Ma-ri Có Con Khác Không? Số Lượng Con Cái Của Ma-ri Theo Kinh Thánh
Một trong những chủ đề thường được thảo luận trong việc nghiên cứu Tân Ước liên quan đến gia đình trần thế của Chúa Giê-xu, cụ thể là câu hỏi về việc Ma-ri, mẹ Ngài, sau khi hạ sanh Chúa Giê-xu cách nhiệm mầu, có sinh thêm những người con khác hay không. Việc làm sáng tỏ chủ đề này không chỉ liên quan đến lịch sử và văn hóa Do Thái thế kỷ thứ nhất, mà còn có ý nghĩa đối với sự hiểu biết của chúng ta về môi trường gia đình mà Chúa Giê-xu lớn lên và về chính nhân vật Ma-ri trong kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời.
Khảo Sát Các Phân Đoạn Kinh Thánh Liên Quan
Kinh Thánh Tân Ước nhiều lần đề cập đến "anh em" và "chị em" của Chúa Giê-xu. Việc giải nghĩa những từ ngữ này là then chốt để trả lời cho câu hỏi đặt ra.
1. Các Anh Em Được Nhắc Đến Trực Tiếp:
- Ma-thi-ơ 12:46-47: "Ngài đương phán cùng dân chúng, có mẹ và anh em Ngài đến đứng ngoài, tìm nói cùng Ngài. Có kẻ thưa cùng Ngài rằng: Đây nầy, mẹ và anh em thầy ở ngoài, đương tìm nói cùng thầy."
- Mác 3:31-32: "Mẹ và anh em Ngài đến, đứng ngoài sai kẻ vào gọi Ngài. Đoàn dân vây chung quanh Ngài, có kẻ thưa rằng: Kìa, mẹ và anh em thầy ở ngoài kia tìm thầy."
- Lu-ca 8:19-20: "Mẹ và anh em Ngài đến tìm Ngài, song vì đông người, nên không đến gần Ngài được. Vậy có kẻ báo tin cho Ngài rằng: Mẹ và anh em thầy ở ngoài, muốn thấy thầy."
Trong cả ba sách Phúc Âm Nhất Lãm, sự kiện này được ghi lại gần như đồng nhất, cho thấy sự hiện diện của "mẹ và anh em" Ngài như một thực tế được công nhận.
2. Tên Của Các Anh Em Được Liệt Kê:
- Ma-thi-ơ 13:55-56: "Người nầy há chẳng phải là con người thợ mộc sao? Mẹ người há chẳng phải là Ma-ri, và anh em người là Gia-cơ, Giô-sép, Si-môn, Giu-đe, với chị em người đều ở giữa chúng ta ư?" Đây là lời của những người tại Na-xa-rét, nơi Chúa Giê-xu lớn lên, và họ biết rõ gia đình Ngài.
- Mác 6:3: "Người nầy há chẳng phải là thợ mộc, con Ma-ri, anh Gia-cơ, Giô-sê, Giu-đe, và Si-môn, và chị em người há chẳng ở giữa chúng ta đây ư?" Mác cũng liệt kê các tên, với biến thể "Giô-sê" thay vì "Giô-sép".
Bốn người con trai được nêu tên: Gia-cơ (Iakōbos), Giô-sép/ Giô-sê (Iōsēs), Si-môn (Simōn), và Giu-đe (Ioudas). Ngoài ra, còn có "chị em" của Ngài (số nhiều trong tiếng Hy Lạp: hai adelphai), ít nhất là hai người hoặc hơn.
3. Sự Hiện Diện Của Gia Đình Trong Sách Công Vụ:
- Công Vụ 1:14: "Hết thảy những người đó bền lòng đồng một ý mà cầu nguyện với các người đờn bà, và Ma-ri là mẹ Đức Chúa Jêsus, cùng anh em Ngài." Sau khi Chúa Giê-xu thăng thiên, Ma-ri và các "anh em" của Ngài hiện diện cùng với các môn đồ trong phòng cao. Điều đáng chú ý là trước đây, các anh em này "chẳng tin Ngài" (Giăng 7:5), nhưng giờ đây họ đã ở trong nhóm các tín đồ đầu tiên.
4. Thư Tín Của Gia-cơ và Giu-đe:
Sách Gia-cơ và Giu-đe trong Tân Ước được viết bởi "Gia-cơ, tôi tớ của Đức Chúa Trời và của Đức Chúa Jêsus Christ" (Gia-cơ 1:1) và "Giu-đe, tôi tớ của Đức Chúa Jêsus Christ, em Gia-cơ" (Giu-đe 1:1). Đa số các học giả Tin Lành xác nhận đây chính là Gia-cơ và Giu-đe, những người "anh em" được liệt kê trong Ma-thi-ơ 13:55, những người sau này trở thành trụ cột trong Hội Thánh đầu tiên (Galati 2:9).
