Sẵn sàng trong mọi thời điểm có ý nghĩa gì (2 Ti-mô-thê 4:2)?

Trong hành trình thuộc linh của mỗi Cơ Đốc nhân, cụm từ "sẵn sàng trong mọi thời điểm" không chỉ là một lời khuyên nhủ mà còn là một mệnh lệnh quan trọng, đặc biệt được nhấn mạnh trong bức thư cuối cùng của sứ đồ Phao-lô gửi cho người con thuộc linh yêu dấu - Ti-mô-thê. Câu Kinh Thánh trọng tâm của chúng ta, 2 Ti-mô-thê 4:2, chép: "Hãy giảng đạo, cố khuyên, bất luận gặp thời hay không gặp thời, hãy sẵn lòng dùng mọi cách nhịn nhục và sự dạy dỗ mà bẻ trách, nài khuyên, khuyên lơn." Đây không chỉ là chỉ dẫn cho một mục sư, mà còn là nguyên tắc sống cho mọi tín hữu trong sự kêu gọi làm chứng nhân cho Đấng Christ. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào phân tích ý nghĩa, bối cảnh, và ứng dụng thực tiễn của lời dạy quan trọng này.

Để hiểu trọn vẹn 2 Ti-mô-thê 4:2, chúng ta phải đặt nó trong toàn bộ bối cảnh của thư tín. Đây là lần thứ hai Phao-lô viết thư cho Ti-mô-thê, và cũng là lá thư cuối cùng của ông trước khi chịu tử đạo dưới thời Nero (khoảng năm 67 SCN). Bầu không khí của thư là sự khẩn thiết, như một di chúc thuộc linh. Phao-lô biết thời điểm của mình sắp hết (2 Ti-mô-thê 4:6), và ông truyền lại nhiệm vụ tối thượng cho thế hệ kế tiếp: "Hãy giảng đạo".

Chữ "giảng đạo" trong nguyên văn Hy Lạp là κηρύξον (kēryxon), một mệnh lệnh ở thì aorist, thể chủ động. Từ này mang nghĩa công bố như một sứ giả (herald), long trọng và có thẩm quyền. Nó không chỉ là việc nói suông, mà là sự tuyên bố một thông điệp khẩn cấp và quan trọng từ Đức Vua. Điều này nhắc chúng ta nhớ đến sứ mạng của Chúa Giê-xu khi Ngài đến thế gian để "giảng tin lành... vì Ta đã được xức cho đặng giảng tin lành" (Lu-ca 4:18). Vậy, mệnh lệnh đầu tiên là phải công bố Lời Chúa một cách trung thực và đầy uy quyền.

Cụm từ then chốt "bất luận gặp thời hay không gặp thời" (trong nguyên bản: εὐκαίρως ἀκαίρως - eukairōs akairōs) là trọng tâm của sự "sẵn sàng". Εὐκαίρως (eukairōs) bắt nguồn từ eu (tốt) và kairos (thời điểm), nghĩa là vào một thời điểm thuận lợi, thích hợp. Ngược lại, ἀκαίρως (akairōs) bắt nguồn từ a- (phủ định) và kairos, nghĩa là vào thời điểm không thuận lợi, bất tiện.

Thần học về "thời điểm" (kairos) rất quan trọng trong Kinh Thánh. Khác với chronos (thời gian theo trình tự), kairos chỉ những cơ hội, những khoảnh khắc định mệnh do Chúa sắp đặt. Phao-lô dạy chúng ta phải "lợi dụng thì giờ" (Ê-phê-sô 5:16), vì "kỳ đã trọn" (Mác 1:15). Tuy nhiên, sự sẵn sàng của Cơ Đốc nhân phải vượt trên cả sự thuận tiện cá nhân. Nó bao gồm:

1. Sẵn sàng khi thuận lợi: Khi người nghe cởi mở, hoàn cảnh dễ dàng, chúng ta cảm thấy được khích lệ. Đây là thời điểm "gặt hái".
2. Sẵn sàng khi không thuận lợi: Khi bị chống đối, hoàn cảnh khó khăn, người nghe thù nghịch, hoặc ngay cả khi bản thân mệt mỏi, bất an. Đây chính là thử thách thật sự của đức tin và sự vâng lời. Chúa Giê-xu là tấm gương hoàn hảo: Ngài giảng dạy cho đám đông đói khát, cho người Pha-ri-si chống đối, và ngay cả trên thập tự giá (Lu-ca 23:39-43).

Phao-lô không chỉ nói "hãy giảng", mà ông mở rộng thành một quy trình trọn vẹn của việc chăm sóc thuộc linh:

A. Sửa Dạy (Bẻ Trách): Từ Hy Lạp ἐλεγξον (elegxon) có nghĩa vạch trần tội lỗi, quở trách với mục đích đem đến sự ăn năn. Đây là công việc khó khăn, đòi hỏi sự dạn dĩ nhưng phải xuất phát từ tình yêu thương và dựa trên chân lý khách quan của Lời Chúa (2 Ti-mô-thê 3:16). Nó tương tự như công việc của người thợ rèn uốn nắn sắt nóng.

B. Nài Khuyên: Từ ἐπιτίμησον (epitimēson) mang sắc thái khuyên răn, cảnh cáo nghiêm khắc. Nó nhấn mạnh đến sự khẩn thiết và hậu quả nếu không nghe theo.

