Lời Cầu Nguyện Của Gia-bê
Trong kho tàng Kinh Thánh, có những câu chuyện và lời cầu nguyện ngắn ngủi nhưng lại chứa đựng chiều sâu thần học và sức mạnh thuộc linh vô cùng to lớn. Lời cầu nguyện của Gia-bê, được ghi lại chỉ trong hai câu Kinh Thánh ở sách 1 Sử ký, là một trong những kho báu như vậy. Nó xuất hiện một cách bất ngờ giữa một bản gia phả dài, như một viên ngọc sáng lấp lánh, mời gọi mọi Cơ Đốc nhân suy ngẫm, học hỏi và áp dụng.
**Bối Cảnh và Vị Trí: Một Lời Cầu Nguyện Giữa Dòng Gia Phả**
Lời cầu nguyện này được tìm thấy trong 1 Sử ký 4:9-10. Sách 1 Sử ký chủ yếu ghi chép lại gia phả của các chi phái Y-sơ-ra-ên, đặc biệt nhấn mạnh đến dòng dõi Đa-vít và chi phái Giu-đa, nhằm củng cố căn tính và giao ước của dân sự Đức Chúa Trời sau thời kỳ lưu đày. Giữa một danh sách dài những cái tên “A sinh B, B sinh C” dường như khô khan, Sử giả đột ngột dừng lại để kể một câu chuyện nhỏ về một người tên là Gia-bê.
"Vả, Gia-bê có danh hơn các anh em mình; mẹ người đặt tên là Gia-bê, vì nói rằng: Ta sanh nó trong sự đau đớn. Gia-bê cầu khẩn Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên rằng: Chớ chi Chúa ban phước cho tôi, mở rộng bờ cõi tôi, dùng tay Chúa phù hộ tôi, giữ tôi khỏi sự dữ, hầu cho tôi chẳng buồn rầu! Đức Chúa Trời bèn ban cho y như sự người cầu xin." (1 Sử ký 4:9-10, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925)
Sự kiện này cho thấy Đức Chúa Trời không chỉ quan tâm đến dòng dõi chung của cả dân tộc, mà Ngài còn lắng nghe và đáp lời cầu xin cá nhân của từng con cái Ngài. Gia-bê không phải là một tổ phụ như Áp-ra-ham, hay một quan trưởng như Môi-se, cũng không phải một vị vua như Đa-vít. Ông là một người bình thường trong dòng dõi Giu-đa, nhưng lời cầu nguyện đơn sơ, đầy đức tin của ông đã được Đức Chúa Trời ghi nhận và đáp lời cách đặc biệt, khiến tên tuổi ông được lưu danh hàng thiên niên kỷ.
**Ý Nghĩa Cái Tên "Gia-bê" và Khởi Đầu Đau Thương**
Điều đầu tiên được tiết lộ về Gia-bê là ý nghĩa cái tên của ông. Tên ông trong tiếng Hê-bơ-rơ là "יַעְבֵּץ" (Yaʻbêts), xuất phát từ gốc từ "עָצַב" (ʻatsab) có nghĩa là "gây đau đớn, sầu khổ, buồn rầu". Mẹ ông đã đặt tên con là "Gia-bê" (có thể dịch là "Người-Gây-Đau-Đớn" hoặc "Sự-Buồn-Rầu") vì bà sinh ra ông trong sự đau đớn quá mức (có thể do ca sinh khó).
Trong văn hóa Do Thái cổ, tên gọi thường mang ý nghĩa đặc biệt, mô tả hoàn cảnh, tính cách hoặc sự kỳ vọng về số phận của đứa trẻ. Cái tên "Gia-bê" như một lời tiên tri về một cuộc đời đau khổ, một số phận đầy sầu não. Mỗi lần người ta gọi tên ông, đó như một lời nhắc nhở về nỗi đau và sự buồn rầu. Thế nhưng, Gia-bê đã không chấp nhận để số phận mình bị định đoạt bởi một cái tên hay một khởi đầu bất hạnh. Ông đã tìm kiếm và kêu cầu Đức Chúa Trời – Đấng có quyền biến đổi số phận. Điều này dạy chúng ta rằng, dù hoàn cảnh xuất thân, quá khứ hay những "cái tên" tiêu cực mà người đời gán cho chúng ta là gì, chúng ta vẫn có thể cầu xin Đức Chúa Trời viết nên một câu chuyện mới cho đời mình.
