Một Cơ Đốc Nhân có thể 'hoàn trả' sự cứu rỗi không?

Trong hành trình đức tin, nhiều tín hữu chân thành đã từng đối diện với câu hỏi day dứt: “Phải chăng tôi có thể đánh mất sự cứu rỗi? Liệu ân điển tôi đã nhận có thể bị ‘hoàn trả’ hay thu hồi?” Đây không chỉ là một thắc mắc thần học mà còn là nỗi trăn trở sâu kín liên quan đến sự bình an và sự bảo đảm thuộc linh. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Lời Đức Chúa Trời để khám phá bản chất của sự cứu rỗi, công việc trọn vẹn của Đấng Christ, và lời đáp trả của đức tin, từ đó làm sáng tỏ chân lý về sự bảo đảm đời đời cho người tin.

Để hiểu liệu sự cứu rỗi có thể bị “hoàn trả” hay không, trước hết chúng ta phải định nghĩa chính xác “sự cứu rỗi” là gì theo Kinh Thánh. Sự cứu rỗi không phải là một sản phẩm, một món hàng, hay một trạng thái tạm thời có thể trao đổi. Trái lại, đó là một sự biến đổi thuộc linh trọn vẹn bắt nguồn từ ý chỉ tốt lành của Đức Chúa Trời và được hoàn thành bởi sự chết chuộc tội của Chúa Giê-xu Christ.

Kinh Thánh trình bày sự cứu rỗi qua nhiều ẩn dụ sống động: được tái sinh (Giăng 3:3), được xưng công bình (Rô-ma 3:24), được cứu chuộc (Ê-phê-sô 1:7), được nhận làm con (Ga-la-ti 4:5), và được niêm phong bằng Đức Thánh Linh (Ê-phê-sô 1:13). Mỗi hình ảnh này đều nhấn mạnh một hành động chủ động, quyết định và hoàn tất từ phía Đức Chúa Trời. Hãy xem xét kỹ lưỡng:

• Sự Tái Sinh (Regeneration): Trong Giăng 1:12-13 chép: “Nhưng hễ ai đã nhận Ngài, thì Ngài ban cho quyền phép trở nên con cái Đức Chúa Trời, là ban cho những kẻ tin danh Ngài, là kẻ chẳng phải sanh bởi khí huyết, hoặc bởi tình dục, hoặc bởi ý người, nhưng sanh bởi Đức Chúa Trời.” Từ “sanh bởi” trong nguyên văn Hy Lạp là “gennaō” (γεννάω), mang nghĩa sinh ra, tạo ra. Sự tái sinh này hoàn toàn là công việc của Đức Chúa Trời (“sanh bởi Đức Chúa Trời”), không phải do ý muốn hay nỗ lực của con người. Một đứa trẻ không thể “hoàn trả” sự sống đã được sinh ra của mình.
• Sự Xưng Công Bình (Justification): Rô-ma 8:1 tuyên bố dứt khoát: “Cho nên hiện nay chẳng còn có sự đoán phạt nào cho những kẻ ở trong Đức Chúa Jêsus Christ.” “Đoán phạt” (κατάκριμα – katakrima) là bản án, sự kết tội. Sự xưng công bình là một phán quyết pháp lý của Đức Chúa Trời, tuyên bố tội nhân được trắng án nhờ huyết của Đấng Christ. Một phán quyết tối cao đã được tuyên, không thể bị đảo ngược bởi chính đối tượng được tuyên án.
• Sự Nhận Làm Con (Adoption): Ga-la-ti 4:5-7 giải thích rằng chúng ta được nhận làm con, và vì là con, nên cũng là kẻ kế tự. Mối quan hệ cha-con này không phải là một hợp đồng có điều kiện có thể bị hủy bỏ, nhưng là một quan hệ huyết thống thuộc linh vĩnh viễn, dựa trên địa vị của Con Độc Sanh là Chúa Giê-xu.

Trọng tâm của vấn đề nằm ở chỗ: Ai là Đấng giữ gìn sự cứu rỗi? Nếu sự cứu rỗi phụ thuộc vào sự kiên trì hoàn hảo của con người, thì không ai có thể có sự bảo đảm. Nhưng Kinh Thánh liên tục chỉ ra rằng chính Đức Chúa Trời là Đấng khởi đầu, hoàn thành và bảo tồn đức tin của chúng ta.

