Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài
Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa thân thuộc lại vừa bí ẩn, vừa được biết đến rộng rãi lại vừa bị hiểu lầm sâu sắc như Chúa Giê-su thành Na-xa-rét. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” không đơn thuần là một cuộc truy tìm lịch sử, mà là câu hỏi định mệnh, quyết định đời đời cho mỗi linh hồn. Lời tuyên bố của chính Ngài trong Giăng 14:6 – “Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha” – đặt Ngài vào vị trí độc nhất vô nhị. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá căn tính, cuộc đời và di sản đời đời của Chúa Giê-su Christ dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời.
I. Các Danh Hiệu Và Bản Chất Của Chúa Giê-su
Kinh Thánh sử dụng nhiều danh hiệu để mặc khải trọn vẹn về Con Ngài. Mỗi danh hiệu là một viên ngọc quý, ghép lại thành bức chân dung toàn vẹn về Đấng Cứu Thế.
1. Christ/Đấng Christ (Χριστός - Christos): Đây không phải là họ của Chúa Giê-su, mà là một chức vụ, một tước hiệu. Trong tiếng Hê-bơ-rơ là “Mashiach” (משיח), có nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các tiên tri, thầy tế lễ và vua được xức dầu để nhậm chức (Xuất Ê-díp-tô Ký 30:30, I Sa-mu-ên 16:13). Chúa Giê-su là Đấng được Đức Chúa Trời xức dầu bằng Thánh Linh và quyền năng để hoàn thành ba chức vụ tối cao: Tiên Tri (phán ra Lời Đức Chúa Trời), Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm (dâng chính mình làm sinh tế chuộc tội), và Vua (cai trị đời đời). Phi-e-rơ đã tuyên xưng điều này trong Ma-thi-ơ 16:16: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống”.
2. Con Đức Chúa Trời (Υἱὸς τοῦ Θεοῦ - Huios tou Theou): Danh hiệu này nói lên mối quan hệ độc nhất, mật thiết và đồng bản thể giữa Chúa Giê-su với Đức Chúa Cha. Ngài không phải là một tạo vật được dựng nên, mà là Con Một (μονογενὴς - monogenēs) từ trước vô cùng. Sứ đồ Giăng khai sách Phúc Âm bằng lời xác quyết: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời” (Giăng 1:1). Trong thư tín Cô-lô-se 1:15-17, Phao-lô mô tả Ngài là “hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được… mọi vật đã được dựng nên trong Ngài… và Ngài có trước muôn vật”. Điều này xác nhận thần tánh trọn vẹn của Chúa Giê-su.
3. Con Người (ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου - ho huios tou anthropou): Đây là danh hiệu Chúa Giê-su thường dùng nhất để chỉ về mình (hơn 80 lần trong các sách Phúc Âm). Danh hiệu này, ngoài việc nhấn mạnh nhân tánh trọn vẹn của Ngài, còn là một ám chỉ đến lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14 về một Đấng “giống như con người” được ban cho quyền cai trị đời đời. Chúa Giê-su là Đấng kết hợp thần tánh và nhân tánh một cách trọn vẹn trong một ngôi vị.
II. Cuộc Đời Lịch Sử Và Chức Vụ Của Chúa Giê-su
Cuộc đời Chúa Giê-su được ký thuật trong bốn sách Phúc Âm, mỗi sách nhấn mạnh một góc nhìn khác nhau về cùng một Con Người vĩ đại.
1. Sự Giáng Sinh (Nhập Thể): Sự kiện Ngôi Lời trở nên xác thịt (Giăng 1:14) là một sự khiêm hạ không thể tưởng tượng nổi. Ngài được thai dựng cách nhiệm mầu bởi quyền năng Đức Thánh Linh trong lòng trinh nữ Ma-ri, ứng nghiệm lời tiên tri Ê-sai 7:14 (“Này, một gái đồng trinh sẽ chịu thai…”). Sự giáng sinh tại Bết-lê-hem (Mi-chê 5:2) không phải là khởi đầu sự tồn tại của Ngài, mà là khởi đầu chức vụ cứu chuộc trong thân xác con người.
2. Chức Vụ Công Khai: Sau khi chịu phép báp-tem (Ma-thi-ơ 3:13-17) và chịu cám dỗ (Ma-thi-ơ 4:1-11), Chúa Giê-su bắt đầu chức vụ rao giảng, dạy dỗ, chữa lành và đuổi quỉ. Sứ điệp trọng tâm của Ngài là: “Giờ đã trọn, nước Đức Chúa Trời đã đến gần; các ngươi hãy ăn năn và tin đạo Tin Lành” (Mác 1:15). Những phép lạ Ngài làm không chỉ là hành động nhân từ, mà còn là những “dấu chỉ” (σημεῖα - sēmeia) để chứng thực Ngài là Đấng Mê-si-a và bày tỏ vương quốc Đức Chúa Trời đã xen vào lịch sử.
3. Sự Chết Chuộc Tội: Đỉnh điểm chức vụ của Chúa Giê-su không phải là những phép lạ, mà là cái chết tự nguyện của Ngài trên thập tự giá. Như chính Ngài phán: “Con người đã đến… phú sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Ma-thi-ơ 20:28). Từ ngữ “giá chuộc” (λύτρον - lutron) trong tiếng Hy Lạp nghĩa là giá tiền được trả để giải phóng một nô lệ. Sự chết của Ngài là sự chuộc tội thay thế (substitutionary atonement), như lời tiên tri trong Ê-sai 53:5-6: “Người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết… Đức Giê-hô-va đã làm cho tội lỗi của hết thảy chúng ta đều chất trên người”. Sứ đồ Phao-lô tóm tắt: “Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời trong Ngài” (II Cô-rinh-tô 5:21).
