Sự Khác Biệt Giữa Hẹn Hò và Tìm Hiểu Trong Quan Điểm Kinh Thánh
Trong xã hội đương đại, các thuật ngữ "hẹn hò" (dating) và "tìm hiểu" (courtship) thường được sử dụng thay thế cho nhau để mô tả giai đoạn trước hôn nhân. Tuy nhiên, dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời, hai khái niệm này mang những triết lý, mục tiêu và thực hành khác biệt sâu sắc, bắt nguồn từ thế giới quan Cơ Đốc về tình yêu, hôn nhân và sự kết hợp. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát sự khác biệt này dựa trên nền tảng Kinh Thánh, giải nghĩa từ ngữ nguyên bản và đưa ra những ứng dụng thực tiễn cho đời sống của tín hữu.
I. Tổng Quan và Định Nghĩa Theo Quan Điểm Kinh Thánh
Trước khi đi vào so sánh, chúng ta cần định hình hai mô hình này qua lăng kính đức tin. "Hẹn hò" theo kiểu thế gian thường mang tính thử nghiệm, tập trung vào cảm xúc, sự hưởng thụ hiện tại và thường thiếu một mục tiêu rõ ràng hướng đến hôn nhân. Ngược lại, "Tìm hiểu" theo nguyên tắc Kinh Thánh (thường được gọi là "courtship" trong văn hóa Cơ Đốc) là một quá trình có chủ đích, được dẫn dắt bởi sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời, với mục tiêu rõ ràng là xem xét tính phù hợp cho hôn nhân dưới sự bảo vệ và hướng dẫn của gia đình cùng cộng đồng Hội Thánh.
Nền tảng cho mọi mối quan hệ được tìm thấy trong Sáng Thế Ký 2:24: "Bởi vậy cho nên người nam sẽ lìa cha mẹ mà dính díu cùng vợ mình, và cả hai sẽ trở nên một thịt." Từ "dính díu" trong tiếng Hê-bơ-rơ là "דָּבַק (dābaq)", mang nghĩa gắn chặt, kết dính, trung thành. Điều này mô tả một giao ước vĩnh viễn, không phải một mối quan hệ tạm thời. Cả hẹn hò lẫn tìm hiểu đều phải hướng đến mục tiêu tối hậu này, nhưng cách thức và tâm thế hoàn toàn khác biệt.
II. Sự Khác Biệt Cốt Lõi: Triết Lý, Mục Đích và Thực Hành
1. Mục Đích và Tầm Nhìn
Hẹn hò (Dating): Thường bắt đầu với câu hỏi "Tôi có thích người này không?" hoặc "Chúng ta có vui vẻ bên nhau không?". Mục đích có thể mơ hồ: để giải trí, để không cô đơn, hoặc đơn giản là "xem sao". Điều này dẫn đến việc nhiều người bước vào nhiều mối quan hệ lãng phí thời gian, tổn thương tình cảm và thuộc linh.
Tìm hiểu (Courtship/Biblical Courtship): Bắt đầu với câu hỏi "Tôi có được kêu gọi để kết hôn với người này không?" và "Chúng ta có thể phục vụ Đấng Christ tốt hơn trong vai trò vợ chồng không?". Mục đích rõ ràng ngay từ đầu: đánh giá tính phù hợp cho hôn nhân. Quá trình này chỉ bắt đầu khi cả hai cá nhân đã sẵn sàng về mặt tâm lý, thuộc linh, kinh tế cho hôn nhân (Châm Ngôn 24:27). Nó được bao bọc bởi sự cầu nguyện và tìm kiếm ý muốn Chúa.
2. Vai Trò của Cảm Xúc và Sự Khôn Ngoan
Kinh Thánh không coi thường tình cảm (Nhã Ca 1:2), nhưng cảnh báo chống lại việc để cảm xúc dẫn dắt. Châm Ngôn 4:23 dạy: "Khá cẩn thận giữ tấm lòng của con hơn hết, Vì các nguồn sự sống do nơi nó mà ra."
Trong hẹn hò: Cảm xúc (thích, yêu, hấp dẫn) thường là yếu tố khởi động và là trung tâm. Mối quan hệ có thể kết thúc khi cảm xúc phai nhạt.
Trong tìm hiểu: Cảm xúc được quản trị và đặt dưới sự xét đoán của lý trí được đổi mới bởi Đấng Christ (Rô-ma 12:2) và sự khôn ngoan thuộc linh. Tình yêu được hiểu không chỉ là cảm giác (πάθος - pathos trong tiếng Hy Lạp) mà là một hành động của ý chí và sự cam kết (ἀγάπη - agapē), như được mô tả trong 1 Cô-rinh-tô 13:4-7. Quá trình tìm hiểu cho phép tình cảm phát triển một cách an toàn trên nền tảng của tình bạn, sự tôn trọng và mục đích chung.
3. Sự Tham Gia của Gia Đình và Hội Thánh
Đây là một trong những điểm phân biệt rõ ràng nhất. Trong Kinh Thánh, hôn nhân là một giao ước không chỉ giữa hai cá nhân mà còn liên quan đến gia tộc và cộng đồng của giao ước.
Tìm hiểu theo Kinh Thánh nhấn mạnh vai trò quan trọng của cha mẹ/người bảo hộ khôn ngoan. Châm Ngôn 15:22 chép: "Suy tính phá mưu không thành; Còn nhờ nhiều mưu sĩ thì mưu định vững vàng." Việc tìm kiếm sự đồng ý và phước hạnh của cha mẹ (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:12) là một phần thiết yếu. Chúng ta thấy hình mẫu này nơi Y-sác (Sáng 24), nơi Ê-li-ê-se tìm một cô dâu cho Y-sác dưới sự chỉ dẫn của cha chàng là Áp-ra-ham.
