Chúa Giêsu khác biệt thế nào so với các nhà lãnh đạo tôn giáo khác?

Trong dòng chảy lịch sử tôn giáo nhân loại, xuất hiện vô số nhà lãnh đạo, triết gia và giáo chủ vĩ đại. Họ dạy về đạo đức, chỉ ra con đường, và để lại những di sản tư tưởng đồ sộ. Tuy nhiên, khi đứng trước nhân vật Giê-su của Na-xa-rét, chúng ta đối diện với một hiện tượng hoàn toàn khác biệt, một sự độc nhất vô nhị phá vỡ mọi khuôn mẫu thông thường. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khám phá những khía cạnh căn bản làm nên sự khác biệt tuyệt đối giữa Chúa Giê-su Christ và tất cả các nhà lãnh đạo tôn giáo khác.

Tất cả các nhà lãnh đạo tôn giáo khác đều có chung một điểm xuất phát: họ là con người đi tìm kiếm Đức Chúa Trời, chân lý, hoặc sự giác ngộ. Họ khởi đầu từ thế gian này, trải qua hành trình tâm linh, và cuối cùng đạt được một mức độ hiểu biết hay khai sáng nào đó để dạy lại cho người khác.

Chúa Giê-su tuyên bố một nguồn gốc hoàn toàn nghịch lý: Ngài từ trời xuống. Ngài không phải là một con người trở nên thần thánh, mà là Đấng Thần Thánh mang lấy hình thể con người. Giăng 3:13 chép: "Chẳng hề có ai lên trời, trừ ra Đấng từ trời xuống, ấy là Con người vốn ở trên trời." Chính Ngài tuyên bố: "Vì ta từ trên trời xuống, chẳng phải để làm theo ý ta, nhưng làm theo ý Đấng đã sai ta đến." (Giăng 6:38). Trong tiếng Hy Lạp, cụm từ "từ trên trời xuống" (καταβὰς ἐκ τοῦ οὐρανοῦ - katabas ek tou ouranou) nhấn mạnh hành động từ nơi cao sang đi xuống thế gian thấp hèn, một sự "hạ mình" có chủ ý.

Sứ đồ Giăng mở đầu sách Phúc Âm bằng một tuyên ngôn kinh thiên động địa: "Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta." (Giăng 1:1, 14). Chữ "Ngôi Lời" trong nguyên ngữ là Λόγος (Logos), biểu thị lý trí, nguyên lý sáng tạo và biểu hiện thần tính. Chúa Giê-su không phải là một "giáo chủ" được sinh ra, mà là Đức Chúa Trời nhập thể. Đây là điểm phân kỳ đầu tiên và căn bản nhất.

Các nhà lãnh đạo tôn giáo vĩ đại nhất cũng chỉ là người chỉ đường. Họ nói: "Hãy đi theo con đường tôi đã tìm thấy," hoặc "Hãy tuân theo những giáo lý này để đến được bến bờ giải thoát." Họ là những hướng dẫn viên trên hành trình.

Chúa Giê-su không chỉ dạy về con đường. Ngài tuyên bố mình chính là con đường. Trong một câu nói đầy uy quyền, Ngài phán: "Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha." (Giăng 14:6). Động từ "là" trong tiếng Hy Lạp (εἰμί - eimi) ở đây mang nghĩa đồng nhất tuyệt đối. Ngài không nói "Ta chỉ cho các ngươi đường đi," mà "Ta LÀ đường đi." Sự cứu rỗi không nằm ở việc tuân thủ một bộ giáo lý do Ngài dạy, mà nằm ở chính bản thân Ngài và mối quan hệ với Ngài. Sứ đồ Phi-e-rơ xác nhận điều này: "Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu." (Công vụ 4:12).

Cái chết của hầu hết các nhà lãnh đạo tôn giáo là dấu chấm hết bi thảm cho sự nghiệp của họ. Đó là một sự kiện đáng tiếc, đôi khi khiến cho các môn đồ của họ tan rã.

