Mục Tiêu Chúng Ta Nên Hướng Tới: Phân Tích Chuyên Sâu Phi-líp 3:14
Trong hành trình đức tin, một câu hỏi căn cơ thường được đặt ra: "Chúng ta đang chạy về đâu? Mục tiêu tối hậu của đời sống Cơ Đốc nhân là gì?" Sứ đồ Phao-lô, trong bức thư gửi cho Hội Thánh Phi-líp, đã đưa ra một tuyên bố chói lòa và đầy sức mạnh, trở thành kim chỉ nam cho mọi thế hệ tín hữu: "Tôi nhắm mục đích mà chạy, để giật được giải về sự kêu gọi trên trời của Đức Chúa Trời trong Đức Chúa Jêsus Christ." (Phi-líp 3:14, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu Kinh Thánh này không chỉ là một lời tuyên bố cá nhân của Phao-lô, mà còn là một bản tuyên ngôn cho mọi Cơ Đốc nhân về mục tiêu tối thượng mà chúng ta phải hết lòng theo đuổi.
Để hiểu thấu đáo câu 14, chúng ta phải đặt nó vào dòng chảy của toàn chương 3. Chương này là một cao trào trong lập luận của Phao-lô về niềm vui trong Chúa. Trước đó, Phao-lô đã cảnh báo về những "con chó", những kẻ "làm đều gian ác" và "cắt bì giả dối" (câu 2). Ông đang nói đến những giáo sư giả muốn áp đặt luật pháp Môi-se lên trên ân điển.
Sau đó, Phao-lô trình bày "bản lý lịch thuộc linh" đáng kinh ngạc của mình: "người Hê-bơ-rơ; về luật pháp, người Pha-ri-si; về lòng sốt sắng, như người bắt bớ Hội thánh; còn như về sự công bình của luật pháp, thì không chỗ trách được." (Phi-líp 3:5-6). Đây là những thứ từng là "lợi" của ông, là niềm kiêu hãnh và căn cước tôn giáo. Thế nhưng, ông tuyên bố một sự đảo lộn triệt để: "Nhưng tôi coi mọi sự đó như là sự lỗ, vì sự nhìn biết Đức Chúa Jêsus Christ là Chúa tôi, là quí hơn hết." (Phi-líp 3:8). Từ "lỗ" trong nguyên ngữ Hy Lạp là ζημία (zēmia), có nghĩa là "sự thiệt hại, mất mát". Những điều từng là "lợi nhuận" (κέρδη, kerdē) giờ đã trở thành "mất mát" hoàn toàn khi đem so sánh với giá trị vô hạn của Đấng Christ.
Mục tiêu mới của Phao-lô được tiết lộ trong câu 8-10: ...tôi được Ngài... cho đến nỗi tôi được biết Ngài, và quyền phép sự sống lại của Ngài, và sự thông công thương khó của Ngài... Đây chính là bối cảnh dẫn đến lời tuyên bố ở các câu 12-14 về sự theo đuổi không ngừng nghỉ.
Chúng ta hãy phân tích câu 14 qua từng cụm từ then chốt trong nguyên ngữ Hy Lạp:
1. "Tôi nhắm mục đích mà chạy" (κατὰ σκοπὸν διώκω - kata skopon diōkō):
- Σκοπός (Skopos): Nghĩa là "mục tiêu", "đích đến", "điểm ngắm". Từ này được dùng trong ngữ cảnh thể thao, chỉ vạch đích cuối cùng của đường đua. Nó cũng hàm ý một cái nhìn tập trung, không bị phân tâm.
- Διώκω (Diōkō): Nghĩa là "theo đuổi", "đuổi theo", "chạy theo". Động từ này diễn tả một hành động chủ động, tích cực, thậm chí là khẩn trương. Nó không phải là một cuộc dạo chơi, mà là một cuộc chạy nước rút.
→ Kết hợp lại, Phao-lô đang nói về một cuộc chạy với sự tập trung cao độ về một đích đến rõ ràng. Mọi năng lực, ý chí và sự chú ý của ông đều hướng về đó.
