Tại sao Đức Chúa Trời ghét li dị?

Trong xã hội hiện đại, quan niệm về hôn nhân và li dị đã trở nên phổ biến và đôi khi được xem nhẹ. Tuy nhiên, đối với Đức Chúa Trời, hôn nhân không phải là một khế ước xã hội tầm thường, mà là một giao ước thiêng liêng do chính Ngài thiết lập. Tiếng nói của Kinh Thánh về vấn đề này rất rõ ràng và mạnh mẽ. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào căn nguyên thần học, khám phá bản chất của hôn nhân theo Kinh Thánh, và giải thích tại sao Đức Chúa Trời phán: “Ta ghét sự ly dị” (Ma-la-chi 2:16). Chúng ta sẽ sử dụng nguyên văn Kinh Thánh, phân tích ngôn ngữ gốc Hê-bơ-rơ và Hy Lạp, để thấu hiểu trọn vẹn ý chỉ của Đấng Tạo Hóa dành cho mối quan hệ căn bản nhất của nhân loại.

Để hiểu vì sao Đức Chúa Trời ghét li dị, trước hết phải hiểu Ngài định nghĩa hôn nhân là gì. Hôn nhân không phải do con người sáng tạo ra, mà là một thiết kế thần thượng, được thiết lập ngay trong vườn Ê-đen.

1. Sự Sáng Tạo và Mẫu Mực Đầu Tiên: Trong Sáng-thế Ký 2:18, 21-24, chúng ta thấy Đức Chúa Trời phán: “Loài người ở một mình thì không tốt; ta sẽ làm nên một kẻ giúp đỡ giống như nó.” Ngài khiến A-đam ngủ say, lấy một chiếc xương sườn của người mà dựng nên một người nữ, Ê-va. A-đam đã thốt lên lời tuyên bố nền tảng: “Người nầy là xương bởi xương tôi, thịt bởi thịt tôi... cho nên người nam sẽ lìa cha mẹ mà dính díu cùng vợ mình, và cả hai sẽ trở nên một thịt.” Từ ngữ “một thịt” trong tiếng Hê-bơ-rơ là בָּשָׂר אֶחָד (basar echad), nhấn mạnh đến sự hợp nhất trọn vẹn, không chỉ về thể xác mà còn về tâm linh, tình cảm và mục đích. Đây là một sự kết hợp siêu nhiên do Đức Chúa Trời thực hiện.

2. Hôn Nhân Là Giao Ước (Covenant), Không Phải Hợp Đồng (Contract): Trong Ma-la-chi 2:14, Đức Chúa Trời phán với những người đàn ông đã phản bội vợ mình: “Đức Giê-hô-va làm chứng giữa ngươi và vợ của ngươi lúc tuổi trẻ, là người mà ngươi đã phỉnh dối, dầu nàng là bạn ngươi và là vợ giao ước của ngươi.” Từ “giao ước” (בְּרִית - beriyt) ở đây vô cùng quan trọng. Giao ước là một lời thề thiêng liêng, có Đức Chúa Trời làm chứng và bảo đảm. Nó mang tính vĩnh cửu, bất khả phân ly và dựa trên sự trung tín. Hôn nhân là hình ảnh của giao ước giữa Đấng Christ và Hội Thánh (Ê-phê-sô 5:31-32). Do đó, phá vỡ giao ước hôn nhân không chỉ là tổn thương con người, mà còn là xúc phạm đến biểu tượng thánh và chính Đấng lập giao ước.

Trọng tâm của vấn đề nằm ở sứ điệp của tiên tri Ma-la-chi. Ma-la-chi 2:16 viết: “Vì Đức Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, có phán rằng ta ghét sự ly dị, ghét kẻ lấy áo che sự hung bạo, Đức Giê-hô-va vạn quân phán vậy; vậy hãy cẩn thận trong tâm thần các ngươi, chớ phỉnh dối.”

Phân tích ngôn ngữ:

• “Ta ghét”: Trong tiếng Hê-bơ-rơ là שָׂנֵא (sane). Động từ này diễn tả một sự ghét bỏ mạnh mẽ, một sự từ chối hoàn toàn về mặt đạo đức. Nó không phải là một sự không thích nhẹ nhàng, mà là một thái độ thánh khiết đối nghịch với tội lỗi.
• “Sự ly dị”: Là שַׁלַּח (shalach) - hành động “sa thải”, “đuổi đi”. Hình ảnh này cho thấy li dị là một hành động tàn nhẫn, cắt đứt mối quan hệ một cách phũ phàng, giống như đuổi một người đi.