C. Khuyên Lơn (Khích Lệ): Từ παρακάλεσον (parakaleson) rất phong phú, có nghĩa là an ủi, khích lệ, động viên. Đây là hành động ôm lấy, nâng đỡ người đã ăn năn hoặc đang nản lòng. Chúa Giê-xu gọi Đức Thánh Linh là "Đấng Yên Ủi" (Paraklētos) (Giăng 14:16). Công việc của chúng ta là bắt chước Thánh Linh, vừa là luật sư buộc tội (vạch trần tội lỗi) vừa là luật sư biện hộ (an ủi, nâng đỡ).

Cả ba khía cạnh này phải được thực hiện với "mọi cách nhịn nhục và sự dạy dỗ". Nhịn nhục (ὑπομονή - hypomonē) là sự kiên trì, chịu đựng lâu dài, không nản lòng trước thái độ cứng lòng. Sự dạy dỗ (διδαχή - didachē) nhấn mạnh rằng mọi sự sửa dạy phải dựa trên nền tảng giáo lý vững chắc, chứ không phải cảm xúc hay ý kiến cá nhân.

Lời dạy này không chỉ dành cho các mục sư, giáo sĩ. Mỗi tín hữu đều được kêu gọi "hãy sẵn sàng... cho hỏi về lý do của sự trông cậy trong anh em" (1 Phi-e-rơ 3:15). Dưới đây là những ứng dụng cụ thể:

1. Sẵn Sàng Thuộc Linh Cá Nhân:

• Liên Tục Đầy Dẫy Lời Chúa: Sự sẵn sàng bắt đầu từ việc chính mình được Lời Chúa dạy dỗ. Phao-lô căn dặn Ti-mô-thê: "Hãy đem lòng trí của con cho đến sự dạy dỗ của ta" (2 Ti-mô-thê 3:14). Thường xuyên đọc, suy ngẫm, học thuộc lòng Kinh Thánh là nền tảng.
• Đời Sống Cầu Nguyện: Cầu nguyện không ngừng (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:17) giữ cho chúng ta kết nối với nguồn năng lực và sự khôn ngoan từ Chúa, để nhận biết những "thời điểm" (kairos) Ngài sắm sẵn.
• Được Đầy Dẫy Đức Thánh Linh: Chính Thánh Linh sẽ cho chúng ta lời nói đúng lúc (Ma-thi-ơ 10:19-20). Sự sẵn sàng thuộc linh là sự nhạy bén với sự dẫn dắt của Ngài.

• Trong Gia Đình: Cha mẹ phải sẵn sàng dạy dỗ con cái "tức thì" (Phục-truyền 6:7), không trì hoãn vì công việc hay sự mệt mỏi.
• Trong Hội Thánh: Sẵn sàng khích lệ anh chị em đang nản lòng (Hê-bơ-rơ 10:24-25), sẵn sàng góp ý trong tình yêu thương khi thấy người khác sai lầm (Ga-la-ti 6:1).
• Nơi Làm Việc/Học Tập: Sẵn sàng làm chứng về niềm vui và hy vọng trong Chúa khi có cơ hội, với thái độ "mềm mại, kính nhường" (1 Phi-e-rơ 3:15-16).

• Học theo Phao-lô, người đã rao giảng trong ngục tù (Công vụ 16:25). Sự sẵn sàng bao gồm việc chấp nhận rằng sẽ có những lúc thông điệp bị khước từ. Trách nhiệm của chúng ta là trung tín rao giảng, còn kết quả thuộc về Chúa (1 Cô-rinh-tô 3:6-7).

Lời căn dặn "hãy sẵn sàng trong mọi thời điểm" từ 2 Ti-mô-thê 4:2 là hồi chuông cảnh tỉnh cho Hội Thánh trong mọi thời đại. Nó đòi hỏi một sự cam kết trọn vẹn, một tâm thế luôn trong tư thế sẵn sàng của người lính (2 Ti-mô-thê 2:3-4), người nông dân và người đấu sĩ. Trong một thế giới mà "thời điểm thuận tiện" cho những điệu hưởng thụ cá nhân luôn được tôn vinh, thì tiếng gọi của Phao-lô vang lên như một sự điều chỉnh cấp thiết.

Sự sẵn sàng của chúng ta không dựa trên cảm xúc hay hoàn cảnh, mà dựa trên mệnh lệnh và ân điển của Đấng đã kêu gọi chúng ta. Nó xuất phát từ lòng biết ơn về Tin Lành cứu rỗi và tình yêu thương đối với những linh hồn hư mất. Khi chúng ta sống với tâm thế "bất luận gặp thời hay không gặp thời", chúng ta đang bước theo dấu chân của Chúa Giê-xu và các sứ đồ, trung thành quản lý những gì Chúa đã ủy thác.

Ước mong mỗi chúng ta, qua sự nghiên cứu này, sẽ được thách thức và thúc giục để nài xin Chúa tạo dựng trong lòng mình một tinh thần tỉnh thức, chuẩn bị, và sẵn sàng bất cứ lúc nào, ở bất cứ đâu, để công bố, sửa dạy, và khích lệ bằng Lời Hằng Sống của Ngài. "Phải, tôi hãy còn sống, hay tôi đã thác, miễn Đấng Christ được cả sáng trong thân thể tôi" (Phi-líp 1:20).