Hẹn hò hiện đại thường là một hoạt động cá nhân, riêng tư, thậm chí giấu gia đình, đặt sự độc lập cá nhân lên trên sự khôn ngoan tập thể.
Ngoài ra, Hội Thánh đóng vai trò là "môi trường an toàn" để mối quan hệ phát triển, cung cấp sự hỗ trợ, khích lệ và khuyên bảo từ những người trưởng thành trong đức tin.
4. Sự Thuần Khiết và Ranh Giới Thể Xác
Kinh Thánh rõ ràng kêu gọi sự thuần khiết trước và trong hôn nhân. 1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:3-5 tuyên bố: "Vì ý muốn Đức Chúa Trời, ấy là khiến anh em nên thánh: tức là phải lánh sự ô uế, mỗi người phải biết giữ thân mình cho thánh sạch và tôn trọng... chớ như người ngoại đạo, là kẻ không nhìn biết Đức Chúa Trời." Từ "giữ thân mình" trong tiếng Hy Lạp là "κεκτῆσθαι (kektēsthai)" ngụ ý sự làm chủ, kiểm soát.
Trong mô hình hẹn hò: Ranh giới thường bị xói mòn vì áp lực phải thể hiện tình cảm bằng thể xác, và vì thiếu mục tiêu rõ ràng dẫn đến sự mơ hồ trong tiêu chuẩn.
Trong mô hình tìm hiểu: Vì mục tiêu là hôn nhân, cả hai đặt ra những ranh giới rõ ràng và cứng rắn ngay từ đầu để bảo vệ sự thuần khiết. Họ tránh những tình huống cám dỗ, công khai cam kết với nhau và với người bảo hộ về việc giữ thân thể trong sạch như đền thờ của Đức Thánh Linh (1 Cô-rinh-tô 6:18-20). Sự thân mật thể xác được dành riêng cho hôn nhân.
III. Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Làm thế nào để một tín hữu áp dụng những nguyên tắc này vào đời sống?
1. Chuẩn Bị Bản Thân Trước Khi Bước Vào Bất Kỳ Mối Quan Hệ Nào
- Trưởng thành thuộc linh: Hãy là một người tin Chúa sốt sắng trước đã. 2 Cô-rinh-tô 6:14 cảnh báo: "Chớ mang ách chung với kẻ chẳng tin..." Mục tiêu đầu tiên là phát triển mối tương giao sâu sắc với Chúa Giê-xu.
- Xác định tiêu chuẩn Kinh Thánh: Lập danh sách những phẩm chất theo tiêu chuẩn Kinh Thánh cho người phối ngẫu tiềm năng (như được mô tả trong Châm Ngôn 31, 1 Ti-mô-thê 3, Tít 1), thay vì chỉ dựa trên tiêu chuẩn thế gian.
2. Thiết Lập Quy Trình Tìm Hiểu Có Chủ Đích
- Cầu nguyện và tìm kiếm: Dành thời gian cầu nguyện cá nhân và nhờ các trưởng lão, mục sư đạo đức cầu thay.
- Mời gia đình và Hội Thánh tham gia sớm: Tìm kiếm sự hướng dẫn và phước hạnh của cha mẹ (nếu có thể). Chọn một vài đôi vợ chồng Cơ Đốc trưởng thành làm người cố vấn, giải thích rõ mục tiêu của bạn.
- Gặp gỡ trong bối cảnh nhóm và gia đình: Hạn chế ở riêng, tăng cường các cuộc gặp trong các hoạt động nhóm, phục vụ Hội Thánh để thấy nhau trong nhiều tình huống.
- Đặt câu hỏi quan trọng: Thảo luận thẳng thắn về đức tin, thần học, quan điểm về vai trò vợ chồng, tài chính, con cái, chức vụ... Ê-phê-sô 5:21-33 là kim chỉ nam.
3. Giữ Gìn Sự Thuần Khiết Cách Cụ Thể
- Lập một bản "giao ước thuần khiết" bằng văn bản, cam kết giữ mình trước hôn nhân.
- Tránh những nơi dễ sa ngã (phòng riêng, khách sạn, những cuộc hẹn khuya).
- Gia-cơ 4:7 đưa ra công thức: "Hãy phục Đức Chúa Trời, hãy chống trả ma quỷ, thì nó sẽ lánh xa anh em." Sự thuần khiết bắt đầu từ tấm lòng và hành động chủ động chống lại cám dỗ.
IV. Kết Luận: Lựa Chọn Con Đường Khôn Ngoan
Sự khác biệt giữa hẹn hò và tìm hiểu không chỉ nằm ở thuật ngữ, mà ở chính thế giới quan. Mô hình tìm hiểu theo Kinh Thánh đặt Chúa Giê-xu Christ làm trung tâm, xem hôn nhân là một giao ước thánh, và sử dụng quãng thời gian trước hôn nhân như một sự chuẩn bị có chủ đích, được bảo vệ và khôn ngoan. Nó đòi hỏi sự khiêm nhường để đón nhận sự hướng dẫn, đức tin để tin cậy trong sự chờ đợi, và sự dạn dĩ để sống khác biệt với thế gian.
Cho dù bạn gọi nó là gì, điều quan trọng là áp dụng các nguyên tắc đời đời của Kinh Thánh. Châm Ngôn 3:5-6 là lời hứa quý báu: "Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con; phải nhận biết Ngài trong mọi đường lối con, thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con." Hãy để Ngài dẫn dắt mọi bước đi trong hành trình quan trọng hướng đến hôn nhân, để mối quan hệ của bạn không chỉ đem lại hạnh phúc trần gian, mà còn tôn vinh Đấng Christ và kiến tạo một gia đình vững mạnh trong Ngài.