Đức Chúa Trời ghét li dị vì nó là sự phá vỡ giao ước, là bạo lực được che đậy bằng hình thức hợp pháp (“kẻ lấy áo che sự hung bạo”). Li dị gây ra tổn thương sâu sắc, phá hủy sự “một thịt” mà Ngài đã kết hợp. Nó phản ánh sự cứng lòng và thiếu ân điển của con người.

Chúa Giê-xu Christ đã xác nhận và làm sáng tỏ giáo lý về hôn nhân và li dị, đưa nó trở về với ý định nguyên thủy của Đức Chúa Trời.

1. Sự Dạy Dỗ Trong Ma-thi-ơ 19:3-9: Người Pha-ri-si hỏi Ngài có được phép vợ chồng vì cớ nào cũng được. Chúa Giê-xu đáp: “Vì lòng các ngươi cứng cỏi, nên Môi-se cho phép để vợ, chứ lúc ban đầu thì không có như vậy. Ta phán cùng các ngươi, nếu ai để vợ mình, không phải vì cớ ngoại tình, mà cưới vợ khác, thì người ấy phạm tội tà dâm; và hễ ai cưới người bị để, thì cũng phạm tội tà dâm.” (câu 8-9).

Giải nghĩa:

• “Lúc ban đầu”: Chúa Giê-xu trích dẫn Sáng-thế Ký 2:24, khẳng định ý muốn nguyên thủy và vĩnh viễn của Đức Chúa Trời là sự hợp nhất trọn đời.
• “Lòng các ngươi cứng cỏi”: Luật cho phép li dị trong Phục-truyền Luật-lệ Ký 24:1-4 là một sự nhượng bộ (concession) vì cớ tội lỗi của con người, chứ không phải là mệnh lệnh (command) hay ý muốn tốt nhất (ideal) của Đức Chúa Trời.
• Ngoại lệ “vì cớ ngoại tình”: Từ Hy Lạp được dùng là πορνεία (porneia), nghĩa rộng chỉ sự gian dâm, tà dâm, bao gồm cả ngoại tình. Hành vi ngoại tình tự nó đã phá vỡ giao ước “một thịt” về mặt thể xác và tinh thần. Trong trường hợp này, người vô tội không bị buộc phải giữ lại mối quan hệ giao ước đã bị người phối ngẫu phản bội phá hủy. Tuy nhiên, ngay cả trong trường hợp này, sự tha thứ và hòa giải vẫn là con đường cao quý hơn, phản ánh ân điển của Đấng Christ (xem Ê-phê-sô 4:32).

2. Ngoại Lệ Thứ Hai: Sự Bỏ Rơi Của Người Không Tin (I Cô-rinh-tô 7:15): Sứ đồ Phao-lô dạy: “Nếu người không tin muốn lìa, hãy để cho họ lìa; trong cảnh ấy, người anh em hay chị em không bị buộc phải ở lại...” Từ “buộc” (δεδούλωται - dedoulotai) có nghĩa là “bị trói buộc như nô lệ”. Ở đây, nguyên tắc là sự bình an của người tin Chúa. Nếu người không tin kiên quyết phá vỡ giao ước hôn nhân bằng cách bỏ đi, người tin Chúa không còn bị ràng buộc bởi bổn phận hôn nhân trong hoàn cảnh đó. Đây là sự quan phòng đặc biệt của Đức Chúa Trời để bảo vệ con cái Ngài.

