Các Đơn Vị Đo Lường Trong Kinh Thánh Và Sự Tương Đương Ngày Nay
Khi đọc Kinh Thánh, chúng ta thường bắt gặp những đơn vị đo lường như "cubit" (cùi tay), "shekel" (siếc-lơ), "ephah" (ê-pha), hay "homer" (hô-me). Những thuật ngữ này không chỉ là những con số khô khan, mà chứa đựng bối cảnh văn hóa, lịch sử và cả những bài học thuộc linh sâu sắc. Việc tìm hiểu ý nghĩa và sự tương đương của chúng giúp chúng ta hình dung rõ ràng hơn về cuộc sống thời bấy giờ, cảm nhận được sự chính xác trong Lời Chúa, và thậm chí rút ra những ứng dụng quý báu cho đời sống đức tin ngày nay.
I. Đo Lường Chiều Dài
Hệ thống đo chiều dài trong Kinh Thánh chủ yếu dựa trên các bộ phận cơ thể con người, một phương pháp phổ biến trong các nền văn minh cổ đại.
1. Ngón tay (Finger - Etsba trong tiếng Hê-bơ-rơ): Đây là đơn vị nhỏ nhất, tương đương khoảng 1.9 cm (3/4 inch). Đơn vị này được nhắc đến trong miêu tả về đồ đựng bằng đồng của đền thờ. "Và bề dày của đồ đựng bằng đồng ấy bằng bề dày của bàn tay, và vành nó giống như vành của cái chén, hình hoa huệ; nó đựng được hai ngàn bát." (Giê-rê-mi 52:21). Việc đo lường chính xác đến từng "ngón tay" cho thấy sự tỉ mỉ, hoàn hảo trong công việc của Chúa và những gì dành cho Ngài.
2. Bàn tay (Handbreadth - Tefach): Khoảng 4 ngón tay, tương đương 7.6 cm (3 inch). Thánh Vịnh dùng đơn vị này để nói về sự ngắn ngủi của đời người: "Hỡi Đức Giê-hô-va, xin cho tôi biết cuối cùng tôi sẽ ra thể nào, Và số các ngày tôi là bao nhiêu; Xin cho tôi biết đời tôi là tạm. ... Kìa, Chúa đã ban cho tôi các ngày của tôi bằng bề dài của một bàn tay; Đời tôi như không có trước mặt Chúa. Phải, mọi người dầu được thạnh lợi mấy đi nữa, chỉ là hư không." (Thi-thiên 39:4-5). Một đời người chỉ dài bằng một "bàn tay" trước mặt Đấng Hằng Hữu.
3. Cùi tay (Cubit - Ammah): Đây là đơn vị phổ biến nhất, tính từ khuỷu tay đến đầu ngón tay giữa. Tuy nhiên, chiều dài không cố định tuyệt đối. Cùi tay thông thường dài khoảng 45 cm (18 inch). Cùi tay dài (cùi tay của người) dài hơn, khoảng 52.5 cm (21 inch), thường dùng trong các công trình kiến trúc quan trọng (Ê-xê-chi-ên 40:5). Kích thước con tàu Nô-ê được đo bằng đơn vị này: "Vậy, hãy đóng một chiếc tàu bằng cây gô-phe,... Bề dài tàu ba trăm cùi tay, bề ngang năm mươi cùi tay và bề cao ba mươi cùi tay." (Sáng-thế Ký 6:14-15).
4. Dặm (Mile - Milion trong tiếng Hy Lạp): Trong Tân Ước, Chúa Giê-xu phán: "Còn ai muốn bắt ngươi đi một dặm, hãy đi với họ hai dặm." (Ma-thi-ơ 5:41). Một dặm La Mã (stadion) thời đó khoảng 1.48 km (khoảng 8 stadia = 1 dặm). Câu nói của Chúa Giê-xu vượt xa sự miễn cưỡng tuân lệnh, Ngài kêu gọi tinh thần sẵn sàng phục vụ cách rộng rãi và vui lòng.
