Phúc Âm Giuđa là gì?

Trong thế giới nghiên cứu Kinh Thánh và lịch sử Hội Thánh đầu tiên, việc khám phá ra các văn bản cổ xưa luôn gây nên sự chú ý và đôi khi là những cuộc tranh luận sôi nổi. "Phúc Âm Giuđa" (The Gospel of Judas) là một trong những tài liệu như vậy. Bài viết nghiên cứu chuyên sâu này sẽ tìm hiểu bản chất, nội dung thần học, và đánh giá của Kinh Thánh Tân Ước (bản Truyền Thống 1925) về văn bản này, từ góc nhìn của một nhà nghiên cứu Tin Lành trung thành với Lời Đức Chúa Trời đã được mặc khải trọn vẹn.

"Phúc Âm Giuđa" thực chất là một bản thảo bằng ngôn ngữ Coptic (một dạng tiếng Ai Cập cổ sử dụng bảng chữ cái Hy Lạp), được cho là dịch lại từ một văn bản Hy Lạp gốc có niên đại khoảng thế kỷ thứ hai sau Chúa. Nó được phát hiện vào thập niên 1970 và gây chấn động học giới khi được công bố và phục chế vào năm 2006. Tuy được gọi là "Phúc Âm", nó hoàn toàn **không thuộc về Kinh điển Tân Ước** và không được Hội Thánh đầu tiên công nhận là sách linh cảm.

Văn bản này thuộc thể loại **văn học Ngộ Đạo (Gnostic)**, một trào lưu tư tưởng thần bí xuất hiện trong thế kỷ thứ 1 và 2, tự xưng mang đến sự hiểu biết (gnosis) bí mật để giải thoát linh hồn khỏi thế giới vật chất xấu xa. Điều này trái ngược trực tiếp với đức tin Cơ Đốc chính thống dựa trên **sự mặc khải công khai qua Chúa Giê-xu Christ và sự cứu chuộc bằng huyết Ngài trên thập tự giá**.

Phúc Âm Giuđa trình bày một câu chuyện hoàn toàn khác biệt và đối nghịch với bốn sách Phúc Âm chính thống (Ma-thi-ơ, Mác, Lu-ca, Giăng). Nổi bật nhất là cách mô tả về nhân vật Giuđa Ích-ca-ri-ốt và mối quan hệ của ông với Chúa Giê-xu.

• Giuđa - Kẻ Anh Hùng Bí Mật? Trong văn bản này, Giuđa không phải là kẻ phản bội vì ham tiền hay bị Satan ám (như Lu-ca 22:3 chép: "Vả, quỉ Sa-tan nhập vào Giu-đa, gọi là Ích-ca-ri-ốt"). Thay vào đó, ông được miêu tả như môn đồ thân tín duy nhất, người đã hiểu biết đầy đủ về Chúa Giê-xu và được chính Ngài giao cho một nhiệm vụ thiêng liêng: "bán Thầy" để giúp Chúa Giê-xu thoát khỏi thân xác vật chất tội lỗi và hoàn thành sứ mệnh cứu rỗi theo cách hiểu của Ngộ Đạo. Hành động phản bội trở thành một sự hợp tác cao cả.
• Thần Học Ngộ Đạo: Văn bản này phủ nhận Đức Chúa Trời Tạo Hóa (Yahweh) của Cựu Ước, xem Ngài là một vị thần thấp kém (Demiurge) đầy ghen tị và tàn bạo, đã tạo ra thế giới vật chất xấu xa này. Chúa Giê-xu được mô tả không phải là Con Đức Chúa Trời nhập thể để cứu chuộc nhân loại, mà là một "hữu thể thần thánh" đến từ cõi thiêng liêng thuần túy để truyền đạt gnosis (tri thức bí mật) cho một số ít người được chọn như Giuđa. Sự chết của Chúa Giê-xu không có giá trị chuộc tội, mà chỉ là cách để linh hồn Ngài thoát khỏi nhà tù thân xác.

Quan điểm này tấn công vào trọng tâm của Phúc Âm chân chính: "Vì Ðức Chúa Trời yêu thương thế gian, đến nỗi đã ban Con một của Ngài, hầu cho hễ ai tin Con ấy không bị hư mất mà được sự sống đời đời" (Giăng 3:16). Nó phủ nhận sự nhập thể thật (Giăng 1:14), phủ nhận giá trị của thập tự giá (1 Cô-rinh-tô 1:18), và phủ nhận sự phục sinh thân thể của Chúa Giê-xu (1 Cô-rinh-tô 15:3-4).

Để hiểu rõ sự sai lệch của Phúc Âm Giuđa, chúng ta phải quay về với Lời Chúa không sai lầm. Tân Ước, được viết bởi các sứ đồ và những người cùng thời với các sứ đồ dưới sự linh cảm của Đức Thánh Linh, đưa ra một bức chân dung hoàn toàn khác về Giuđa.

1. Động Cơ và Bản Chất của Sự Phản Bội:
Kinh Thánh chỉ rõ Giuđa hành động vì lòng tham và bị Satan điều khiển (Giăng 12:4-6; 13:2, 27). Chúa Giê-xu gọi ông là "một tên quỉ" (Giăng 6:70) và "con của sự hư mất" (Giăng 17:12). Từ Hy Lạp "paradidōmi" (παραδίδωμι) được dùng cho hành động "nộp" hay "phản bội" của Giuđa, mang ý nghĩa tiêu cực rõ ràng.

