Tái hôn sau khi li dị có phải là ngoại tình không?

Câu hỏi về hôn nhân, ly dị và tái hôn là một trong những chủ đề phức tạp và đầy cảm xúc nhất trong đời sống Cơ Đốc. Nó chạm đến trái tim, lương tâm, và sự hiểu biết của chúng ta về ý muốn tốt lành của Đức Chúa Trời dành cho mối quan hệ thiêng liêng này. Để tìm câu trả lời thỏa đáng, chúng ta phải khiêm nhường đặt mình dưới thẩm quyền của Lời Chúa, xem xét cẩn thận bối cảnh, ngôn ngữ gốc, và toàn bộ sứ điệp của Kinh Thánh, luôn nhớ rằng ân điển và lẽ thật đến bởi Chúa Giê-xu Christ (Giăng 1:17).

Trước khi bàn đến ly dị và tái hôn, chúng ta phải hiểu định nghĩa Kinh Thánh về hôn nhân. Sách Sáng-thế Ký cung cấp nền tảng: "Vì vậy, người nam sẽ lìa cha mẹ mà dính díu với vợ mình, và cả hai sẽ trở nên một thịt" (Sáng-thế Ký 2:24). Đây là mô hình đầu tiên và hoàn hảo: một người nam và một người nam kết hiệp thành một, có giao ước trọn đời. Chúa Giê-xu đã trích dẫn chính phân đoạn này khi Ngài dạy về hôn nhân (Ma-thi-ơ 19:4-6).

Từ ngữ "dính díu" trong tiếng Hê-bơ-rơ (דָּבַק - "dabaq") mang nghĩa gắn bó chặt chẽ, bám chặt, kết dính. Còn "một thịt" không chỉ nói về sự hợp nhất thể xác mà còn là sự hiệp nhất toàn diện trong đời sống, mục đích và tâm linh. Hôn nhân là một giao ước thánh, một hình ảnh về mối quan hệ giữa Đấng Christ và Hội thánh (Ê-phê-sô 5:31-32). Do đó, ý định nguyên thủy của Đức Chúa Trời là hôn nhân vĩnh viễn, bất khả phân ly.

Giáo lý then chốt về vấn đề này nằm trong các sách Phúc Âm, đặc biệt là Ma-thi-ơ 19:3-12, Mác 10:2-12, và Lu-ca 16:18. Hãy phân tích kỹ đoạn trong Ma-thi-ơ:

Ma-thi-ơ 19:3-9 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925): "Có mấy người Pha-ri-si đến gần Ngài, và hỏi đặng thử Ngài rằng: Có phép ly dị vợ mình chăng? Ngài đáp rằng: Vậy thì các ngươi há chưa đọc lời chép về Đấng Tạo Hóa, từ lúc đầu, đã dựng nên một người nam và một người nữ, và có phán rằng: Vì cớ đó, người nam sẽ lìa cha mẹ, mà dính díu với vợ mình; hai người cùng nên một thịt hay sao? Thế thì, vợ chồng không phải là hai nữa, nhưng một thịt. Vậy, loài người không nên phân rẽ những kẻ mà Đức Chúa Trời đã phối hiệp. Pha-ri-si bèn nói: Vậy sao Môi-se có truyền cho phép để tờ để, mà ly dị đi? Ngài phán rằng: Ấy vì cớ lòng các ngươi cứng cỏi, nên Môi-se đã cho phép các ngươi được phép ly dị vợ mình; nhưng, lúc ban đầu, không có như vậy. Ta phán cùng các ngươi, nếu ai để vợ mình, không phải vì cớ ngoại tình, mà cưới vợ khác, thì là phạm tội tà dâm; và hễ ai cưới đờn bà bị để, thì cũng phạm tội tà dâm."

Đây là phân đoạn then chốt. Chúng ta cần chú ý:

• Nguyên tắc của Đức Chúa Trời: "Loài người không nên phân rẽ." Đây là tiêu chuẩn cao nhất.
• Luật của Môi-se (Phục truyền 24:1-4): Được cho phép vì "lòng các ngươi cứng cỏi". Đây là một sự nhượng bộ tạm thời trong thời Cựu Ước để quản lý những tội lỗi và sự cứng lòng của con người, chứ không phải là ý muốn tốt lành đời đời của Đức Chúa Trời.
• Ngoại lệ "ngoại tình": Câu 9 ghi: "nếu ai để vợ mình, không phải vì cớ ngoại tình...". Cụm từ Hy Lạp được dùng là μὴ ἐπὶ πορνείᾳ ("mē epi porneia"), có thể dịch là "ngoại trừ trường hợp gian dâm". Từ πορνεία ("porneia") là một từ rộng, chỉ chung các hình thức tình dục bất chính, bao gồm ngoại tình, gian dâm, loạn luân... Một số bản dịch ghi là "cớ gian dâm" (Bản Dịch 2011) hoặc "vì ngoại tình" (Bản Truyền Thống).

