Với Tất Cả Các Tôn Giáo Khác Nhau, Làm Sao Tôi Biết Được Tôn Giáo Nào Là Đúng Đắn?
Trong một thế giới đa dạng về văn hóa và tín ngưỡng, câu hỏi về chân lý tối hậu là một trong những thao thức sâu xa nhất của lòng người. Có hàng trăm hệ thống niềm tin, từ đa thần giáo, độc thần giáo, đến các triết lý phi thần, tất cả đều tuyên bố mang lại ý nghĩa, đạo đức và con đường cứu rỗi. Là một Cơ Đốc nhân nghiên cứu Kinh Thánh, chúng ta không tiếp cận câu hỏi này với tinh thần bài ngoại hay kiêu ngạo, nhưng với sự khiêm nhường và xác tín rằng Đức Chúa Trời chân thần đã tự bày tỏ chính Ngài cho nhân loại. Bài viết này sẽ khám phá những tiêu chuẩn khách quan từ Kinh Thánh để giúp chúng ta phân biệt chân lý thần thượng với những hệ thống tôn giáo do con người xây dựng.
Một nguyên tắc nền tảng là: chân lý thần thượng phải bắt nguồn từ sự mặc khải của chính Đức Chúa Trời, chứ không phải từ những suy đoán, trải nghiệm tâm linh mơ hồ hay nỗ lực tự cứu của con người. Mọi tôn giáo (ngoại trừ Cơ Đốc giáo dựa trên Kinh Thánh) về bản chất đều là những con đường từ dưới lên—con người cố gắng vươn lên tìm Đức Chúa Trời thông qua tu luyện, nghi thức, triết lý hay việc lành. Trong khi đó, Kinh Thánh tuyên bố về một con đường từ trên xuống: Đức Chúa Trời đã tự hạ mình để tìm và cứu con người.
Kinh Thánh chép: "Chẳng có một người nào bởi việc làm theo luật pháp mà sẽ được xưng công bình trước mặt Ngài, vì luật pháp cho người ta biết tội lỗi." (Rô-ma 3:20)
Từ "công bình" trong tiếng Hy Lạp là δικαιοω (dikaioō), mang nghĩa "tuyên bố là công chính, làm cho ngay thẳng". Điều này chỉ ra rằng tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời là sự công chính hoàn toàn, mà không một nỗ lực tôn giáo nào của con người có thể đạt được. Sứ đồ Phao-lô cũng khẳng định: "Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình." (Ê-phê-sô 2:8-9)
Vậy, một "tôn giáo đúng đắn" phải công nhận thực trạng tội lỗi tuyệt vọng của con người và cung ứng một giải pháp cứu rỗi hoàn toàn đến từ ân điển Đức Chúa Trời.
Kinh Thánh dạy rằng con người được dựng nên giống hình ảnh Đức Chúa Trời (Sáng-thế Ký 1:27), vì thế trong lòng có một khoảng trống tâm linh (the God-shaped vacuum) chỉ có Đức Chúa Trời mới lấp đầy được. Tuy nhiên, vì tội lỗi, con người đã phản nghịch và muốn tìm kiếm sự thỏa mãn nhu cầu đó bằng những thứ thọ tạo. Đây chính là nguồn gốc của muôn vàn tôn giáo và triết lý. Sứ đồ Phao-lô mô tả chính xác hiện trạng này:
"Vì họ dẫu biết Đức Chúa Trời, mà không làm sáng danh Ngài là Đức Chúa Trời, và không tạ ơn Ngài nữa; nhưng cứ lầm lạc trong lý tưởng hư không, và lòng ngu dốt đầy những sự tối tăm. Họ tự xưng mình là khôn ngoan, mà trở nên điên dại... Họ đã đổi chân lý của Đức Chúa Trời lấy sự dối trá, kính thờ và hầu việc loài chịu dựng nên thay cho Đấng dựng nên." (Rô-ma 1:21-22, 25)
Từ "kính thờ" trong câu 25 là σεβαζομαι (sebazomai), và "hầu việc" là λατρευω (latreuō)—một từ chỉ sự thờ phượng tôn giáo. Điều này cho thấy bản chất của các tôn giáo ngoài Chúa Christ thường là sự thờ phượng sai đối tượng: thờ thọ tạo thay vì Đấng Tạo Hóa. Vậy, tiêu chuẩn thứ hai: một tôn giáo chân chính phải hướng sự thờ phượng về đúng Đối Tượng—Đức Chúa Trời Toàn Năng, là Đấng Tạo Hóa, chứ không phải một thọ tạo, một lực lượng vũ trụ mơ hồ, hay một vị thần được tưởng tượng ra.
