Nghi Ngờ Sự Cứu Rỗi: Dấu Hiệu Của Sự Mất Mát Hay Cơ Hội Cho Đức Tin Trưởng Thành?
Trong hành trình thuộc linh của một Cơ Đốc nhân, có những khoảnh khắc bóng tối của sự nghi ngờ len lỏi vào tâm trí: “Liệu tôi có thực sự được cứu không? Tôi có thực sự thuộc về Ngài không? Tại sao tôi vẫn còn chiến đấu với tội lỗi và những nghi ngờ như thế này?” Những câu hỏi này có thể gây ra nỗi kinh hãi và bối rối sâu sắc. Nhiều tín hữu trung tín rơi vào cái bẫy của việc đánh giá tình trạng thuộc linh của mình dựa trên cảm xúc và hoàn cảnh thay vì dựa trên Lẽ thật vững chắc của Đức Chúa Trời. Bài viết nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát Kinh Thánh để trả lời câu hỏi cấp thiết: Việc nghi ngờ sự cứu rỗi của chính mình có phải là bằng chứng cho thấy người đó chưa bao giờ thực sự được cứu chăng?
I. Phân Biệt Giữa Sự Kết Án Của Sa-tan và Sự Cáo Trách Của Thánh Linh
Bước đầu tiên để hiểu về sự nghi ngờ là phân biệt nguồn gốc của nó. Kinh Thánh cho chúng ta thấy hai loại “tiếng nói” hoặc cảm giác về tội lỗi và sự xa cách.
1. Sự Kết Án và Tố Cáo Của Kẻ Kiện Cáo (Sa-tan): Trong Khải Huyền 12:10 chép: “Vì kẻ kiện cáo anh em chúng ta, ngày đêm thưa kiện chúng nó trước mặt Đức Chúa Trời, đã bị quăng xuống rồi.”
Công việc của ma quỷ là “kiện cáo” (trong nguyên văn Hy Lạp: katēgoros, có nghĩa là “một kẻ buộc tội trước tòa”). Sự kết án này mang tính chất:
- Mơ hồ và Tổng quát: Nó thường là những lời nói như “Ngươi không đủ tốt,” “Ngươi chưa bao giờ thực sự tin,” “Đức Chúa Trời không thể chấp nhận một người như ngươi.” Nó không chỉ ra một tội cụ thể để ăn năn.
- Hướng Về Quá Khứ: Nó kéo lên những thất bại đã được tha thứ và khiến chúng ta nhìn về quá khứ với sự tuyệt vọng.
- Đẩy Chúng Ta Xa Khỏi Đức Chúa Trời: Mục đích của nó là gieo rắc sự sợ hãi, xấu hổ, và khiến chúng ta trốn tránh mặt Chúa, giống như A-đam và Ê-va trong vườn (Sáng Thế Ký 3:8-10).
2. Sự Cáo Trách và Dạy Dỗ Của Đức Thánh Linh: Ngược lại, công việc của Đức Thánh Linh được Chúa Giê-xu mô tả trong Giăng 16:8: “Khi Ngài đến, thì sẽ khiến thế gian tự cáo về tội lỗi, về sự công bình và về sự phán xét.”
Từ “cáo” ở đây (Hy Lạp: elenchō) mang nghĩa “vạch trần, thuyết phục, sửa dạy.” Sự cáo trách của Thánh Linh mang tính chất:
- Cụ thể và Rõ ràng: Ngài chỉ ra một hành động, thái độ hoặc tư tưởng tội lỗi cụ thể (ví dụ: sự giận dữ không công bình, lời nói dối, sự tham lam).
- Hướng Đến Sự Ăn Năn và Phục Hồi: Mục đích không phải là đè bẹp chúng ta, mà là dẫn dắt chúng ta đến sự ăn năn để được phục hồi mối tương giao (2 Cô-rinh-tô 7:10).
- Kéo Chúng Ta Đến Với Đức Chúa Trời: Ngài dẫn chúng ta đến thập tự giá để tìm sự tha thứ và thanh tẩy (1 Giăng 1:9).
Sự nghi ngờ về sự cứu rỗi thường là công cụ của kẻ kiện cáo, trong khi sự cáo trách về một tội lỗi cụ thể là công việc của Thánh Linh. Một Cơ Đốc nhân thật có thể bị tấn công bởi sự nghi ngờ đầu tiên, nhưng sẽ đáp ứng lại sự dạy dỗ thứ hai.
II. Căn Nguyên Của Sự Nghi Ngờ Theo Quan Điểm Kinh Thánh
Việc trải qua sự nghi ngờ không tự động có nghĩa là đức tin của một người là giả. Thực tế, Kinh Thánh ghi lại nhiều trường hợp những người tin Chúa chân chính vẫn vật lộn với sự nghi ngờ.