Cái chết của Chúa Giê-su hoàn toàn khác. Đó không phải là một tai nạn hay một thất bại, mà là mục đích tối thượng của sự nhập thể. Chính Ngài đã nhiều lần tiên báo về sự chết của mình (Ma-thi-ơ 16:21). Ngài tuyên bố: "Con người đã đến... phải hiến mạng sống mình làm giá chuộc cho nhiều người." (Ma-thi-ơ 20:28). Từ "giá chuộc" trong nguyên ngữ (λύτρον - lytron) có nghĩa là giá tiền để mua lại một nô lệ, một sự giải thoát khỏi ách nô lệ. Sứ đồ Phao-lô giải thích: "Đấng Christ đã chuộc chúng ta khỏi sự rủa sả của luật pháp, bởi Ngài đã nên sự rủa sả vì chúng ta." (Ga-la-ti 3:13).

Sự khác biệt nằm ở chỗ: Các nhà lãnh đạo khác chết vì lý tưởng của mình. Còn Chúa Giê-su chết thay cho những kẻ phản nghịch chống lại Ngài, để gánh lấy hình phạt tội lỗi mà họ đáng phải chịu. Đây là ân điển (χάρις - charis), một ân huệ nhưng không mà không một tôn giáo nào khác dạy.

Nhiều tôn giáo tôn kính mộ phần của vị giáo chủ của họ. Điều đó chứng tỏ họ vẫn đang chờ đợi, hoặc xem sự nghiệp của vị ấy đã khép lại.

Đối với Cơ Đốc giáo, ngôi mộ trống là nền tảng của đức tin. Sự sống lại của Chúa Giê-su không phải là một truyền thuyết tâm linh hay biểu tượng, mà là một sự kiện lịch sử được chứng thực bởi hàng trăm nhân chứng (1 Cô-rinh-tô 15:3-8). Sứ đồ Phao-lô tuyên bố dứt khoát: "Nếu Đấng Christ chẳng từ kẻ chết sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em còn ở trong tội lỗi mình." (1 Cô-rinh-tô 15:17). Sự sống lại là bằng chứng Đức Chúa Trời Cha đã chấp nhận sự hy sinh của Con Ngài, và là lời hứa về sự sống lại cho mọi người tin. Chúa Giê-su đã chiến thắng sự chết, không một nhà lãnh đạo nào khác có thể tuyên bố điều này.

Một nhà lãnh đạo tôn giáo có thể dạy về sự tha thứ, khuyên người ta nên tha thứ cho nhau. Nhưng chỉ có Chúa Giê-su tuyên bố chính Ngài có thẩm quyền tha thứ tội lỗi của con người đối với Đức Chúa Trời. Khi chữa lành người bại, Ngài phán: "Hỡi con ta, tội lỗi ngươi đã được tha." Các thầy thông giáo nghĩ thầm: "Sao người nầy nói như vậy? Người nói phạm thượng! Ngoài một mình Đức Chúa Trời, còn có ai tha tội được chăng?" (Mác 2:5-7). Họ hiểu đúng bản chất lời tuyên bố của Chúa Giê-su: Ngài đang đặt mình ngang hàng với Đức Chúa Trời trong quyền năng tha tội. Để chứng minh, Ngài chữa lành thân thể người bại, một việc hữu hình, để minh chứng cho quyền tha tội vô hình.

Hơn nữa, Ngài tuyên bố mình là Đấng Phán Xét tối cao của toàn nhân loại. "Cha... đã ban quyền thi hành sự phán xét cho Con, vì là Con người." (Giăng 5:27). Mọi người, kể cả những nhà lãnh đạo tôn giáo vĩ đại khác, đều sẽ phải đứng trước Ngài để nhận sự phán xét sau cùng. Đây là một tuyên bố vô tiền khoáng hậu.

Mối quan hệ giữa các nhà lãnh đạo tôn giáo và tín đồ thường là quan hệ thầy-trò, đấng khai sáng-người đi theo, với một khoảng cách rất lớn về địa vị và sự thánh thiện.