2. Lời Tiên Tri và Sự Chủ Quyền của Đức Chúa Trời:
Mặc dù sự phản bội đã được biết trước và thậm chí được tiên tri (Thi Thiên 41:9; Xa-cha-ri 11:12-13), điều này không miễn tội cho Giuđa. Ông vẫn hoàn toàn chịu trách nhiệm cho hành động của mình. Công vụ 1:25 tuyên bố rõ ràng: "đặng đi nơi của nó". Sự chủ quyền của Đức Chúa Trời trong kế hoạch cứu rỗi không hề xung đột với trách nhiệm cá nhân của con người.

3. Cái Chết của Giuđa và Sự Lên Án:
Cả Ma-thi-ơ 27:3-5 (thắt cổ) và Công vụ 1:18 (vỡ bụng) đều mô tả một cái chết kinh hoàng và đầy sự ăn năn dẫn đến tuyệt vọng, không phải là cái chết của một anh hùng tâm linh. Phi-e-rơ gọi việc làm của Giuđa là "sự bất nghĩa" (Công vụ 1:18).

Hội Thánh đầu tiên đã sử dụng những tiêu chuẩn nghiêm ngặt để xác định Kinh điển, bao gồm:
(1) Tính Sứ Đồ (Apostolicity): Sách có được viết bởi một sứ đồ hoặc một người thân cận với sứ đồ không? Phúc Âm Giuđa được viết vào thế kỷ thứ 2, quá muộn so với thời các sứ đồ.
(2) Tính Chính Thống (Orthodoxy): Nội dung có phù hợp với giáo lý được truyền dạy bởi các sứ đồ không? Rõ ràng, nó truyền bá thuyết Ngộ Đạo trái ngược với Phúc Âm.
(3) Tính Phổ Quát (Catholicity): Có được Hội Thánh rộng rãi trên khắp thế giới công nhận và sử dụng không? Nó chỉ được một nhóm Ngộ Đạo nhỏ lẻ biết đến.
(4) Linh Cảm (Inspiration): Có mang lại sự xác chứng nội tại của Đức Thánh Linh về thẩm quyền của nó không? Đối với Hội Thánh tin kính, sự xác chứng này hoàn toàn vắng bóng.

Nhà lãnh đạo Hội Thánh đầu tiên Irenaeus (khoảng 180 S.C.) đã thẳng thừng lên án "Phúc Âm Giuđa" như một tác phẩm ngụy tạo của phái Ngộ Đạo, chứng tỏ Hội Thánh đã nhận biết và bác bỏ nó từ rất sớm.

Việc nghiên cứu Phúc Âm Giuđa không chỉ là một bài học lịch sử, mà còn mang lại những cảnh báo và bài thiết thực cho chúng ta hôm nay:

1. Gắn Bó Với Lời Chúa Đã Được Mặc Khải:
Trong một thời đại tràn ngập thông tin và nhiều "tiếng nói" tâm linh, Cơ Đốc nhân phải bám chắc vào Kinh Thánh là Lời Đức Chúa Trời đầy đủ và trọn vẹn (2 Ti-mô-thê 3:16-17; Khải huyền 22:18-19). Chúng ta không cần những "sự mặc khải bí mật" nào khác ngoài Phúc Âm của Chúa Giê-xu Christ đã được bày tỏ rõ ràng.

2. Cảnh Giác Với Các Giáo Lý Sai Lầm:
Phúc Âm Giuđa là một ví dụ kinh điển về giáo lý sai lầm (heresy) - nó sử dụng những từ ngữ quen thuộc ("Chúa Giê-xu", "Phúc Âm", "cứu rỗi") nhưng gán cho chúng những ý nghĩa hoàn toàn xa lạ với đức tin chân chính. Chúng ta phải "thử cho biết các thần có phải đến từ Đức Chúa Trời chăng" (1 Giăng 4:1) bằng cách đối chiếu mọi lời giảng dạy với Kinh Thánh.

3. Hiểu Đúng Về Ân Điển và Sự Cứu Rỗi:
Thuyết Ngộ Đạo dạy rằng cứu rỗi nhờ "hiểu biết bí mật" dành cho giới tinh hoa. Phúc Âm thật tuyên bố cứu rỗi bởi ân điển qua đức tin nơi công lao cứu chuộc của Chúa Giê-xu, dành cho mọi người tin (Ê-phê-sô 2:8-9; Rô-ma 10:9-13). Đây là sự bình đẳng tuyệt đối trước thập tự giá.

4. Bài Học Về Sự Trung Tín:
Gương của Giuđa, dù bị bóp méo trong văn bản ngụy tạo, vẫn là một lời cảnh tỉnh đời đời về sự nguy hiểm của lòng ham mê tiền bạc, sự giả hình và việc từ bỏ Chúa. Nó nhắc nhở chúng ta phải "giữ lấy mình" (1 Giăng 5:21) và trung tín đến cùng.

"Phúc Âm Giuđa" là một tài liệu lịch sử thú vị giúp chúng ta hiểu hơn về các cuộc tranh luận thần học trong thế kỷ thứ hai và thấy rõ sự đe dọa của tà giáo Ngộ Đạo đối với Hội Thánh. Tuy nhiên, xét về mặt thần học và thuộc linh, nó là một văn bản **ngụy tạo (pseudepigrapha)**, truyền bá một "phúc âm khác" mà sứ đồ Phao-lô đã rủa sả (Ga-la-ti 1:8).

Sự tồn tại của nó càng làm nổi bật lên sự quý giá và đáng tin cậy của Tân Ước chúng ta đang có. Bốn sách Phúc Âm chính thống đã cho chúng ta một chân dung đầy đủ, đáng tin cậy và có thẩm quyền về Chúa Giê-xu Christ, Con Đức Chúa Trời, Đấng đã chịu chết vì tội lỗi chúng ta và sống lại để ban cho chúng ta sự sống đời đời. Hãy trân trọng, học hỏi, và bám chắc lấy Lẽ Thật đó, vì "Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi" (Thi Thiên 119:105).