1. Sự Hiện Diện Của Xác Thịt (Bản Ngã Tội Lỗi Còn Sót Lại): Sứ đồ Phao-lô mô tả cuộc nội chiến thuộc linh trong Rô-ma 7:21-23: “Vậy tôi thấy có luật nầy trong tôi: khi tôi muốn làm điều lành, thì điều dữ dính dấp theo tôi... Tôi lấy trí khôn làm tôi mọi luật pháp của Đức Chúa Trời, nhưng tôi lấy xác thịt làm tôi mọi luật pháp của tội lỗi.”
Sự hiện diện liên tục của “xác thịt” (sarx) và những thất bại của nó có thể khiến chúng ta tự hỏi: “Nếu tôi thực sự mới, tại sao tôi vẫn còn như vậy?” Điều này không phủ nhận sự cứu rỗi, mà xác nhận rằng sự thánh hóa là một tiến trình (Phi-líp 1:6).
2. Cuộc Tấn Công Thuộc Linh: Ê-phê-sô 6:12 cảnh báo rằng: “Vì chúng ta đánh trận... với các quyền thế, với các thế lực, với các vua chúa của thế gian mờ tối nầy, với các thần dữ ở các miền trên trời.”
Sa-tan, kẻ thù của linh hồn, tìm mọi cách để cướp đi sự bảo đảm của chúng ta (2 Cô-rinh-tô 11:3). Sự nghi ngờ là một trong những vũ khí lợi hại nhất của hắn.
3. Sự Dạy Dỗ Sai Lầm hoặc Thiếu Sót: Một số Hội Thánh hoặc giáo lý nhấn mạnh quá mức đến cảm xúc, kinh nghiệm, hoặc sự hoàn hảo đạo đức như bằng chứng của sự cứu rỗi. Khi đời sống không đáp ứng những tiêu chuẩn đó, sự nghi ngờ nổi lên. Ân điển bị hiểu lầm thành công đức.
4. Tấm Lòng Quá Nhạy Cảm Thuộc Linh: Một số Cơ Đốc nhân có tấm lòng chân thành và ước muốn làm đẹp lòng Chúa đến mức họ cực kỳ nhạy cảm với bất kỳ sự thiếu sót nào. Họ có thể nhầm lẫn giữa sự nhạy bén thuộc linh này với sự thiếu đức tin. Thậm chí Giăng Báp-tít, người giới thiệu Chúa Giê-xu, cũng có lúc nghi ngờ trong ngục tù (Ma-thi-ơ 11:2-3).
III. Lời Đáp Của Đức Chúa Trời Cho Tấm Lòng Nghi Ngờ: Ân Điển Và Lời Hứa
Đức Chúa Trời không kinh ngạc hay giận dữ trước sự yếu đuối và nghi ngờ của chúng ta. Ngài đáp lại bằng sự dịu dàng và lẽ thật.
1. Lời Hứa Về Sự Bảo Đảm Dựa Trên Đấng Christ, Không Dựa Trên Chúng Ta: Nền tảng của sự cứu rỗi không phải là độ mạnh của đức tin chúng ta, mà là đối tượng của đức tin chúng ta. Rô-ma 8:1 tuyên bố tuyệt đối: “Cho nên hiện nay chẳng còn có sự định tội nào cho những kẻ ở trong Đức Chúa Giê-xu Christ.”
Điều kiện là “ở trong Đức Chúa Giê-xu Christ,” không phải “có cảm giác hoàn toàn chắc chắn.” Sự cứu rỗi được bảo đảm bởi công tác hoàn tất của Chúa Giê-xu trên thập tự giá (Giăng 19:30), bởi sự sống lại của Ngài (Rô-ma 4:25), và bởi lời cầu thay của Ngài hiện nay (Rô-ma 8:34).
2. Sự Kiên Nhẫn Với Những Người Yếu Đuối: Tiên tri Ê-sai mô tả Đấng Mê-si: “Chẳng bẻ cây sậy đã gãy, chẳng tắt ngọn đèn gần tàn”
(Ê-sai 42:3). Chúa Giê-xu không đập vỡ những người đức tin yếu ớt, nghi ngờ; Ngài nâng đỡ và củng cố họ.
3. Lời Mời Gọi Xét Mình Bằng Lẽ Thật Khách Quan: 2 Cô-rinh-tô 13:5 nói: “Hãy tự xét để xem mình có đức tin chăng. Hãy tự thử mình.”
Nhưng sự “xét mình” này không phải là đào bới cảm xúc, mà là nhìn vào những dấu hiệu khách quan của đời sống được Thánh Linh tái sinh:
- Một Tấm Lòng Hướng Về Chúa Giê-xu Christ: Bạn có tin nhận Ngài là Chúa và Cứu Chúa duy nhất không? (Rô-ma 10:9-10).
- Một Xu Hướng Vâng Phục: Dù có vấp ngã, bạn có khuynh hướng muốn vâng theo các điều răn của Chúa không? (Giăng 14:21).
