Thang của Gia-cốp là gì?

Trong lịch sử cứu rỗi, có những khải tượng đặc biệt mà Đức Chúa Trời dùng để bày tỏ chính Ngài và kế hoạch của Ngài cho con người. Một trong những khải tượng nổi tiếng nhất là giấc mơ về một cái thang của Gia-cốp, được ghi lại trong Sáng-thế Ký 28:10-22. Khải tượng này không chỉ mang tính biểu tượng mạnh mẽ mà còn hé lộ chân lý sâu sắc về mối liên hệ giữa trời và đất, cũng như về Đấng Christ – Đấng trở thành chiếc “thang” duy nhất kết nối nhân loại tội lỗi với Thiên Chúa thánh khiết.

Bối cảnh lịch sử

Gia-cốp là con trai của Y-sác, cháu nội của Áp-ra-ham. Ông đã lừa anh mình là Ê-sau để chiếm quyền trưởng nam và cũng nhận được lời chúc phúc từ cha. Vì thế, Ê-sau nổi giận và muốn giết Gia-cốp. Để bảo toàn mạng sống, Gia-cốp phải trốn chạy đến nhà cậu là La-ban tại xứ Ha-ran. Trên đường đi, khi đến một nơi gọi là Lu-xơ (sau này được đặt tên là Bê-tên), trời tối, Gia-cốp dùng một hòn đá làm gối và nằm ngủ (Sáng-thế Ký 28:10-11). Trong giấc ngủ, Đức Chúa Trời đã cho ông một giấc mơ kỳ diệu.

Giấc mơ tại Bê-tên

“Người chiêm bao thấy một cái thang bắc từ dưới đất lên đến tận trời, và thiên sứ của Đức Giê-hô-va trèo lên xuống trên thang đó. Nầy, Đức Giê-hô-va ngự trên đầu thang mà phán rằng: Ta là Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham, tổ phụ ngươi, và là Đức Chúa Trời của Y-sác. Ta sẽ cho ngươi và dòng dõi ngươi đất mà ngươi đương nằm ngủ đây. Dòng dõi ngươi sẽ đông như cát bụi trên đất; ngươi sẽ tràn ra đến đông, tây, nam, bắc, và các chi họ thế gian sẽ nhờ ngươi và dòng dõi ngươi mà được phước. Nầy, ta ở cùng ngươi, ngươi đi đâu, sẽ theo gìn giữ đó, và đem ngươi về xứ nầy; vì ta không bao giờ bỏ ngươi cho đến khi ta làm xong những điều ta đã hứa cùng ngươi.” (Sáng-thế Ký 28:12-15, Bản Truyền Thống 1925).

Trong giấc mơ, Gia-cốp thấy một chiếc thang (hay cầu thang) nối liền đất với trời, với các thiên sứ đi lên đi xuống trên đó. Đức Giê-hô-va đứng phía trên và phán những lời hứa long trọng với ông.

Ý nghĩa của chiếc thang

Chiếc thang trong tiếng Hê-bơ-rơ là “סֻלָּם” (sullam). Từ này có thể bắt nguồn từ động từ “סָלַל” (salal) nghĩa là “xây dựng, đắp cao, nâng lên”. Nó có thể được hiểu là một bậc thang, một con dốc, hoặc một sự kết nối giữa hai nơi. Chiếc thang biểu trưng cho sự thông công giữa trời và đất, cho thấy rằng Đức Chúa Trời không xa cách con người mà Ngài tạo ra con đường để thiên sứ (sứ giả của Ngài) lưu thông giữa cõi thiên đàng và thế giới này. Hình ảnh này cũng bày tỏ rằng Đức Chúa Trời chủ động đến với con người và đưa ra lời hứa cứu rỗi.

Các thiên sứ lên xuống cho thấy sự hiện diện liên tục của Đức Chúa Trời trong đời sống con người. Họ không chỉ mang những lời cầu nguyện lên trời mà còn mang sự đáp lời, sự bảo vệ và sứ điệp của Đức Chúa Trời xuống cho con người (xem Hê-bơ-rơ 1:14).