Phân Tích Từ Ngữ: "Anh Em" (Adelphos) Trong Văn Hóa và Ngôn Ngữ Kinh Thánh
Từ Hy Lạp được sử dụng trong tất cả các phân đoạn trên là adelphos (số ít) và adelphoi (số nhiều). Từ này trong tiếng Hy Lạp Koinē (ngôn ngữ phổ thông của Tân Ước) có nghĩa chính yếu là anh em cùng cha mẹ, anh em ruột. Trong bối cảnh Do Thái, từ tương đương trong tiếng Hê-bơ-rơ là ʾāḥ (אח), cũng mang nghĩa chính là anh em ruột.
1. Cách Dùng Thông Thường và Cách Dùng Rộng:
Đúng là từ adelphos đôi khi có thể được dùng theo nghĩa rộng hơn, chỉ mối quan hệ họ hàng (ví dụ: Áp-ra-ham gọi Lót là "anh em" trong Sáng Thế Ký 14:14, dù Lót là cháu ông), hoặc chỉ mối quan hệ tâm linh hoặc dân tộc (như "đồng bào" Israel). Tuy nhiên, một nguyên tắc quan trọng trong giải kinh là phải ưu tiên nghĩa đen, thông thường trừ khi ngữ cảnh bắt buộc phải hiểu theo nghĩa bóng.
2. Ngữ Cảnh Quyết Định:
- Khi "anh em" được liệt kê cùng với mẹ (Ma-ri) và đối chiếu với "cha" (là Giô-sép, được nhắc đến trong cùng câu Ma-thi-ơ 13:55), thì cách hiểu tự nhiên nhất là họ là những người con khác của Ma-ri và Giô-sép.
- Khi các "anh em" này được nêu đích danh với những tên riêng phổ biến (Gia-cơ, Giô-sép...), và được những người hàng xóm tại Na-xa-rét biết đến như là thành viên trong gia đình, điều này càng củng cố cho nghĩa anh em ruột.
- Nếu tác giả muốn chỉ anh em họ, tiếng Hy Lạp có những từ hoặc cụm từ chính xác hơn để diễn đạt (ví dụ: anepsios như được dùng trong Cô-lô-se 4:10).
3. Sự Vắng Mặt Của Giô-sép Trong Các Sự Kiện Sau Này:
Sau sự kiện Chúa Giê-xu lúc 12 tuổi trong đền thờ (Lu-ca 2:41-52), Giô-sép không được nhắc đến nữa. Điều này khiến nhiều học giả suy đoán ông có lẽ đã qua đời trước khi Chúa Giê-xu bắt đầu chức vụ công khai. Điều này cũng phù hợp với việc Chúa Giê-xu, với tư cách là con trưởng (con đầu lòng - Lu-ca 2:7), giao phó Ma-ri cho sự chăm sóc của môn đồ Giăng dưới chân thập tự giá (Giăng 19:26-27). Nếu có những người con trai khác còn sống (các "anh em" này), việc giao phó này trở nên rất có ý nghĩa về mặt thiêng liêng, vì Giăng đại diện cho gia đình thuộc linh, và cho thấy các anh em ruột lúc đó vẫn chưa tin (Giăng 7:5).
Quan Điểm Truyền Thống Của Tin Lành và Đối Chiếu Với Các Quan Điểm Khác
Quan Điểm Tin Lành (Phục Hưng và Cải Chánh):
Các nhà Cải chánh như Martin Luther, John Calvin, và Ulrich Zwingli, dựa trên sự giải nghĩa văn chương-trực tiếp của Kinh Thánh, đều xác nhận rằng Ma-ri và Giô-sép có những người con khác sau khi Chúa Giê-xu được sinh ra. Đây là quan điểm chính thống và phổ biến trong các giáo hội Tin Lành. Họ nhấn mạnh:
- Sự trinh khiết của Ma-ri trong sự giáng sanh của Đấng Christ là điều nhiệm mầu và thiêng liêng (Parthénos - Ma-thi-ơ 1:23), nhưng Kinh Thánh không dạy về sự trinh khiết vĩnh viễn của bà.
- Việc Ma-ri có con với Giô-sép sau đó là hoàn toàn bình thường, hợp lý và thánh khiết trong hôn nhân, và không hề làm giảm giá trị của sự giáng sanh đồng trinh.
- Việc này còn làm nổi bật lên nhân tính đầy đủ của Chúa Giê-xu, Ngài lớn lên trong một gia đình đông con bình thường của người Do Thái.
Quan Điểm Cho Rằng Đây Là Anh Em Họ:
Một quan điểm khác (thường thấy trong một số truyền thống) cho rằng những người này là con của Ma-ri vợ Cơ-lê-ô-pa (em/ chị của Ma-ri) (Giăng 19:25), hoặc là con của Giô-sép với một cuộc hôn nhân trước (thuyết "anh em nửa dòng"). Tuy nhiên, những quan điểm này:
- Thiếu bằng chứng Kinh Thánh trực tiếp và rõ ràng. Khi Kinh Thánh muốn chỉ rõ mối quan hệ họ hàng, nó thường làm rõ (ví dụ: "Gia-cơ con của An-phê" - Mác 3:18).
- Không phù hợp với cách dùng từ tự nhiên. Để cho các tác giả Phúc Âm liên tục dùng từ "anh em" mà thực chất là "anh em họ" trong những ngữ cảnh gia đình rất bình thường là điều khó xảy ra.