Đức Chúa Trời ghét li dị vì Ngài thấy trước những hậu quả tàn phá sâu rộng của nó:

• Đối Với Cá Nhân và Gia Đình: Nó gây ra nỗi đau tâm lý sâu sắc, sự tổn thương lòng tin, và tạo ra những vết thương lòng cho con cái (Ma-la-chi 2:15 nói đến “dòng dõi thánh”). Con cái trong cảnh ly dị thường là nạn nhân chịu nhiều thiệt thòi.
• Đối Với Xã Hội: Li dị làm suy yếu nền tảng gia đình – tế bào căn bản của xã hội. Một xã hội với nhiều gia đình tan vỡ sẽ đối mặt với vô số vấn đề về an sinh, đạo đức và tâm lý.
• Đối Với Chứng Nhân Thuộc Linh: Như đã nói, hôn nhân là hình bóng về Đấng Christ và Hội Thánh. Một cuộc hôn nhân tan vỡ làm méo mó hình ảnh đó, khiến thế gian hiểu sai về sự trung tín và ân điển của Đấng Christ.
• Tội Lỗi Tiếp Theo: Chúa Giê-xu dạy rằng việc tái hôn sau khi li dị không chính đáng (ngoại trừ các trường hợp ngoại lệ Kinh Thánh cho phép) sẽ dẫn đến tội tà dâm (Ma-thi-ơ 19:9). Li dị thường mở ra một chuỗi tội lỗi mới.

Lời dạy này không nhằm kết tội hay đè nặng lòng người, mà để hướng dẫn chúng ta vào sự sống dồi dào và vinh hiển Ngài (Giăng 10:10). Dưới đây là những áp dụng thực tế:

1. Xây Dựng Trước Khi Kết Hôn: Thanh niên nam nữ Cơ Đốc cần hiểu thánh ý Đức Chúa Trời về hôn nhân, cầu nguyện kỹ lưỡng, và tìm kiếm một người phối ngẫu cùng đức tin, cùng chung mục đích sống cho Chúa (II Cô-rinh-tô 6:14).
2. Đầu Tư Vào Hôn Nhân Đang Có: Hãy xem hôn nhân là ưu tiên cần vun đắp. Giao tiếp chân thật, tha thứ không điều kiện (Cô-lô-se 3:13), yêu thương bằng tình yêu ἀγάπη (agape) – tình yêu hy sinh, có chủ ý (Ê-phê-sô 5:25). Tìm kiếm sự tư vấn từ mục sư hoặc những cặp vợ chồng trưởng thành trong Chúa khi có khủng hoảng.
3. Đối Diện Với Khủng Hoảng: Khi phạm tội ngoại tình hoặc có nguy cơ ly dị, đừng vội vàng chạy theo giải pháp thế gian. Hãy tìm kiếm sự hòa giải. Ăn năn, xưng tội với Chúa và với nhau (Gia-cơ 5:16). Sự chữa lành là có thể với ân điển và quyền năng của Đức Chúa Trời.
4. Đối Với Những Người Đã Ly Dị: Ân điển và sự tha thứ của Đức Chúa Trời luôn dư dật. Không có tội lỗi nào ngoài tầm cứu chuộc của huyết Chúa Giê-xu (I Giăng 1:9). Hãy chạy đến với sự tha thứ của Ngài, kinh nghiệm sự phục hồi, và bước đi trong sự dẫn dắt mới của Chúa cho phần đời còn lại. Hội Thánh cần trở thành một cộng đồng của ân điển, nâng đỡ và đồng hành, chứ không kết án.
5. Cầu Nguyện Cho Hôn Nhân Của Mình Và Người Khác: Hãy kiên trì cầu thay cho hôn nhân của mình, con cái mình, và cho các gia đình trong Hội Thánh.

Đức Chúa Trời ghét li dị vì Ngài yêu chúng ta. Ngài ghét điều gì sẽ hủy hoại con người, làm tổn thương hình ảnh Ngài, và phá vỡ giao ước thánh mà Ngài đã thiết lập. Lời tuyên bố “Ta ghét sự ly dị” thực chất là tiếng kêu gọi bảo vệ, tôn trọng và nâng niu món quà hôn nhân quý giá. Trong một thế giới coi nhẹ sự trung tín, Cơ Đốc nhân được kêu gọi sống như những người quản lý trung tín của giao ước hôn nhân, để qua đó, thế gian thấy được tình yêu thương, sự tha thứ và lòng trung tín vĩnh cửu của Đấng Christ dành cho Hội Thánh. Dù bạn đang ở trong giai đoạn nào của hành trình hôn nhân, hãy nhớ rằng ân điển, quyền năng và sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời luôn đủ cho bạn.

“Hãy để sự bình an của Đấng Christ cai trị trong lòng anh em, là bề trong anh em đã được gọi đến đặng hiệp nên một thể; lại phải biết ơn.” (Cô-lô-se 3:15)