Chúng Ta Có Nên Thờ Phượng Đức Thánh Linh?
Chủ đề về việc thờ phượng Đức Thánh Linh là một chủ đề thần học sâu sắc và thiết yếu, đụng chạm đến chính cốt lõi của đức tin Cơ Đốc: sự hiểu biết về Ba Ngôi Đức Chúa Trời và mối tương quan của chúng ta với từng Ngôi Vị. Trong một số truyền thống, sự nhấn mạnh có thể tập trung nhiều hơn vào việc thờ phượng Chúa Cha và Chúa Con, đôi khi khiến cho vai trò và vị trí xứng đáng của Đức Thánh Linh trong sự thờ phượng bị lu mờ. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát Kinh Thánh một cách cẩn thận để trả lời câu hỏi: Là Cơ Đốc nhân, chúng ta có nên thờ phượng Đức Thánh Linh không?
Trước khi trả lời câu hỏi "có nên thờ phượng không", chúng ta phải thiết lập nền tảng Kinh Thánh về thần tính của Đức Thánh Linh. Chỉ có Đức Chúa Trời mới xứng đáng nhận lấy sự thờ phượng (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:3-5; Khải Huyền 22:8-9). Kinh Thánh xác nhận rõ ràng Đức Thánh Linh chính là Đức Chúa Trời.
Trong Cựu Ước, từ ngữ Hê-bơ-rơ cho "Thần" (Ruach) thường được dùng chỉ về Thần của Đức Giê-hô-va. Thần khí sáng tạo (Sáng Thế Ký 1:2), Thần hành động trong lịch sử và phán qua các tiên tri (Ê-xê-chi-ên 2:2; Mi-chê 3:8) chính là Thần của Đức Chúa Trời. Trong Thi thiên 139:7, Đa-vít tuyên bố: "Tôi sẽ đi đâu xa Thần Chúa? Tôi sẽ trốn đâu khỏi mặt Chúa?" Ở đây, sự hiện diện của Thần Chúa đồng nhất với sự hiện diện của chính Đức Chúa Trời.
Trong Tân Ước, sự dạy dỗ càng rõ ràng hơn. Đức Thánh Linh được gọi là "Thánh Linh của Đức Chúa Trời" (Ê-phê-sô 4:30) và được đồng đẳng với Đức Chúa Trời trong các thuộc tính. Ngài có toàn tri (1 Cô-rinh-tô 2:10-11: "Vì Đức Thánh Linh dò xét mọi sự, cả đến sự sâu nhiệm của Đức Chúa Trời... Vì có ai biết sự trong loài người, chỉ có thần linh của loài người ở trong mình loài người; cũng một lẽ ấy, chỉ có Đức Thánh Linh của Đức Chúa Trời biết sự trong Đức Chúa Trời"). Ngài hiện hữu khắp mọi nơi (Thi thiên 139:7). Ngài có quyền năng sáng tạo (Sáng Thế Ký 1:2; Gióp 33:4).
Một bằng chứng mạnh mẽ nhất là trong Công vụ 5:3-4, khi Phi-e-rơ quở trách A-na-nia: "Hỡi A-na-nia, sao quỉ Sa-tan đã đầy dẫy lòng ngươi, đến nỗi ngươi nói dối cùng Đức Thánh Linh... Ngươi nói dối... chẳng phải nói dối với người ta, bèn là nói dối với Đức Chúa Trời." Ở đây, nói dối với Đức Thánh Linh được đồng nhất với nói dối với Đức Chúa Trời. Thần tính của Đức Thánh Linh là không thể chối cãi.
Kinh Thánh trình bày một mẫu mực thờ phượng hướng đến cả Ba Ngôi. Chúng ta hãy xem xét công thức rõ ràng trong 2 Cô-rinh-tô 13:14: "Nguyền xin ơn của Đức Chúa Jêsus Christ, sự yêu thương của Đức Chúa Trời, và sự giao thông của Đức Thánh Linh ở với anh em hết thảy!" (Bản Dịch Mới). Sự chúc phúc cuối cùng này (thường được dùng trong các buổi nhóm) công nhận vai trò phân biệt nhưng hiệp một của Ba Ngôi trong đời sống tín đồ.
