Đức Chúa Trời Là Ngọn Lửa Thiêu Đốt
Trong hành trình đức tin, một trong những hình ảnh mạnh mẽ và đôi khi khiến con dân Chúa vừa kính sợ vừa an ủi là hình ảnh Đức Chúa Trời như một “ngọn lửa thiêu đốt”. Hình ảnh này không chỉ xuất hiện thoáng qua mà được lặp lại xuyên suốt Kinh Thánh, từ Cựu Ước đến Tân Ước, hé mở một khía cạnh quan trọng về bản tính của Đấng Tạo Hóa. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai thác ý nghĩa thần học, bối cảnh Kinh Thánh và ứng dụng thiết thực của chân lý này cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.
Hai phân đoạn then chốt trực tiếp tuyên bố chân lý này:
Phục Truyền Luật Lệ Ký 4:24 chép: “Vì Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi là một đám lửa thiêu đốt, tức là Đức Chúa Trời kỵ tà.” (Bản Truyền Thống 1925). Trong nguyên bản tiếng Hê-bơ-rơ, từ được dùng cho “đám lửa thiêu đốt” là “’ēš ’oklâ” (אֵשׁ אֹכְלָה), có nghĩa đen là “lửa ăn” hay “lửa tiêu thụ”. Động từ ’ākal (אָכַל) mang ý “ăn, nuốt, tiêu thụ, thiêu hủy”. Điều này cho thấy một đặc tính chủ động, mạnh mẽ của sự thánh khiết Đức Chúa Trời.
Hê-bơ-rơ 12:29 lặp lại và xác nhận: “Vì Đức Chúa Trời chúng ta là đám lửa hay thiêu đốt.” Tác giả sử dụng từ Hy Lạp “pur katanaliskon” (πῦρ καταναλίσκον). Pur là lửa, và katanaliskō có nghĩa là “thiêu đốt hoàn toàn, tiêu thụ trọn vẹn”. Việc trích dẫn này trong Tân Ước khẳng định đây không phải là hình ảnh chỉ dành cho thời Cựu Ước, mà là một thuộc tính vĩnh cửu của Đức Chúa Trời.
Hình ảnh “lửa thiêu đốt” trước hết nói lên sự thánh khiết tuyệt đối của Đức Chúa Trời. Trong ngữ cảnh Phục Truyền 4:24, lời cảnh báo này được đặt ra ngay sau khi Môi-se nhắc nhở dân Y-sơ-ra-ên không được thờ lạy hình tượng. Đức Chúa Trời là “kỵ tà” (’ēl qannā - Đức Chúa Trời ghen tương). Sự ghen tương ở đây không mang tính tiêu cực như của con người, mà là sự đòi hỏi độc quyền trong mối quan hệ giao ước và sự thờ phượng tuyệt đối dành cho Ngài. Ngài là lửa thánh, không thể chung đụng với bất kỳ sự ô uế, tội lỗi hay thần tượng nào.
Thứ hai, lửa biểu thị cho sự phán xét công bình không thể né tránh. Lửa không chỉ soi sáng mà còn đốt cháy và thanh tẩy. Mọi thứ không chịu nổi sự hiện diện thánh khiết của Ngài đều sẽ bị tiêu hủy. Chúng ta thấy điều này trong các sự kiện như:
- Lửa từ Thiên đàng thiêu hủy Sô-đôm và Gô-mô-rơ (Sáng Thế Ký 19:24).
- Lửa thiêu cháy Na-đáp và A-bi-hu vì dâng “lửa lạ” trước mặt Đức Giê-hô-va (Lê-vi Ký 10:1-2).
- Lửa tiêu diệt những kẻ phàn nàn chống đối trong đồng vắng (Dân Số Ký 11:1, 16:35).
