Tại sao các Cơ Đốc nhân không kiêng ăn giống như người Hồi giáo?

Trong thế giới đa dạng tôn giáo, các thực hành bề ngoài đôi khi có vẻ tương đồng, nhưng ý nghĩa, mục đích và nền tảng thần học đằng sau lại hoàn toàn khác biệt. Một trong những thực hành đó là sự kiêng ăn. Câu hỏi đặt ra là: Tại sao các Cơ Đốc nhân không kiêng ăn giống như người Hồi giáo, đặc biệt là trong tháng Ramadan? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khám phá bản chất của sự kiêng ăn trong đức tin Cơ Đốc, đối chiếu với thực hành Hồi giáo, và làm rõ lý do tại sao hai điều này không đồng nhất, thậm chí xuất phát từ hai nền tảng đức tin hoàn toàn khác biệt.

Điểm khác biệt đầu tiên và căn bản nhất nằm ở thẩm quyền và bản chất của sự mặc khải.

Trong Hồi giáo, tháng Ramadan với sự kiêng ăn từ bình minh đến hoàng hôn là một trụ cột bắt buộc (Rukun Islam) của đức tin, được quy định rõ ràng trong kinh Qur'an. Đây là một luật lệ tôn giáo mang tính cộng đồng và bắt buộc, với những quy định chi tiết về thời gian, cách thức. Sự tuân giữ là biểu hiện của sự vâng phục tuyệt đối và là phương cách để đạt được ân huệ.

Trái lại, nền tảng của Cơ Đốc giáo là Giao Ước Mới trong huyết của Chúa Giê-xu Christ. Tín hữu không còn sống dưới ách của luật pháp Môi-se với những điều lệ bắt buộc về ăn uống, ngày lễ hay thời kỳ (Cô-lô-se 2:16-17). Thay vào đó, chúng ta sống dưới ân điển (grace - χάρις, charis). Sự kiêng ăn của Cơ Đốc nhân, do đó, không phải là một điều răn bắt buộc được lập thành luật, mà là một kỷ luật tâm linh tự nguyện (spiritual discipline) được thực hiện bởi tấm lòng khao khát Chúa, không phải bởi sự ép buộc.

"Vậy anh chớ để người nào lấy lý do lễ nghi, hay ngày lễ trăng mới, hay ngày Sa-bát mà đoán xét anh, vì ấy chỉ là bóng của các việc sẽ tới, còn hình thì ở trong Đấng Christ." (Cô-lô-se 2:16-17)

"Đấng Christ đã buông tha chúng ta cho được tự do; vậy hãy đứng vững, chớ lại để mình đeo ách của tôi mọi nữa." (Ga-la-ti 5:1)

Mục đích của việc kiêng ăn cũng hoàn toàn khác biệt, và điều này được Chúa Giê-xu dạy rất rõ.

Trong Bài Giảng Trên Núi, Chúa Giê-xu không hề phủ nhận việc kiêng ăn, nhưng Ngài thay đổi hoàn toàn trọng tâm và động cơ của nó. Ngài cảnh báo chống lại sự kiêng ăn mang tính hình thức, vị kỷ để được người đời khen ngợi – đây là thứ tôn giáo bề ngoài.

"Khi các ngươi kiêng ăn, đừng làm bộ mặt ảo não như bọn giả hình; vì họ làm cho mặt mũi mình xấu tệ, để tỏ ra với người ta rằng mình kiêng ăn. Quả thật, ta nói cùng các ngươi, bọn đó đã được phần thưởng của mình rồi. Song khi ngươi kiêng ăn, hãy xức dầu trên đầu và rửa mặt, hầu cho người ta không thấy ngươi kiêng ăn, nhưng chỉ Cha ngươi, là Đấng ở nơi kín nhiệm thấy mà thôi; và Cha ngươi, là Đấng thấy trong chỗ kín nhiệm, sẽ thưởng cho ngươi." (Ma-thi-ơ 6:16-18)

Từ "giả hình" trong nguyên văn Hy Lạp là ὑποκριτής (hypokritēs), có nghĩa là "diễn viên", người đeo mặt nạ. Chúa Giê-xu lên án việc sử dụng hành vi tôn giáo như một vở kịch để tìm kiếm vinh quang cho bản thân. Mục đích thực sự của kiêng ăn Cơ Đốc là hướng về Chúa trong chỗ kín đẵng, để tìm kiếm Ngài, để ăn năn, để cầu nguyện cho những vấn đề hệ trọng, hoặc để khuất phục thể xác (1 Cô-rinh-tô 9:27).

Trong Cựu Ước, tiên tri Ê-sai cũng đã vạch trần sự kiêng ăn giả hình của Y-sơ-ra-ên, khi họ kiêng ăn nhưng vẫn làm điều ác, tranh cạnh và đánh đập (Ê-sai 58:3-7). Đức Chúa Trời muốn sự kiêng ăn đi đôi với việc thực hành công lý và yêu thương. Do đó, mục đích của kiêng ăn Cơ Đốc luôn hướng nội (làm mới mối quan hệ với Chúa) và hướng ngoại (bày tỏ tình yêu thương thực tế).