Điều này dẫn đến sự hiểu biết truyền thống trong nhiều giáo hội: Chúa Giê-xu cho phép ly dị trong trường hợp một người phối ngẫu phạm tội ngoại tình (πορνεία). Tuy nhiên, cần lưu ý: "cho phép" không có nghĩa là "bắt buộc". Lý tưởng vẫn là tha thứ và hòa giải (xem ý nghĩa của Ma-thi-ơ 18:21-22).

Chúa Giê-xu phán: "...mà cưới vợ khác, thì là phạm tội tà dâm; và hễ ai cưới đờn bà bị để, thì cũng phạm tội tà dâm" (Ma-thi-ơ 19:9). Từ "tà dâm" ở đây trong tiếng Hy Lạp là μοιχᾶται ("moichatai"), xuất phát từ μοιχεύω ("moicheuō") - có nghĩa cụ thể là phạm tội ngoại tình (adultery).

Tại sao tái hôn lại bị gọi là "ngoại tình"? Thần học gia giải thích rằng: Trong mắt Đức Chúa Trời, giao ước hôn nhân vẫn còn hiệu lực cho đến khi một trong hai người qua đời (Rô-ma 7:2-3). Do đó, nếu ly dị không dựa trên nền tảng Kinh Thánh (tức không phải vì ngoại tình), thì cuộc hôn nhân trước đó vẫn được xem là còn hiệu lực về mặt thuộc linh. Vì vậy, việc kết hôn với người khác sẽ bị xem là phạm tội ngoại tình với người phối ngẫu đầu tiên, vì giao ước đầu tiên chưa bị hủy bỏ cách hợp lệ trước mặt Đức Chúa Trời.

Sứ đồ Phao-lô cũng đề cập đến vấn đề này trong 1 Cô-rinh-tô 7, mang lại một góc nhìn mục vụ quan trọng:

1. Trường hợp người không tin bỏ đi (1 Cô-rinh-tô 7:12-15): Phao-lô dạy rằng nếu người không tin "muốn lìa, hãy để cho họ lìa". Người anh em hay chị em "không bị buộc phục dưới quyền phép nào trong mọi trường hợp như vậy" (câu 15). Cụm từ "không bị buộc" trong tiếng Hy Lạp là οὐ δεδούλωται ("ou dedoulōtai"), nghĩa là "không bị nô lệ". Nhiều nhà giải kinh hiểu rằng đây là một trường hợp ngoại lệ thứ hai cho phép ly dị (và có thể là tái hôn), đó là khi một người phối ngẫu không tin Chúa từ bỏ cuộc hôn nhân một cách cố ý và vĩnh viễn. Sự bỏ đi này phá vỡ giao ước hôn nhân một cách thiết thực. Tuy nhiên, Phao-lô khuyến khích hòa giải nếu có thể (câu 10-11,16).

2. Tình trạng "góa" thuộc linh (Rô-ma 7:1-3): Phao-lô dùng minh họa: một người nữ chỉ được tự do kết hôn với người khác khi chồng mình "đã chết". Điều này củng cố nguyên tắc: hôn nhân chỉ chấm dứt trọn vẹn trước mặt Đức Chúa Trời khi có sự chết.

Kiến thức Kinh Thánh phải dẫn đến sự khôn ngoan trong áp dụng, với tấm lòng đầy ân điển và sự thật.

