Tư Cách Con Đời Đời của Chúa Giê-xu Christ
Trong hành trình đức tin, một trong những chân lý sâu nhiệm và nền tảng nhất mà Cơ Đốc nhân cần thấu hiểu chính là thân vị của Chúa Giê-xu Christ. Ngài là ai? Mối quan hệ giữa Ngài với Đức Chúa Cha như thế nào? Bài viết này sẽ đi sâu nghiên cứu học thuyết về **Tư cách Con Đời Đời (Eternal Sonship)** của Chúa Cứu Thế Giê-xu, xem xét nền tảng Kinh Thánh, ý nghĩa thần học và những ứng dụng thiết thực cho đời sống tin kính.
Học thuyết về Tư cách Con Đời Đời khẳng định rằng Chúa Giê-xu Christ không chỉ trở nên Con Đức Chúa Trời vào một thời điểm nào đó (như lúc nhập thể, phục sinh hay thăng thiên), mà Ngài vốn là **Con Đức Chúa Trời từ trước vô cùng, trong mối tương giao đời đời với Đức Chúa Cha.** Mối quan hệ Cha-Con này là một thực tại vĩnh cửu trong chính Ba Ngôi Đức Chúa Trời. Nói cách khác, Chúa Giê-xu không chỉ là "Đức Chúa Trời" (God) một cách trừu tượng, mà Ngài là "Đức Chúa Trời, là Con" (God the Son). Tư cách "Con" này nói lên vị trí, mối quan hệ và chức năng đặc biệt của Ngài trong kế hoạch cứu chuộc.
Kinh Thánh không dùng cụm từ "Con Đời Đời," nhưng chân lý này được trình bày xuyên suốt dưới nhiều hình thức.
1. Sự Tiền Tồn và Thần Tính của Đấng Christ: Trước khi thành người, Ngài đã hiện hữu. Giăng 1:1-2, 14 chép: "Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta." Từ "Ngôi Lời" (Logos/Λόγος) chỉ về một Thân vị có lý trí, sáng tạo và thần thượng, hiện hữu từ ban đầu. Cô-lô-se 1:15-17 mô tả Ngài là "hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được... mọi vật đã được dựng nên trong Ngài... Ngài có trước muôn vật." Ngài không phải là thọ tạo đầu tiên, mà là Đấng Tạo Hóa đời đời.
2. Danh Xưng "Con Một" (Monogenes/Μονογενής): Danh hiệu này được dùng đặc biệt cho Chúa Giê-xu (Giăng 1:14, 18; 3:16; 1 Giăng 4:9). Từ Hy Lạp monogenes không chỉ đơn thuần có nghĩa "được sinh ra," mà hàm ý **"độc nhất, không ai giống, một mình một loại."** Nó nhấn mạnh sự độc đáo và duy nhất trong mối quan hệ của Ngài với Chúa Cha. Ngài là Con theo một nghĩa hoàn toàn khác biệt và đời đời, không giống bất kỳ ai được "sanh lại" trở nên con cái Đức Chúa Trời.
3. Sự Bày Tỏ của Chính Chúa Giê-xu: Chúa Giê-xu nhiều lần khẳng định mối liên hệ độc nhất và tiền tồn của Ngài với Đức Chúa Cha. Trong Giăng 17:5, Ngài cầu nguyện: "Hỡi Cha! giờ đã đến; xin làm vinh hiển Con, hầu cho Con cũng làm vinh hiển Cha, như Cha đã ban cho Con sự vinh hiển khi chưa có thế gian." Lời cầu nguyện này chứng minh sự vinh hiển và tương giao Cha-Con đã có **trước khi sáng thế**. Trong Giăng 8:58, Ngài tuyên bố: "Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, trước khi chưa có Áp-ra-ham, đã có ta (ego eimi/ἐγώ εἰμι)." Cụm "ego eimi" không chỉ nói về sự hiện hữu trước, mà còn gợi nhớ đến danh xưng thiên thượng của Đức Chúa Trời trong Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14.