Điểm khác biệt căn bản và không thể hòa giải giữa Cơ Đốc giáo và mọi tôn giáo khác nằm ở nhân vật trung tâm: Chúa Giê-xu Christ. Các tôn giáo khác xem các giáo chủ của họ (Đức Phật, Muhammad, Khổng Tử...) như những nhà hiền triết, nhà tiên tri, hay người khai sáng—những con người chỉ ra con đường. Nhưng Kinh Thánh tuyên bố Chúa Giê-xu Christ chính là con đường.
"Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha." (Giăng 14:6)
Ở đây, Chúa Giê-xu dùng từ "Ta là" (Εγω ειμι (Egō eimi)), một cách nói khẳng định thần tính của Ngài, tương ứng với danh xưng "Ta là" của Đức Giê-hô-va trong Cựu Ước (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14). Ngài không chỉ dạy về lẽ thật; Ngài là hiện thân của Lẽ Thật. Khẳng định này đòi hỏi một sự lựa chọn dứt khoát: hoặc tin nhận, hoặc bác bỏ.
Hơn nữa, yếu tố then chốt khẳng định Cơ Đốc giáo là độc nhất chính là sự phục sinh của Chúa Giê-xu Christ. Sứ đồ Phao-lô lập luận: "Nếu Đấng Christ chẳng từ kẻ chết sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em còn ở trong tội lỗi mình... Nhưng bây giờ, Đấng Christ đã từ kẻ chết sống lại, Ngài là trái đầu mùa của những kẻ ngủ." (1 Cô-rinh-tô 15:17, 20)
Sự kiện lịch sử này—được chứng thực bởi nhiều nhân chứng (1 Cô-rinh-tô 15:3-8)—là bằng chứng tối hậu xác nhận thần tính và quyền năng cứu rỗi của Ngài. Mọi tôn giáo khác đều xây trên lời dạy của một người đã chết; chỉ Cơ Đốc giáo xây trên một Đấng Cứu Thế đã sống lại. Tiêu chuẩn thứ ba: một tôn giáo đúng đắn phải công nhận và xây dựng trên sự chết chuộc tội và sự phục sinh lịch sử của Chúa Giê-xu Christ.
Các tôn giáo đều có kinh sách thiêng liêng, nhưng thẩm quyền và nguồn gốc của chúng khác biệt sâu sắc. Kinh Thánh (66 sách Cựu và Tân Ước) tự chứng rằng nó là Lời được Đức Chúa Trời hà hơi.
"Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình." (2 Ti-mô-thê 3:16)
Từ "soi dẫn" trong tiếng Hy Lạp là θεοπνευστος (theopneustos), có nghĩa đen là "được Đức Chúa Trời hà hơi". Kinh Thánh có sự thống nhất kỳ diệu dù được viết bởi hơn 40 tác giả trong khoảng 1.500 năm—điều này chỉ ra một Tác Giả tối cao đằng sau. Nó cũng chứa đựng những lời tiên tri được ứng nghiệm chính xác (ví dụ: hơn 300 lời tiên tri về Đấng Mê-si đã ứng nghiệm nơi Chúa Giê-xu), chứng minh nguồn gốc siêu nhiên.
Trong khi đó, nhiều kinh sách khác chỉ chứa giáo lý triết lý hay những tường thuật về khải tượng cá nhân, thiếu bằng chứng tiên tri được ứng nghiệm và thường mâu thuẫn nội tại. Tiêu chuẩn thứ tư: thánh kinh của một tôn giáo đúng đắn phải có thẩm quyền tối thượng, nội dung thống nhất, và được xác nhận bởi những bằng chứng lịch sử và tiên tri ứng nghiệm.
Chân lý không chỉ là một hệ thống giáo lý trừu tượng; nó phải có quyền năng biến đổi đời sống. Đức Chúa Trời hứa ban Thánh Linh Ngài cho những ai tin nhận Chúa Giê-xu để hướng dẫn họ vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13). Sự hiện diện của Đức Thánh Linh tạo nên một mối tương giao cá nhân, sống động với Đức Chúa Trời, chứ không phải một mối quan hệ dựa trên nghi lễ lạnh lùng hay nỗ lực tự cứu.
