Kinh Thánh có nhắc đến thuyết chấm dứt không?

Trong thế giới Cơ Đốc giáo đương đại, một trong những chủ đề gây nhiều tranh luận thần học nhất xoay quanh câu hỏi: "Các ân tứ siêu nhiên như nói tiếng lạ, chữa bệnh, và nói tiên tri có còn hoạt động trong Hội Thánh ngày nay hay không?". Quan điểm cho rằng các ân tứ này đã chấm dứt cùng với thời kỳ các sứ đồ được gọi là "Thuyết Chấm Dứt" (Cessationism). Ngược lại, quan điểm tin rằng tất cả các ân tứ vẫn còn hoạt động được gọi là "Thuyết Tiếp Tục" (Continuationism). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát Kinh Thánh, đặc biệt là Tân Ước, để tìm kiếm câu trả lời từ Lời Đức Chúa Trời, với sự tham chiếu đến ngôn ngữ gốc Hy Lạp và bối cảnh lịch sử của Hội Thánh ban đầu.

Trước khi đi vào tranh luận, chúng ta cần hiểu rõ đối tượng được bàn đến. Trong 1 Cô-rinh-tô 12:8-10, Sứ đồ Phao-lô liệt kê các ân tứ của Thánh Linh:

"Vả, người nầy nhờ Đức Thánh Linh, được lời nói khôn ngoan; kẻ kia nhờ một Đức Thánh Linh ấy, cũng được lời nói học thức. Bởi một Đức Thánh Linh, cho người nầy đức tin; cũng bởi một Đức Thánh Linh ấy, cho kẻ kia có ơn chữa tật bịnh; kẻ thì được làm phép lạ; kẻ thì được nói tiên tri; kẻ thì được phân biệt các thần; kẻ thì được nói nhiều thứ tiếng khác nhau, kẻ thì được thông giải các thứ tiếng ấy."

Các ân tứ thường là tâm điểm của cuộc thảo luận về thuyết chấm dứt bao gồm:

• Ân tứ nói tiếng lạ (Glossolalia): Từ Hy Lạp γλῶσσα (glōssa) nghĩa là "lưỡi" hoặc "ngôn ngữ".
• Ân tứ nói tiên tri: Từ Hy Lạp προφητεία (prophēteia) - nói ra lời của Đức Chúa Trời, có thể bao gồm cả sự bày tỏ, khuyên bảo, an ủi, và đôi khi tiên tri về tương lai.
• Ân tứ chữa bệnh và làm phép lạ: Các dấu kỳ phép lạ xác nhận sứ điệp của Phúc Âm.

Những người ủng hộ thuyết chấm dứt không phủ nhận quyền năng siêu nhiên của Đức Chúa Trời, nhưng họ tin rằng mục đích cụ thể của một số ân tứ đã hoàn thành, và do đó chúng không còn cần thiết nữa. Các lập luận Kinh Thánh chính bao gồm:

1. Mục Đích Lịch Sử Cứu Rỗi của Các Dấu Kỳ: Các sách lịch sử trong Tân Ước (Công vụ các Sứ đồ) cho thấy các phép lạ và dấu kỳ tập trung mạnh mẽ xung quanh các sứ đồ và những người được họ ủy quyền (như Ê-tiên, Phi-líp). Chúng đóng vai trò như con dấu xác nhận từ Đức Chúa Trời cho sứ điệp mới mẻ của Phúc Âm và thẩm quyền của các sứ đồ. Hê-bơ-rơ 2:3-4 viết:

"... thì sự cứu rỗi lớn dường ấy, làm sao chúng ta tránh khỏi được, nếu coi thường, mà không chăm chỉ nghe theo? Vì, chính Chúa đã rao truyền sự cứu rỗi đó, rồi những kẻ đã nghe rao truyền đã làm chứng cho chúng ta biết. Đức Chúa Trời cũng dùng những dấu kỳ sự lạ và đủ thứ phép mầu, mà theo ý muốn của Ngài, để làm chứng với họ về ơn của Ngài."

Đoạn này gợi ý rằng các dấu kỳ đã "làm chứng" cho sứ điệp ban đầu. Khi Kinh Thánh Tân Ước đã được hoàn tất và Hội Thánh được thiết lập vững vàng, sự cần thiết của những bằng chứng xác nhận đặc biệt này có thể đã thay đổi.

2. Bản Chất Tạm Thời của Các Ân Tứ "Tri Thức" và "Nói Tiên Tri": Lập luận then chốt thường dựa trên 1 Cô-rinh-tô 13:8-10:

"Tình yêu thương chẳng hề hư mất bao giờ. Các lời tiên tri sẽ bị bãi bỏ, các thứ tiếng sẽ thôi, sự tri thức sẽ bị bãi bỏ. Vì chúng ta hiểu biết chưa trọn vẹn, nói tiên tri cũng chưa trọn vẹn; nhưng khi sự trọn lành đến, thì sự chưa trọn lành sẽ bị bãi đi."

