Ý nghĩa của việc Chúa Giê-su là Chiên Con của Đức Chúa Trời là gì?

Trong bức tranh toàn cảnh của Kinh Thánh, không có biểu tượng nào thấm đẫm ý nghĩa cứu chuộc và chứa đựng sự mặc khải trọn vẹn về chương trình của Đức Chúa Trời cho bằng hình ảnh “Chiên Con”. Danh hiệu “Chiên Con của Đức Chúa Trời” (tiếng Hy Lạp: ὁ Ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ, ho Amnos tou Theou) mà Giăng Báp-tít đã công bố về Chúa Giê-su (Giăng 1:29, 36) không phải là một ẩn dụ ngẫu nhiên, mà là đỉnh cao của một sợi chỉ đỏ xuyên suốt từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa thần học phong phú của danh hiệu này, dựa trên nền tảng Cựu Ước và sự ứng nghiệm trọn vẹn trong Tân Ước, từ đó rút ra những ứng dụng thiết thực cho đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân ngày nay.

Để hiểu thấu đáo danh hiệu “Chiên Con của Đức Chúa Trời”, chúng ta phải quay về điểm xuất phát trong lịch sử cứu chuộc.

1. Chiên Lễ Vượt Qua: Sự kiện trọng đại nhất định hình biểu tượng này là Lễ Vượt Qua (Xuất Ê-díp-tô Ký chương 12). Dân Y-sơ-ra-ên được lệnh bắt một con chiên con không tì vết, đực, giữa tuổi nó (câu 5), giết nó vào lối chiều tối, và lấy huyết bôi lên hai cây đốc và mày cửa. Chính huyết chiên đó là dấu hiệu để Đức Chúa Trời “vượt qua” (pāsach - פָּסַח), không đánh phạt các nhà ấy. Ở đây, chiên con thay thế cho con đầu lòng, mang lấy án phạt thay. Sự cứu chuộc khỏi ách nô lệ và sự chết hoàn toàn dựa trên sự hy sinh của một sinh mạng vô tội và việc ứng dụng huyết của nó. Đây là hình bóng rõ rệt nhất về Chúa Giê-su, Đấng sẽ chịu giết vào giờ chiều tối (khi Ngài tắt hơi trên thập tự giá), huyết Ngài đổ ra để cứu chúng ta khỏi án phạt của sự chết đời đời.

2. Của Lễ Thiêu Hằng Ngày: Trong hệ thống tế lễ (Lê-vi Ký 1), của lễ thiêu (‘olah - עֹלָה) đầu tiên và căn bản thường là một con chiên đực không tì vết. Của lễ này được thiêu trọn vẹn trên bàn thờ, bày tỏ sự dâng hiến trọn vẹn lên Đức Chúa Trời và sự chuộc tội cho người dâng. Chiên con trong hệ thống tế lễ nhấn mạnh đến sự thánh khiết cần thiết (không tì vết) và sự thay thế (chết thay cho tội nhân).

3. Tiên Tri Ê-sai – Người Đầy Tớ Chịu Khổ: Ê-sai 53 là bức tranh tiên tri sống động nhất về Đấng Mê-si với tư cách là Chiên Con chịu sát tế. Câu 7 tuyên bố: “Người bị hiếp đáp, nhưng cam chịu, không hề mở miệng; như chiên con bị dắt đến hàng làm thịt, như chiên câm ở trước mặt kẻ hớt lông, người chẳng hề mở miệng.” (Ê-sai 53:7). Tiếng Hy Lạp trong Bản Bảy Mươi (Septuagint) dùng từ ἀμνὸς (amnos) – cùng từ Giăng Báp-tít đã dùng – để mô tả “chiên con” ở đây. Đoạn này mô tả Đấng Mê-si sẽ gánh lấy sự đau đớn, bệnh tật và tội lỗi của chúng ta (câu 4-5), chịu sát tế như một của lễ chuộc tội (‘asham - אָשָׁם).

Khi Giăng Báp-tít thấy Chúa Giê-su đến, ông công bố: “Kìa, Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi!” (Giăng 1:29). Lời tuyên bố này vang lên như một hồi chuông báo hiệu sự ứng nghiệm của mọi lời hứa và hình bóng.

1. Giăng 1:29 – Đấng “Cất Tội Lỗi Thế Gian Đi”: Động từ “cất đi” trong tiếng Hy Lạp là αἴρω (airō), có nghĩa là “mang đi, xóa bỏ, cất khỏi”. Chúa Giê-su không chỉ che đậy tội lỗi, Ngài mang nó đi, xóa bỏ nó hoàn toàn. Phạm vi của sự cứu chuộc này là “thế gian” (kosmos - κόσμος), cho thấy ân điển phổ quát của Đức Chúa Trời. Chiên Con của Đức Chúa Trời không đến chỉ cho một dân tộc, mà cho cả nhân loại.

