Ý Nghĩa Của Việc Suy Nghĩ Về Những Điều Đúng Đắn (Phi-líp 4:8)
Trong hành trình đức tin, Cơ Đốc nhân thường tập trung vào hành động bề ngoài, lời nói, và cách cư xử. Tuy nhiên, Kinh Thánh chỉ ra rằng nguồn cội của mọi hành vi và tính cách chính là tâm trí (tâm thần). Sứ đồ Phao-lô, trong thư gửi cho Hội thánh Phi-líp, đã đưa ra một mệnh lệnh then chốt và một công thức biến hóa cho đời sống nội tâm của người tin Chúa: “Rốt lại, hỡi anh em, phàm điều chi chơn thật, điều chi đáng tôn, điều chi công bình, điều chi thanh sạch, điều chi đáng yêu chuộng, điều chi có tiếng tốt, điều chi có nhân đức đáng khen, thì anh em phải nghĩ đến.” (Phi-líp 4:8, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu Kinh Thánh này không chỉ là một lời khuyên nhủ; nó là một mạng lịnh, một chiến lược thuộc linh để chiến thắng sự lo lắng (Phi-líp 4:6) và kinh nghiệm sự bình an của Đức Chúa Trời (Phi-líp 4:7). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bối cảnh, giải nghĩa từng phẩm chất trong nguyên tác Hy Lạp, và ứng dụng thực tiễn của mệnh lệnh quan trọng này.
I. Bối Cảnh và Ý Nghĩa Tổng Quan của Phi-líp 4:8
Thư Phi-líp được viết từ chốn lao tù, nhưng chủ đề xuyên suốt là “sự vui mừng trong Chúa” (Phi-líp 4:4). Trước khi đến câu 8, Phao-lô đề cập đến sự lo lắng và lời giải đáp: “Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời.” (câu 6). Kết quả là sự bình an của Đức Chúa Trời, vượt quá mọi sự hiểu biết, sẽ giữ lòng và trí anh em trong Đấng Christ Jêsus (câu 7). Câu 8 chính là phương thức thực hành để duy trì tâm trí trong sự bình an đó. Nó là câu trả lời cho câu hỏi: “Tôi nên tập trung tâm trí mình vào đâu?”.
Từ “nghĩ đến” trong nguyên tác Hy Lạp là logizomai (λογίζομαι). Đây không phải là suy nghĩ thoáng qua, mà là suy tính, cân nhắc, kể đến, xem xét một cách có chủ ý và lý trí. Nó bao hàm việc đưa ra một phán quyết, một sự tính toán có chủ đích về nơi chúng ta đặt sự chú ý của tâm trí. Phao-lô ra lệnh cho chúng ta phải chủ động tính toán, lựa chọn những đối tượng cho tư tưởng của mình. Điều này ngụ ý rằng chúng ta có trách nhiệm và có khả năng (nhờ Đức Thánh Linh) để điều khiển dòng suy nghĩ của mình, không để nó trôi dạt theo những gì thế gian đưa đến.
II. Giải Nghĩa Bảy Phẩm Chất Cho Tư Tưởng
Phao-lô liệt kê bảy phẩm chất, tạo thành một bộ lọc thuộc linh cho mọi tư tưởng, hình ảnh và ý tưởng. Việc hiểu rõ từng từ trong nguyên ngữ sẽ làm sáng tỏ mệnh lệnh này.
1. Chơn thật (Hy Lạp: alēthē - ἀληθῆ):
Đây là điều gì chân thật, đáng tin, không giả dối. Nó đối lập với sự giả hình, lừa dối và những điều hư không. Chúa Jêsus phán: “Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống” (Giăng 14:6). Lẽ thật tối thượng là chính Đức Chúa Trời và Lời của Ngài. Suy nghĩ về điều chơn thật là tập trung vào những lời hứa thành tín của Chúa, bản tính không hề thay đổi của Ngài, và sự thật về Đấng Christ trong Kinh Thánh, thay vì những lời nói dối của ma quỷ, của thế gian, hay của chính lòng mình (như cảm giác tội lỗi, bị bỏ rơi).
2. Đáng tôn (Hy Lạp: semná - σεμνά):
Từ này mang nghĩa trang nghiêm, đáng kính, cao quý, có phẩm giá. Nó chỉ những điều đáng được tôn trọng và tôn vinh. Trong một thế đời đề cao sự tầm thường, thô tục và thiếu tôn trọng, tâm trí Cơ Đốc nhân được kêu gọi suy ngẫm những điều cao quý—những hành động vị tha, sự hy sinh, lòng can đảm thuộc linh, và đặc biệt là sự vinh hiển của Đức Chúa Trời. Chúng ta phải tôn trọng và suy nghĩ về những gì Đức Chúa Trời xem là cao trọng.
