Ý Nghĩa của Việc Cầu Xin Đức Chúa Trời Dạy Chúng Ta Đếm Các Ngày Mình
Lời cầu nguyện trong Thi Thiên 90:12 là một trong những lời cầu nguyện thâm thúy và thiết yếu nhất cho đời sống tin kính: “Cầu Chúa dạy chúng tôi biết đếm các ngày của chúng tôi, hầu cho chúng tôi được lòng khôn ngoan.” (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Đây không phải là một lời cầu nguyện thụ động về nhận thức thời gian, mà là một lời kêu xin chủ động, thẳm sâu, đụng chạm đến cốt lõi của mục đích sống, sự khôn ngoan thuộc linh và mối tương giao của con người với Đấng Hằng Hữu. Để thấu hiểu trọn vẹn lời cầu nguyện này, chúng ta phải đặt nó trong bối cảnh nguyên thủy, khám phá ý nghĩa của các từ ngữ then chốt trong tiếng Hê-bơ-rơ, và rút ra những ứng dụng biến đổi cho đời sống Cơ Đốc nhân hôm nay.
Thi Thiên 90 được ghi nhận là của Môi-se, người của Đức Chúa Trời. Đây là Thi Thiên duy nhất trong cả sách được gán cho ông. Bối cảnh có thể là những năm tháng dân Y-sơ-ra-ên lang thang trong đồng vắng, đối diện với sự phán xét của Đức Chúa Trời vì tội thiếu đức tin và sự bất tuân (Dân Số Ký 14:26-35). Môi-se, người lãnh đạo, chứng kiến một thế hệ cả đời đi trong vòng tròn và chết đi trong sa mạc. Ông thấm thía một cách bi thảm về sự ngắn ngủi, mong manh của kiếp người dưới cái nhìn của Đấng Vĩnh Hằng.
Phần đầu Thi Thiên (câu 1-6) tương phản sự đời đời của Đức Chúa Trời (“Từ trước vô cùng cho đến đời đời, Chúa là Đức Chúa Trời” – câu 2) với sự hữu hạn của con người (“Chúa khiến loài người trở về bụi đất, mà rằng: Hỡi các con loài người, hãy trở về” – câu 3). Hình ảnh con người bị cuốn đi như giấc ngủ, như cỏ xanh buổi sớm tươi tốt buổi chiều héo khô (câu 5-6), cho thấy một cái nhìn hiện thực, không tô hồng về thân phận. Giữa bối cảnh ấy, lời cầu nguyện “dạy chúng tôi biết đếm các ngày” không xuất phát từ một triết lý sống gấp hưởng thụ, mà là một lời kêu xin đầy tuyệt vọng và hy vọng, tìm kiếm ý nghĩa và mục đích giữa một cuộc đời ngắn ngủi dưới cơn thạnh nộ thánh khiết của Đức Chúa Trời.
Để đi sâu vào câu Kinh Thánh, chúng ta cần xem xét ý nghĩa gốc của các từ Hê-bơ-rơ:
- “Đếm” (Hebrew: mānâ מָנָה): Từ này không chỉ có nghĩa là tính toán số lượng một cách máy móc. Nó hàm ý phân định, cân nhắc, xem xét cẩn thận để đưa ra một quyết định hoặc đánh giá. Nó gần với việc “tính toán giá trị” hơn là chỉ “đếm số”. Chúng ta cầu xin Đức Chúa Trời dạy chúng ta đánh giá đúng giá trị của từng ngày, xem mỗi ngày như một đơn vị thời gian quý báu được ban cho.
- “Các ngày” (Hebrew: yāmîm יָמִים): Số nhiều của “yom” (ngày). Ở đây không nói đến “năm tháng” – một đơn vị dài và có vẻ xa vời – mà là “các ngày”. Điều này nhấn mạnh vào tính cụ thể, từng ngày một. Sự khôn ngoan được thể hiện trong cách chúng ta sống từng ngày nhỏ bé, chứ không phải chỉ trong những kế hoạch lớn lao mơ hồ.
