Căn Tính Trong Đấng Christ
Trong một thế giới luôn thúc giục chúng ta định nghĩa bản thân qua thành tích, tài sản, địa vị, mối quan hệ hay cảm xúc, người tin Chúa được mời gọi vào một hành trình căn bản và biến đổi: tìm thấy căn tính đích thực của mình trong Đấng Christ. Đây không phải là một khái niệm tâm lý đơn thuần, mà là một lẽ thật nền tảng của đời sống thuộc linh, được mặc khải xuyên suốt Kinh Thánh. Bài viết này sẽ khám phá ý nghĩa thần học sâu sắc, nền tảng Kinh Thánh và ứng dụng thực tiễn của việc sống với căn tính mới này.
Phần 1: Sự Khủng Hoảng Căn Tính và Lời Đáp Trọng Đại
Câu hỏi “Tôi là ai?” vang vọng trong lòng mỗi người. Con người thường xây dựng căn tính của mình trên những nền tảng mong manh và tạm bợ: công việc (“Tôi là một giám đốc”), gia đình (“Tôi là một người mẹ”), tội lỗi (“Tôi là một kẻ thất bại”), hay thành tựu (“Tôi là người thành công”). Tuy nhiên, những căn tính này dễ dàng sụp đổ khi hoàn cảnh thay đổi. Sứ đồ Phao-lô, trước khi gặp Chúa, đã xây căn tính mình trên nền tảng Do Thái giáo xuất sắc: “về luật pháp, thì thuộc dòng Pha-ri-si; về lòng sốt sắng, thì bắt bớ hội thánh; còn như về sự công bình của luật pháp, thì không chỗ trách được” (Phi-líp 3:5-6). Nhưng ông gọi tất cả những điều đó là “rơm rác” so với sự cao trọng của việc được biết Đấng Christ (Phi-líp 3:8).
Lời đáp trọng đại của Phúc Âm là: Căn tính đích thực và vĩnh cửu của một người không được tìm thấy trong chính họ, mà trong mối liên hệ với Đấng Christ. Điều này không có nghĩa là phủ nhận cá tính, ơn phước hay hoàn cảnh riêng, nhưng đặt tất cả vào trong khuôn khổ đúng đắn và bền vững nhất: chúng ta là ai trong Ngài.
Phần 2: Nền Tảng Kinh Thánh – Chúng Ta Là Ai Trong Đấng Christ?
Kinh Thánh Tân Ước, đặc biệt qua các thư tín của Phao-lô, tràn ngập những tuyên bố về căn tính của tín đồ. Cụm từ “trong Đấng Christ” (tiếng Hy Lạp: en Christō) xuất hiện hàng chục lần, mô tả một thực tại thuộc linh, một phạm trù hiện hữu mới. Dưới đây là những khía cạnh then chốt của căn tính này:
1. Một Tạo Vật Mới (New Creation): Đây có lẽ là tuyên bố triệt để nhất. “Vậy, nếu ai ở trong Đấng Christ, thì nấy là người dựng nên mới; những sự cũ đã qua đi, nầy mọi sự đều trở nên mới” (2 Cô-rinh-tô 5:17). Từ Hy Lạp kainē ktisis (dựng nên mới) nói đến một sự sáng tạo hoàn toàn mới mẻ, không phải là cải tạo cái cũ. Căn tính cũ dựa trên A-đam (tội lỗi, sự chết) đã chấm dứt. Căn tính mới trong Đấng Christ (sự công bình, sự sống) đã bắt đầu. Điều này không xảy ra nhờ nỗ lực cá nhân, mà nhờ hành động sáng tạo của Đức Chúa Trời qua sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu.
2. Con Cái Đức Chúa Trời (Children of God): “Nhưng hễ ai đã nhận Ngài, thì Ngài ban cho quyền phép trở nên con cái Đức Chúa Trời, là ban cho những kẻ tin danh Ngài” (Giăng 1:12). Đây không phải là một phép ẩn dụ, mà là một thực tại pháp lý thuộc linh. Qua sự cứu chuộc, chúng ta được “nhận làm con” (Greek: huiothesia – Ê-phê-sô 1:5), được đặt vào địa vị của một người con trọn vẹn với mọi đặc quyền, trong đó có quyền gọi Đức Chúa Trời là “Abba, Cha!” (Rô-ma 8:15). Căn tính nền tảng nhất của chúng ta không còn là “tội nhân” (dù chúng ta vẫn có thể phạm tội), mà là con yêu dấu của Đức Chúa Trời Toàn Năng.