Lời hứa của Đức Chúa Trời

Trong khải tượng, Đức Chúa Trời xác nhận lại giao ước mà Ngài đã lập với Áp-ra-ham và Y-sác. Lời hứa bao gồm:

• Đất: “Ta sẽ cho ngươi và dòng dõi ngươi đất mà ngươi đương nằm ngủ đây.” (c.13).
• Dòng dõi đông đúc: “Dòng dõi ngươi sẽ đông như cát bụi trên đất; ngươi sẽ tràn ra đến đông, tây, nam, bắc…” (c.14a).
• Phước hạnh cho muôn dân: “và các chi họ thế gian sẽ nhờ ngươi và dòng dõi ngươi mà được phước.” (c.14b).
• Sự hiện diện và bảo vệ: “Nầy, ta ở cùng ngươi, ngươi đi đâu, sẽ theo gìn giữ đó, và đem ngươi về xứ nầy; vì ta không bao giờ bỏ ngươi cho đến khi ta làm xong những điều ta đã hứa cùng ngươi.” (c.15).

Điều đáng chú ý là những lời hứa này được ban cho Gia-cốp trong lúc ông đang chạy trốn, cô đơn và bất an. Đức Chúa Trời khẳng định Ngài vẫn trung tín với giao ước dù con người có yếu đuối, gian trá. Đây là một biểu hiện của ân điển tuyệt đối.

Phản ứng của Gia-cốp

Sau khi tỉnh dậy, Gia-cốp kinh hãi và thốt lên: “Thật, Đức Giê-hô-va hiện có trong nơi đây mà tôi không biết!… Nơi nầy đáng kinh, chỉ là nhà của Đức Chúa Trời, là cửa của thiên đàng.” (Sáng-thế Ký 28:16-17). Ông dựng hòn đá mà mình đã dùng làm gối thành một trụ đá, đổ dầu lên trên và đặt tên nơi đó là Bê-tên (nghĩa là “nhà của Đức Chúa Trời”). Ông cũng thề nguyện rằng nếu Đức Chúa Trời bảo vệ và cung cấp cho ông, thì ông sẽ lấy Đức Giê-hô-va làm Đức Chúa Trời của mình, dâng một phần mười mọi thứ Ngài ban (c.18-22).

Phản ứng này cho thấy sự nhận biết về sự hiện diện thánh của Đức Chúa Trời, và mặc dù Gia-cốp còn nặng tính điều kiện (“nếu… thì”), nhưng đó là bước đầu trong hành trình đức tin của ông.

Giải nghĩa trong Tân Ước: Chúa Giê-xu là cái thang

Tân Ước mặc khải rõ ràng rằng Chúa Giê-xu Christ chính là sự ứng nghiệm thật của chiếc thang mà Gia-cốp đã thấy. Trong Giăng 1:51, Chúa Giê-xu phán với Na-tha-na-ên: “Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, các ngươi sẽ thấy trời mở ra, và thiên sứ của Đức Chúa Trời lên xuống trên Con người.”

Cụm từ “thiên sứ lên xuống trên Con người” là một ám chỉ trực tiếp đến giấc mơ của Gia-cốp. Chúa Giê-xu tuyên bố rằng Ngài chính là cái thang thật – trung gian duy nhất giữa Thiên Chúa và loài người (1 Ti-mô-thê 2:5). Qua Ngài, trời mở ra và sự thông công giữa Đức Chúa Trời và con người được phục hồi. Chúa Giê-xu là “đường đi, chân lý, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha” (Giăng 14:6).

Hơn nữa, hình ảnh thiên sứ lên xuống trên Con người cũng chỉ ra rằng Chúa Giê-xu là trung tâm của sự mặc khải và sự hiện diện của Đức Chúa Trời. Ngài là Đấng đã từ trời xuống thế gian (Giăng 3:13), và qua sự chết và sống lại của Ngài, Ngài mở ra con đường vào nơi chí thánh (Hê-bơ-rơ 10:19-20).

Khám phá từ ngữ Hê-bơ-rơ và Hy Lạp

Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ “thang” (סֻלָּם – sullam) chỉ xuất hiện duy nhất trong Kinh Thánh ở đoạn này, khiến nó trở nên độc đáo. Một số học giả cho rằng từ này có liên hệ với chữ Akkadian “simmiltu” nghĩa là “cầu thang” hoặc “bậc thềm”. Trong bản Bảy Mươi (LXX) tiếng Hy Lạp, từ này được dịch là “κλίμαξ” (klimax), cũng có nghĩa là thang. Trong Giăng 1:51, Chúa Giê-xu dùng từ “ἀνάβασις” (anabasis) cho việc “lên” và “κατάβασις” (katabasis) cho việc “xuống”, tạo nên hình ảnh sinh động về sự lưu thông liên tục giữa trời và đất.