1. Lời Hứa Của Chúa Giê-xu: Trong Giăng 10:27-29, Chúa Giê-xu phán: “Chiên ta nghe tiếng ta, ta quen nó, và nó theo ta. Ta ban cho nó sự sống đời đời; nó chẳng chết mất bao giờ, và chẳng ai cướp nó khỏi tay ta. Cha ta là Đấng lớn hơn hết đã cho ta chiên đó, và chẳng ai cướp nổi chiên đó khỏi tay Cha.” Đây là một trong những lời tuyên bố mạnh mẽ nhất về sự bảo đảm. Hãy chú ý:

- “Ta ban cho nó sự sống đời đời”: Đây là một món quà hiện tại, có giá trị đời đời (αἰώνιος – aiōnios).
- “Chẳng ai cướp nó khỏi tay ta… khỏi tay Cha”: Chiên được bảo vệ trong tay của Chúa Giê-xu và trong tay của Đức Chúa Cha. Sự an toàn thuộc về quyền năng tối thượng của Ba Ngôi Đức Chúa Trời, không phải sức lực yếu đuối của chiên.

2. Công Việc Của Đức Thánh Linh – Sự Đóng Ấn: Ê-phê-sô 1:13-14 dạy: “Ấy là trong Ngài anh em đã tin và được đóng ấn bằng Đức Thánh Linh của lời hứa, là Đấng cầm giữ cơ nghiệp chúng ta cho đến kỳ chuộc lấy những kẻ mà Ngài đã được để khen ngợi sự vinh hiển Ngài.” Từ “đóng ấn” (σφραγίζω – sphragizō) trong văn hóa thời đó biểu thị quyền sở hữu, sự xác thực và sự bảo vệ. Đức Thánh Linh chính là “Đấng cầm giữ” (ἀρραβών – arrabōn), tức là của đặt cọc, bảo chứng cho cơ nghiệp đời đời. Đấng bảo đảm cho sự cứu rỗi chính là Đức Thánh Linh, không phải cảm xúc hay thành tích của chúng ta.

3. Sự Cầu Thay Của Đấng Christ: Rô-ma 8:34 bày tỏ một chân lý an ủi: “Đức Chúa Jêsus Christ là Đấng đã chết, và cũng đã sống lại nữa, Ngài đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời, cầu thế cho chúng ta.” Sự cầu thay không ngừng nghỉ của Chúa Giê-xu trước mặt Đức Chúa Cha là sự bảo đảm tối hậu rằng công việc cứu chuộc của Ngài có hiệu lực trọn vẹn cho chúng ta.

Một số phân đoạn Kinh Thánh thường được viện dẫn để cho rằng Cơ Đốc nhân có thể mất sự cứu rỗi. Cần giải nghĩa chúng trong toàn bộ văn mạch và sự hài hòa của Kinh Thánh.

1. Hê-bơ-rơ 6:4-6 & 10:26: Đây là những phân đoạn nghiêm khắc cảnh báo về tội từ bỏ đức tin sau khi đã được soi sáng, nếm sự ban cho, v.v. Cần lưu ý:

- Văn mạch: Thư Hê-bơ-rơ viết cho những tín hữu gốc Do Thái đang bị cám dỗ quay lại với nghi lễ Do Thái Giáo, từ chối sự đầy đủ của Chúa Giê-xu. Đây là lời cảnh báo nghiêm trọng chống lại sự chối bỏ có ý thức và dứt khoát đối với Chúa Cứu Thế sau khi đã biết rõ chân lý.
- Mục đích: Những lời cảnh báo này chính là phương tiện Đức Chúa Trời dùng để giữ gìn con cái Ngài, như một hàng rào báo động ngăn họ rơi vào sự sa ngã. Chúng mô tả một tình trạng bên ngoài giống như có đức tin, nhưng nếu cá nhân đó thực sự từ bỏ, điều đó chứng tỏ họ chưa bao giờ thực sự được tái sinh (xem 1 Giăng 2:19). Người thật sự được tái sinh sẽ được quyền năng Đức Chúa Trời gìn giữ để không rơi vào tình trạng cuối cùng này.

2. Sự Rụng Nhánh Nho trong Giăng 15: Trong ẩn dụ về Cây Nho, Chúa Giê-xu nói: “Hễ nhánh nào trong ta mà không kết quả thì Ngài chặt hết; và Ngài tỉa sửa những nhánh nào kết quả, để được sai trái hơn.” (câu 2). Và: “Nếu ai không cứ ở trong ta, thì phải ném ra ngoài như nhánh nho; nhánh khô đi, người ta lượm lấy, quăng vào lửa, thì nó cháy.” (câu 6). Phải hiểu rằng:

- “Ở trong Ta” là điều kiện để kết quả, không phải để được cứu. Toàn bộ thư tín 1 Giăng xác nhận rằng kết quả (yêu thương, vâng lời) là bằng chứng của sự cứu rỗi, không phải điều kiện để duy trì nó.
- Nhánh “không cứ ở trong” và bị ném ra mô tả những người gắn bó bề ngoài với cộng đồng tin Chúa nhưng không có sự sống thật (không có mối liên hệ hữu cơ cứu rỗi với Christ). Họ giống như nhánh cắm vào, không phải nhánh mọc ra từ thân nho. Sự “rụng đi” bộc lộ bản chất thật.