Từ Hy Lạp được dùng cho "bị bãi bỏ" là καταργέω (katargeō), có nghĩa là "làm cho vô hiệu, chấm dứt, hủy bỏ". Câu 10 nói đến "khi sự trọn lành đến" (τὸ τέλειον - to teleion). Những người theo thuyết chấm dứt thường giải thích "sự trọn lành" này là Kinh Thánh đã được hoàn tất (bộ Kinh Thánh Tân Ước). Họ lập luận rằng các ân tứ tiên tri và tri thức (theo nghĩa mặc khải trực tiếp từ Đức Chúa Trời) là một phần của "sự chưa trọn lành" – tức là thời kỳ trước khi Hội Thánh có Lời Đức Chúa Trời đầy đủ. Một khi chúng ta đã có Kinh Thánh trọn vẹn, chúng ta không còn cần những mặc khải trực tiếp, từng phần đó nữa, vì mọi điều chúng ta cần biết về đức tin và sự sống đã được bày tỏ đầy đủ trong Kinh Thánh (2 Ti-mô-thê 3:16-17).

3. Sự Xác Nhận và Truyền Thừa của Các Ân Tứ Sứ Đồ: Ân tứ siêu nhiên dường như có thể được truyền qua sự đặt tay của các sứ đồ (Công vụ 8:14-18; 19:6; 2 Ti-mô-thê 1:6). Khi thế hệ các sứ đồ qua đời, khả năng để "truyền" những ân tứ xác nhận thẩm quyền này cũng chấm dứt. Điều này phù hợp với mục đích lịch sử của chúng.

Những người tin rằng tất cả các ân tứ vẫn tiếp tục cho đến ngày nay dựa trên các lập luận sau:

1. Sự Không Giới Hạn Thời Gian trong Kinh Thánh: Họ chỉ ra rằng không có câu Kinh Thánh nào tuyên bố rõ ràng: "Các ân tứ này sẽ chấm dứt vào năm X hoặc khi Tân Ước hoàn tất". 1 Cô-rinh-tô 1:7 nói với Hội Thánh rằng họ "không thiếu ân tứ nào" trong khi chờ đợi sự hiện đến của Chúa. Điều này gợi ý về sự tiếp tục cho đến tận thế.

2. "Sự Trọn Lành" trong 1 Cô-rinh-tô 13:10: Họ giải thích "sự trọn lành" (τὸ τέλειον) không phải là Kinh Thánh, mà là trạng thái vinh hiển đời đời khi Chúa Giê-xu tái lâm. Chỉ khi đó, chúng ta mới thấy biết như Ngài thấy biết (1 Giăng 3:2), và mọi ân tứ tạm thời mới thực sự chấm dứt.

3. Lời Hứa Dành Cho Mọi Thời Đại: Công vụ 2:17-18 trích tiên tri Giô-ên: "Ấy là trong những ngày cuối cùng, Đức Chúa Trời phán: Ta sẽ đổ Thần Ta khắp trên mọi xác thịt... các người trai trẻ sẽ thấy điềm lạ, các người già cả sẽ có chiêm bao... và trong những ngày ấy, ta sẽ đổ Thần Ta khắp trên các đầy tớ trai và gái ta, và họ đều sẽ nói tiên tri." Phao-lô cũng khuyên: "Hãy khao ước các ân tứ thuộc linh, nhất là ân tứ nói tiên tri" (1 Cô-rinh-tô 14:1) và "Chớ khinh dể các lời tiên tri" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:20). Những lời này được viết cho Hội Thánh nói chung, không chỉ cho thế hệ đầu tiên.

Dù đứng ở lập trường nào, một số nguyên tắc Kinh Thánh quan trọng cần được nhấn mạnh:

1. Chúa Giê-xu Christ và Tin Lành là Trung Tâm: Mọi ân tứ, dù có hay không còn hoạt động, đều phải tôn cao Chúa Giê-xu Christ và xác nhận Tin Lành về sự chết và sống lại của Ngài (1 Cô-rinh-tô 12:3). Ân tứ không bao giờ là mục đích tự thân. Phao-lô đã quở trách người Cô-rinh-tô vì đã dùng ân tứ để khoe khoang thay vì gây dựng Hội Thánh (1 Cô-rinh-tô 14:12, 26).

2. Thẩm Quyền Tối Thượng của Kinh Thánh: Đây là điểm đồng thuận then chốt. Dù ai tin vào ân tứ tiên tri ngày nay cũng phải thừa nhận rằng bất kỳ "mặc khải" nào cũng phải hoàn toàn phù hợp và phục tùng Kinh Thánh đã được viết ra. Kinh Thánh là tiêu chuẩn tối cao và đầy đủ cho đức tin và sự thực hành (Khải huyền 22:18-19). Không có "lời tiên tri" mới nào có thể thêm vào hay sửa đổi sứ điệp cứu rỗi đã được bày tỏ.