2. Sự Vô Tội Và Thánh Khiết: Suốt cuộc đời Chúa Giê-su, Ngài là Chiên Con “không tì, không vết” (1 Phi-e-rơ 1:19). Phi-e-rơ dùng từ ἄμωμος (amōmos), cùng từ dùng để mô tả con sinh tế trong Cựu Ước. Sự thánh khiết trọn vẹn này khiến Ngài trở nên của lễ hoàn hảo, có giá trị vô hạn, đủ để chuộc tội cho muôn người.

3. Sự Chết Thay Thế Và Huyết Đổ Ra: Phao-lô xác nhận: “Đấng Christ đã vì chúng ta phó chính mình Ngài làm giá chuộc” (1 Ti-mô-thê 2:6). Khái niệm “giá chuộc” (λύτρον, lytron) gắn liền với việc trả một cái giá để giải phóng ai khỏi ách nô lệ. Trong 1 Cô-rinh-tô 5:7, Phao-lô tuyên bố rõ ràng: “Đấng Christ là con sinh lễ Vượt Qua của chúng ta đã bị giết rồi.” Đây là sự giải thích thần học tinh túy: Chúa Giê-su chính là thực tại mà chiên con Lễ Vượt Qua chỉ về. Huyết Ngài, đẹp hơn huyết của A-bên (Hê-bơ-rơ 12:24), không chỉ cứu khỏi sự phán xét tạm thời mà còn rửa sạch lương tâm chúng ta khỏi những việc chết (Hê-bơ-rơ 9:14).

4. Sự Im Lặng Và Tự Nguyện: Như lời tiên tri Ê-sai, Chúa Giê-su đã hoàn toàn im lặng trước mặt Hê-rốt và Phi-lát, không tự bào chữa (Ma-thi-ơ 27:14; Lu-ca 23:9). Sự im lặng này không phải là bất lực, mà là sự cam chịu tự nguyện của Chiên Con, biểu lộ sự vâng phục trọn vẹn ý muốn Cha: “Không ai cất sự sống ta đi, nhưng tự ta phó nó” (Giăng 10:18).

Sách Khải Huyền đưa hình ảnh Chiên Con lên một tầm cao vinh hiển, tiết lộ ý nghĩa sau cùng và đắc thắng của danh hiệu này.

1. Chiên Con Như Đã Bị Giết: Trung tâm của thiên đàng và của mọi sự thờ phượng là “Chiên Con, trông như đã bị giết” (Khải Huyền 5:6). Từ Hy Lạp ἐσφαγμένον (esphagmenon) nhấn mạnh đến trạng thái đã bị giết, một sự hy sinh đã hoàn tất. Nhưng Chiên Con này đang đứng – biểu thị sự sống lại đắc thắng – và có bảy sừng (biểu tượng của quyền năng trọn vẹn) và bảy mắt (biểu tượng của Thánh Linh toàn tri). Đấng chịu đóng đinh chính là Đấng đắc thắng và cai trị.

2. Đấng Đáng Mở Ấn Và Nhận Sự Thờ Phượng: Chỉ Chiên Con đã bị giết là xứng đáng mở quyển sách được niêm bảy ấn (Khải Huyền 5:9). Sự xứng đáng của Ngài không dựa trên quyền lực sáng tạo, mà trên công trình cứu chuộc: “Vì Ngài đã chịu giết, lấy huyết mình mà chuộc chúng tôi cho Đức Chúa Trời” (câu 9). Bài ca mới trên thiên đàng là bài ca về sự cứu chuộc.

3. Chiên Con Là Đèn Của Thành Thánh: Trong trời mới đất mới, không cần mặt trời, mặt trăng, “vì vinh hiển Đức Chúa Trời chói lói cho, và Chiên Con là ngọn đèn của thành” (Khải Huyền 21:23). Chiên Con, Đấng Cứu Chuộc, trở thành nguồn sáng vĩnh cửu và trung tâm của sự hiện diện Đức Chúa Trời với dân sự Ngài. Đây là sự tôn cao tột đỉnh của Đấng từng là con sinh bị dắt đến hàng làm thịt.

Lẽ thật về Chúa Giê-su là Chiên Con của Đức Chúa Trời không chỉ là giáo lý để nghiên cứu, mà phải biến đổi đời sống chúng ta từng ngày.