Một khái niệm then chốt giúp giải tỏa thắc mắc này là sự phân biệt Kinh Thánh giữa “mối quan hệ” (relationship) và “sự tương giao” (fellowship).

• Mối Quan Hệ Cha-Con là do sự tái sinh thiết lập. Khi một người tin nhận Chúa Giê-xu, họ được sanh vào gia đình Đức Chúa Trời. Điều này không bao giờ thay đổi. Một người con dù phản nghịch vẫn là con (Lu-ca 15 minh họa rõ điều này).
• Sự Tương Giao là tình trạng hiệp thông, vui hưởng mối liên hệ đó. Sự tương giao có thể bị phá vỡ bởi tội lỗi không xưng ra, sự cứng lòng, hoặc không vâng lời (Thi Thiên 66:18, 1 Giăng 1:6-9).

Vì vậy, một Cơ Đốc nhân có thể làm gián đoạn sự tương giao với Chúa và đánh mất sự bình an, niềm vui, và hiệu quả trong chức vụ, nhưng không thể hủy bỏ mối quan hệ cha-con đã được thiết lập bởi máu của Đấng Christ. Sự sửa phạt của Người Cha (Hê-bơ-rơ 12:5-11) là bằng chứng cho mối quan hệ này, nhằm phục hồi sự tương giao, không phải để chấm dứt mối quan hệ.

Giáo lý về sự bảo đảm của sự cứu rỗi không phải là một giấy phép cho sự buông thả, mà là nền tảng cho một đời sống thánh khiết, mạnh mẽ và vui mừng.

1. Nền Tảng Cho Sự Bình An và Vui Mừng: Biết rằng linh hồn mình an toàn trong tay Chúa giải phóng chúng ta khỏi nỗi sợ hãi, sự tự nghi ngờ, và sự tìm kiếm công đức. Chúng ta có thể nghỉ ngơi trong công trình hoàn tất của Christ (Ma-thi-ơ 11:28-30).

2. Động Lực Cho Sự Vâng Lời và Thánh Khiết: Lòng biết ơn, chứ không phải sợ hãi mất sự cứu rỗi, trở thành động cơ mạnh mẽ nhất để sống đẹp lòng Chúa. “Chúng ta yêu, vì Chúa đã yêu chúng ta trước” (1 Giăng 4:19). Chúng ta vâng lời vì chúng ta đã được cứu, không phải để được cứu.

3. Sự Tự Do Để Phục Vụ và Mạo Hiểm: Khi không còn bận tâm về số phận đời đời của mình, chúng ta có thể dấn thân phục vụ Chúa cách hết lòng, sẵn sàng chịu khổ, rao giảng Phúc Âm mà không sợ hãi, vì biết rằng không gì “được phân rẽ chúng ta khỏi sự yêu thương của Đức Chúa Trời trong Đức Chúa Jêsus Christ, Chúa chúng ta” (Rô-ma 8:39).

4. Phương Thuốc Chống Lại Sự Tội Lỗi Cố Tình: Hiểu rằng tội lỗi làm tổn thương mối tương giao với Cha yêu thương, và rằng chúng ta là chi thể của Christ, sẽ giúp chúng ta chiến đấu chống lại tội lỗi một cách nghiêm túc hơn là chỉ sợ hình phạt.

Kinh Thánh dạy cách rõ ràng và đầy đủ rằng sự cứu rỗi là công trình trọn vẹn của Đức Chúa Trời Ba Ngôi: được Đức Chúa Cha định trước, được Đức Chúa Con mua chuộc bằng giá cao nhất, và được Đức Thánh Linh áp dụng và bảo tồn cho đến ngày cuối cùng (Phi-líp 1:6). Vì vậy, một Cơ Đốc nhân chân thật không thể và không cần phải “hoàn trả” sự cứu rỗi, bởi vì họ không bao giờ là chủ sở hữu của nó để có thể hoàn trả. Họ là đối tượng nhận lãnh ân điển vĩnh viễn.

Sự bảo đảm này không dựa trên cảm xúc hay sự hoàn hảo của chúng ta, nhưng dựa trên tính cách thành tín của Đức Chúa Trời, giá trị vô hạn của sự chết chuộc tội của Christ, và quyền năng bất khả chiến bại của Đức Thánh Linh. Hãy sống mỗi ngày trong sự tự do, lòng biết ơn và sự thờ phượng dành cho Đấng “có thể gìn giữ anh em khỏi vấp phạm, và khiến anh em đứng trước mặt vinh hiển mình cách rất vui mừng” (Giu-đe 1:24).