Trong sách Khải Huyền, khung cảnh thờ phượng trên thiên đàng cho chúng ta thấy rõ điều này:
- Thờ phượng Chúa Cha và Chúa Con: Khải Huyền 5:13 miêu tả: "Rồi tôi lại nghe mọi vật dựng nên trên trời, dưới đất, bên dưới đất, trên biển, cùng mọi vật ở đó đều nói rằng: Cháng cho Đấng ngồi trên ngôi cùng Chiên Con được sự chúc tụng, tôn quý, vinh hiển và quyền phép cho đến đời đời!"
- Vai trò của Đức Thánh Linh trong sự thờ phượng: Đức Thánh Linh là Đấng dẫn dắt và khơi dậy sự thờ phượng thật. Sự thờ phượng "trong linh và lẽ thật" (Giăng 4:24) không thể tách rời khỏi công tác của Đức Thánh Linh, vì Ngài là "Thần lẽ thật" (Giăng 16:13). Phi-líp 3:3 nói rõ: "Vì, ấy chính chúng ta là kẻ chịu phép cắt bì, là kẻ hầu việc Đức Chúa Trời bởi Thánh Linh Ngài, khoe mình trong Đấng Christ Jêsus, không để lòng tin cậy trong xác thịt." Hầu việc (λατρεύω - latreuō, từ Hy Lạp mang nghĩa thờ phượng, phụng sự) Đức Chúa Trời ở đây được thực hiện bởi Thánh Linh của Ngài.
Một phân đoạn then chốt khác là Ê-phê-sô 2:18: "Vì ấy là nhờ Ngài mà chúng ta cả người Giu-đa, người ngoại, đều được phép đến gần Đức Chúa Cha, đồng trong một Thánh Linh." Sự đến gần (prosagōgē) này chính là đặc quyền thờ phượng. Lưu ý: chúng ta đến gần Đức Chúa Cha, nhờ (qua) Chúa Con (Ngài), và trong (bởi) một Thánh Linh. Cả Ba Ngôi đều tích cực tham gia vào hành động thờ phượng của chúng ta.
Khi nói về thờ phượng Đức Thánh Linh, chúng ta cần hiểu rõ sự phân công nhiệm vụ (economy) trong Ba Ngôi. Kinh Thánh cho thấy một trật tự và mục đích:
- Chúa Cha là nguồn cội, là đối tượng tối hậu của sự thờ phượng (1 Cô-rinh-tô 8:6). Mọi sự quy về Ngài.
- Chúa Con, Jêsus Christ, là Đấng Trung Bảo duy nhất (1 Ti-mô-thê 2:5). Chúng ta chỉ đến với Chúa Cha nhờ Danh Ngài (Giăng 14:6, 14:13-14). Sự thờ phượng của chúng ta luôn dâng lên Chúa Cha, nhưng trong Danh Chúa Con và được Chúa Con đại diện.
- Đức Thánh Linh là Đấng thi hành công việc thần linh trong chúng ta. Ngài không tự nói về mình, mà tôn vinh Chúa Con (Giăng 16:13-14). Ngài giúp đỡ, dạy dỗ, cáo trách, và đặc biệt, Ngài tạo nên trong chúng ta sự thờ phượng thật hướng về Chúa Cha và Chúa Con.
Vậy, có một nghịch lý thần học lành mạnh: Chúng ta thờ phượng bởi Đức Thánh Linh và thờ phượng trong Đức Thánh Linh, và vì Ngài là Đức Chúa Trời, nên sự thờ phượng của chúng ta cũng hướng đến Ngài, nhưng không tách rời khỏi mục tiêu tối hậu là tôn vinh Chúa Cha qua Chúa Con. Thờ phượng Đức Thánh Linh không có nghĩa là tách Ngài ra khỏi sự hiệp nhất Ba Ngôi để thờ phượng Ngài một cách độc lập, biệt lập. Đó là thờ phượng Đức Chúa Trời Ba Ngôi, công nhận và tôn kính Ngôi Vị, công tác và thần tính đầy đủ của Đức Thánh Linh trong sự hiệp nhất đó.