4. Chứng Cớ từ Các Thư Tín: Sứ đồ Phao-lô nói về "Con riêng của Ngài" (Rô-ma 8:3) và "Con rất yêu dấu của Ngài" (Cô-lô-se 1:13). Thư Hê-bơ-rơ bày tỏ rõ ràng: "Đức Chúa Trời... trong những ngày sau rốt nầy, Ngài phán dạy chúng ta bởi Con... Con là sự chói sáng của vinh hiển Đức Chúa Trời và hình bóng của bổn thể Ngài" (Hê-bơ-rơ 1:1-3). Điều này cho thấy bản chất Con của Ngài là vĩnh cửu, và qua Ngài, bản tính của Đức Chúa Cha được bày tỏ trọn vẹn.
1. Có phải Chúa Con "được sinh ra" từ Chúa Cha không? Đây là một điểm cần thận trọng. Các tín điều lịch sử (như Tín Điều Nicea, 325 SCN) sử dụng từ "được sinh ra (begotten)" để phân biệt với "được tạo dựng (made)." Cụm "được sinh ra trước mọi loài thọ tạo" (Cô-lô-se 1:15) không có nghĩa Ngài là thọ tạo, mà khẳng định **sự sinh ra đời đời (eternal generation)** của Ngài từ Chúa Cha. Đây là một mầu nhiệm thuộc về sự sống nội tại của Ba Ngôi: Chúa Cha đời đời sinh ra Chúa Con đời đời, như ánh sáng sinh ra sự chói sáng (Hê-bơ-rơ 1:3), hay nguồn nước sinh ra dòng sông. Đó là sự thông qua bản thể, không phải là một sự kiện trong thời gian.
2. Thế còn Công vụ 13:33 hay Rô-ma 1:4, nói Ngài "được làm nên Con"? Những phân đoạn này (như Thi-thiên 2:7 được trích dẫn: "Ngày nay ta đã sanh ngươi") phải được hiểu trong **khía cạnh cứu chuộc và chức vụ** của Đấng Christ. Khi Chúa Giê-xu phục sinh, Ngài được tôn cao và xác nhận cách trọn vẹn với tư cách là Con trong quyền năng, để hoàn tất công cuộc cứu chuộc. Đây không phải là lúc Ngài "trở thành" Con, mà là lúc Ngài được công bố, xác nhận và tôn vinh với tư cách Con đã có từ đời đời, giữa vòng nhân loại và để cứu chuộc nhân loại.
Hiểu biết đúng về Tư cách Con Đời Đời của Chúa Giê-xu không chỉ là tranh luận thần học, mà có ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống đức tin.
1. Bảo Vệ Thần Tính Trọn Vẹn của Chúa Giê-xu: Học thuyết này khẳng định Ngài hoàn toàn là Đức Chúa Trời, đồng đẳng với Đức Chúa Cha từ trước vô cùng. Nếu Ngài chỉ trở thành Con khi nhập thể, thì trước đó Ngài là gì? Điều này có thể dẫn đến sai lầm nghi ngờ thần tính đời đời của Ngài (tà thuyết Arian). Sự cứu rỗi của chúng ta có giá trị vĩnh cửc vì đến từ một Đấng Cứu Thế vĩnh cửu (Hê-bơ-rơ 9:12).
2. Mặc Khải Trọn Vẹn về Đức Chúa Trời: Chúa Giê-xu là Con, nên Ngài có thể bày tỏ Cha cách trọn vẹn nhất. "Chẳng hề ai thấy Đức Chúa Trời; chỉ Con một ở trong lòng Cha, là Đấng đã giải bày Cha cho chúng ta biết" (Giăng 1:18). Qua Chúa Giê-xu, chúng ta biết Đức Chúa Trời không phải là một thực thể xa cách, mà là Người Cha yêu thương (Giăng 14:9).
3. Nền Tảng cho Sự Cứu Rỗi Bởi Ân Điển: Vì Ngài là Con độc sanh đời đời, nên sự chết của Ngài trên thập tự giá mang giá trị vô hạn, đủ để chuộc tội cho cả nhân loại. Sự vâng phục của Ngài là sự vâng phục của chính Con Đức Chúa Trời, có giá trị thay thế chúng ta một cách hoàn hảo (Rô-ma 5:19).
