Kinh Thánh có bị sai lạc, sửa đổi, biên tập, sửa chữa hay giả mạo không?
Trong thế giới hiện đại, nhiều người đặt câu hỏi về tính xác thực của Kinh Thánh. Liệu Kinh Thánh mà chúng ta có ngày nay có phải là bản gốc không, hay đã bị thay đổi, thêm bớt, thậm chí giả mạo qua hàng ngàn năm? Là Cơ Đốc nhân, chúng ta cần có câu trả lời vững vàng dựa trên bằng chứng lịch sử và Lời Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát vấn đề từ nhiều góc độ: lời hứa của Đức Chúa Trời, các bản thảo cổ, quá trình truyền thừa, và chứng cớ từ Chúa Giê‑xu cùng các sứ đồ.
Kinh Thánh tuyên bố chính nó là Lời của Đức Chúa Trời, và Đức Chúa Trời đã hứa bảo tồn Lời ấy cho đến đời đời. Trong Ê‑sai 40:8, tiên tri viết: "Cỏ khô, hoa rụng; nhưng lời của Đức Chúa Trời chúng ta còn mãi đời đời". Sứ đồ Phi‑e‑rơ cũng trích dẫn lời này và áp dụng cho Tin Lành (1 Phi‑e‑rơ 1:24‑25). Đức Chúa Giê‑xu phán: "Trời đất sẽ qua đi, nhưng lời ta nói chẳng bao giờ qua đi" (Ma‑thi‑ơ 24:35). Nếu Đức Chúa Trời là Đấng Toàn Năng và thành tín, thì Ngài có khả năng và ý muốn giữ gìn Lời của Ngài qua các thế hệ. Lời hứa này tạo nên nền tảng đức tin cho chúng ta: Kinh Thánh đã được bảo tồn cách siêu nhiên.
Cựu Ước được viết bằng tiếng Hê‑bơ‑rơ (và một phần tiếng A‑ram) trong khoảng thế kỷ 15 đến thế kỷ 5 TCN. Trước năm 1947, bản thảo cổ nhất của Cựu Ước chỉ có từ thế kỷ thứ 9–10 SCN (bản Masorah). Nhiều người nghi ngờ liệu văn bản có bị thay đổi qua hàng ngàn năm sao chép hay không. Tuy nhiên, việc phát hiện các Cuộn Biển Chết (Dead Sea Scrolls) năm 1947 đã làm sáng tỏ vấn đề. Hàng trăm bản thảo Cựu Ước có niên đại từ khoảng 250 TCN đến 68 SCN, tức là hơn 1000 năm trước các bản Masorah. So sánh cho thấy sự trùng hợp đến kinh ngạc. Ví dụ, bản sách Ê‑sai từ Biển Chết (1QIsaa) gần như giống hệt bản Masoretic, chỉ có một số khác biệt nhỏ về chính tả, không ảnh hưởng đến nội dung thần học. Điều này chứng tỏ những người sao chép Do Thái (các thầy thông giáo, sau đó là người Masoretes) đã làm việc cực kỳ cẩn thận để bảo toàn nguyên văn.
Tân Ước được viết bằng tiếng Hy Lạp trong thế kỷ thứ nhất. Ngày nay chúng ta có hơn 5.800 bản thảo Hy Lạp cổ (một số chỉ là mảnh vụn, một số là toàn bộ sách), cùng hàng chục ngàn bản dịch cổ (Latin, Syriac, Coptic,…) và hàng trăm ngàn trích dẫn từ các giáo phụ. Số lượng bản thảo lớn như vậy cho phép các học giả tái tạo nguyên văn gốc với độ chính xác rất cao. Bản thảo sớm nhất hiện có là mảnh P52 (Giăng 18:31‑33, 37‑38) có niên đại khoảng 125‑150 SCN, tức chỉ vài thập kỷ sau khi sách Giăng được viết. So với các tác phẩm cổ đại khác (như sử của Tacitus chỉ có 20 bản, hay thơ của Homer có khoảng 1.800 bản), Tân Ước vượt trội về số lượng và chất lượng bảo tồn. Các biến thể văn bản (textual variants) phần lớn là lỗi chính tả, trật tự từ, hoặc thêm/bớt những từ không thay đổi ý nghĩa. Không có biến thể nào ảnh hưởng đến giáo lý căn bản của Cơ Đốc giáo như thần tính của Chúa Giê‑xu, sự chết chuộc tội, sự sống lại, hay ân điển cứu rỗi.
Người Do Thái có truyền thống sao chép Kinh Thánh với độ chính xác tuyệt đối. Các thầy thông giáo (scribes) tuân theo những quy tắc nghiêm ngặt: chỉ dùng da thuộc, mực đặc biệt, đếm từng chữ, từng dòng; nếu một bản sao có một lỗi nhỏ thì toàn bộ cuộn sẽ bị hủy. Với Tân Ước, các tín hữu đầu tiên cũng sao chép các thư tín và sách phúc âm một cách cẩn thận, vì tin rằng đó là Lời Đức Chúa Trời. Dù không có hệ thống kiểm soát chặt như người Do Thái, nhưng số lượng bản sao đồ sộ và sự giám sát của Thánh Linh đã đảm bảo tính toàn vẹn.