3. Thân Thể Của Đấng Christ và Đền Thờ của Đức Thánh Linh: “Anh em há chẳng biết mình là đền thờ của Đức Chúa Trời, và Thánh Linh Đức Chúa Trời ở trong anh em sao?” (1 Cô-rinh-tô 3:16). Và, “Vả, như thân là một, có nhiều chi thể, và như các chi thể của thân dầu có nhiều, cũng chỉ hiệp thành một thân mà thôi, Đấng Christ cũng vậy” (1 Cô-rinh-tô 12:12). Căn tính của chúng ta mang tính cộng đồng và chức năng. Chúng ta thuộc về nhau trong Hội Thánh, là thân thể Ngài, và mỗi người là một chi thể có chức năng riêng (Rô-ma 12:4-5). Đồng thời, mỗi cá nhân là nơi ngự trị của chính Đức Thánh Linh – một chân lý kinh ngạc định hình mọi suy nghĩ và hành động.
4. Người Được Cứu Chuộc, Thánh và Công Bình: Chúng ta thường định nghĩa mình bằng quá khứ tội lỗi. Nhưng Đức Chúa Trời tuyên bố: “Hễ ai ở trong Đấng Christ, thì tội lỗi không bắt phục được đâu, vì anh em không ở dưới luật pháp, mà ở dưới ân điển” (Rô-ma 6:14). Chúng ta đã được “rửa sạch”, “nên thánh”, và “được xưng công bình” nhờ danh Chúa Giê-xu Christ và Thánh Linh của Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 6:11). Từ “thánh” (Greek: hagios) không mô tả sự hoàn hảo về hành vi, mà là địa vị được biệt riêng ra cho Đức Chúa Trời. Đây là cách Phao-lô gọi các tín hữu: “các thánh đồ”.
Phần 3: Phân Đoạn Giải Kinh Sâu: Ê-phê-sô 1:3-14 – Căn Tính Phước Hạnh
Phân đoạn này như một bản tuyên ngôn về căn tính trong Đấng Christ. Mỗi mệnh đề bắt đầu bằng “trong Đấng Christ” hoặc “trong Ngài” (Greek: en autō).
- “Chúc tụng Đức Chúa Trời... Ngài đã chọn chúng ta trong Đấng Christ trước khi sáng thế” (câu 3-4): Căn tính của chúng ta bắt nguồn từ sự lựa chọn vĩnh cửu của Đức Chúa Trời, không phải từ công đức hay sự ngẫu nhiên. Chúng ta được chọn “trong Ngài”, nhấn mạnh rằng Đấng Christ là trung tâm của kế hoạch cứu rỗi.
- “Trong tình yêu thương, Ngài đã định trước cho chúng ta được trở nên con nuôi của Ngài qua Chúa Giê-xu Christ” (câu 5, BD2011): Căn tính huiothesia (con nuôi/được nhận làm con) là theo ý muốn tốt lành của Ngài.
- “Trong Ngài, chúng ta được cứu chuộc bởi huyết Ngài, được tha tội” (câu 7): Căn tính được đảm bảo bằng giá cao nhất – huyết của Con Ngài. Đây là nền tảng pháp lý cho sự tha thứ.
- “Trong Ngài... chúng ta cũng đã trở nên kẻ dự phần kế nghiệp” (câu 11): Chúng ta không chỉ là con, mà còn là người thừa kế (cùng thừa kế với Đấng Christ – Rô-ma 8:17). Căn tính này hướng về tương lai vinh hiển.
Toàn bộ phân đoạn này dạy rằng: Căn tính Cơ Đốc là một món quay phước hạnh từ Cha Thiên Thượng, được mua chuộc bởi Con Ngài, và được đóng ấn bởi Thánh Linh Ngài (câu 13-14). Nó hoàn toàn là ân điển.
Phần 4: Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Hằng Ngày
Biết lẽ thật là một chuyện, sống với lẽ thật ấy là chuyện khác. Làm thế nào để căn tính trong Đấng Christ định hình đời sống chúng ta mỗi ngày?
1. Sống Bởi Đức Tin, Không Bởi Cảm Xúc hay Hoàn Cảnh: Cảm xúc chúng ta thay đổi, hoàn cảnh lên xuống. Nhưng Lời Đức Chúa Trời phán điều gì về chúng ta? Khi bị cám dỗ nghĩ “Tôi vô giá trị”, hãy tuyên xưng: “Trong Đấng Christ, tôi là con cái yêu dấu của Đức Chúa Trời” (Rô-ma 8:16-17). Khi thất bại, hãy nhớ: “Trong Đấng Christ, tôi là người công bình của Đức Chúa Trời” (2 Cô-rinh-tô 5:21). Hãy “lấy lòng tin mà nhận lấy lời hứa” (Hê-bơ-rơ 6:12) về căn tính của mình.