- “Khôn ngoan” (Hebrew: ḥāḵam חָכַם - động từ; ḥokmâ חָכְמָה - danh từ): Trong Kinh Thánh, “khôn ngoan” không đơn thuần là kiến thức hay sự ranh mãnh trần tục. Khôn ngoan thật bắt đầu từ sự kính sợ Đức Giê-hô-va (Châm Ngôn 9:10). Nó là khả năng nhìn mọi sự (bao gồm cả thời gian, cuộc sống, các lựa chọn) từ quan điểm của Đức Chúa Trời và hành xử phù hợp với chân lý của Ngài. Lòng khôn ngoan ở đây chính là kết quả của việc được Đức Chúa Trời dạy dỗ để có cái nhìn đúng đắn về đời sống.
Như vậy, câu 12 có thể được hiểu sâu hơn: “Cầu xin Chúa dạy chúng con biết đánh giá đúng giá trị và quản lý từng ngày cụ thể Chúa ban, để nhờ đó, chúng con có được tấm lòng biết nhìn và sống theo cách nhìn của Chúa.”
Lý do then chốt nằm ngay trong lời cầu nguyện: “hầu cho chúng tôi được lòng khôn ngoan”. Nhưng tại sao chúng ta không thể tự mình đếm? Tại sao phải cần Đức Chúa Trời dạy?
1. Bản Chất Lừa Dối của Nhận Thức Tự Nhiên:
Con người tự nhiên có khuynh hướng hoặc là tự phụ, nghĩ mình có nhiều thời gian (“Ta sẽ xây nhà kho lớn hơn, rồi nghỉ ngơi ăn uống vui chơi” – Lu-ca 12:19), hoặc là chán nản, xem đời sống là vô nghĩa (như trong sách Truyền Đạo). Chúng ta dễ bị cuốn vào những lo lắng về ngày mai (Ma-thi-ơ 6:34) mà đánh mất hiện tại, hoặc chìm đắm trong quá khứ. Chỉ có Đức Chúa Trời, Đấng đứng ngoài dòng thời gian, mới có thể ban cho chúng ta cái nhìn chính xác, cân bằng và thánh khiết về thời gian Ngài ủy thác cho chúng ta.
2. Sự Hữu Hạn và Bất Định của Đời Người:
Gia-cơ cảnh báo: “Kìa, anh em chẳng biết ngày mai đời mình sẽ ra thể nào! Vì sự sống của anh em là chi? Chẳng qua như hơi nước, hiện ra một lát, rồi lại tan ngay” (Gia-cơ 4:14). Nhận thức về sự hữu hạn này, khi được Đức Thánh Linh soi dẫn, không dẫn đến thuyết định mệnh hay hưởng thụ, mà dẫn đến sự khẩn trương thuộc linh (urgency) và sự phó thác. Nó nhắc chúng ta rằng chúng ta không phải là chủ nhân ông của thời gian, mà là quản gia (1 Cô-rinh-tô 4:2, 1 Phi-e-rơ 4:10).
3. Mục Đích Của Thời Gian Được Ban Cho:
Thời gian không phải là tiền tệ để chúng ta tiêu xài hoàn toàn theo ý muốn ích kỷ. Ê-phê-sô 5:15-16 khuyên: “Vậy, hãy giữ cho khéo về sự ăn ở của anh em, chớ xử mình như người dại dột, nhưng như người khôn ngoan. Hãy lợi dụng thì giờ, vì những ngày là xấu”. Từ “lợi dụng” trong nguyên văn Hy Lạp là exagorazó (ἐξαγοράζω), có nghĩa mạnh mẽ hơn: “mua chuộc lại, tận dụng mọi cơ hội”, như một thương gia khôn ngoan tận dụng cơ hội tốt. Thời gian là cơ hội để làm vinh hiển Đức Chúa Trời, gây dựng Vương Quốc Ngài, và phục vụ người lân cận.
Làm thế nào để lời cầu nguyện trong Thi thiên 90:12 trở thành hiện thực trong đời sống hằng ngày của chúng ta?