2. "Để giật được giải" (εἰς τὸ βραβεῖον - eis to brabeion):
- Βραβεῖον (Brabeion): Là "phần thưởng", "giải thưởng". Trong các kỳ thi đấu Hy Lạp (như Thế vận hội), người chiến thắng sẽ được trao vòng nguyệt quế. Phao-lô sử dụng hình ảnh quen thuộc này (xem thêm 1 Cô-rinh-tô 9:24-25) để nói về phần thưởng thiêng liêng. Phần thưởng này không phải là sự cứu rỗi (vốn đã được ban cho bởi ân điển), mà là sự tán thưởng, sự đồng hình đồng dạng trọn vẹn với Christ, và sự nhận lãnh trọn vẹn mục đích mà Chúa kêu gọi chúng ta.
3. "Về sự kêu gọi trên trời của Đức Chúa Trời" (τῆς ἄνω κλήσεως τοῦ θεοῦ - tēs anō klēseōs tou theou):
- Ἄνω κλήσεως (Anō Klēseōs): "Sự kêu gọi ở trên cao". Ἄνω (Anō) nghĩa là "ở trên, thiên thượng". Đây không phải là một lời mời gọi chung chung, mà là sự kêu gọi có nguồn gốc từ Thiên Đàng, từ chính Đức Chúa Trời. Sự kêu gọi này mang tính chất quyết định và tối thượng.
- Sự kêu gọi này là gì? Theo toàn bộ Kinh Thánh, đó là sự kêu gọi:
• Ra khỏi tối tăm vào sự sáng lạ lùng của Ngài (1 Phi-e-rơ 2:9).
• Hướng về nước thiên đàng và vinh hiển đời đời (1 Tê-sa-lô-ni-ca 2:12, 2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:14).
• Trở nên giống như hình ảnh Con Ngài (Rô-ma 8:29-30).
4. "Trong Đức Chúa Jêsus Christ" (ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ - en Christō Iēsou):
Đây là chìa khóa quan trọng nhất. Cụm từ "trong Đấng Christ" định vị toàn bộ mục tiêu, cuộc chạy và phần thưởng. Sự kêu gọi trên trời không thể tách rời khỏi con người và công trình của Đấng Christ. Chúng ta chỉ có thể hiểu, theo đuổi và đạt được mục tiêu đó khi chúng ta ở trong mối liên hệ sống động với Ngài. Đấng Christ vừa là Đấng Trung Gian của sự kêu gọi, vừa là nội dung của sự kêu gọi, và cũng là chính đích đến của chúng ta.
Vậy, "mục đích" cụ thể mà Phao-lô nhắm đến là gì? Dựa trên ngữ cảnh (câu 10-12), chúng ta có thể xác định đó là sự hiểu biết trọn vẹn về Đấng Christ và sự đồng hình đồng dạng trọn vẹn với Ngài.
Phao-lô viết: "Cho đến nỗi tôi được biết Ngài... làm cho tôi được giống như Ngài trong sự chết Ngài" (câu 10). Động từ "được biết" ở đây không phải là sự hiểu biết tri thức (γινώσκω - ginōskō thông thường), mà từ γνῶσις (gnōsis) mang ý nghĩa sâu sắc hơn – một sự nhận biết qua kinh nghiệm cá nhân, mật thiết, như trong mối quan hệ vợ chồng. Mục tiêu là một mối quan hệ ngày càng sâu đậm, thân mật với Chúa Giê-xu.
Hơn nữa, mục tiêu là "được giống như Ngài trong sự chết Ngài". Điều này nói đến việc đồng chết với Christ mỗi ngày – chết cho tội lỗi, cho bản ngã, cho những ham muốn xác thịt (xem Rô-ma 6:5-8, Ga-la-ti 2:20). Cuộc chạy đua thuộc linh là một hành trình của thập tự giá, nơi cái tôi cũ bị đóng đinh, để sự sống của Christ được bày tỏ (Phi-líp 1:21).
Cuối cùng, mục tiêu là "để tôi có thể đạt đến sự sống lại từ trong kẻ chết" (câu 11) và "được trở nên giống Ngài" (1 Giăng 3:2). Đây là sự biến đổi trọn vẹn cả thân thể lẫn tâm linh, khi chúng ta hoàn toàn được nên giống như Chúa trong sự phục sinh vinh hiển. Mục tiêu này chỉ được hoàn tất khi Chúa trở lại.
Làm thế nào để chúng ta "nhắm mục đích mà chạy" trong đời sống thường nhật?