- Không giải thích được tại sao những "anh em họ" này lại thường xuyên ở với Ma-ri và có vẻ như dưới sự chăm sóc của bà (Ma-thi-ơ 12:46; Mác 3:31; Giăng 2:12).
Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Việc nghiên cứu này không chỉ là tranh luận lịch sử, mà còn mang lại những bài học thuộc linh sâu sắc cho chúng ta ngày nay:
1. Sự Tôn Trọng Lời Chúa Trên Truyền Thống Loài Người:
Chúng ta được nhắc nhở phải luôn để Kinh Thánh - Lời được linh cảm của Đức Chúa Trời - làm tiêu chuẩn tối cao cho đức tin và sự thực hành. Dù một truyền thống hay giáo lý nào đó có phổ biến đến đâu, nếu không dựa trên sự giải nghĩa trung thực và rõ ràng của Kinh Thánh, chúng ta cần khiêm nhường xem xét lại. "Lời Đức Chúa Trời là chân thật" (Giăng 17:17).
2. Gia Đình Trần Thế Của Chúa Giê-xu: Một Mô Hình Về Sự Biến Đổi:
Gia đình Chúa Giê-xu cho chúng ta thấy một bức tranh chân thật: sự nghi ngờ, thiếu hiểu biết ("họ hàng Ngài... đi bắt Ngài, vì nói rằng Ngài đã mất trí" - Mác 3:21), và thậm chí là không tin (Giăng 7:5). Nhưng ân điển của Đức Chúa Trời có quyền năng biến đổi. Chính Gia-cơ và Giu-đe, những người từng nghi ngờ anh mình, sau này đã trở nên những tôi tớ hết lòng của Đấng Christ và viết ra những sách đầy dẫy lẽ thật thuộc linh. Điều này khích lệ chúng ta trong việc cầu nguyện cho những người thân chưa tin trong gia đình mình.
3. Bài Học Từ Đời Sống Của Ma-ri:
Ma-ri là tấm gương của đức tin ("Tôi mới là tôi tớ của Chúa; xin sự ấy xảy ra cho tôi như lời người truyền!" - Lu-ca 1:38), của sự suy gẫm ("Ma-ri ghi nhớ mọi lời ấy và suy nghĩ trong lòng" - Lu-ca 2:19, 51), và của sự kiên trì theo Chúa cho đến cuối cùng (Công Vụ 1:14). Dù được vinh dự đặc biệt, bà không tìm vinh hiển cho mình, mà luôn hướng về Con mình với thái độ của một tín đồ: "Ngài phán dặn ta làm điều chi, hãy làm theo" (Giăng 2:5). Đó là thái độ mà mọi Cơ Đốc nhân cần noi theo.
4. Sự Quan Trọng Của Gia Đình Thuộc Linh:
Hành động của Chúa Giê-xu trên thập tự giá khi giao mẹ mình cho Giăng (Giăng 19:26-27) thiết lập một nguyên tắc quan trọng: Trong Đấng Christ, mối quan hệ thuộc linh (Hội Thánh, anh em trong Chúa) có một sự gắn kết sâu sắc và có trách nhiệm với nhau, đôi khi còn hơn cả quan hệ huyết thống tự nhiên. Chúng ta được kêu gọi yêu thương và chăm sóc lẫn nhau như trong một gia đình (Ga-la-ti 6:10).
Kết Luận
Qua việc khảo sát các phân đoạn Kinh Thánh một cách cẩn thận, với sự tôn trọng ngữ nghĩa và văn hóa nguyên thủy, chúng ta có thể đi đến kết luận rằng: Theo sự dạy dỗ rõ ràng của Tân Ước, Ma-ri và Giô-sép sau khi sinh Chúa Giê-xu bởi quyền năng Đức Thánh Linh, đã có ít nhất sáu người con khác: bốn con trai (Gia-cơ, Giô-sép, Si-môn, Giu-đe) và ít nhất hai con gái (các "chị em").
Sự hiểu biết này không hề làm giảm đi địa vị đặc biệt của Ma-ri với tư cách là mẹ của Đấng Cứu Thế, cũng không làm lu mờ sự nhiệm mầu của sự giáng sanh đồng trinh. Trái lại, nó cho chúng ta thấy một bức tranh chân thật và sống động về gia đình mà Chúa Giê-xu đã chọn để bước vào thế gian. Ngài thực sự trở nên giống như chúng ta mọi đàng, ngoại trừ tội lỗi, và kinh nghiệm đời sống gia đình với những mối quan hệ phức tạp của nó.
Cuối cùng, mục đích của mọi nghiên cứu Kinh Thánh là để biết Chúa Giê-xu Christ cách rõ hơn, yêu mến Ngài cách sâu hơn, và bước đi theo Ngài cách trung tín hơn. Dù Ma-ri có bao nhiêu người con đi nữa, thì Đức Chúa Giê-xu Christ, Con Độc Sanh của Đức Chúa Trời, vẫn là Trung Tâm của lịch sử, của Kinh Thánh, và là Cứu Chúa duy nhất của nhân loại. "Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu" (Công Vụ 4:12).