Qua đó, chúng ta thấy rằng Kinh Thánh sử dụng hình ảnh chiếc thang để bày tỏ chân lý về Đấng Christ. Chúa Giê-xu không chỉ là con đường để chúng ta lên thiên đàng, mà còn là phương tiện để ân điển của Đức Chúa Trời tuôn đổ xuống cho chúng ta.

Ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc

Khải tượng về thang của Gia-cốp không chỉ là một câu chuyện lịch sử, mà còn mang lại nhiều bài học thiết thực cho mỗi tín hữu ngày nay:

1. Sự hiện diện của Đức Chúa Trời trong mọi hoàn cảnh

Giống như Gia-cốp khi đang cô đơn, sợ hãi, và dường như xa cách khỏi gia đình, chúng ta cũng có thể trải nghiệm sự hiện diện đầy an ủi của Đức Chúa Trời ngay giữa những khó khăn. Ngài hứa: “Ta sẽ không lìa ngươi, không bỏ ngươi.” (Hê-bơ-rơ 13:5).

2. Lời hứa giao ước của Đức Chúa Trời là chắc chắn

Đức Chúa Trời đã lập giao ước với Áp-ra-ham, Y-sác và Gia-cốp, và Ngài trung tín thực hiện dù con người thất bại. Lời hứa về Đấng Cứu Thế đã thành nơi Chúa Giê-xu. Chúng ta có thể hoàn toàn tin cậy lời hứa của Ngài về sự cứu rỗi, sự bảo vệ, và sự hiện diện đời đời.

3. Chúa Giê-xu là con đường duy nhất đến với Đức Chúa Trời

Hãy nhận biết rằng không có sự cứu rỗi ngoài Đấng Christ. Ngài là “chiếc thang” nối liền trời với đất. Chỉ bởi đức tin nơi Ngài, chúng ta được tha tội, được làm con Đức Chúa Trời và có quyền tiếp cận ngôi ân điển (Ê-phê-sô 2:18).

4. Hội Thánh là nhà của Đức Chúa Trời (Bê-tên)

Khi Gia-cốp thức dậy, ông đặt tên nơi đó là Bê-tên – nhà của Đức Chúa Trời. Ngày nay, Hội Thánh (gồm những người tin Chúa) là đền thờ của Đức Thánh Linh (1 Cô-rinh-tô 3:16). Mỗi tín hữu cũng là nơi Đức Chúa Trời ngự. Vì vậy, chúng ta cần sống thánh sạch, tôn vinh Chúa trong thân thể mình.

5. Thái độ tôn kính và dâng hiến

Gia-cốp đã lập một trụ đá và đổ dầu lên để kỷ niệm cuộc gặp gỡ thần thánh. Ông cũng hứa dâng một phần mười. Điều này nhắc nhở chúng ta phải có lòng biết ơn, thờ phượng Chúa và dâng hiến cách rộng rãi vì mọi điều Ngài đã làm.

Kết luận

Chiếc thang của Gia-cốp không phải chỉ là một biểu tượng trong Cựu Ước, mà là lời tiên tri về Đấng Mê-si – Chúa Giê-xu Christ. Qua Ngài, trời mở ra, và chúng ta có thể đến gần Đức Chúa Trời. Dù bạn đang ở trong hoàn cảnh nào – có thể là lúc cô đơn, thất vọng, hay tội lỗi – hãy nhớ rằng Đức Chúa Trời đang ở cùng bạn và Ngài đã cung ứng một con đường để bạn quay về với Ngài. Hãy tin nhận Chúa Giê-xu là Cứu Chúa và là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm của bạn. Khi đó, bạn sẽ kinh nghiệm được Bê-tên – nhà của Đức Chúa Trời – ngay trong đời sống mình.

“Vì chỉ có một Đức Chúa Trời, và chỉ có một Đấng Trung Gian giữa Đức Chúa Trời và loài người, là Đức Chúa Jêsus Christ, là người.” (1 Ti-mô-thê 2:5).