để ướp xác chết. Đây là lời tiên tri ám chỉ sự chết và sự chôn của Ngài vì tội lỗi thế gian.
Ba món quà này tóm tắt chức vụ trọn vẹn của Chúa Cứu Thế: Ngài là Vua, là Đức Chúa Trời và là Đấng Chịu Chết Chuộc Tội.
III. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Bộ cảnh Chúa Giáng Sinh không chỉ để ngắm nhìn trong mùa lễ, mà còn mang đến những bài học quý giá cho đời sống đức tin hằng ngày:
1. Sống Với Tấm Lòng Khiêm Nhường và Bình An: Nếu Chúa của vũ trụ có thể chọn một máng cỏ làm nơi chào đời, chúng ta cũng được kêu gọi sống khiêm nhường, không tìm kiếm sự phô trương hay địa vị (Phi-líp 2:3-5). Sự bình an mà các thiên sứ loan báo (Lu-ca 2:14) phải trở thành thực tại trong tấm lòng chúng ta nhờ đức tin nơi Ngài, ngay giữa những bon chen, lo âu của cuộc sống.
2. Trở Thành Người Loan Báo Tin Mừng: Những người chăn chiên, sau khi gặp Chúa, đã “đi thuật lại những đều thiên sứ đã nói cho mình về con trẻ nầy” (Lu-ca 2:17). Họ trở thành những nhà truyền giáo đầu tiên. Mỗi chúng ta, sau khi đã gặp Chúa Giê-xu, cũng được kêu gọi chia sẻ Tin Mừng ấy cho gia đình, bạn bè và đồng nghiệp một cách đơn sơ, nhiệt thành như họ.
3. Dành “Chỗ Tốt Nhất” Cho Chúa: Sự kiện “nhà quán không có đủ chỗ” (Lu-ca 2:7) là một cảnh báo thuộc linh. Cuộc sống chúng ta có quá nhiều ưu tiên: công việc, giải trí, lo toan… đến mức không còn “chỗ” cho Chúa? Hãy dành cho Ngài “chỗ tốt nhất” – thì giờ thờ phượng, tĩnh nguyện, và vâng lời Ngài mỗi ngày.
4. Tìm Kiếm và Thờ Phượng Chúa Thành Tâm: Các nhà thông thái đã vượt quãng đường xa xôi, chịu khó tìm kiếm, và cuối cùng “cúi xuống mà thờ lạy Ngài” (Ma-thi-ơ 2:11). Đời sống Cơ Đốc là một hành trình tìm kiếm Chúa và thờ phượng Ngài không ngừng qua Lời Chúa, sự cầu nguyện và tấm lòng biết ơn.
Kết Luận
Bộ cảnh Chúa Giáng Sinh là một bản tóm tắt bằng hình ảnh về Tin Lành trọng đại: Đức Chúa Trời yêu thương nhân loại đến nỗi đã sai Con Một của Ngài, giáng thế trong sự khiêm nhường tột bậc, để chịu chết chuộc tội và ban sự sống đời đời cho những ai tin nhận (Giăng 3:16). Khi chiêm ngưỡng bộ cảnh ấy, chúng ta không chỉ nhớ về một sự kiện trong quá khứ, mà còn được nhắc nhở về tình yêu vĩ đại, sự hiện diện đầy ân điển và lời hứa vinh quang của Chúa chúng ta.
Ước mong mỗi Cơ Đốc nhân chúng ta, qua việc hiểu biết sâu sắc ý nghĩa của bộ cảnh Chúa Giáng Sinh, sẽ sống một đời sống phản chiếu lại tình yêu và sự khiêm nhường của Chúa Giê-xu, trở nên những sứ giả nhiệt thành của bình an và niềm vui Giáng Sinh cho một thế giới đang cần đến ánh sáng của Ngài.
“Ấy, hôm nay tại thành Đa-vít đã sanh cho các ngươi một Đấng Cứu Thế, là Christ, là Chúa.” (Lu-ca 2:11)