Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài

Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa thu hút sự tôn thờ và thay đổi hàng tỉ cuộc đời như Giê-su Christ của Na-xa-rét. Ngài không chỉ là một nhà đạo đức, một tiên tri, hay một lãnh tụ tôn giáo. Câu hỏi “Ngươi nói ta là ai?” mà chính Chúa Giê-su đặt ra cho các môn đồ (Ma-thi-ơ 16:15) vang vọng xuyên suốt các thời đại, đòi hỏi một sự đáp ứng cá nhân và mang tính quyết định từ mỗi người. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá bản tính, chức vụ, cuộc đời, và di sản đời đời của Chúa Giê-su dựa trên nền tảng Kinh Thánh, sử dụng nguyên ngữ để làm sáng tỏ chân dung của Đấng Cứu Thế.

Khải tượng sâu sắc nhất về bản tính của Chúa Giê-su được tìm thấy ngay trong phần mở đầu của sách Giăng:

“Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta, đầy ơn và lẽ thật” (Giăng 1:1, 14 - Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925).

Từ “Ngôi Lời” trong nguyên ngữ Hy Lạp là Logos (Λόγος), mang ý nghĩa vượt xa một “lời nói” thông thường. Nó biểu thị Lý Trí Tối Cao, Nguyên Lý Sáng Tạo, và Sự Bày Tỏ Trọn Vẹn của Đức Chúa Trời. Khẳng định “Ngôi Lời là Đức Chúa Trời” (θεὸς ἦν ὁ λόγος - *Theos ēn ho Logos*) xác định thần tính trọn vẹn của Chúa Giê-su. Ngài không phải là một “thần” thứ yếu, mà chính là Đức Chúa Trời trong bản thể.

Sự “trở nên xác thịt” (σὰρξ ἐγένετο - *sarx egeneto*) là mầu nhiệm trung tâm của Cơ Đốc giáo: Đức Chúa Trời vô hạn, vĩnh hằng, đã tự nguyện mặc lấy sự hữu hạn và thời gian của con người trong Chúa Giê-su Christ. Sứ đồ Phao-lô mô tả điều này trong Phi-líp 2:6-7: “Ngài vốn có hình Đức Chúa Trời... song đã tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ và trở nên giống như loài người.” Điều này đáp ứng lời tiên tri trong Ê-sai 7:14 về một “Emmanuel” (עִמָּנוּאֵל - *‘Immanu'el*), nghĩa là “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta”.

Chúa Giê-su được xưng bằng nhiều danh hiệu, mỗi danh hiệu mở ra một khía cạnh về con người và công việc của Ngài.

1. Đấng Christ (Μεσσίας - Messiah/Χριστός - Christos): Danh hiệu này không phải là họ, mà là một chức vụ được xức dầu. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, “Mê-si” có nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các vị vua, thầy tế lễ, và tiên tri được xức dầu để nhận một chức vụ thánh. Chúa Giê-su là Đấng được Đức Chúa Trời xức dầu bằng Thánh Linh (Công vụ 10:38) để hoàn thành cả ba chức vụ một cách trọn vẹn: Vua cai trị (Lu-ca 1:32-33), Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm dâng của lễ chuộc tội (Hê-bơ-rơ 4:14-15), và Tiên Tri vĩ đại bày tỏ ý chỉ của Đức Chúa Trời (Phục truyền 18:15). Lời tuyên xưng của Phi-e-rơ “Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16) chính là nền tảng của Hội Thánh.

2. Con Đức Chúa Trời: Danh hiệu này nói đến mối quan hệ độc nhất vô nhị giữa Chúa Giê-su với Đức Chúa Trời Cha. Khi Chúa Giê-su chịu báp-têm, có tiếng từ trời phán: “Ngươi là Con yêu dấu của ta, đẹp lòng ta mọi đường” (Mác 1:11). Từ “Con” (Υἱός - *Huios*) ở đây không mang nghĩa sinh học, mà là sự đồng bản thể và hiệp một trong mối tương giao Ba Ngôi. Chúa Giê-su tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30). Ngài là Con Một (μονογενής - *monogenēs*), duy nhất và không ai sánh bằng (Giăng 3:16).

3. Con Người: Đây là danh hiệu Chúa Giê-su ưa dùng nhất để chỉ về chính mình. Trong tiếng Hê-bơ-rơ là Ben Adam (בֶּן־אָדָם). Nó vừa nhấn mạnh nhân tính trọn vẹn của Ngài, vừa ám chỉ đến lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14 về một “Con người” được ban cho quyền cai trị đời đời. Chúa Giê-su là Con Người hoàn hảo, đại diện mới cho nhân loại, Đấng đến “tìm và cứu kẻ bị hư mất” (Lu-ca 19:10).

Trọng tâm của Phúc Âm nằm ở sự kiện lịch sử: Chúa Giê-su chịu chết trên thập tự giá và sống lại từ cõi chết vào ngày thứ ba. Đây không phải là một tai nạn bi thảm, mà là kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời được báo trước qua các tiên tri. Chúa Giê-su phán: “Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Mác 10:45).

Thập tự giá là nơi cơn thịnh nộ thánh khiết của Đức Chúa Trời nghịch cùng tội lỗi và tình yêu vô hạn của Ngài đối với tội nhân gặp nhau. Chúa Giê-su, Con hoàn hảo, gánh lấy tội lỗi của cả thế gian. Như Ê-sai đã tiên tri: “Người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết, vì sự gian ác chúng ta mà bị thương... Đức Giê-hô-va đã làm cho tội lỗi của hết thảy chúng ta chất trên người” (Ê-sai 53:5-6). Từ Hy Lạp cho “giá chuộc” là lutron (λύτρον), có nghĩa là giá phải trả để giải phóng một nô lệ. Cái chết của Chúa Giê-su là giá trả để giải phóng chúng ta khỏi ách nô lệ của tội lỗi và sự chết.