**Phân Tích Chi Tiết Lời Cầu Nguyện Của Gia-bê**
Lời cầu nguyện của Gia-bê là một lời cầu ngắn gọn, trực tiếp, nhưng bao hàm bốn khía cạnh quan trọng của phước hạnh và sự bảo vệ thuộc linh. Chúng ta hãy cùng nhau phân tích từng phần:
1. "Chớ chi Chúa ban phước cho tôi" (Xin ban phước cho con cách dư dật):
Đây là lời thỉnh cầu đầu tiên và căn bản. Gia-bê không cầu xin một phước hạnh cụ thể nào, mà ông khao khát chính Đức Chúa Trời – Nguồn của mọi phước hạnh – tuôn đổ phước hạnh Ngài trên đời sống mình. Từ "phước" (בָּרַךְ, barak) trong tiếng Hê-bơ-rơ mang ý nghĩa quỳ xuống, ban cho sự thịnh vượng, ơn lành. Gia-bê hiểu rằng mọi điều tốt lành đều đến từ Đức Chúa Trời (Gia-cơ 1:17). Lời cầu này thể hiện thái độ phụ thuộc hoàn toàn, công nhận Chúa là chủ nguồn tài nguyên vô hạn. Nó tương đồng với lời hứa của Đức Chúa Trời với Áp-ra-ham: "Ta sẽ ban phước cho ngươi... và ngươi sẽ thành một nguồn phước" (Sáng Thế Ký 12:2).
2. "Mở rộng bờ cõi tôi" (Xin mở rộng địa phận con):
Đây không chỉ đơn thuần là lời cầu xin về đất đai vật chất. Trong bối cảnh Cựu Ước, "bờ cõi" hay "địa phận" gắn liền với cơ nghiệp, ảnh hưởng và phạm vi hoạt động mà Đức Chúa Trời dành cho một người hay một chi phái. Gia-bê cầu xin Chúa mở rộng phạm vi ảnh hưởng, cơ hội và trách nhiệm của ông. Ông muốn đời sống mình có tầm ảnh hưởng lớn hơn cho vương quốc Đức Chúa Trời. Đây là lời cầu xin cho sự tăng trưởng, mở rộng và gia tăng khả năng gây dựng. Là Cơ Đốc nhân ngày nay, chúng ta cũng có thể cầu xin Chúa mở rộng "bờ cõi" thuộc linh của mình – mở rộng cơ hội chứng đạo, tăng cường ân tứ phục vụ, và mở rộng lòng để yêu thương, tha thứ nhiều hơn.
3. "Dùng tay Chúa phù hộ tôi" (Xin tay Chúa phù trợ con):
Sau khi cầu xin phước hạnh và sự mở rộng, Gia-bê nhận biết nhu cầu cần có sự phù hộ của quyền năng Chúa. "Tay Chúa" trong Kinh Thánh là hình ảnh biểu trưng cho quyền năng, sự can thiệp, sự che chở và sự dẫn dắt của Đức Chúa Trời (Xem Xuất Ê-díp-tô ký 15:6; Thi Thiên 139:10). Gia-bê biết rằng nếu không có "tay Chúa" phù hộ, những phước hạnh và địa phận mở rộng kia có thể trở thành gánh nặng, cám dỗ hoặc khiến ông kiêu ngạo. Ông cầu xin sức lực và sự hướng dẫn thiêng liêng để quản lý và sử dụng những gì Chúa ban cho một cách khôn ngoan và hiệu quả. Đây là lời cầu nguyện của sự khiêm nhường và khôn ngoan.
4. "Giữ tôi khỏi sự dữ, hầu cho tôi chẳng buồn rầu" (Xin gìn giữ con khỏi điều ác, để con không còn đau đớn):
Đây là khía cạnh bảo vệ trong lời cầu nguyện. Gia-bê nhận biết có những mối hiểm nguy, cám dỗ ("sự dữ") có thể hủy hoại phước hạnh Chúa ban. Điều thú vị là ông dùng từ "buồn rầu" (עָצַב, ‘atsab), chính là từ gốc của tên ông. Ông cầu xin Chúa giải cứu mình khỏi sự dữ, để ông không còn phải sống trong sự đau đớn, buồn rầu mà cái tên của ông đã ám chỉ. Đây không chỉ là lời cầu xin sự bảo vệ thể chất, mà còn là sự bảo vệ thuộc linh và cảm xúc. Chúa Giê-xu cũng dạy các môn đồ cầu nguyện: "Xin chớ để chúng con bị cám dỗ, mà cứu chúng con khỏi điều ác" (Ma-thi-ơ 6:13), thể hiện sự phụ thuộc tương tự vào sự bảo vệ của Cha Thiên Thượng.
**Đáp Ứng Của Đức Chúa Trời: "Ban Cho Y Như Sự Người Cầu Xin"**
Phần kết của câu chuyện thật đơn giản nhưng quyền năng: "Đức Chúa Trời bèn ban cho y như sự người cầu xin." Đây là một minh chứng rõ ràng về đức tin và sự nhậm lời. Gia-bê đã cầu nguyện với đức tin, và Đức Chúa Trời đã đáp lời cách trọn vẹn. Kinh Thánh không kể chi tiết Ngài ban cho những gì, nhưng chúng ta có thể tin chắc rằng Đức Chúa Trời đã biến đổi cuộc đời Gia-bê từ một khởi đầu đầy đau đớn thành một cuộc đời đầy phước hạnh và ảnh hưởng, đến nỗi ông "có danh hơn các anh em mình". Sự nhậm lời này khích lệ chúng ta rằng Đức Chúa Trời vẫn lắng nghe và đáp lời cầu nguyện chân thành của con cái Ngài ngày hôm nay (1 Giăng 5:14-15).
**Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân Ngày Nay**
Lời cầu nguyện của Gia-bê không phải là một "câu thần chú" để đọc máy móc hầu đạt được sự giàu có hay thành công theo kiểu thế gian. Thay vào đó, nó là khuôn mẫu cho một tấm lòng khao khát Đức Chúa Trời, phụ thuộc hoàn toàn vào Ngài và tìm kiếm ý muốn Ngài trong mọi phương diện cuộc sống. Dưới đây là một số cách áp dụng:
- 1. Cầu Nguyện Với Sự Tín Thác Cá Nhân: Gia-bê đã kêu cầu Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, nhưng với mối quan hệ cá nhân ("cho tôi"). Chúng ta có thể đến với Đức Chúa Trời qua Danh Chúa Giê-xu Christ, với sự tin cậy rằng Ngài là Cha yêu thương và quan tâm đến từng chi tiết đời sống chúng ta.
- 2. Ưu Tiên Tìm Kiếm Phước Hạnh Thuộc Linh: Trước khi cầu xin bất cứ điều gì cụ thể, hãy khao khát chính Chúa và phước hạnh đến từ Ngài. Phước hạnh thật là được ở trong mối tương giao với Chúa, được Thánh Linh Ngài dẫn dắt, và có sự bình an vượt mọi sự hiểu biết.
- 3. Cầu Xin Sự Mở Rộng Cho Vương Quốc Chúa: Hãy cầu xin Chúa mở rộng ảnh hưởng của Tin Lành qua đời sống chúng ta. Cầu xin Ngài mở rộng lòng can đảm, sự khôn ngoan và cơ hội để chúng ta làm chứng về Ngài.
- 4. Luôn Phụ Thuộc Vào "Tay Chúa": Trong mọi thành công, ân tứ hay cơ hội, hãy luôn nhớ cầu xin sự phù hộ của Chúa. Hãy khiêm nhường thưa rằng: "Lạy Chúa, nếu không có Ngài, con chẳng làm chi được. Xin tay quyền năng Ngài dẫn dắt và nâng đỡ con."
- 5. Tỉnh Thức và Cầu Xin Sự Bảo Vệ: Chúng ta sống trong một thế giới đầy cám dỗ và sự dữ. Hãy thường xuyên cầu xin Chúa bảo vệ tâm trí, tấm lòng, gia đình và chức vụ chúng ta khỏi mọi mưu chước của ma quỷ. Cầu xin Ngài gìn giữ chúng ta trong sự vui mừng và bình an của Ngài, để chúng ta không bị "buồn rầu" bởi những áp lực của cuộc sống.
Bạn có thể lấy lời cầu nguyện của Gia-bê làm khuôn mẫu để cầu nguyện mỗi ngày, nhưng hãy biến nó thành lời cầu nguyện chân thành xuất phát từ đáy lòng mình. Ví dụ: "Lạy Cha Thiên Thượng, nhân Danh Chúa Giê-xu Christ, con cầu xin Cha ban phước dư dật trên đời sống con ngày hôm nay. Xin mở rộng ảnh hưởng của con cho Vương Quốc Ngài. Xin tay quyền năng Cha phù hộ và dẫn dặt mọi bước đi của con. Xin gìn giữ con khỏi mọi điều ác và mọi cám dỗ, và xin ban cho con sự vui mừng thánh khiết của Ngài. Amen."
**Kết Luận: Từ Sự Buồn Rầu Đến Phước Hạnh**
Lời cầu nguyện của Gia-bê là một bằng chứng đầy quyền năng về ân điển biến đổi của Đức Chúa Trời. Một người mang tên "Sự-Buồn-Rầu" đã trở nên người được ban phước và có danh tiếng nhờ ông dám đến với Đức Chúa Trời bằng đức tin đơn sơ. Câu chuyện này nhắc nhở chúng ta rằng, bất kể quá khứ của chúng ta có đau thương, bất toàn hay bị đóng dấu bởi những lời tiên tri tiêu cực nào, Đức Chúa Trời vẫn sẵn sàng lắng nghe tiếng kêu cầu của chúng ta. Qua sự chết và sự sống lại của Chúa Giê-xu Christ, chúng ta có một giao ước mới tốt hơn, và có thể đến gần ngôi ân điển cách dạn dĩ để được thương xót và tìm ơn giúp đỡ trong thì có (Hê-bơ-rơ 4:16).
Hãy để lời cầu nguyện của Gia-bê khích lệ chúng ta trở thành những người cầu nguyện sốt sắng, luôn khao khát Chúa, khao khát được Ngài sử dụng, và hoàn toàn tin cậy vào sự phù hộ và bảo vệ của Ngài. Khi chúng ta cầu nguyện theo ý muốn Ngài, chúng ta cũng có thể kinh nghiệm được lời hứa: "Đức Chúa Trời bèn ban cho y như sự người cầu xin."