Hình thức và thời gian là điểm khác biệt rõ rệt nhất.

• Hồi giáo: Có hình thức cố định (không ăn, uống, hút thuốc... từ lúc mặt trời mọc đến lặn trong suốt tháng Ramadan), thời gian cố định (theo lịch mặt trăng), mang tính cộng đồng cao và gần như bắt buộc.
• Cơ Đốc giáo: Không có một hình thức hay thời gian bắt buộc nào được quy định trong Tân Ước. Sự kiêng ăn có thể đa dạng:
  • Kiêng ăn hoàn toàn (chỉ uống nước).
  • Kiêng ăn một phần (kiêng một số loại thực phẩm, hoặc chỉ ăn rau củ - như Đa-ni-ên 1:12).
  • Thời gian có thể là một bữa, một ngày, nhiều ngày (Công vụ 13:2-3; 14:23).
  • Lý do cá nhân: tìm sự hướng dẫn, cầu nguyện cho nhu cầu cụ thể, ăn năn, chuẩn bị cho chức vụ.
  • Lý do cộng đồng: Hội thánh cùng kiêng ăn cầu nguyện cho một quyết định chung.

Sự đa dạng này bắt nguồn từ tự do trong Đấng Christ và sự hướng dẫn của Đức Thánh Linh. Mỗi tín hữu được tự do đáp ứng với sự thúc giục của Thánh Linh trong lòng mình (Rô-ma 14:1-6). Một người có thể cảm động kiêng ăn, trong khi người khác không. Điều đó là được, miễn là mọi sự làm cho sáng danh Chúa (1 Cô-rinh-tô 10:31).

Là Cơ Đốc nhân, chúng ta có thể thực hành kỷ luật kiêng ăn một cách sống động và đầy quyền năng. Dưới đây là những nguyên tắc thực hành dựa trên Kinh Thánh:

1. Xác Định Mục Đích Rõ Ràng: Đừng kiêng ăn chỉ vì thói quen hay hình thức. Hãy hỏi: Mình đang tìm kiếm điều gì từ Chúa? Có cần sự phá vỡ, hướng dẫn, hay ăn năn trong lãnh vực nào không? Hãy dành thời gian kiêng ăn để cầu nguyện và đọc Lời Chúa cách chuyên tâm hơn.

2. Giữ Kín Trước Mặt Người Khác: Thực hành lời dạy của Chúa Giê-xu trong Ma-thi-ơ 6:16-18. Không cần phô trương hay than phiền về cơn đói. Hãy giữ vẻ ngoài bình thường. Phần thưởng đến từ Cha trên trời là đủ.

3. Bắt Đầu Cách Thực Tế: Nếu mới bắt đầu, hãy kiêng một bữa (như bữa trưa) và dùng thời gian đó để cầu nguyện. Sau đó có thể tăng dần lên. Luôn chú ý đến sức khỏe. Kiêng ăn không phải là hình thức hành xác, mà là "hạ mình" (trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ ענה - ‘ânâh có nghĩa là "hạ mình, làm cho yếu đi" - Thi thiên 35:13).

4. Kết Hợp với Hành Động Yêu Thương: Như lời tiên tri Ê-sai, hãy xem xét việc dùng tiền tiết kiệm được từ bữa ăn để giúp đỡ người thiếu thốn (Ê-sai 58:6-7). Điều này làm cho sự kiêng ăn của chúng ta có ý nghĩa thực tế và đẹp lòng Chúa.

5. Kết Thúc Cách Phải Lẽ: Đừng ăn uống quá độ sau khi kiêng ăn. Hãy ăn nhẹ nhàng để cơ thể thích nghi lại. Quan trọng hơn, hãy giữ tấm lòng tiếp tục khao khát Chúa sau khi thời gian kiêng ăn kết thúc.

Sự khác biệt giữa kiêng ăn Cơ Đốc và Hồi giáo không đơn thuần là về hình thức, mà là về bản chất của mối quan hệ với Đức Chúa Trời. Người Hồi giáo kiêng ăn như một sự vâng phục luật lệ bắt buộc để được chấp nhận. Cơ Đốc nhân, nhờ đã được chấp nhận trọn vẹn trong Đấng Christ bởi ân điển, kiêng ăn như một lời đáp tự nguyện đầy yêu thương, một phương cách để tập trung hoàn toàn vào Chúa, để hạ mình và tìm kiếm mặt Ngài.

Chúng ta không kiêng ăn "giống như" bất kỳ tôn giáo nào khác, bởi vì đức tin của chúng ta không xây dựng trên một hệ thống luật lệ, mà trên một Con Người – Chúa Giê-xu Christ. Sự tự do mà chúng ta có trong Ngài cho phép chúng ta thực hành các kỷ luật tâm linh, bao gồm kiêng ăn, với một tấm lòng trong sạch, vui mừng và khao khát được gần Chúa hơn. Hãy để sự kiêng ăn của chúng ta, nếu có, luôn là một hành trình thân mật trong chỗ kín nhiệm với Cha trên trời, Đấng đã thấy, đã biết, và sẽ ban thưởng xứng đáng.

"Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm." (1 Cô-rinh-tô 10:31)