2. Từ Bỏ Căn Tính Cũ, Mặc Lấy Căn Tính Mới: “Hãy lột bỏ người cũ với công việc nó, và mặc lấy người mới, là người đang đổi mới theo hình tượng Đấng đã dựng nên mình” (Cô-lô-se 3:9-10). Đây là một quyết định hằng ngày. Khi sự giận dữ, tham lam, dối trá (biểu hiện của “người cũ”) trỗi dậy, chúng ta phải chủ động chọn sống theo căn tính mới của mình: là người được tha thứ, nên tha thứ; là người của sự thật, nên nói lời chân thật.
3. Tìm Kiếm Sự Xác Quyết Từ Thánh Linh, Không Từ Thế Gian: Thế gian luôn đưa ra tiêu chuẩn để đánh giá. Thánh Linh làm chứng cho lòng chúng ta rằng chúng ta là con cái Đức Chúa Trời (Rô-ma 8:16). Hãy dành thời gian tĩnh nguyện, để Lời Chúa (là gương soi chân thật – Gia-cơ 1:23) và Thánh Linh định hình lại suy nghĩ của chúng ta về chính mình.
4. Sống Trong Cộng Đồng Gương Mẫu (Hội Thánh): Căn tính “thân thể Đấng Christ” chỉ được thể hiện trọn vẹn trong mối liên hệ với các chi thể khác. Chúng ta cần anh chị em trong Chúa để nhắc nhở, khích lệ và đôi khi sửa dạy khi chúng ta quên mất mình là ai trong Ngài. “Hãy khuyên bảo nhau...” (Hê-bơ-rơ 3:13).
5. Bước Đi Theo Thánh Linh – Bày Tỏ Căn Tính Thật: “Tôi nói rằng: Hãy bước đi theo Thánh Linh, chớ hề làm trọn những điều ưa muốn của xác thịt” (Ga-la-ti 5:16). Căn tính mới bên trong sẽ sản sinh ra bông trái bên ngoài: “yêu thương, vui mừng, bình an, nhịn nhục, nhân từ, hiền lành, trung tín, mềm mại, tiết độ” (Ga-la-ti 5:22-23). Sống theo Thánh Linh vừa là bằng chứng, vừa là sự củng cố cho căn tính của chúng ta trong Đấng Christ.
Kết Luận: Sống Với Căn Tính Vĩnh Cửu
Tìm được căn tính trong Đấng Christ có nghĩa là chúng ta không còn phải vật lộn trong cô đơn để trả lời câu hỏi “Tôi là ai?”. Câu trả lời đã được tuyên bố rõ ràng qua Phúc Âm: Bạn là một tạo vật mới, là con cái yêu dấu của Đức Chúa Trời, là chi thể của thân thể Đấng Christ, là đền thờ của Đức Thánh Linh, là người được cứu chuộc và trở nên thánh. Căn tính này không dựa trên cảm nhận, mà dựa trên sự kiện lịch sử về sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu, và lời hứa thành tín của Đức Chúa Trời.
Hành trình đời sống Cơ Đốc là hành trình ngày càng tin quyết và sống phù hợp với căn tính cao trọng mà chúng ta đã nhận lãnh. Khi chúng ta gặp gỡ Chúa mỗi ngày qua Lời Ngài và cầu nguyện, Thánh Linh sẽ tiếp tục đổi mới tâm trí chúng ta, để từ bên trong ra bên ngoài, chúng ta càng ngày càng phản chiếu rõ ràng hình ảnh của Đấng Christ – Đấng mà căn tính của chúng ta được giấu kín trong Ngài (Cô-lô-se 3:3).
“Ta đã bị đóng đinh vào thập tự giá với Đấng Christ, mà tôi sống, không phải là tôi sống nữa, nhưng Đấng Christ sống trong tôi; nay tôi còn sống trong xác thịt, ấy là tôi sống trong đức tin của Con Đức Chúa Trời, là Đấng đã yêu tôi, và phó chính mình Ngài vì tôi.” (Ga-la-ti 2:20)
Đây là tâm điểm của căn tính Cơ Đốc: không phải tôi, nhưng Đấng Christ. Khi chúng ta sống bởi đức tin nơi Ngài, căn tính đích thực, vững vàng và đầy hy vọng của chúng ta sẽ tỏ lộ ra, đem lại vinh hiển cho Cha Thiên Thượng.