1. Đối Với Người Đang Xem Xét Ly Dị:
- Trước hết, tìm kiếm mọi cơ hội để hàn gắn, tha thứ và hòa giải. Hãy tìm kiếm sự tư vấn mục vụ khôn ngoan từ những người lãnh đạo thuộc linh trưởng thành (Gia-cơ 5:16).
- Hiểu rằng ly dị là một chấn thương lớn về cảm xúc và thuộc linh, không bao giờ là lựa chọn đầu tiên. Đức Chúa Trời ghét sự ly dị (Ma-la-chi 2:16), nhưng Ngài cũng là Đấng chữa lành cho kẻ có lòng tan vỡ (Thi-thiên 147:3).
- Nếu ly dị xảy ra trong trường hợp được Kinh Thánh cho phép (ngoại tình, hoặc bị người không tin bỏ), người vô tội cần có thời gian để chữa lành, không vội vàng tái hôn.

2. Đối Với Người Đã Ly Dị Và Muốn Tái Hôn:
- Cần xem xét cẩn thận lý do ly dị trước đây dưới ánh sáng Kinh Thánh. Sự xưng tội, ăn năn và thanh tẩy là vô cùng quan trọng.
- Nếu cuộc ly dị trước không dựa trên nền tảng Kinh Thánh, thì tái hôn sẽ đặt người đó vào một mối quan hệ mà Kinh Thánh gọi là "ngoại tình". Trong trường hợp này, việc ăn năn có thể mang một hình thức khó khăn, nhưng cần thiết là phải điều chỉnh cuộc sống theo Lời Chúa, với sự hướng dẫn mục vụ cẩn thận.
- Nếu cuộc ly dị thuộc trường hợp được phép (theo Ma-thi-ơ 19 hay 1 Cô-rinh-tô 7), thì người đó có sự tự do để tái hôn, nhưng phải "chỉ trong Chúa" (1 Cô-rinh-tô 7:39), tức là kết hôn với một tín hữu.

3. Đối Với Hội Thánh:
- Hội Thánh phải là nơi của ân điển và sự thật. Chúng ta không được làm ngơ với tội lỗi, nhưng cũng không được kết án hay xa lánh những người đã trải qua sự đổ vỡ hôn nhân.
- Cần có các mục vụ tư vấn, hỗ trợ và đồng hành chuyên biệt cho các cá nhân và gia đình đang đối diện với ly dị hoặc đã ly dị.
- Thái độ của chúng ta phải phản chiếu Đấng Christ: đầy lòng thương xót với người bị tổn thương, mạnh mẽ chống lại tội lỗi, và luôn kêu gọi mọi người đến với sự phục hồi và thánh khiết.

Câu trả lời cho câu hỏi "Tái hôn sau ly dị có phải là ngoại tình không?" không đơn giản là "có" hay "không". Kinh Thánh cho thấy:

1. Ý định tốt lành của Đức Chúa Trời là hôn nhân trọn đời, một giao ước bất khả phân ly.
2. Sự nhượng bộ vì lòng cứng cỏi của con người dẫn đến hai trường hợp có thể được xem là cơ sở cho ly dị (và do đó, có thể cho tái hôn): (a) Ngoại tình (πορνεία) của người phối ngẫu, và (b) Sự từ bỏ vĩnh viễn của một người phối ngẫu không tin Chúa.
3. Tái hôn sau một cuộc ly dị không dựa trên các cơ sở Kinh Thánh này thì bị Kinh Thánh xem là phạm tội ngoại tình (μοιχεύω), vì giao ước đầu tiên vẫn còn hiệu lực trước mặt Đức Chúa Trời.

Cuối cùng, chúng ta phải nhớ rằng không có tội lỗi nào vượt quá phạm vi của sự tha thứ và sự phục hồi trong Đấng Christ. Dù chúng ta đã ở trong tình trạng nào do những lựa chọn trong quá khứ, con đường phía trước luôn là: ăn năn, tin cậy vào sự tha thứ hoàn toàn của Chúa Giê-xu, và bước đi trong sự vâng phục mới đối với Lời Ngài. Hội Thánh là thân thể để nâng đỡ, sửa trị trong tình yêu thương, và đồng hành với nhau trên hành trình hướng tới sự thánh khiết.

Hãy để lời của Phao-lô hướng dẫn chúng ta: "Hỡi anh em, nếu có ai bị sa vào tội lỗi, thì anh em là kẻ có Đức Thánh Linh, hãy lấy lòng mềm mại mà sửa họ lại; và hãy tự giữ, kẻo chính mình cũng bị dỗ dành chăng. Hãy mang gánh nặng cho nhau, như vậy anh em sẽ làm trọn luật pháp của Đấng Christ" (Ga-la-ti 6:1-2).