3. Sự Chủ Quyền của Đức Chúa Trời và Đức Tin: Đức Chúa Trời là Chủ Tể. Ngài ban ân tứ theo ý muốn Ngài (1 Cô-rinh-tô 12:11). Ngài hoàn toàn có quyền sử dụng các phương tiện siêu nhiên bất cứ lúc nào Ngài muốn để thực hiện mục đích của Ngài. Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng cho thấy một sự chuyển dịch về trọng tâm từ các dấu kỳ bề ngoài sang đức tin thuần túy nơi Lời hằng sống của Đức Chúa Trời. Chúa Giê-xu phán: "Phước cho những kẻ chẳng từng thấy mà đã tin vậy!" (Giăng 20:29). Sứ đồ Phao-lô cũng tuyên bố: "Vì chúng ta bước đi bởi đức tin, chớ chẳng phải bởi mắt thấy." (2 Cô-rinh-tô 5:7).

Dù quan điểm thần học của chúng ta về thuyết chấm dứt là gì, Kinh Thánh chỉ dẫn chúng ta đến những ưu tiên rõ ràng và thực tiễn:

1. Hãy Khao Khát và Tìm Kiếm Điều Cao Trọng Hơn: Sau khi liệt kê các ân tứ, Phao-lô kêu gọi: "Hãy ham thích những ân tứ tốt nhất" và ngay sau đó ông chỉ ra "con đường tốt hơn" – đó là tình yêu thương (Agape) (1 Cô-rinh-tô 12:31, 13:1). Thay vì tập trung tranh cãi hay tìm kiếm các biểu hiện siêu nhiên ngoạn mục, chúng ta được kêu gọi sống yêu thương, khiêm nhường, nhịn nhục và hiền lành – những bông trái của Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23). Đây là dấu hiệu vĩ đại và không thể chối cãi của một đời sống đầy dẫy Thánh Linh.

2. Tập Trung vào Lời Đức Chúa Trời và Sự Cầu Nguyện: Chúng ta được kêu gọi "hãy chuyên tâm cho được đẹp lòng Đức Chúa Trời" (2 Ti-mô-thê 2:15) qua việc học hỏi, suy gẫm và vâng theo Kinh Thánh. Cùng với đó là đời sống cầu nguyện bền đỗ. Đây là nền tảng vững chắc cho mọi kinh nghiệm thuộc linh chân thật.

3. Sử Dụng Các Ân Tứ (Dù Là Gì) Để Gây Dựng Hội Thánh: Mục đích tối thượng của mọi ân tứ là "sự gây dựng Hội thánh" (1 Cô-rinh-tô 14:12). Mỗi tín hữu đều được ban cho ít nhất một ân tứ để phục vụ (1 Phi-e-rơ 4:10). Ân tứ có thể là giảng dạy, khích lệ, quản trị, giúp đỡ, bố thí, hoặc thương xót (Rô-ma 12:6-8). Hãy tập trung khám phá và trung tín sử dụng những ân tứ đó trong Hội Thánh địa phương của mình.

4. Giữ Thái Độ Khiêm Nhường và Hiệp Một: Tranh luận về ân tứ không nên trở thành nguyên nhân chia rẽ Hội Thánh. Chúng ta có thể có những hiểu biết khác nhau trong các vấn đề phụ, nhưng phải hiệp một trong những chân lý căn bản: sự cứu rỗi bởi ân điển qua đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ (Ê-phê-sô 4:3-6). Hãy đối xử với anh chị em có quan điểm khác mình bằng tình yêu thương và sự tôn trọng.

Kinh Thánh không đưa ra một tuyên bố dứt khoát, đơn giản rằng "các ân tứ A, B, C đã chấm dứt vào ngày X". Thay vào đó, Kinh Thánh cung cấp các nguyên tắc cho thấy mục đích lịch sử cứu rỗi của các dấu kỳ và ân tứ mặc khải trực tiếp, đồng thời luôn nhấn mạnh đến sự trưởng thành trong đức tin và tình yêu thương. Dù chúng ta nghiêng về quan điểm nào, trọng tâm phải luôn là Chúa Giê-xu Christ, Đấng chịu đóng đinh và sống lại, và thẩm quyền đầy đủ, trọn vẹn của Kinh Thánh.

Thay vì để mình bị cuốn vào những cuộc tìm kiếm hay tranh cãi có thể gây chia rẽ, lời kêu gọi cao nhất cho mỗi chúng ta là: Hãy sống một đời sống được đầy dẫy Đức Thánh Linh, biểu lộ qua bông trái của Ngài, trung tín sử dụng mọi khả năng Chúa ban để phục vụ và gây dựng Hội Thánh, và hết lòng rao truyền Tin Lành cứu rỗi cho một thế giới đang hư mất. Cuối cùng, mọi sự đều phải quy về sự vinh hiển của Đức Chúa Trời và sự gây dựng Thân Thể của Đấng Christ.