Sách Cầu Nguyện Chung
Trong hành trình đức tin của Cơ Đốc nhân, cầu nguyện là hơi thở của linh hồn, là sợi dây kết nối mật thiết giữa con người với Đức Chúa Trời. Khi tìm hiểu về các truyền thống thờ phượng, nhiều tín hữu có thể nghe đến thuật ngữ “Sách Cầu Nguyện Chung”. Vậy, xét từ góc độ thần học và thực hành của đức tin Tin Lành, chúng ta nên hiểu về khái niệm này như thế nào? Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát nguồn gốc, nội dung, và quan trọng hơn, là đặt nó dưới ánh sáng của Kinh Thánh để rút ra những nguyên tắc quý báu cho đời sống cầu nguyện cá nhân và cộng đồng.
Sách Cầu Nguyện Chung (The Book of Common Prayer - BCP) là một văn bản phụng vụ được sử dụng chủ yếu trong các giáo hội thuộc Truyền Thống Anh Giáo (Anglican), như Giáo Hội Anh và Giáo Hội Episcopal. Sách đầu tiên được biên soạn dưới thời Vua Edward VI của Anh vào năm 1549 bởi Tổng Giám mục Thomas Cranmer. Mục đích chính của nó là thống nhất các nghi lễ, bài đọc Kinh Thánh và các hình thức cầu nguyện trên toàn quốc, thay thế cho các sách phụng vụ bằng tiếng La-tinh phức tạp thời Trung Cổ, và quan trọng hơn, đưa ngôn ngữ thờ phượng về ngôn ngữ bình dân (tiếng Anh).
Sách này bao gồm các nghi thức cho những dịp trọng đại: Lễ Tiệc Thánh (Holy Communion), Lễ Báp-têm, Lễ Cưới, Lễ An táng, cùng với các Giờ Kinh Phụng Vụ (Morning Prayer, Evening Prayer) hằng ngày, và một lịch đọc Kinh Thánh theo hệ thống. Ngôn ngữ trong sách đầu tiên được đánh giá cao về mặt văn chương và thần học.
Để đánh giá một cách cân bằng, chúng ta cần xem xét hai nguyên tắc cầu nguyện được Kinh Thánh đề cập.
1. Giá Trị của Những Lời Cầu Nguyện Khuôn Mẫu và Kinh Thánh:
Không thể phủ nhận rằng chính Chúa Giê-xu đã ban cho chúng ta một khuôn mẫu cầu nguyện – Kinh Lạy Cha (Ma-thi-ơ 6:9-13). Điều này chứng tỏ Ngài không bài xích việc sử dụng những lời cầu nguyện có cấu trúc. Hơn nữa, cả Cựu Ước và Tân Ước đều chứa đựng những bài cầu nguyện mẫu mực (ví dụ: 1 Sử-ký 29:10-19, Phi-líp 1:9-11). Đặc biệt, Sách Thi Thiên chính là “sách cầu nguyện” được Đức Thánh Linh cảm thúc, dạy chúng ta bày tỏ mọi loại cảm xúc với Chúa – từ ngợi khen, tạ ơn đến than thở, xưng tội và cầu xin. Việc sử dụng các lời Kinh Thánh, đặc biệt là Thi Thiên, làm tư liệu cho lời cầu nguyện là một thực hành lành mạnh và vững chắc.
"Hãy dùng những ca vịnh, thơ thánh, bài hát thiêng liêng mà đối đáp cùng nhau, và hết lòng hát mừng ngợi khen Chúa." (Ê-phê-sô 5:19)
2. Nguy Cơ của Sự Lặp Lại Hình Thức và Vai Trò của Thánh Linh:
Tuy nhiên, lời cảnh báo nghiêm khắc của Chúa Giê-xu về sự cầu nguyện hình thức vẫn còn nguyên giá trị: “Khi các ngươi cầu nguyện, đừng dùng những lời lặp lại vô ích như người ngoại; vì họ tưởng vì lời nói mình nhiều thì được nhậm.” (Ma-thi-ơ 6:7). Từ “lặp lại vô ích” trong nguyên văn Hy Lạp là “battalogeō” (βατταλογέω), ám chỉ việc lải nhải những câu từ trống rỗng, máy móc. Nguy cơ của bất kỳ sách cầu nguyện có sẵn nào là biến sự thờ phượng bằng tâm thần và lẽ thật (Giăng 4:24) thành một nghi thức thuần túy, nơi tấm lòng và tâm trí có thể xa rời những lời được đọc ra.
Phao-lô nhấn mạnh đến yếu tố sống động của Đức Thánh Linh trong sự cầu nguyện: “Đức Thánh Linh giúp cho sự yếu đuối chúng ta... Ngài cầu thay cho các thánh đồ theo ý muốn của Đức Chúa Trời.” (Rô-ma 8:26-27). Và “Hãy nhờ Đức Thánh Linh, thường thường làm đủ mọi thứ cầu nguyện và nài xin.” (Ê-phê-sô 6:18). Điều này không loại trừ việc sử dụng lời lẽ được chuẩn bị, nhưng nhấn mạnh rằng sự sống động, chân thật và sự dẫn dắt của Thánh Linh phải là trung tâm.