Tuy nhiên, nếu chỉ dừng ở khía cạnh phán xét, chúng ta sẽ có một bức tranh không đầy đủ. Kinh Thánh còn cho thấy ngọn lửa của Đức Chúa Trời có khía cạnh thanh tẩy và biến đổi cho những ai thuộc về Ngài. Đây là mầu nhiệm của ân điển.
Trong Ê-sai 6:6-7, tiên tri Ê-sai nhìn thấy sự hiện thấy về Đức Chúa Trời trên ngôi cao. Khi ông nhận biết tội lỗi mình và kêu lên: “Khốn nạn cho tôi!” thì một Seraphim đã dùng kềm gắp một hòn than lửa đỏ từ trên bàn thờ (nơi của sự chuộc tội) bay đến đụng vào môi ông và tuyên bố: “Lỗi ngươi đã được xóa rồi, tội ngươi đã được tha.” Lửa thánh khiết ở đây không thiêu hủy tiên tri, mà đã thanh tẩy và chuẩn bị ông cho chức vụ. Hòn than lửa từ bàn thờ là hình ảnh báo trước về sự chuộc tội hoàn hảo của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá.
Ngọn lửa này cũng là lửa thử nghiệm để làm tinh luyện đức tin của con dân Ngài, như lời 1 Phi-e-rơ 1:7: “... hầu cho sự thử thách đức tin anh em... đáng khen ngợi, vinh hiển, tôn trọng, khi Đức Chúa Jêsus Christ hiện ra.” Lửa đốt cháy rơm rác (công việc của xác thịt) nhưng tinh luyện vàng bạc quý báu (đức tin chân thật) (1 Cô-rinh-tô 3:12-15).
Chúa Giê-xu Christ là sự mặc khải trọn vẹn nhất về Đức Chúa Trời, kể cả thuộc tính “lửa thiêu đốt”. Ngài đến không phải để hủy diệt thế gian, mà để cứu chuộc (Giăng 3:17). Tuy nhiên, trong chính chức vụ của Ngài, chúng ta thấy cả hai khía cạnh của lửa.
Ngài là Ánh Sáng (Giăng 8:12) – ánh sáng vạch trần và xua tan bóng tối tội lỗi. Sự hiện diện của Ngài khiến nhiều người bị cáo trách và xét đoán chính mình. Nhưng Ngài cũng là Đấng gánh lấy cơn thạnh nộ của lửa thánh khiết thay cho chúng ta. Trên thập tự giá, Chúa Giê-xu đã trở nên tội lỗi vì chúng ta (2 Cô-rinh-tô 5:21) và gánh chịu sự “thiêu đốt” của sự thánh khiết Đức Chúa Trời đối với tội lỗi. Ngài là Chiên Con chịu giết, là của lễ toàn thiêu hoàn hảo. Nhờ đó, ai tin nhận Ngài thì không bị hư mất (bị thiêu đốt đời đời) nhưng được sự sống đời đời (Giăng 3:16).
Nhưng Kinh Thánh cũng cảnh báo rằng chính Chúa Giê-xu sẽ trở lại như một Quan Án với “lửa hừng” (2 Tê-sa-lô-ni-ca 1:7-8) để thi hành sự phán xét cuối cùng trên những kẻ không vâng phục Phúc Âm.
Chân lý “Đức Chúa Trời là ngọn lửa thiêu đốt” không chỉ là giáo lý trừu tượng, mà phải biến đổi cách chúng ta sống và thờ phượng.
1. Sống Với Lòng Kính Sợ Chúa Thật: Đời sống Cơ Đốc không phải là một mối quan hệ thoải mái, tùy tiện với Đấng Tạo Hóa. “Ấy là điều tốt lành mà các ngươi nên kính sợ Ta, Đức Giê-hô-va phán vậy” (Giê-rê-mi 5:22). Sự kính sợ này không phải là nỗi sợ hãi của tên nô lệ, nhưng là lòng tôn kính, thần phục sâu xa của người con đối với Cha Thánh Khiết, biết rằng Ngài không xem thường tội lỗi. Nó khiến chúng ta ghê tởm tội lỗi và nghiêm túc trong sự vâng lời.