3. Công bình (Hy Lạp: dikaia - δίκαια):
Đây là những điều ngay thẳng, công chính, hợp lẽ phải theo tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời. Nó không chỉ là sự công bằng xã hội, mà là trạng thái đúng đắn trong mối quan hệ với Chúa và với người. Suy nghĩ về sự công bình bao gồm việc suy ngẫm về sự công bình của Đấng Christ được kể cho chúng ta (2 Cô-rinh-tô 5:21), về những tiêu chuẩn đạo đức của Chúa, và về những lựa chọn, phán quyết phù hợp với ý muốn Ngài.
4. Thanh sạch (Hy Lạp: hagná - ἁγνά):
Từ này nhấn mạnh đến sự trong sạch, thánh khiết, tinh khiết về mặt đạo đức và thuộc linh. Nó gợi ý sự vô tội và không bị ô uế. Trong một nền văn hóa tràn ngập nội dung khiêu dâm, dục vọng và sự ô nhơ, tâm trí Cơ Đốc nhân cần được bảo vệ bằng cách tập trung vào những điều thanh sạch. Điều này bao gồm suy ngẫm về sự thánh khiết của Chúa (Ê-sai 6:3), về tình yêu trong sáng, và về những mối quan hệ lành mạnh, được Chúa ban phước.
5. Đáng yêu chuộng (Hy Lạp: prosphilē - προσφιλῆ):
Đây là điều dễ thương, đáng yêu, đem lại sự vui thích và yêu mến. Nó không phải là sự ham muốn tội lỗi, mà là những gì đẹp đẽ, êm dịu, và đáng quý trọng. Đức Chúa Trời ban cho chúng ta mọi vật dư dật để hưởng (1 Ti-mô-thê 6:17). Suy nghĩ về những điều đáng yêu chuộng là nhìn thấy và trân trọng vẻ đẹp trong công trình sáng tạo của Chúa, trong nghệ thuật lành mạnh, trong tình bạn chân thật, và trong những niềm vui thánh khiết Ngài ban.
6. Có tiếng tốt (Hy Lạp: euphēma - εὔφημα):
Nghĩa đen là “được nói tốt về”, chỉ những điều có danh tiếng tốt, đáng được ca ngợi, mang tính xây dựng. Nó đối lập với lời nói và tin đồn độc ác. Chúng ta được kêu gọi suy nghĩ về những câu chuyện tích cực, những tấm gương đức tin, những thành tựu đáng khích lệ, và những điều khiến danh Chúa được tôn vinh. Điều này cũng nhắc chúng ta cẩn trọng với những thông tin “giật gân”, tiêu cực, phàn nàn mà chúng ta tiếp nhận hằng ngày.
7. Có nhân đức đáng khen (Hy Lạp: aretē - ἀρετή):
Từ aretē trong thế giới Hy Lạp chỉ sự xuất sắc, phẩm hạnh, đạo đức cao quý. Trong bối cảnh Kinh Thánh, nó thường chỉ về quyền năng và sự vĩ đại của Đức Chúa Trời (2 Phi-e-rơ 1:3). Ở đây, nó là bất cứ điều gì xuất sắc về mặt đạo đức và đáng được tán dương. Suy nghĩ về nhân đức là chú tâm vào những hành động tốt, lòng dũng cảm, đức tin, kiên nhẫn, yêu thương—những bông trái của Đức Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23).
Bảy phẩm chất này không hoàn toàn tách biệt mà đan xen và bổ sung cho nhau, vẽ nên một bức tranh toàn diện về đời sống tâm trí phải lệ thuộc vào Đấng Christ.
III. Ứng Dụng Thực Tiễn Trong Đời Sống Cơ Đốc
Mệnh lệnh của Phi-líp 4:8 không chỉ là lý thuyết; nó đòi hỏi sự thực hành có chủ ý. Dưới đây là một số bước ứng dụng cụ thể:
1. Chẩn Đoán và Thanh Tẩy Nguồn Cấp Dữ Liệu Cho Tâm Trí:
Hãy tự hỏi: Những suy nghĩ của tôi chủ yếu đến từ đâu? Mạng xã hội, tin tức, phim ảnh, âm nhạc, trò chuyện hằng ngày? Hãy dùng bảy phẩm chất trên làm “bộ lọc”. Nếu một nguồn cấp dữ liệu nào đó liên tục đưa vào tâm trí bạn những điều giả dối, tầm thường, bất chính, ô uế, đáng ghét, có tiếng xấu, hay phi đạo đức, thì đã đến lúc phải hạn chế hoặc cắt bỏ nó. “Tôi sẽ chẳng đặt trước mắt tôi vật chi đê tiện.” (Thi Thiên 101:3).