Hiểu biết thần học phải dẫn đến sự thực hành. Dưới đây là một số cách chúng ta có thể sống và thờ phượng với sự nhận biết đúng đắn về Đức Thánh Linh:
- 1. Trong Lời Cầu Nguyện Cá Nhân và Tập Thể: Khi cầu nguyện, chúng ta thường kết thúc "Nhân Danh Chúa Jêsus Christ, A-men." Điều đó là đúng và Kinh Thánh. Nhưng chúng ta cũng có thể học cách cầu nguyện dưới sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh. Rô-ma 8:26-27 dạy: "Cũng một lẽ ấy, Đức Thánh Linh giúp cho sự yếu đuối chúng ta... Ngài lấy sự thở than không thể nói ra được mà cầu khẩn thay cho chúng ta." Chúng ta có thể cầu nguyện: "Lạy Đức Thánh Linh, xin Ngài dẫn dắt con trong sự cầu nguyện hôm nay. Xin giúp con cầu nguyện theo ý muốn của Đức Chúa Trời." Việc công nhận và mời Ngài hành động trong giờ cầu nguyện là một hình thức tôn kính và thờ phượng Ngài.
- 2. Trong Sự Ca Hát Ngợi Khen: Ê-phê-sô 5:18-19 khích lệ: "Hãy được đầy dẫy Đức Thánh Linh, hãy lấy ca vịnh, thơ thánh, bài hát thiêng liêng mà đối đáp cùng nhau, và hết lòng hát mừng ngợi khen Chúa." Sự đầy dẫy Đức Thánh Linh dẫn đến sự ngợi khanh (psallontes - ca hát) hướng về Chúa ("ngợi khen Chúa"). Chúng ta hát với và bởi Đức Thánh Linh (1 Cô-rinh-tô 14:15). Khi chọn các bài hát thờ phượng, chúng ta nên bao gồm những bài công nhận và tôn vinh Đức Thánh Linh, như là một phần của sự thờ phượng Ba Ngôi trọn vẹn.
- 3. Trong Sự Vâng Phục và Không Làm Buồn Ngài: Một hình thức thờ phượng thiết thực là vâng lời. Ê-phê-sô 4:30 cảnh báo: "Anh em chớ làm buồn cho Đức Thánh Linh của Đức Chúa Trời." Khi chúng ta chọn sống thánh khiết, yêu thương, tha thứ và nói lời chân thật, chúng ta đang tôn trọng và tôn vinh Đức Thánh Linh đang ngự trong mình. Đó là sự thờ phượng bằng đời sống.
- 4. Trong Sự Công Nhận Sự Hiện Diện và Công Tác Của Ngài: Trong các buổi nhóm, chúng ta có thể chủ ý công nhận sự hiện diện và quyền năng của Đức Thánh Linh. Không phải để tạo nên cảm xúc giả tạo, nhưng để nhớ rằng không có Ngài, sự thờ phượng của chúng ta chỉ là hình thức. Chúng ta có thể tạ ơn Chúa vì đã ban Đức Thánh Linh cho chúng ta (Lu-ca 11:13), và cầu xin Ngài hành động giữa vòng chúng ta.
Câu trả lời Kinh Thánh cho câu hỏi "Chúng ta có nên thờ phượng Đức Thánh Linh?" là một tiếng "CÓ" trọn vẹn, nhưng được hiểu trong bối cảnh của sự thờ phượng Ba Ngôi. Đức Thánh Linh không phải là một "thế lực" vô danh, mà là một Ngôi Vị thần linh, xứng đáng với mọi sự tôn kính, vinh hiển và thờ phượng như Chúa Cha và Chúa Con.
Tuy nhiên, đặc tính công tác của Ngài là luôn hướng về Chúa Con và dẫn chúng ta đến với Chúa Con và Chúa Cha. Vì vậy, sự thờ phượng chín chắn nhất là sự thờ phượng công nhận Ba Ngôi: Chúng ta đến với Chúa Cha, nhờ công lao của Chúa Con, được Chúa Thánh Linh dẫn dắt và ban năng lực, và trong tiến trình đó, chúng ta tôn thờ, yêu mến và quý trọng cả Ba Ngôi Đức Chúa Trời.
Ước mong Hội Thánh của Chúa ngày càng hiểu biết sâu nhiệm hơn về Đức Thánh Linh, không phải để tò mò khám phá những điều kỳ lạ, mà để yêu mến, vâng phục và thờ phượng Ngài cách đúng đắn. Khi chúng ta làm điều đó, chúng ta sẽ kinh nghiệm sự đầy trọn của Phúc Âm và quyền năng biến đổi từ Đấng mà chính Chúa Jêsus đã hứa ban cho chúng ta.
"Nguyền xin ơn của Đức Chúa Jêsus Christ, sự yêu thương của Đức Chúa Trời, và sự giao thông của Đức Thánh Linh ở với anh em hết thảy!" (2 Cô-rinh-tô 13:14).