1. Xác Định Lại Giá Trị và Từ Bỏ "Những Sự Lỗ":
Như Phao-lô, chúng ta phải thành thật kiểm điểm: Điều gì trong đời sống tôi đang được xem là "lợi" nhưng thực chất lại là chướng ngại cho mối tương giao với Christ? Đó có thể là thành tích, danh vọng, sự an toàn tài chính, hay thậm chí là những truyền thống tôn giáo khô khan. Hãy can đảm "kể" chúng như là "lỗ", không phải để khinh thường những ơn phước Chúa ban, nhưng để đặt đúng vị trí của chúng dưới Đấng Christ.
2. Duy Trì Tầm Nhìn Đơn Sơ Về Đấng Christ:
Người chạy đua không thể để mắt nhìn ra hai hướng. Hê-bơ-rơ 12:2 khuyên: "nhìn xem Đức Chúa Jêsus, là cội rễ và cuối cùng của đức tin." Trong tiếng Hy Lạp, "nhìn xem" (ἀφοράω - aphoraō) có nghĩa là "quay mắt khỏi mọi thứ khác để nhìn vào một thứ". Mỗi ngày, hãy tập trung vào Chúa Giê-xu qua Lời Ngài và sự cầu nguyện. Hãy hỏi: "Việc này có đưa tôi đến gần Chúa hơn không? Có làm tôi giống Ngài hơn không?"
3. Sống Với Tinh Thần "Chưa Được" và "Quên Đi":
Phao-lô nói: "Tôi chưa được... nhưng tôi theo đuổi... quên lửng sự ở đằng sau" (câu 12-13). Đây là tinh thần khiêm nhường và năng động. "Chưa được" giữ cho chúng ta khỏi tự mãn. "Quên lửng" không phải là xóa bỏ ký ức, mà là không để những thất bại quá khứ trói buộc, cũng không để những thành công cũ làm chúng ta ngủ quên. Mỗi ngày là một khởi đầu mới trong cuộc chạy đua.
4. Chấp Nhận "Sự Thông Công Thương Khó" của Ngài:
Theo đuổi mục tiêu trên trời không phải là con đường dễ dàng. Nó đòi hỏi kỷ luật, hy sinh và đôi khi là đau đớn. Hãy xem những thử thách, nghịch cảnh như là phương tiện Chúa dùng để cắt tỉa, uốn nắn và làm chúng ta càng giống Christ hơn (Gia-cơ 1:2-4, Rô-ma 5:3-5).
5. Sống Trong Cộng Đồng Hội Thánh:
Cuộc chạy đua thuộc linh không phải là cuộc đua cá nhân. Chúng ta cần anh em cùng chạy bên cạnh để khích lệ, nâng đỡ và sửa dạy (Hê-bơ-rơ 10:24-25). Hội Thánh là "đội ngũ chạy tiếp sức" hướng về cùng một mục tiêu trên trời.
Phi-líp 3:14 không vẽ nên một bức tranh về một người chạy trong hoang mang, mà là một người chạy với sự xác tín, niềm vui và hy vọng trọn vẹn. Chúng ta chạy bởi vì chúng ta đã được Đấng Christ nắm lấy (câu 12), và chúng ta biết chắc rằng đích đến cuối cùng là vinh quang đời đời trong sự hiện diện của Ngài. Mục tiêu của chúng ta không phải là một ý tưởng trừu tượng, mà là một Con Người – Giê-xu Christ, Đấng đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời và cũng đang đồng hành với chúng ta trên từng chặng đường.
Hôm nay, bạn đang nhắm vào mục đích nào? Bạn có đang chạy về phía sự kêu gọi trên trời trong Đấng Christ, hay đang bị cuốn vào những vòng xoáy mục tiêu trần tạm? Hãy dừng lại, điều chỉnh tầm nhìn, và một lần nữa đặt mắt vào Giê-xu. Hãy bước vào cuộc chạy đua với mọi năng lực, biết rằng phần thưởng – chính là Ngài – vô cùng xứng đáng. "Vậy, anh em được tái sanh... hãy khao khát sữa thiêng liêng của Đạo... hầu cho anh em nhơn đó lớn lên mà được rỗi linh hồn." (1 Phi-e-rơ 2:2). Cuộc chạy đua bắt đầu từ sự tái sinh và kéo dài đến sự trọn vẹn trong vinh hiển. Hãy cứ chạy!