- Tình Yêu Thương Với Các Thánh Đồ: Bạn có tình yêu và sự gắn bó với dân sự của Đức Chúa Trời không? (1 Giăng 3:14).
- Sự Nhận Biết Và Ghét Bỏ Tội Lỗi: Bạn có đau buồn theo ý muốn Đức Chúa Trời khi phạm tội và khao khát được thanh sạch không? (2 Cô-rinh-tô 7:10).
Người chưa được cứu thường thờ ơ với những điều này. Ngay cả việc lo lắng về sự cứu rỗi của mình cũng có thể là một dấu hiệu của sự sống thuộc linh, vì người chết thuộc linh không quan tâm.
IV. Ứng Dụng Thực Tế: Làm Thế Nào Để Vượt Qua Sự Nghi Ngờ?
Thay vì để sự nghi ngờ nhấn chìm chúng ta, chúng ta có thể sử dụng nó như một động lực để đào sâu vào Lẽ thật.
1. Hướng Mắt Về Thập Tự Giá, Không Nhìn Vào Bản Thân: Hê-bơ-rơ 12:2 khuyên: “Nhìn xem Đức Chúa Giê-xu, là cội rễ và cuối cùng của đức tin.”
Mỗi khi nghi ngờ ập đến, hãy cố ý suy ngẫm về sự chết chuộc tội và sự sống lại của Chúa Giê-xu. Sự cứu rỗi được định nghĩa bởi điều Ngài đã làm, không phải bởi điều bạn cảm thấy.
2. Lắng Nghe Lời Chúa Hơn Là Cảm Xúc: Đức tin đến bởi sự nghe Lời Chúa (Rô-ma 10:17). Hãy đọc lớn những lời hứa về sự cứu rỗi (ví dụ: Giăng 5:24; 10:27-29; Rô-ma 8:38-39). Hãy để Lẽ thật khách quan của Kinh Thánh đánh bại những cảm xúc chủ quan của bạn.
3. Xưng Tội và Tìm Kiếm Sự Thanh Tẩy: Nếu sự nghi ngờ của bạn bắt nguồn từ một tội lỗi cụ thể chưa được giải quyết, hãy vận dụng 1 Giăng 1:9: “Nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm cho chúng ta sạch mọi điều gian ác.”
Hành động vâng lời này phá vỡ quyền lực của sự kết án.
4. Kiên Trì Trong Sự Vâng Phục và Mối Tương Giao: Đừng rút lui khỏi sự cầu nguyện, nhóm lại với Hội Thánh, và hầu việc Chúa vì bạn cảm thấy không xứng đáng. Chính trong sự vâng phục và mối tương giao mà đức tin được củng cố (Giăng 15:1-11).
5. Tìm Kiếm Sự Khích Lệ Từ Hội Thánh: Chia sẻ cuộc chiến của bạn với một tín hữu trưởng thành, đáng tin cậy (Gia-cơ 5:16). Thường thì họ sẽ có thể nhắc bạn về lẽ thật và cầu nguyện cho bạn.
Kết Luận: Từ Nghi Ngờ Đến Sự Bảo Đảm Vững Vàng
Việc nghi ngờ sự cứu rỗi của chính mình không nhất thiết có nghĩa là bạn không được cứu. Thông thường, nó là một phần của cuộc chiến thuộc linh mà một Cơ Đốc nhân thật phải đối diện trong một thế giới sa ngã, với một kẻ thù hung hãn và một xác thịt còn yếu đuối. Sự hiện diện của nghi ngờ không phải là bản án; cách chúng ta đối diện với nó mới bày tỏ bản chất đức tin của mình.
Người không được cứu thờ ơ hoặc chống đối. Người được cứu, dù có lúc yếu đuối và nghi ngờ, cuối cùng vẫn hướng về Đấng Christ để tìm câu trả lời, sự tha thứ và sự bảo đảm. Hãy nhớ rằng, ngay cả lời cầu nguyện, “Lạy Chúa, tôi tin; xin giúp đỡ sự không tin của tôi!” (Mác 9:24), cũng là một lời cầu nguyện của đức tin và đã được Chúa Giê-xu đáp lại.
Ân điển của Đức Chúa Trời đủ lớn để bao phủ không chỉ tội lỗi của chúng ta, mà cả sự yếu đuối và nghi ngờ của chúng ta. Hãy tìm nơi ẩn náu trong lời hứa của Ngài: “Chẳng ai cướp chúng nó khỏi tay ta... chẳng ai cướp nổi chúng nó khỏi tay Cha ta”
(Giăng 10:28-29). Sự cứu rỗi của bạn được bảo đảm bằng chính quyền năng và lời thề của Đức Chúa Trời, và điều đó vững chắc hơn mọi cơn sóng nghi ngờ có thể tràn đến.