Tuy nhiên, nếu Chúa Giê-su chỉ chết, Ngài sẽ chỉ là một liệt sĩ. Sự sống lại của Ngài là bằng chứng tối hậu về thần tính và sự chiến thắng của Ngài. Phao-lô tuyên bố: “Nếu Đấng Christ không từ kẻ chết sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em còn ở trong tội lỗi mình” (1 Cô-rinh-tô 15:17). Sự sống lại xác nhận rằng sự trả giá của Ngài đã được Đức Chúa Trời chấp nhận, quyền lực của tội lỗi và sự chết đã bị đánh bại. Chúa Giê-su là “Trái đầu mùa của những kẻ ngủ” (1 Cô-rinh-tô 15:20), đảm bảo sự sống lại trong thân thể vinh hiển cho mọi người tin Ngài.

Sau khi sống lại, Chúa Giê-su thăng thiên về trời và hiện đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời, cầu thay cho các thánh đồ (Hê-bơ-rơ 7:25). Di sản của Ngài không chỉ là những lời dạy, mà là một giao ước mới được lập bằng huyết Ngài (Lu-ca 22:20). Giao ước này mang đến sự tha tội, Thánh Linh ngự trị, và mối quan hệ con thảo với Đức Chúa Trời cho những ai tiếp nhận Ngài.

Chúa Giê-su để lại Hội Thánh – thân thể của Ngài trên đất – và truyền lệnh đại mạng: “Hãy đi khắp thế gian, giảng Tin Lành cho mọi người” (Mác 16:15). Di sản ấy tiếp tục mở rộng qua mỗi thế hệ tín đồ.

Quan trọng hơn cả, Chúa Giê-su hứa rằng Ngài sẽ trở lại. Lời thiên sứ phán với các môn đồ: “Cũng một Đức Chúa Jêsus nầy... sẽ trở lại như cách các ngươi đã thấy Ngài lên trời vậy” (Công vụ 1:11). Sự tái lâm của Ngài là niềm hy vọng trọn vẹn của Hội Thánh, khi Ngài sẽ phán xét thế gian, tiêu diệt mọi điều ác, và thiết lập vương quốc đời đời của sự công bình và bình an.

Việc hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến một sự đáp ứng và biến đổi trong đời sống hằng ngày.

1. Đức Tin Cá Nhân và Sự Ăn Năn: Chúa Giê-su không chỉ là một nhân vật lịch sử để nghiên cứu, mà là Chúa Cứu Thế để tin cậy. Áp dụng đầu tiên là tin nhận Ngài: “Hễ ai tin Con ấy, thì được sự sống đời đời” (Giăng 3:36). Điều này đòi hỏi sự ăn năn, xây bỏ tội lỗi và đặt trọn đời sống dưới quyền cai trị của Ngài.

2. Bước Đi Trong Mối Quan Hệ: Hiểu Ngài là “Ngôi Lời” thúc giục chúng ta lắng nghe và vâng theo Lời Ngài (Kinh Thánh) mỗi ngày. Hiểu Ngài là Đấng Cứu Thế đã gánh tội, cho phép chúng ta sống trong sự tự do khỏi ách nô lệ tội lỗi và sự lên án (Rô-ma 8:1).

3. Sự Thờ Phượng và Phục Vụ: Nhận biết Ngài là Đức Chúa Trời nhập thể đáng tôn thờ, và là Chúa đáng phục vụ. Đời sống chúng ta trở nên một của lễ sống và thánh, làm đẹp lòng Đức Chúa Trời (Rô-ma 12:1).

4. Sứ Mạng Chia Sẻ: Nếu chúng ta thực sự tin Chúa Giê-su là Con Đường duy nhất dẫn đến sự cứu rỗi (Giăng 14:6), chúng ta không thể giữ Tin Lành ấy cho riêng mình. Chúng ta được kêu gọi sống và chia sẻ về Ngài cách trung tín.

5. Sống Với Niềm Hy Vọng Tương Lai: Hiểu biết về sự sống lại và lời hứa tái lâm của Chúa Giê-su cho chúng ta niềm hy vọng vững chắc giữa những hoàn cảnh khó khăn, đau khổ, và ngay cả trước sự chết. Chúng ta biết rằng Đấng đã chiến thắng sự chết sẽ hoàn tất công việc của Ngài trong chúng ta.

Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đức Chúa Trời vinh hiển trong hình hài con người, là Đấng Mê-si được hứa đến để giải cứu, là Con Đức Chúa Trời yêu dấu mang đến sự sống đời đời, là Con Người hoàn hảo gánh thay tội lỗi chúng ta, và là Chúa đang trị vì sẽ trở lại trong vinh quang. Cuộc đời và di sản của Ngài không chỉ là một chương trong sách lịch sử, mà là trung tâm điểm của lịch sử và hy vọng duy nhất cho nhân loại.

Lời mời gọi của Chúa Giê-su vẫn còn nguyên vẹn: “Hãy đến cùng ta... và ta sẽ cho các ngươi được an nghỉ” (Ma-thi-ơ 11:28). Sự lựa chọn cuối cùng thuộc về mỗi chúng ta: tiếp tục xem Ngài như một nhân vật hấp dẫn, hay quỳ gối tôn xưng Ngài là “Chúa tôi và là Đức Chúa Trời tôi” (Giăng 20:28). Câu trả lời của bạn hôm nay sẽ định hình số phận đời đời của bạn.

“Đức Chúa Jêsus Christ hôm qua, ngày nay, và cho đến đời đời không hề thay đổi.” (Hê-bơ-rơ 13:8)