Chúa Giê-su, dù là Chúa và Thầy (Giăng 13:13), lại gọi những môn đồ của mình là bạn hữu: "Ta chẳng gọi các ngươi là đầy tớ nữa... nhưng ta đã gọi các ngươi là bạn hữu." (Giăng 15:15). Hơn thế nữa, Ngài còn phá bỏ mọi rào cản để những ai tin Ngài trở nên con cái Đức Chúa Trời: "Hễ ai đã nhận Ngài, thì Ngài ban cho quyền phép trở nên con cái Đức Chúa Trời, là ban cho những kẻ tin danh Ngài." (Giăng 1:12). Điều này thiết lập một mối quan hệ gia đình thân mật (A-ba, Cha! - Rô-ma 8:15), chứ không phải mối quan hệ tôn sư lạnh lùng. Ngài sống cùng, ăn cùng, chịu khổ cùng các môn đồ, và cuối cùng gánh tội thay cho họ.

Sự hiểu biết về Chúa Giê-su là Đấng độc nhất vô nhị phải biến đổi cách chúng ta sống đức tin mỗi ngày:

• Đặt Niềm Tin Đúng Chỗ: Đức tin của chúng ta không đặt vào một hệ thống giáo lý khô khan, hay vào nỗ lực tu luyện của bản thân, mà đặt hoàn toàn vào con người và công trình của Chúa Giê-su Christ. Sự cứu rỗi là nhận lãnh một Người (Christ), không chỉ chấp nhận một bộ giáo lý.
• Sống Trong Quyền Năng Phục Sinh: Vì chúng ta phục vụ một Chủ đã sống lại, đang sống, nên đời sống Cơ Đốc nhân là đời sống của quyền năng, hy vọng và sự tươi mới, không phải sự tuân giữ nghi lễ cách chết cứng. Chúng ta có thể cầu nguyện trực tiếp với Ngài, nhận sự sống từ Ngài mỗi ngày.
• Truyền Giảng Một Con Người, Không Chỉ Là Một Triết Lý: Khi chia sẻ Tin Lành, trọng tâm của chúng ta là rao giảng về Chúa Giê-su - về thân vị, sự chết chuộc tội và sự sống lại của Ngài - chứ không chỉ trình bày một triết lý sống đạo đức hay một hệ thống tôn giáo ưu việt.
• Bước Đi Trong Mối Quan Hệ Cá Nhân: Chúng ta được kêu gọi bước đi trong mối tương giao sống động với Đấng Christ như với một người bạn thân, nghe tiếng Ngài qua Lời Ngài, và vâng phục Ngài vì tình yêu, không phải vì sự sợ hãi mang tính tôn giáo.

Chúa Giê-su Christ không phải là một "nhà lãnh đạo tôn giáo" giữa muôn vàn nhà lãnh đạo khác. Ngài là Đức Chúa Trời vĩnh hằng mặc lấy xác thịt, là Con Đường duy nhất dẫn đến Đức Chúa Trời, là Chiên Con chịu chết để cất tội lỗi thế gian, là Đấng Sống Lại đã đạp nát quyền lực sự chết, và là Chủ Tể đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời, sẽ trở lại để phán xét muôn dân. Sự khác biệt của Ngài không phải là mức độ, mà là về bản chất. C.S. Lewis đã nói nổi tiếng rằng, trước những lời tuyên bố của Chúa Giê-su, chúng ta không thể chỉ xem Ngài là một "thầy dạy đạo đức vĩ đại". Ngài hoặc là kẻ nói dối, kẻ điên, hoặc thật sự là Chúa. Kinh Thánh và lịch sử Hội Thánh làm chứng rõ ràng cho lựa chọn sau cùng. Ước mong mỗi chúng ta không chỉ biết về sự khác biệt này bằng tri thức, mà còn kinh nghiệm quyền năng cứu chuộc và mối tương giao sống động với Đấng Christ độc nhất vô nhị ấy mỗi ngày.