1. Thói Quen Cầu Nguyện Hằng Ngày với Lời Thỉnh Cầu Này:
Hãy bắt đầu ngày mới bằng lời cầu nguyện: “Lạy Chúa, xin dạy con biết đếm ngày hôm nay của con. Xin cho con thấy giá trị của nó trong mắt Ngài. Xin giúp con sống ngày này cách khôn ngoan, làm đẹp lòng Ngài.” Điều này đặt chúng ta vào tư thế học trò và đặt Đức Chúa Trời làm Đấng hướng dẫn.
2. Định Hình Lại Ưu Tiên:
Việc “đếm các ngày” buộc chúng ta phải đặt câu hỏi: Điều gì thực sự quan trọng với cái nhìn đời đời? Chúa Giê-xu dạy chúng ta tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài trước hết (Ma-thi-ơ 6:33). Các mối quan hệ (với Chúa, gia đình, Hội Thánh), sự phát triển nhân cách Cơ Đốc, việc chia sẻ Phúc Âm… phải được ưu tiên hơn những sự chóng qua của thế gian.
3. Sống Trọn Vẹn trong Hiện Tại với Lòng Biết Ơn:
Thay vì sống trong quá khứ đầy hối tiếc hoặc tương lai đầy lo âu, hãy học tập Phao-lô, người đã nói: “Tôi đã học được ở bất cứ hoàn cảnh nào cũng thỏa lòng” (Phi-líp 4:11). Hãy nhận biết và cảm tạ Chúa về những ơn phước nhỏ bé trong ngày. Mỗi ngày là một món quà (Phi-líp 1:10 – “để anh em… được tinh sạch không chỗ trách được cho đến ngày của Đấng Christ”).
4. Đánh Giá và Điều Chỉnh Định Kỳ:
Cuối mỗi tuần hoặc mỗi tháng, hãy dành thời gian yên tĩnh nhìn lại: “Tôi đã ‘đầu tư’ thời gian của mình vào đâu? Có ngày nào tôi ‘lãng phí’ không? Tôi có đang sống với sự khẩn trương thuộc linh cần thiết không?” Hãy để Lời Chúa trong các sách như Châm Ngôn, Truyền Đạo, và các thư tín Phao-lô soi sáng cho sự đánh giá này.
5. Hướng Đến Di Sản Đời Đời:
Việc đếm các ngày nhắc chúng ta rằng cuộc đời này là tạm, nhưng những gì chúng ta làm trong Đấng Christ sẽ còn lại mãi. Chúa Giê-xu phán về việc tích trữ của cải trên trời (Ma-thi-ơ 6:20). Phao-lô nói về phần thưởng cho người trung tín (2 Ti-mô-thê 4:7-8). Sống mỗi ngày với tầm nhìn về cõi đời đời sẽ làm thay đổi hoàn toàn cách chúng ta sử dụng thời gian.
Lời cầu nguyện “Xin dạy chúng con đếm các ngày của chúng con” là lời thỉnh cầu cho một ân điển lớn lao. Đó là lời xin Đức Chúa Trời ban cho chúng ta ống kính thuộc linh để nhìn thấy cuộc đời mình như Ngài nhìn thấy: ngắn ngủi nhưng đầy tiềm năng cho vinh hiển Ngài, mong manh nhưng được cầm giữ trong tay quyền năng của Ngài, hữu hạn nhưng mở ra vào cõi vô hạn. Khi chúng ta thành tâm cầu nguyện và sống theo lời cầu nguyện này, chúng ta sẽ không còn sống hoang phí, vô mục đích, hay sợ hãi. Thay vào đó, chúng ta sẽ bước đi trong sự khôn ngoan từ trên (Gia-cơ 3:17), biết quý trọng từng khoảnh khắc như cơ hội để yêu thương Chúa, phục vụ người khác, và xây dựng những giá trị tồn tại đời đời. Hãy bắt đầu ngày hôm nay, với lời cầu nguyện đơn sơ đó, và để Đức Chúa Trời dẫn dắt chúng ta vào một đời sống khôn ngoan, trọn vẹn ý nghĩa.