2. Chủ Động Nạp Vào Tâm Trí Lời Chúa:
Nguồn suy nghĩ chơn thật và cao quý nhất chính là Kinh Thánh. Thi Thiên 1:1-2 dạy: “Song lấy làm vui vẻ về luật pháp của Đức Giê-hô-va, và suy gẫm luật pháp ấy ngày và đêm.” Việc “suy gẫm” (hagah trong tiếng Hê-bơ-rơ) là lặp đi lặp lại, nghiền ngẫm Lời Chúa. Hãy đặt một câu Kinh Thánh làm trọng tâm mỗi ngày, viết ra, đọc to, và cầu xin Chúa giúp bạn suy nghĩ theo Lời đó.
3. Thực Hành Sự Cầu Nguyện Chuyển Hướng Tư Tưởng:
Khi một tư tưởng tiêu cực, sợ hãi, ô uế, hay cay đắng xuất hiện, đừng chỉ cố gắng “đừng nghĩ về nó”. Hãy chủ động thay thế nó bằng một điều phù hợp với Phi-líp 4:8. Ví dụ, khi lo lắng về tài chính, hãy cầu nguyện: “Lạy Chúa, con đang sợ hãi. Nhưng con chọn suy nghĩ về sự CHƠN THẬT rằng Ngài là Đấng chu cấp (Phi-líp 4:19), và sự CÔNG BÌNH của Ngài sẽ không để con thiếu thốn (Thi Thiên 37:25).” Đây chính là “bắt hết các ý tưởng làm tôi vâng phục Đấng Christ” (2 Cô-rinh-tô 10:5).
4. Nuôi Dưỡng Môi Trường và Mối Quan Hệ Lành Mạnh:
Hãy chủ động tìm kiếm và chia sẻ những câu chuyện có “tiếng tốt” và “nhân đức” trong Hội thánh, gia đình. Khen ngợi những hành động tốt của người khác. Trò chuyện về những bài giảng hay, một câu Kinh Thánh đầy ơn, hay một việc tốt bạn chứng kiến. “Chớ có một lời dữ nào ra từ miệng anh em; nhưng khi đáng nói hãy nói một vài lời lành giúp ơn cho và có ích lợi cho kẻ nghe đến.” (Ê-phê-sô 4:29).
5. Suy Ngẫm Về Chính Chúa Giê-xu Christ:
Đấng Christ là hiện thân hoàn hảo của cả bảy phẩm chất: Ngài là Lẽ Thật, là Đấng đáng tôn trọng tột bậc, là sự Công Bình của chúng ta, là Đấng hoàn toàn Thanh Sạch, là Đấng đáng yêu chuộng nhất, có Danh trên hết mọi danh, và là hiện thân của mọi nhân đức. Hê-bơ-rơ 12:2 khuyên: “nhìn xem Đức Chúa Jêsus.” Khi chúng ta tập trung tâm trí vào Ngài, mọi thứ khác sẽ trở nên đúng vị trí.
IV. Kết Luận: Tâm Trí Được Biến Hóa Bởi Lẽ Thật
Lời dạy trong Phi-líp 4:8 không phải là chủ nghĩa tích cực hay phương pháp tư duy tích cực đơn thuần. Nó là một mệnh lệnh thuộc linh dựa trên thực tại của Đấng Christ và quyền năng biến hóa của Đức Thánh Linh. Rô-ma 12:2 dạy: “Đừng làm theo đời nầy, nhưng hãy biến hóa bởi sự đổi mới của tâm thần mình.” Sự “đổi mới của tâm thần” này xảy ra khi chúng ta để cho Lẽ Thật của Đức Chúa Trời thay thế những lời nói dối, và khi chúng ta vâng lời Chủ Động chọn lựa nơi đặt tâm trí mình.
Việc suy nghĩ về những điều đúng đắn là một cuộc chiến thuộc linh hằng ngày, nhưng nó dẫn đến một phần thưởng vô giá: sự bình an của Đức Chúa Trời (Phi-líp 4:7, 9) và một đời sống càng ngày càng giống Đấng Christ. Ước mong mỗi chúng ta, bởi ân điển và qua Đức Thánh Linh, ngày càng trở nên những người quản lý trung tín của chính tâm trí mình, để trong mọi sự, Đấng Christ được tôn cao.