4. Sự Phục Sinh Và Thăng Thiên: Lịch sử Cơ Đốc giáo đứng vững trên sự kiện lịch sử: ngôi mộ trống và Chúa Giê-su phục sinh từ kẻ chết. Ngài “sống lại theo lời Kinh Thánh” (I Cô-rinh-tô 15:4), chiến thắng tội lỗi và sự chết. Sự phục sinh là bằng chứng tối hậu xác nhận thần tánh của Ngài (Rô-ma 1:4) và bảo đảm sự cứu rỗi cho những ai tin. Bốn mươi ngày sau, Ngài thăng thiên về trời (Công vụ 1:9-11), ngồi bên hữu Đức Chúa Trời, và hiện đang cầu thay cho các thánh đồ (Hê-bơ-rơ 7:25).
III. Di Sản Đời Đời Và Lời Hứa Tương Lai
Chúa Giê-su không phải là một nhân vật quá khứ. Ngài đang sống và để lại một di sản vĩnh cửu.
1. Sự Cứu Rỗi Trọn Vẹn: Di sản vĩ đại nhất của Chúa Giê-su là ơn cứu chuộc trọn vẹn mà Ngài đã hoàn thành. “Ấy vậy, hiện nay chẳng còn có sự đoán phạt nào cho những kẻ ở trong Đức Chúa Giê-su Christ” (Rô-ma 8:1). Ai tin nhận Ngài thì được quyền trở nên con cái Đức Chúa Trời (Giăng 1:12), được xưng công bình (Rô-ma 5:1), và có sự sống đời đời (Giăng 3:16).
2. Hội Thánh - Thân Thể Của Đấng Christ: Những người được cứu chuộc hợp thành Hội Thánh, là thân thể của Đấng Christ trên đất (Ê-phê-sô 1:22-23). Chúa Giê-su là đầu, và Hội Thánh là chi thể, được ban cho Đức Thánh Linh để làm chứng và tiếp tục công việc của Ngài.
3. Lời Hứa Về Sự Tái Lâm: Chúa Giê-su hứa sẽ trở lại. Đây là niềm hy vọng phước hạnh của Hội Thánh. “Khi ta đã đi và sắm sẵn cho các ngươi một chỗ rồi, ta sẽ trở lại đem các ngươi đi với ta, hầu cho ta ở đâu thì các ngươi cũng ở đó” (Giăng 14:3). Sự tái lâm của Ngài sẽ là sự hoàn tất cuối cùng của kế hoạch cứu chuộc, khi mọi đầu gối sẽ quỳ xuống và mọi lưỡi thừa nhận Ngài là Chúa (Phi-líp 2:10-11).
IV. Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Việc hiểu biết về Chúa Giê-su không chỉ là kiến thức thần học, mà phải biến đổi đời sống chúng ta.
1. Đặt Đức Tin Nơi Ngài Là Cứu Chúa: Bước đầu tiên và quan trọng nhất là cá nhân ăn năn tội và đặt đức tin trọn vẹn nơi sự chết và sống lại của Chúa Giê-su để được tha tội. Đây không phải là tin vào một giáo lý, mà là tin cậy một Ngôi Vị.
2. Vâng Phục Ngài Là Chúa: Nếu Ngài là Chúa (Κύριος - Kyrios), thì đời sống chúng ta phải hoàn toàn thuận phục dưới sự cai trị của Ngài. Điều này thể hiện qua việc vâng giữ Lời Ngài (Giăng 14:15), từ bỏ chính mình, và tìm kiếm ý muốn Ngài trong mọi quyết định.
3. Bước Đi Theo Gương Ngài: Phi-e-rơ khuyên “Ấy là để anh em noi dấu chơn Ngài” (I Phi-e-rơ 2:21). Điều này có nghĩa là sống một đời sống khiêm nhường, yêu thương, thánh sạch và sẵn sàng phục vụ người khác, ngay cả trong sự hy sinh.
4. Rao Truyền Về Ngài: Hiểu biết về Chúa Giê-su đem đến cho chúng ta một sứ mạng không thể từ chối: làm chứng về Ngài. Như Phao-lô nói: “Vả, chính tôi đã nhận nơi Chúa sự mà tôi đã dạy cho anh em” (I Cô-rinh-tô 11:23). Chúng ta được kêu gọi trở nên những sứ giả của sự hòa thuận, rao báo Tin Lành cứu rỗi cho mọi người (II Cô-rinh-tô 5:18-20).
Kết Luận
Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống, là Ngôi Lời nhập thể, là Đấng Cứu Chuộc chịu chết và sống lại, là Chúa đang trị vì và là Đấng Phán Xét sẽ trở lại. Cuộc đời Ngài là mặc khải tối cao của tình yêu Đức Chúa Trời dành cho nhân loại hư mất. Di sản của Ngài là Hội Thánh, là ơn cứu rỗi, và là hy vọng phước hạnh về một trời mới đất mới.
Câu hỏi cuối cùng và quan trọng nhất được đặt ra không phải cho Phi-e-rơ ngày xưa, mà cho chính chúng ta hôm nay: “Còn các ngươi thì nói ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Lời đáp của chúng ta không chỉ bằng môi miệng, mà bằng cả một đời sống tin cậy, yêu mến, vâng phục và tôn thờ Con Đức Chúa Trời, Chúa Cứu Thế Giê-su. Ngài đang gõ cửa lòng bạn (Khải Huyền 3:20). Hãy mở ra và tiếp nhận Ngài ngay hôm nay.