Một số người cho rằng các bản dịch Kinh Thánh hiện đại (như bản Hiệu Đính, bản Diễn Ý,…) đã làm thay đổi nội dung. Thực tế, các bản dịch đều dựa trên những bản văn Hy Lạp và Hê‑bơ‑rơ được học giả công nhận. Sự khác biệt giữa các bản dịch thường chỉ là cách diễn đạt ngôn ngữ, không làm thay đổi chân lý. Hơn nữa, các bản dịch cổ điển như Kinh Thánh Truyền Thống (1925) hay King James (tiếng Anh) cũng đều trung thành với nguyên bản. Việc có nhiều bản dịch giúp người đọc hiểu sâu hơn, không phải là dấu hiệu của sự giả mạo.
Trong quá trình sao chép thủ công, một số lỗi vô tình đã xảy ra, tạo ra các biến thể. Ví dụ, trong Mác 16:9‑20, một số bản thảo cổ thiếu đoạn này; trong Giăng 7:53‑8:11, đoạn về người phụ nữ ngoại tình có thể không có trong các bản thảo sớm nhất. Tuy nhiên, các bản Kinh Thánh hiện đại thường ghi chú những khác biệt để độc giả biết. Điều quan trọng là không có giáo lý nào dựa duy nhất vào các đoạn tranh cãi; mọi chân lý trọng yếu đều được xác nhận rõ ràng ở nhiều nơi khác. Các học giả Kinh Thánh đã làm việc công phu để xác định nguyên bản, và chúng ta có thể tin cậy vào những văn bản chuẩn (như Textus Receptus, NA28, v.v.) như là Lời Đức Chúa Trời đã được bảo tồn.
Nhiều người nói rằng Hội Thánh đã loại bỏ hoặc thêm vào các sách để phục vụ mục đích riêng. Thực tế, quy điển (canon) Kinh Thánh được hình thành dần qua sự nhận biết của cộng đồng tín hữu dưới sự dẫn dắt của Thánh Linh. Cựu Ước theo truyền thống Do Thái đã được Chúa Giê‑xu và các sứ đồ công nhận (Lu‑ca 24:44). Tân Ước gồm các sách do các sứ đồ hoặc những người thân cận với các sứ đồ viết, được Hội Thánh đầu tiên sử dụng rộng rãi. Các sách ngụy kinh (như Phúc Âm Thô‑ma, Phúc Âm Phi‑líp, v.v.) xuất hiện muộn hơn, chứa giáo lý sai lạc và không được các Hội Thánh chân chính chấp nhận. Như vậy, không có sự giả mạo nào xảy ra; Hội Thánh chỉ công nhận những gì đã được Đức Chúa Trời soi dẫn.
Chúa Giê‑xu thường xuyên trích dẫn Cựu Ước và coi đó là Lời Đức Chúa Trời có thẩm quyền. Ngài phán: "Kinh Thánh không thể bỏ được" (Giăng 10:35), và "Cho đến khi trời đất qua đi thì một chấm một nét trong luật pháp cũng không qua đi được" (Ma‑thi‑ơ 5:18). Nếu Kinh Thánh đã bị thay đổi, thì lời khẳng định của Chúa Giê‑xu về tính bền vững của nó sẽ vô nghĩa. Các sứ đồ cũng tiếp tục trích dẫn Cựu Ước như Lời Đức Chúa Trời (2 Ti‑mô‑thê 3:16‑17, 2 Phi‑e‑rơ 1:20‑21). Điều này cho thấy họ tin rằng văn bản Kinh Thánh đã được bảo tồn chính xác cho đến thời của họ, và chúng ta có thể mở rộng niềm tin đó cho đến ngày nay.
Hiểu rằng Kinh Thánh là đáng tin cậy, không bị sai lạc, mang lại cho chúng ta sự vững vàng trong đức tin và sống đẹp lòng Đức Chúa Trời. Dưới đây là một số áp dụng:
- Tin cậy hoàn toàn vào Lời Chúa: Vì Kinh Thánh là chân lý, chúng ta có thể dựa vào mọi lời hứa, mệnh lệnh và lời dạy dỗ của nó (Giô‑suê 1:8).
- Nghiên cứu Kinh Thánh cách cẩn thận: Đọc, suy gẫm, và học hỏi từ nguyên bản nếu có thể. Tham gia các lớp học Kinh Thánh để hiểu sâu hơn.
- Truyền bá Phúc Âm với sự tự tin: Khi chia sẻ về Chúa Giê‑xu, chúng ta có thể trích dẫn Kinh Thánh cách mạnh mẽ, biết rằng đó là Lời đáng tin cậy của Đức Chúa Trời (Rô‑ma 1:16).
- Cầu nguyện để Thánh Linh mở mắt: Dù văn bản chính xác, chúng ta cần Thánh Linh soi sáng để hiểu và áp dụng (1 Cô‑rinhtô 2:12‑14).
- Đáp lại những nghi ngờ: Khi gặp người hoài nghi, chúng ta có thể giải thích cách ôn hòa về bằng chứng lịch sử và lời hứa của Chúa, luôn làm chứng với lòng yêu thương (1 Phi‑e‑rơ 3:15).
Kinh Thánh chúng ta có ngày nay là Lời thành tín của Đức Chúa Trời, đã được Ngài bảo tồn qua các thế kỷ. Các bản thảo cổ, quy trình sao chép nghiêm ngặt, lời chứng của Chúa Giê‑xu và sự dẫn dắt của Thánh Linh xác nhận rằng Kinh Thánh không hề bị sai lạc, sửa đổi hay giả mạo. Dù có một số biến thể văn bản nhỏ, chúng không làm thay đổi sứ điệp cứu rỗi và chân lý căn bản. Vì vậy, chúng ta có thể hoàn toàn tin cậy vào Kinh Thánh, để nó dẫn dắt đời sống và đức tin mỗi ngày.