Vậy, một tín hữu Tin Lành có thể rút ra điều gì từ khái niệm về một “sách cầu nguyện chung”? Làm thế nào để cân bằng giữa khuôn mẫu phong phú của lời Chúa và sự tự do, chân thật trong Thánh Linh?
1. Xây Dựng “Sách Cầu Nguyện Cá Nhân” Từ Kinh Thánh:
Thay vì phụ thuộc vào một sách nghi lễ bên ngoài, mỗi tín hữu nên xây dựng cho mình một bộ sưu tập cầu nguyện từ chính Kinh Thánh.
- Thi Thiên: Chọn những Thi Thiên phù hợp với những thì giờ cầu nguyện khác nhau (VD: Thi 51 cho sự xưng tội, Thi 103 cho sự tạ ơn, Thi 23 cho lúc sợ hãi). Đọc chậm rãi và biến những lời đó thành lời cầu nguyện của chính mình.
- Các Lời Cầu Nguyện Gương Mẫu trong Tân Ước: Ngoài Kinh Lạy Cha, hãy suy ngẫm và cầu nguyện theo những lời của Phao-lô (Ê-phê-sô 1:17-19; 3:14-19), hay của Chúa Giê-xu (Giăng 17). Điều này giúp chúng ta mở rộng tầm nhìn cầu nguyện vượt ra ngoài nhu cầu cá nhân nhỏ hẹp.
- Ghi Chú Những Lời Hứa và Mệnh Lệnh: Ghi lại những câu Kinh Thánh đặc biệt về lời hứa của Chúa, những mệnh lệnh phải vâng theo, và dùng chúng làm cơ sở cho lời cầu xin và sự tạ ơn.
2. Sử Dụng Khuôn Mẫu Để Đào Sâu, Không Thay Thế Tấm Lòng:
Một cấu trúc cầu nguyện như A.C.T.S (Thờ phượng - Xưng tội - Tạ ơn - Cầu xin) không phải là luật, nhưng là công cụ hữu ích để giúp chúng ta phát triển một đời sống cầu nguyện toàn diện, tránh việc chỉ tập trung vào cầu xin. Khuôn mẫu này giống như khung xương, còn phần thịt da sống động chính là những lời chân thật xuất phát từ tấm lòng và hoàn cảnh cụ thể của bạn.
3. Trong Sự Thờ Phượng Cộng Đồng – “Chung” Nhưng “Sống Động”:
Trong Hội Thánh Tin Lành, yếu tố “chung” (common) trong sự thờ phượng rất quan trọng. Chúng ta cùng hát chung những bài thánh ca, đọc chung những lời tín điều (như Bài Tín Điều Các Sứ Đồ), và cùng đáp lời trong những lời cầu nguyện chung. Điều này xây dựng sự hiệp một. Tuy nhiên, điều làm cho sự “chung” này sống động là khi mỗi cá nhân tham gia với tấm lòng chân thật, và khi có chỗ cho sự cầu nguyện tự phát, chia sẻ, và ứng dụng Lời Chúa một cách linh hoạt dưới sự dẫn dắt của những người lãnh đạo thuộc linh (1 Cô-rinh-tô 14:26-33). Sự “chung” không được trở thành sự “cứng nhắc”.
“Sách Cầu Nguyện Chung” của đời sống Tin Lành chúng ta không phải là một cuốn sách in bằng giấy được soạn bởi một giáo hội, mà chính là Kinh Thánh – Lời được Đức Chúa Trời hà hơi. Và Đấng dạy dỗ, hướng dẫn chúng ta trong mọi sự cầu nguyện không ai khác chính là Đức Thánh Linh, Đấng khiến cho những lời khuôn mẫu trở nên sống động và giúp những lời bày tỏ tự do của chúng ta phù hợp với ý muốn của Đức Chúa Trời.
Chúng ta có thể trân trọng di sản văn hóa và lịch sử của các sách cầu nguyện, học hỏi từ ngôn ngữ thờ phượng sâu sắc trong đó, nhưng luôn kiểm tra mọi sự dưới ánh sáng của Kinh Thánh. Hãy để đời sống cầu nguyện của chúng ta là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa sự phong phú của Lời Chúa (khuôn mẫu) và sự tự do, chân thật trong Thánh Linh. Cuối cùng, như lời Chúa Giê-xu dạy, sự nhậm lời nằm ở nơi tấm lòng tin cậy, khiêm nhường và khao khát của chúng ta với Cha trên trời, chứ không ở số lượng hay hình thức của lời nói (Lu-ca 18:9-14).
"Vậy, nếu ai ở trong Đấng Christ, thì nấy là người dựng nên mới; những sự cũ đã qua đi, nầy mọi sự đều trở nên mới." (2 Cô-rinh-tô 5:17). Nguyên tắc này cũng áp dụng cho sự cầu nguyện: một tạo vật mới trong Đấng Christ cầu nguyện bởi một tâm linh mới, được dẫn dắt bởi Thánh Linh mới, dựa trên Lời mới đầy quyền năng.