"Vì chưng anh em chẳng phải đã nhận lấy thần trí của tôi mọi đặng còn ở trong sự sợ hãi; nhưng đã nhận lấy Thần của sự làm con nuôi, và nhờ đó chúng ta kêu rằng: A-ba! Cha!" (Rô-ma 8:15)
Từ "A-ba" là phiên âm của אבא (Abba) trong tiếng A-ram, một cách gọi thân mật, đầy tình yêu thương như "cha ơi". Đây là kinh nghiệm mà các tôn giáo khác không thể cung cấp: sự xưng nghĩa và làm con Đức Chúa Trời. Một tôn giáo chân chính phải mang lại sự bình an thật (Rô-ma 5:1), niềm vui trong mọi hoàn cảnh (Phi-líp 4:4), và quyền năng để chiến thắng tội lỗi (Rô-ma 8:13)—đây là kết quả của Thánh Linh, không phải của sự tu luyện.
Làm thế nào để áp dụng những hiểu biết này trong hành trình tâm linh hàng ngày?
1. Kiểm Tra Mọi Giáo Lý Với Kinh Thánh: Hãy noi gương người Bê-rê, "ngày đêm tra xem Kinh Thánh, để xem điều mình nghe có đúng chăng" (Công vụ 17:11). Đừng tin vào một giáo lý chỉ vì nó nghe có vẻ hay, thu hút đám đông, hay được một "thầy" nào đó dạy. Hãy dùng Kinh Thánh làm thước đo tối cao.
2. Tập Trung Vào Mối Liên Hệ Với Chúa Cứu Thế: Đức tin Cơ Đốc không phải là một danh sách các luật lệ, mà là một mối quan hệ. Hãy dành thời gian cầu nguyện, tương giao, học hỏi về Chúa Giê-xu qua Kinh Thánh. Sự nhận biết Ngài sâu sắc sẽ giúp bạn dễ dàng nhận ra những tiếng nói giả mạo (Giăng 10:27).
3. Sống Và Chia Sẻ Tin Lành Cách Rõ Ràng: Khi đối thoại với người theo tôn giáo khác, thay vì tranh luận gay gắt, hãy tập trung làm chứng về Con Người và công việc của Chúa Giê-xu Christ. Hãy chia sẻ câu chuyện cá nhân về cách Ngài đã biến đổi đời sống bạn. Sự hiền lành và kính sợ Đức Chúa Trời là chìa khóa (1 Phi-e-rơ 3:15).
4. Gắn Bó Với Một Hội Thánh Chân Chính: Đức Chúa Trời đặt chúng ta trong thân thể Đấng Christ (Hội Thánh) để được dạy dỗ, nâng đỡ và sửa trị (Hê-bơ-rơ 10:24-25). Một Hội Thánh trung thành với Kinh Thánh sẽ giúp bạn không bị dỗ dành bởi "mọi thần học lạ" (Ê-phê-sô 4:14).
Giữa một rừng các tôn giáo và triết lý, chúng ta không cần bối rối. Đức Chúa Trời chân thần đã không để chúng ta trong bóng tối. Ngài đã tự bày tỏ mình cách rõ ràng qua:
Sự Sáng Tạo (Rô-ma 1:20) — chứng tỏ có một Đấng Tạo Hóa.
Lương Tâm (Rô-ma 2:15) — cho biết có một tiêu chuẩn đạo đức.
Lời Ngài (Kinh Thánh) — bày tỏ ý muốn và bản tính Ngài.
Con Ngài (Chúa Giê-xu Christ) — bày tỏ tình yêu và con đường cứu rỗi của Ngài.
Con đường đúng đắn không phải là một hệ thống tôn giáo phức tạp đòi hỏi bạn phải leo lên, mà là một Cá Nhân—Chúa Giê-xu Christ—đã bước xuống, gánh tội thay cho bạn, và ban cho bạn sự sống đời đời như một món quà. Sự lựa chọn không nằm ở việc so sánh các tôn giáo như những ý tưởng trừu tượng, mà ở việc đáp lại tiếng gọi của Đấng đã phán: "Ta là sự sáng của thế gian; người nào theo ta, chẳng đi trong nơi tối tăm, mà có ánh sáng của sự sống." (Giăng 8:12)
Hãy can đảm đặt đức tin nơi Ngài, và bạn sẽ kinh nghiệm được chân lý giải phóng (Giăng 8:32) — một chân lý không chỉ để tin, mà để sống và biết.