2. Có Một Cái Nhìn Đúng Về Tội Lỗi: Trong một thời đại thường xem nhẹ tội lỗi, hình ảnh này nhắc chúng ta rằng tội lỗi là vấn đề nghiêm trọng chết người trước mặt Đấng Thánh Khiết. Nó không chỉ là “sai lầm” hay “thiếu sót”, mà là thứ sẽ bị lửa thánh khiết của Ngài thiêu đốt. Điều này thúc giục chúng ta ăn năn cách chân thật và chạy đến với sự tha thứ duy nhất trong huyết Chúa Giê-xu.
3. Dâng Lên Sự Thờ Phượng Chân Thật: Sự thờ phượng mà Đức Chúa Trời đòi hỏi phải “trong tâm thần và lẽ thật” (Giăng 4:24). Nó không thể là hình thức, lấy lòng người, hoặc pha trộn với các thần tượng (vật chất, danh vọng, tự ngã). Đức Chúa Trời là lửa thiêu đốt sẽ đốt cháy mọi sự thờ phượng giả dối. Chúng ta phải đến gần Ngài với “lòng thật” (Hê-bơ-rơ 10:22).
4. Khao Khát Và Đón Nhận Sự Thanh Tẩy Hằng Ngày: Là con cái Đức Chúa Trời, chúng ta được an toàn trong Đấng Christ. Nhưng đời sống chúng ta vẫn cần được lửa thánh khiết của Ngài thanh tẩy mỗi ngày. Đó là để Chúa Thánh Linh – Đấng được ví như lửa (Công vụ 2:3) – soi xét, phơi bày những góc khuất tội lỗi, những động cơ ích kỷ, và đốt cháy chúng đi. Chúng ta cần cầu nguyện như Đa-vít: “Xin Chúa hãy dò xét tôi, và biết lòng tôi; hãy thử thách và biết tư tưởng tôi” (Thi Thiên 139:23).
5. Sống Với Hy Vọng Và Sự Nhẹ Nhàng Trong Sự Phán Xét: Đối với người tin Chúa, sự phán xét của Đức Chúa Trời không còn là mối đe dọa kinh khiếp, mà là sự thanh tẩy cuối cùng để chúng ta được hoàn toàn thánh khiết. Chúng ta có thể đối diện ngày đó với lòng tin cậy, vì biết rằng mình “được ẩn náu trong Đấng Christ” và công việc của mình sẽ được lửa Ngài thử nghiệm (1 Cô-rinh-tô 3:13-15). Điều này cho chúng ta động lực để xây dựng đời sống mình bằng “vàng, bạc, đá quý” của Lời Chúa và sự vâng phục, chứ không phải “gỗ, cỏ, rơm” của đời này.
“Đức Chúa Trời là ngọn lửa thiêu đốt” là một chân lý hai mặt vừa đáng sợ vừa đáng trông cậy. Đối với thế gian không ăn năn và tội lỗi kiêu ngạo, Ngài là lửa hủy diệt không thể cưỡng lại. Nhưng đối với những người khiêm nhường ăn năn, chạy đến nương náu trong sự chết chuộc tội của Con Ngài là Chúa Giê-xu Christ, ngọn lửa ấy trở thành ánh sáng dẫn đường, sự ấm áp của tình yêu Cha, và lửa thanh tẩy để họ ngày càng trở nên giống hình ảnh của Con Ngài.
Ước mong mỗi chúng ta, với lòng biết ơn sâu xa về thập tự giá, sẽ sống một đời sống “đẹp lòng Đức Chúa Trời cách trọn vẹn” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:1), trong sự kính sợ thánh và tình yêu thương trọn vẹn, biết rằng chúng ta đang phục vụ và đi theo một Đức Chúa Trời Thánh Khiết, Đấng là chính Lửa Thiêu Đốt.