1. Sự An Nghỉ Trọn Vẹn Trong Sự Cứu Rỗi Đã Hoàn Tất: Các thầy tế lễ xưa phải đứng hầu việc, dâng của lễ mãi, vì huyết bò đực, dê đực không thể cất tội được (Hê-bơ-rơ 10:11). Nhưng Chiên Con của Đức Chúa Trời đã dâng một của lễ duy nhất đời đời (câu 12). Ứng dụng: Chúng ta được kêu gọi đến với Đức Chúa Trời bằng lòng tin quyết nơi sự hy sinh hoàn hảo của Chúa Giê-su, không còn mang gánh nặng tự cố gắng chuộc tội hay chứng minh mình đủ tốt. Sự cứu rỗi là ân điển trọn vẹn, dựa trên công lao của Chiên Con.

2. Sống Với Lòng Biết Ơn Và Tự Do Khỏi Án Phạt: Biết rằng huyết Chiên Con đã bôi trên “cây đốc cửa” đời mình, chúng ta bước đi trong sự tự do khỏi sợ hãi sự phán xét của Đức Chúa Trời (Rô-ma 8:1). Mỗi ngày là một “Lễ Vượt Qua” của ân điển. Ứng dụng: Hãy bắt đầu mỗi ngày với lời tạ ơn: “Cảm tạ Chúa vì Ngài là Chiên Con của Đức Chúa Trời, đã cất tội con và ban cho con sự sống.” Sự biết ơn này sẽ biến đổi thái độ của chúng ta đối với những thử thách và cám dỗ.

3. Theo Gương Sự Tự Nguyện Và Vâng Phục: Chiên Con đi cách tự nguyện đến chỗ chết. Đời sống chúng ta phải đáp lại bằng sự vâng phục tự nguyện. Ứng dụng: Trong những xung đột, bị đối xử bất công, thay vì tranh cãi hay trả thù, hãy nhìn lên Chiên Con câm nín. Hãy học tập vâng phục trong yên lặng và tin cậy rằng Đức Chúa Trời sẽ biện hộ cho chúng ta vào thời điểm Ngài định.

4. Tham Gia Vào Sự Thờ Phượng Thiên Đàng Ngay Tại Đây: Nếu thiên đàng thờ phượng Chiên Con đã bị giết, thì sự thờ phượng của chúng ta trên đất cũng phải lấy Ngài làm trung tâm. Ứng dụng: Trong giờ nhóm lại, trong sự cầu nguyện riêng tư, hãy hướng lòng và lời ca ngợi về Chúa Giê-su, Đấng Cứu Chuộc. Các bài thánh ca, lời cầu nguyện nên luôn nhắc đến huyết báu, thập tự giá và sự chiến thắng của Chiên Con.

5. Sống Với Niềm Hy Vọng Cánh Chung Vững Chắc: Hình ảnh Chiên Con là ngọn đèn của thành thánh nhắc chúng ta rằng tương lai của chúng ta rực sáng trong sự hiện diện của Ngài. Ứng dụng: Giữa một thế giới đầy bóng tối, bất an và đau khổ, chúng ta có thể sống với niềm hy vọng không lay chuyển. Sự chịu khổ của chúng ta hiện tại không phải là dấu hiệu của sự bỏ rơi, mà là con đường dẫn đến vinh quang, đi theo dấu chân của Chiên Con chịu sát tế, Đấng đã trở nên Vua vinh hiển.

Danh hiệu “Chiên Con của Đức Chúa Trời” là một viên ngọc thần học chứa đựng toàn bộ Phúc Âm. Nó liên kết sự công bình thánh khiết của Đức Chúa Trời (đòi hỏi tội phải bị trừng phạt) với tình yêu thương xót vô hạn của Ngài (muốn cứu tội nhân). Trong Chiên Con, thánh khiết và ân điển gặp nhau tại thập tự giá. Ngài là sự ứng nghiệm của mọi lời hứa, là của lễ hoàn hảo, là Đấng Cứu Chuộc đắc thắng, và là trung tâm của sự thờ phượng đời đời.

Là những người đã được huyết Chiên Con rửa sạch và được giải phóng khỏi ách nô lệ tội lỗi, chúng ta được kêu gọi sống một đời sống phản chiếu lẽ thật vĩ đại này. Hãy sống trong sự an nghỉ của sự cứu chuộc đã hoàn tất, bước đi trong sự vâng phục tự nguyện, dâng lên Ngài sự thờ phượng chân thành, và rao truyền cho thế giới rằng: “Kìa, Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi!” – và Ngài cũng cất tội lỗi của bạn, nếu bạn tin nhận Ngài.