II. Đo Lường Diện Tích & Thể Tích Chất Lỏng/Khô
Các đơn vị đo thể tích thường dùng cho ngũ cốc, dầu, rượu. Mối quan hệ giữa chúng khá phức tạp và có sự thay đổi theo thời gian.
1. Đơn vị nhỏ (dùng cho chất lỏng):
- Log: Khoảng 0.3 lít.
- Hin: Bằng 12 Log, khoảng 3.7 lít (gần 1 gallon). Dùng trong các của lễ chay và lễ quán (Xuất Ê-díp-tô Ký 29:40).
- Bath: Đơn vị cơ bản, bằng 6 Hin, tương đương khoảng 22 lít. Đây cũng là đơn vị đo thể tích chất rắn (Ê-xê-chi-ên 45:11).
2. Đơn vị cho chất rắn (ngũ cốc):
- Cab: Khoảng 1.2 lít.
- Omer: Bằng 1/10 ê-pha, khoảng 2.2 lít. Đây là phần ma-na mỗi người thu mỗi ngày trong đồng vắng (Xuất Ê-díp-tô Ký 16:16).
- Ephah (Ê-pha): Bằng 10 Omer, khoảng 22 lít. "Ngươi chớ có trong túi người hai thứ trái cân, một lớn, một nhỏ. Ngươi chớ có trong nhà người hai thứ ê-pha, một lớn, một nhỏ." (Phục-truyền Luật-lệ Ký 25:13-14). Lời này cảnh cáo sự gian dối trong buôn bán.
- Homer (Hô-me) / Cor: Đơn vị lớn nhất, bằng 10 Ê-pha, tương đương khoảng 220 lít.
Sự tương đương giữa Bath (chất lỏng) và Ephah (chất rắn) trong Ê-xê-chi-ên 45:11 cho thấy nguyên tắc công bình của Đức Chúa Trời: "Ê-pha và bát phải có đồng lượng: bát chứa được một phần mười của hô-me, và ê-pha cũng một phần mười của hô-me; hô-me sẽ là mực thước của chúng nó."
III. Đo Lường Trọng Lượng Và Tiền Tệ
Trong thế giới Kinh Thánh, trọng lượng và tiền tệ gắn liền với nhau, vì tiền được cân trên cân. Đơn vị cơ bản là Shekel (Siếc-lơ - Sheqel nghĩa là "cân").
1. Gerah (Ghê-ra): Đơn vị nhỏ nhất, bằng 1/20 shekel, khoảng 0.57 gram.
2. Shekel (Siếc-lơ): Có hai loại:
- Shekel thánh (dùng cho đền thờ): Khoảng 11.4 gram.
- Shekel thông thường: Khoảng 11.4 gram.
Mỗi người đàn ông từ 20 tuổi trở lên phải nộp nửa shekel cho công việc đền tạm (Xuất Ê-díp-tô Ký 30:13), thể hiện sự bình đẳng trước mặt Chúa: người giàu không đóng hơn, người nghèo không đóng ít hơn.
3. Mina (Mê-na - Maneh): Bằng 50 shekel (theo Ê-xê-chi-ên) hoặc 60 shekel (theo thời Tân Ước), khoảng 570 gram đến 684 gram. Trong ẩn dụ về những nén bạc (mina), Chúa Giê-xu phán: "Vậy, hãy cầm lấy một mê-na đây, và cất cho đến khi ta trở về." (Lu-ca 19:13). Một mê-na là một khoản tiền lớn, tượng trưng cho những cơ hội và năng lực Chúa ban.
4. Talent (Ta-lâng - Kikkar): Đơn vị lớn nhất, bằng 3000 shekel, nặng khoảng 34 kg (75 pounds). Đây là một khối lượng kim loại khổng lồ, trị giá rất cao. Ẩn dụ về những ta-lâng (Ma-thi-ơ 25:14-30) nhấn mạnh sự ủy thác lớn lao và trách nhiệm tương xứng. Một ta-lâng bạc thời đó có giá trị khổng lồ, cho thấy Chúa ban cho mỗi chúng ta những nguồn lực vĩ đại để đầu tư cho Vương Quốc Ngài.