4. Làm Mẫu Mực cho Mối Quan Hệ của Chúng Ta với Đức Chúa Trời: Chúa Giê-xu, với tư cách là Con đời đời, luôn sống trong sự vâng phục, yêu thương và hiệp một trọn vẹn với Cha. Đây chính là khuôn mẫu cho đời sống của chúng ta – những người được "sanh lại" để trở nên con cái Đức Chúa Trời. Chúng ta được kêu gọi sống trong mối tương giao thân mật, vâng lời và phó thác như Ngài (Giăng 15:9-10).
5. Củng Cố Niềm Hy Vọng Về Gia Đình Đời Đời: Chúng ta được nhận làm con nuôi (Ga-la-ti 4:4-5) là nhờ vào vị thế độc nhất của Con Ruột, là Chúa Giê-xu Christ. Mối quan hệ đời đời giữa Cha và Con là nền tảng cho lời hứa về một gia đình đời đời mà chúng ta được dự phần. Chúng ta sẽ ở với Chúa mãi mãi vì chúng ta thuộc về gia đình của Ngài.
Lẽ thật này phải biến đổi cách chúng ta sống và tin.
- Trong Sự Thờ Phượng: Chúng ta thờ phượng Chúa Giê-xu không chỉ như một vị giáo chủ vĩ đại, mà là Con Đức Chúa Trời hằng sống, đáng được mọi sự tôn kính như tôn kính Đức Chúa Cha (Giăng 5:23). Sự thờ phượng của chúng ta xuất phát từ sự kinh ngạc trước tình yêu của Đức Chúa Trời Ba Ngôi.
- Trong Sự Cầu Nguyện: Chúng ta có thể đến với Đức Chúa Trời cách dạn dĩ vì chúng ta nhân danh Chúa Giê-xu, Con yêu dấu của Ngài. Sự cầu thay của Con đời đời đảm bảo cho lời cầu nguyện của chúng ta được nhậm (Rô-ma 8:34; Hê-bơ-rơ 7:25).
- Trong Sự Đảm Bảo Cứu Rỗi: Nền tảng của sự cứu rỗi chúng ta vững chắc vì nó dựa trên công lao của chính Con Đức Chúa Trời. Không ai có thể cướp chúng ta khỏi tay Ngài (Giăng 10:28-29).
- Trong Cách Nhìn Về Bản Thân: Chúng ta được định giá không phải bởi thành tích, mà bởi mối liên hệ qua Chúa Giê-xu Christ. Chúng ta là con cái trong Người Con. Điều này giải phóng chúng ta khỏi sự tìm kiếm giá trị sai lầm.
- Trong Mối Quan Gia Đình Thuộc Linh: Hiểu rằng chúng ta được nhận vào một gia đình đời đời, nơi có Cha và Anh Cả (Hê-bơ-rơ 2:11-12), thúc đẩy chúng ta yêu thương, gánh vác gánh nặng cho nhau như anh chị em thật.
Học thuyết về Tư cách Con Đời Đời của Chúa Giê-xu Christ không phải là một ý tưởng trừu tượng, mà là **trái tim của Phúc Âm**. Nó bảo vệ thần tính trọn vẹn của Đấng Cứu Thế, mặc khải tình yêu sâu nhiệm của Đức Chúa Trời Ba Ngôi, và đặt nền tảng vững chắc cho sự cứu rỗi bằng ân điển qua đức tin. Khi chúng ta càng hiểu sâu sắc hơn về Chúa Giê-xu là Con Đời Đời, chúng ta càng kinh ngạc trước ân điển, càng vững vàng trong đức tin, và càng sống một đời sống thờ phượng, vâng lời và yêu thương. Ước mong mỗi chúng ta, như Sứ đồ Giăng, có thể tuyên xưng: "Chúng ta đã tin sự yêu thương của Đức Chúa Trời đối với chúng ta. Đức Chúa Trời tức là sự yêu thương, và ai ở trong sự yêu thương, là ở trong Đức Chúa Trời, và Đức Chúa Trời ở trong người ấy" (1 Giăng 4:16). Và sự yêu thương vĩ đại nhất ấy được bày tỏ qua việc Đức Chúa Trời sai Con Một của Ngài đến thế gian.