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc
Việc nghiên cứu các đơn vị đo lường trong Kinh Thánh không chỉ là kiến thức lịch sử, mà còn mang lại nhiều bài học thuộc linh quý giá:
1. Sự Công Bình và Chân Thật: Các luật lệ cấm "hai thứ trái cân, hai thứ ê-pha" (Phục-truyền 25) là nền tảng cho đạo đức kinh doanh. Đức Chúa Trời đòi hỏi sự chính trực trong những điều nhỏ nhặt nhất. Trong đời sống, Cơ Đốc nhân được kêu gọi sống công bình trong mọi giao dịch, lời nói và hành động, vì Chúa là Đấng đo lường mọi sự cách chính xác và công bình.
2. Lòng Rộng Rãi Vượt Trên Mức Đòi Hỏi: Nguyên tắc "đi hai dặm" của Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 5:41) dạy chúng ta tinh thần phục vụ vượt trên sự bắt buộc, làm với lòng yêu thương và vui lòng. Trong các mối quan hệ, chúng ta được kêu gọi cho đi nhiều hơn là nhận lại, phục vụ nhiều hơn điều được yêu cầu.
3. Trách Nhiệm Với Những Điều Được Giao Phó (Talent & Mina): Chúa ban cho mỗi người những "ta-lâng" khác nhau - thời gian, tài chính, năng lực, cơ hội. Chúng ta không phàn nàn về số lượng, nhưng trung tín quản lý và đầu tư chúng cho sự mở mang Vương Quốc Đức Chúa Trời. Ngày phán xét sẽ là lúc "cân đo" sự trung tín của chúng ta.
4. Nhận Biết Giá Trị Của Sự Cứu Chuộc: Giá chuộc mạng sống là nửa shekel (Xuất Ê-díp-tô 30:12). Điều này chỉ về sự cứu chuộc toàn vẹn và đầy đủ của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá. Chúng ta không thể "đo lường" hay "trả giá" cho ơn cứu rỗi, vì đó là món quà nhưng không, nhưng giá trị của nó là vô hạn - được trả bằng chính huyết báu của Con Đức Chúa Trời.
5. Sự Ngắn Ngủi Của Đời Người Và Sự Vĩnh Cửu Của Đức Chúa Trời: Đời người chỉ dài "một bàn tay" (Thi-thiên 39:5). Sự hiểu biết này thúc giục chúng ta sống khôn ngoan, đầu tư cho những điều có giá trị đời đời, và luôn sẵn sàng trước giờ gặp Chúa.
Kết Luận
Các đơn vị đo lường trong Kinh Thánh mở ra cho chúng ta một cửa sổ để hiểu thế giới vật chất và tâm linh của người xưa. Từ chiếc "cubit" đo chiều dài con tàu cứu rỗi của Nô-ê, đến "shekel" của sự chuộc tội, "ephah" của sự công bình, và "talent" của sự ủy thác, tất cả đều quy về Chúa Giê-xu Christ - thước đo trọn vẹn của tình yêu thương, ân điển và lẽ thật. Khi đọc và suy ngẫm Lời Chúa, ước gì chúng ta không chỉ hiểu những con số, mà còn thấm nhuần những nguyên tắc đời đời đằng sau chúng: sự công bình, lòng trung tín, tình yêu thương và trách nhiệm. Hãy để đời sống chúng ta được "đo lường" bằng thước đo của tình yêu thương Đấng Christ, hầu cho trong mọi sự, Ngài được tôn cao.
"Xin Chúa sửa soạn việc làm của chúng tôi trên chúng tôi; Lạy Đức Chúa Trời chúng tôi, xin lập vững việc tay chúng tôi làm." (Thi-thiên 90:17).